Ἀνελήφθης ἐν δόξῃ, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν,
χαροποιήσας τοὺς Μαθητάς, τὴ ἐπαγγελία τοῦ ἁγίου Πνεύματος,
βεβαιωθέντων αὐτῶν διὰ τῆς εὐλογίας,
ὅτι σὺ εἰ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ λυτρωτὴς τοῦ κόσμου
 |
| Εικόνα διττής δομής στο Μουσείο εκκλησιαστικής τέχνης Ιεράς Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου Ζακύνθου . Στο πάνω μέρος της εικονίζεται ο Χριστός να ανέρχεται στους ουρανούς μέσα σε στρογγυλή ακτινωτή δόξα που την κρατούν δύο άγγελοι. Το δεξί του χέρι είναι ανασηκωμένο στο πλάι, ενώ στο αριστερό κρατάει ειλητάριο κλειστό. Στο κάτω τμήμα της εικόνας στο κέντρο βρίσκεται η Παναγία σε στάση δέησης να πλαισιώνεται από δύο αγγέλους και τους αποστόλους. Στο πλευρό της βρίσκονται οι δύο κορυφαίοι απόστολοι Πέτρος και Παύλος. Η εικόνα βασίζεται σε πρότυπα παλαιολόγειας εποχής, όπως αυτά αποκρυσταλλώθηκαν από τους κρητικούς αγιογράφους του 15ου αι. |
Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε
Η ΑΝΑΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΙΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Η ΑΝΑΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ - ΤΑ ΑΝΩ ΦΡΟΝΕΙΤΕ
 |
| Ανάληψη. Εικόνα του 12ου αιώνα από την Ιερά Μονή Αγίας Αἰκατερινης Σινά |
Η Ανάληψη του Χριστού
Εικόνα τού 16ου αιώνα μ.Χ.
στο Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο
τήν Ιεράς Μητροπόλεως Μυτιλήνης
Η Ανάληψη του Χριστού
Εικόνα τού 18ου αιώνα μ.Χ.
στο Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο
τήν Ιεράς Μητροπόλεως Μυτιλήνης
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΙΝ Τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Λόγος γʹ. 52.797
Φαιδρόν μοι τὸ τῆς Ἐκκλησίας θέατρον, οὐ γέλωτα τοῖς ἀνθρώποις ἐργαζόμενον μάταιον, ἀλλὰ σφοδρὸν τῷ διαβόλῳ τὸν θρῆνον. Βλέπει γὰρ ἄνω τῶν κάτω νεκρῶν ἀναστάσιμον ῥίζαν· βλέπει τὸν κάτω παρ' αὐτοῦ παραδοθέντα τῷ σταυρῷ, ἐξ οὐρανοῦ αὐτὸν καθορῶντα· βλέπει τὴν γῆν ἀγγέλων πεπληρωμένην· βλέπει παραδόξως ἀέρα βαδιζόμενον· βλέπει τὰς οὐρανίους δυνάμεις ἀπαντώσας, καὶ τοὺς μὲν λέγοντας· Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες, ὑμῶν, καὶ εἰσελεύσεται ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης, τοὺς δὲ πάλιν ἀπαντῶντας καὶ ὑπασπίζοντας· Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατὸς ἐν πολέμῳ. Ποίῳ πολέμῳ; Ὃν ὑπὲρ ἡμῶν πρὸς τὸν κοινὸν ἐχθρὸν ὑπεδέξατο, ὃν οὐδεὶς ἀνθρώπων, οὐ προφητῶν, οὐ δικαίων καταπαλαῖσαι δεδύνηται. Ἐτετυράννηντο γὰρ πάντες ὑπὸ Βασιλεύοντος τότε θανάτου, ἕως οὗ παραγέγονεν ὁ βασιλεὺς τῶν αἰώνων, καὶ δήσας τὸν Ἰσχυρὸν, ἀπέλαβεν αὐτοῦ τὰ σκεύη. Σταυρουμένου γὰρ τοῦ Κυρίου, αἱ μὲν δυνάμεις τῶν οὐρανῶν ἐξενίσθησαν, ἡ δὲ κτίσις πᾶσα ἐκλονεῖτο, ὁρῶσα τὸ κοινὸν μυστήριον καὶ τὸ φοβερὸν θέαμα γενόμενον ἐπὶ τῆς γῆς. Ἐτρόμασε γὰρ ἡ γῆ, ἐκινήθη ἡ θάλασσα, ἐκλυδωνίσθη ἡ ἄβυσσος, πᾶσα ἡ κτίσις ἐταράχθη· ἐφοβήθησαν φωστῆρες οὐρανῶν, ἔφυγεν ὁ ἥλιος καὶ ἡ σελήνη, ἀστέρες ἐξέλιπον, ἡμέρα οὐχ ὑπέμεινεν, ἄγγελος ἐξήλατο τεταραγμένος τοῦ ναοῦ, περιεσχισμένου τοῦ καταπετάσματος τοῦ οἴκου· σκότος ἐπλήρωσε τὴν γῆν, τὰ στοιχεῖα ἀπεστράφη, καὶ ἡ ἡμέρα ἠλλοιώθη· οὐ γὰρ ἐβάσταζον ὁρῶντες τὸν ἑαυτῶν ∆εσπότην καὶ ποιητὴν κρεμάμενον ἐπὶ ξύλου. Τότε ὁ ᾅδης κατελύθη, καὶ αἱ πύλαι αὐτοῦ συνετρίβησαν, καὶ οἱ μοχλοὶ αὐτοῦ συνεκλάσθησαν. Περὶ ὧν ∆αυῒδ προφητεύων ἔλεγεν, Ὅτι συνέτριψε πύλας χαλκᾶς, μοχλοὺς σιδηροῦς συνέθλασε. Τότε ἔπεσεν ὁ βασιλεύων θάνατος ὑπὸ τοὺς πόδας Χριστοῦ, καὶ ἐσύρετο αἰχμάλωτος θριαμβευόμενος. Τῷ γὰρ ἀτρέπτῳ σώματι καὶ γενναίῳ κενώσας τοῦ Ἐχθροῦ τὴν ἰσχὺν, καὶ τὰς μηχανὰς αὐτοῦ συντρίψας, κατέδραμεν εἰς τὰ τοῦ ἅδου βασίλεια, καὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ κατέσπασε, τὸ διάδημα καθεῖλε, τὰ σκῆπτρα κατέλυσε, φωνὴν ἀφῆκε, λέγων· ∆εῦτε, πᾶσαι αἱ πατριαὶ τῶν ἐθνῶν, πρὸς τὸν Πατέρα καὶ Θεόν· δεῦτε, καὶ τῆς δουλείας ἐλευθερίαν κομίσασθε. Προάγω γὰρ ὑμᾶς ἐκ δουλείας εἰς ἐλευθερίαν, ἐκ σκότους εἰς φῶς, ἐκ τυραννίδος εἰς βασιλείαν. Ζωὴν γὰρ ὑμῖν εὐαγγελίζομαι ἐγὼ ὁ Χριστός. Τοιγαροῦν μηκέτι φοβεῖσθε τὸν τύραννον, ἀλλὰ καταφρονεῖτε φόβου καὶ θανάτου, λιμοῦ καὶ θλίψεως, δεσμῶν καὶ φυλακῆς καὶ στενοχωρίας. Ταῦτα γὰρ δέδοικεν ὁ τυράννου στρατὸς ὃς καταλέλυται· μόνος δὲ πάντων ἐγώ εἰμι νικηφόρος βασιλεὺς, ὁ καὶ παθὼν ὑπὲρ ὑμῶν σαρκί. Οὗτος τοίνυν ἐστὶν ἀληθῶς κραταιὸς καὶ δυνατὸς Κύριος· οὗτός ἐστιν ὁ δυνατὸς ἐν πολέμῳ· οὗτός ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης, ὁ ἐξάγων πεπεδημένους ἐν ἀνδρείᾳ, τοὺς κατοικοῦντας ἐν τάφοις· πρὸς ὃν ἔλεγε ∆αυΐδ· Ἀνέβης εἰς ὕψος, ἠχμαλώτευσας αἰχμαλωσίαν. Πᾶσα μὲν οὖν ἑορτὴ Χριστιανῶν, τοῦ διαβόλου κατάκρισις· ἐξαιρέτως δὲ αὕτη. Ἐν πάσαις μὲν γὰρ ταῖς ἄλλαις τὴν ἑαυτοῦ ἀπογυμνώσας κακίαν, καὶ μηδὲν ὠφελήσας ἑαυτὸν ἐθριάμβευσεν. Οἷόν τι λέγω· Τῆς Παρθένου παραδόξως κυοφορούσης, τὴν τῆς μοιχείας ἐπεφήμισε πρᾶξιν· ἀνεκλαλήτως τεκούσης, τὸ μὴ εἶναι παρθένον διέβαλεν· ἐκτρεφομένου τοῦ τὴν σύμπασαν τρέφοντος κτίσιν, φονοκτονεῖν τὰ βρέφη τὸν Ἡρώδην ἐδίδαξεν, οἰόμενος ἐν αὐτοῖς συλλαβεῖν τὸν ἀκράτητον· ἐπὶ τὸ βάπτισμα 2 σπεύδοντα, πρὸς πειρασμὸν ἐπανάγει, διαλεγόμενον τοῖς Ἰουδαίοις, βλασφημεῖσθαι πεποίηκε· θαυματουργοῦντα, λιθάζεσθαι παρεσκεύασε, τὸν φονέα καὶ λῃστὴν ἀντ' αὐτοῦ προετίμησε· σταυρωθέντι λῃστὰς συνεσταύρωσε· ταφέντι τὸ μνημεῖον ἐσφράγισεν· ἀναστάντι συκοφαντεῖ τὴν ἀνάστασιν· ἀναλαμβανομένου δὲ αὐτοῦ καὶ εἰς οὐρανοὺς ἀπιόντος, οὐκ εἶχέ τι φθέγξασθαι, ἀλλὰ τὴν ἐαυτοῦ μειζόνως κεφαλὴν ἐτραυμάτισε. ∆ιὸ πάσης αὐτῷ πανηγύρεως ἡ σήμερον χαλεπωτέρα καθειστήκει, ὁρῶντι πᾶσαν πανταχοῦ τὴν τῶν ἀγγέλων στρατιὰν χορεύουσαν, καὶ τοὺς μὲν ἀκολουθοῦντας, ἄλλους δὲ προτρέχοντας, ἑτέρους ἀπαντῶντας, ἄλλους πάλιν τῷ χορῷ τῶν ἀποστόλων διαλεγομένους, καὶ λέγοντας· Ἄνδρες Γαλιλαῖοι, τί ἑστήκατε βλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν; Οὗτος ὁ Ἰησοῦς ὁ ἀναληφθεὶς ἀφ' ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανὸν, οὕτω πάλιν ἐλεύσεται, ὃν τρόπον ἐθεάσασθε αὐτὸν πορευόμενον εἰς τὸν οὐρανόν· οὗτος ὁ Ἰησοῦς ὁ τὴν πληθὺν τῶν σημείων ἐπιδειξάμενος. Ἡ τῆς ∆εσποτικῆς οὖν ἀναλήψεως ἡμέρα τὸν μὲν διάβολον, καθὼς εἴρηται, θρηνεῖν παρεσκεύασε, τοὺς δὲ πιστοὺς φαιδρύνεσθαι. Νῦν γὰρ τὸ τερπνὸν ἔαρ ἀνέτειλε, καὶ τὰ τῶν ἀνθῶν ἀνεφύησαν κάλλη· τὰ τῆς ἀμπέλου κατακομᾷ κλήματα τῶν καρπῶν, τὰ δένδρα τῆς ἐλαίας κυπρίζουσιν, αἱ συκαῖ τοὺς ὀλύνθους προσήνεγκαν, καὶ κινεῖται τῷ ζεφύρῳ πεπυκνωμένα τὰ λήϊα, τὴν τέρψιν τῶν κυμάτων μιμούμενα τῆς θαλάσσης· πάντα τῇ ∆εσποτικῇ ἀναλήψει μεθ' ἡμῶν φαιδρύνεται. Φέρε τοίνυν, κἀγὼ ἐφ' ὑμῖν τὰ τοῦ ∆αυῒδ ἀνακρούσομαι ῥήματα, ἅπερ ἡμῖν ἀρτίως διὰ τὴν ∆εσποτικὴν ἀνάληψιν ἐβόα· Πάντα τὰ ἔθνη, κροτήσατε χεῖρας, ἀλαλάξατε τῷ Θεῷ ἐν φωνῇ ἀγαλλιάσεως. Κύριος ἐν φωνῇ σάλπιγγος ἀνέβη, ὅπου ἦν· ἀνελήφθη, ὅθεν οὐκ ἐχωρίσθη. Ὁ γὰρ καταβὰς, αὐτός ἐστιν ὁ καὶ ἀναβὰς ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν. Οὐκ ἄλλος ὁ τοῖς προφήταις ὀφθεὶς, καὶ ἄλλος ὁ τοῖς ἀποστόλοις συνδιατρίψας· οὐκ ἄλλος ὃ ὢν ἐν τοῖς κόλποις τοῦ Πατρὸς, καὶ ἄλλος ὁ ἐπὶ Πιλάτου κρινόμενος· οὐκ ἄλλος ὁ ἐπὶ σταυροῦ τοῖς ἥλοις προσηλωμένος, καὶ ἄλλος ὁ τοῖς Χερουβὶμ ἐποχούμενος· οὐκ ἄλλος ὁ ὑπὸ Ἰωσὴφ τῇ σινδόνι ἐντυλισσόμενος, καὶ ἄλλος τῇ παλάμῃ τὴν κτίσιν περιδρασσόμενος· οὐκ ἄλλος ὁ ἐν τῷ μνημείῳ κατατιθέμενος, καὶ ἄλλος ὑπὸ τῶν Σεφαρὶμ ἀνυμνούμενος· ἀλλ' αὐτὸς τῷ Πατρὶ συγκαθήμενος, ὁ ἐν τῇ παρθενικῇ μήτρᾳ ἀσπόρως βλαστήσας· Ἀνέβη ὁ Θεὸς ἐν ἀλαλαγμῷ, Κύριος ἐν φωνῇ σάλπιγγος· ὁ τῶν αἰώνων ποιητὴς, ὁ ἐξ οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι τὰ σύμπαντα παραγαγὼν, ὁ πλάστης τοῦ Ἀδὰμ, ὁ τῇς ἀνθρωπίνης φύσεως παραγωγεὺς, ὁ τὸν εὐάρεστον Ἐνὼχ εἰς χωρίον τῆς ζωῆς μεταστήσας, ὁ τὸν Νῶε φυλάξας μεταξὺ τῆς οἰκουμένης, ὁ τὸν πατριάρχην Ἀβραὰμ ἐκ γῆς Χαλδαίων προσκαλεσάμενος, ὁ τυπώσας ἐν τῷ Ἰσαὰκ τὸ τοῦ σταυροῦ μυστήριον, ὁ τὴν δωδεκάκλωνον τεκνογονίαν τῷ Ἰακὼβ χαρισάμενος, ὁ τὴν ὑπομονὴν τῷ Ἰὼβ παρασχὼν, ὁ ἡγεμόνα τοῦ λαοῦ τὸν Μωϋσῆν προβαλόμενος, ὁ προφητείας ἐκ μήτρας ἐμπλήσας τὸν Σαμουὴλ, ὁ τὸν ∆αυῒδ εἰς βασιλέα ἐκ τῶν προφητῶν ἑλόμενος, ὁ τὴν σοφίαν τῷ Σολομῶντι παρασχόμενος, ὁ τὸν Ἠλίαν ἐν συσσεισμῷ ἅρματι πυρίνῳ ἀναλαβὼν, ὁ τοῖς προφήταις ἐμπνεύσας τὴν πρόγνωσιν, ὁ τοῖς ἀποστόλοις τὴν δωρεὰν τῶν ἰαμάτων χαρισάμενος, ὁ τοῖς αὐτοῖς βοήσας· Θαρσεῖτε, νενίκηκα τὸν κόσμον ἐγώ. Οὗτός ἐστιν ὁ Κύριος τῆς δόξης, ὁ ἀναληφθεὶς εἰς τοὺς οὐρανοὺς ἐν ἀλαλαγμῷ, καὶ καθίσας ἐν δεξιᾷ τοῦ Πατρός. Ὑποταγέντων δὲ αὐτῷ ἀγγέλων καὶ ἐξουσιῶν καὶ δυνάμεων, αὐτὸς τὰς ἐπιπόνους εὐχὰς ἡμῶν ἀναλάβοι, καὶ νικητὰς ἡμᾶς ἀναδείξει (σιξ) τῶν πειρατηρίων τοῦ κόσμου· ὑποτάξει ἡμῖν πᾶσαν τὴν φάλαγγα τῶν ἀκαθάρτων πνευμάτων, λέγων πρὸς ἡμᾶς· Ἰδοὺ δέδωκα ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων. Ἀβλαβεῖς τοιγαροῦν καὶ ἀμώμους, ὑγιεῖς καὶ ὁλοκλήρους διαφυλάξει ἡμᾶς ψυχῇ καὶ σώματι καὶ πνεύματι, πεπληρωμένους καρπῶν δικαιοσύνης καὶ εὐποιίας, 3 τῶν ὅλων Θεὸς, ὁκαταξιώσας ἡμᾶς συναχθῆναι, καὶ τὴν σωτήριον ἐπιτελέσαι ἑορτήν· ὅτι αὐτῷ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις, τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΠΗΓΗ Εργαστήριο ∆ιαχείρισης Πολιτισµικής Κληρονοµιάς,
www.aegean.gr/culturaltec/chmlab.
Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, © 2006.
www.aegean.gr/culturaltec/chmlab.
Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, © 2006.
 | |
Ανάληψη. . Εγκαυστική εικόνα του 6ου αιώνα από την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης. Σινά
|
Τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
λόγος εἰς τὴν ἀνάληψιν τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
«Εὐφραινέσθωσαν οἱ οὐρανοὶ καὶ ἀγαλλιάσθω ἡ γῆ, ὅτι τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ σήμερον λύσας» Ἰησοῦς κατὰ τὸν Παῦλον καὶ τὴν ἔχθραν τὴν μεταξὺ θεοῦ καὶ τῆς φύσεως ἡμῶν εἰρηνοποιήσας συνῆψε τὰ ἄνω τοῖς κάτω.
Σήμερον ὁ μονογενὴς τὴν ἀπαρχὴν τῆς φύσεως, ἣν ἀνέλαβεν ἐξ ἡμῶν, προσενήνοχεν τῷ Πατρί·σήμερον ἡ ὑπὲρ τῆς οἰκουμένης θυσία γενομένη ζῶσα τῷ Θεῷ προσηνέχθη
Σήμερον ὁ δράκων ἀποκεκεφάλισται· σήμερον ὁ ὄφις νενέκρωται· σήμερον ὁ διάβολος ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐκβέβληται· σήμερον ἡ ἁμαρτία τῆς ἀνθρωπότητος ἀνῄρηται.
Σήμερον ὁ διὰ τὴν παρακοὴν Ἀδὰμ ἐξορισθεὶς ἐκ τοῦ παραδείσου ἄνθρωπος διὰ τοῦ δευτέρου Ἀδὰμ οὐκ εἰς παράδεισον γῆς, «ἀλλ' εἰς αὐτὸν τὸν οὐρανὸν ἀνῆλθεν·» κατὰ τὸν μακάριον Παῦλον, «ἐμφανισθῆναι νῦν τῷ προσώπῳ τοῦ Θεοῦ».
Καὶ τίνες οἱ μάρτυρες τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου;
∆έκα δύο μαθηταί.
Ἀλλ' ἀμφιβάλλεις ὦ Ἰουδαῖε καὶ ἀπιστεῖς τοῖςἀποστόλοις τοῦ Χριστοῦ καὶ ὀφθαλμοῖς τοῖς θεασαμένοις ἐν νεφέλῃ ἀναβαίνοντα εἰς οὐρανοὺς τὸν Κύριον·οὐ πιστεύεις τοῖς τοσούτοις μάρτυσιν;
Οὐκοῦν οὔτε τῷ νομοθέτῃ Μωυσεῖ πείθῃ;
Τί γάρ φησιν Μωυσῆς·
«Ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων καὶ τριῶν σταθήσεται πᾶν ῥῆμα.».
Ἄθλιε καὶ ταλαίπωρε·
Μωυσῆς ὁ νομοθέτης τρεῖς συμφω νοῦντας μάρτυρας περὶ παντὸς πράγματος πίστεως ἀξίους εἶναι λέγει· καὶ Λουκᾶ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ τετράκις τρεῖς μάρτυρας ἀξιοπίστους παράγοντος ἀποδοκιμάζεις, βέβηλε καὶ παράνομε;
Λεγέτω ὁ προφήτης Ἠσαΐας «νεῦρον σιδηροῦν ὁ τράχηλός σου, καὶ τὸ μέτωπόν σου χαλκοῦν».
Οὐ πείθῃ τοῖς ἡμετέροις δέκα δύο μάρτυσιν αὐτόπταις γενομένοις τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου;
Εἷς ἄρτι ἐπιστομιζέτω σε μόνος ∆ανιὴλ ὁ προφήτης· ᾧ κἂν μυριάκις ἀπαναισχυντήσῃς, ἀντειπεῖν οὐ δύνασαι.
Ἡκέτω ∆ανιὴλ ὁ προφήτης ἀποφράττων καὶ τὸ σὸν ἀναίσχυντον στόμα, καθάπερ καὶ τὸ τοῦ δράκοντός ποτε, καὶ ῥηγνύων καὶ τὴν σὴν γαστέρα καθ' ὃ καὶ τὴν τοῦ θηρίου ἐκείνου τότε.
Τί οὖν ὁ ∆ανιὴλ περὶ τῆς ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου προφητεύων εἶπεν, ἀκούσωμεν·
«Ἐθεώρουν, φησὶ, καὶ ἰδού· ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ ὡς υἱὸς ἀνθρώπου ἀνερχόμενος» ἦν.
Ὁμοία γὰρ καὶ ἡ δευτέρα αὐτοῦ ἔλευσις τῇ προτέρᾳ ἀναλήψει γενήσεται, καθὼς καὶ ἡ τῶν Πράξεων βίβλος ἐσήμανεν λέγουσα·
«Ὡς ἀτενίζοντες ἦσαν οἱ ἀπόστολοι πορευομένου τοῦ Κυρίου εἰς τὸν οὐρανόν.
Καὶ ἰδού· δύο ἄνδρες παρειστήκεισαν αὐτοῖς ἐν ἐσθῆτι λευκῇ, οἳ καὶ εἶπον·
Ἄνδρες Γαλιλαῖοι· τί ἑστήκατε βλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν;
Οὗτος ὁ Ἰησοῦς, ὁ ἀναληφθεὶς ἀφ' ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανόν, οὕτως ἐλεύσεται, ὃν τρόπον ἐθεάσασθε πορευόμενον αὐτὸν εἰς τὸν οὐρανόν».
Πρόσεχε ἀκριβῶς, παρακαλῶ, πῶς δὴ ἐμήνυσεν ὁ προφήτης σαφῶς τὰς ὑποστάσεις·
«Ἰδού, φησίν, ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ ὡς υἱὸς ἀνθρώπου ἐρχόμενος· καὶ ἕως τοῦ παλαιοῦ τῶν ἡμερῶν ἔφθασεν».
Καὶ τί τὸ τέλος τῆς προφητείας κατανοήσωμεν· «Καὶ αὐτῷ φησιν ἐδόθη ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ βασιλεία».
Νόει συνετῶς, τίνι λέγει δεδόσθαι τὴν ἀρχήν· οὐ τῷ ἀϊδίως συνυπάρχοντι τῷ Πατρὶ Θεῷ Λόγῳ·
ἔχει γὰρ ἀεὶ τὸ κράτος, ἀλλὰ τῷ ἐκ Μαρίας ἑνωθέντι αὐτῷ ἐψυχωμένῳ σώματι τῷ καὶ ἐπὶ νεφέλης σήμερον εἰς οὐρανοὺς ἀναβαίνοντι.
Ὁ αὐτὸς γάρ ἐστι Θεὸς καὶ ἄνθρωπος τέλειος.
«Αὐτῷ οὖν ἐδόθη ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ ἐξουσία καὶ ἡ βασιλεία» κατὰ τὴν τῆς σαρκὸς οἰκονομίαν.
«Καὶ πάντες οἱ λαοί, φυλαί, γλῶσσαι δουλεύσουσιν αὐτῷ, ὅτι ἡ ἐξουσία αὐτοῦ ἐξουσία αἰώνιος, ἥτις οὐ επιτρέπετα παρελεύσεται οὐδὲ διαφθαρήσεται,» καὶ «ἡ βασιλεία αὐτοῦ λαῷ ἑτέρῳ οὐ δοθήσεται».
Αἰσχυνέσθωσαν οἱ Ἰουδαῖοι προφήτας ἀναγινώσκοντες καὶ τὸν προφητευόμενον Χριστὸν ἀγνοήσαντες· ἡμεῖς δὲ προσκυνήσωμεν καὶ δοξάσωμεν αὐτόν, ὅτι αὐτοῦ ἐστιν ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.
Вознесение Господне.
Фреска XIV век. в куполе церкви Святого Димитрия в Пече,
Косово, Сербия.
Η Ανάληψη του Κυρίου.
Τοιχογραφία (fresco) τού 14ου αιώνα μ.Χ.
στο τρούλο τού Ιερού Ναού τού Αγίου Δημητρίου
στην Πατριαρχική Ιερά Μονή Πεκίου (Pec) Κοσσυφοπέδιο, στη Σερβία.
Вознесение Господне.
Фреска церкви Панагии Форвиотиссы в Асину, Кипр.
Η Ανάληψη του Κυρίου.
Τοιχογραφία (fresco) στον Ιερό Ναό τής Παναγίας τής Φορβιώτισσας
στην Ασίνα τής Κύπρου.
Вознесение Господне.
Фреска 1037 - 1056 годы.храма Святой Софии в Охриде
Η Ανάληψη του Κυρίου.
Τοιχογραφία (fresco) μεταξύ τών ετών 1037 - 1056 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τής Αγίας Σοφίας στην Οχρίδα. Σκόπια
 |
| Νόβγκοροντ εικονίδιο, του 12ου αιώνα Вознесение Господне. Новгородская икона, XIV век |
(Ηλιού Μηνιάτη
Επισκόπου Κερνίκης και Καλαβρύτων)
Δεύτε αναβώμεν εις το όρος Κυρίου, και εις τον οίκον του Θεού Ιακώβ, δια να γίνωμεν και ημείς επόπται της ενδόξου του Χριστού Αναλήψεως.Αναβώμεν, με ευλαβητικήν θεωρίαν, εις το τρισμακάριστον όρος των Ελαιών, εκεί όπου σήμερον ανοίγεται πανθαύμαστον θέατρον δόξης θεοπρεπούς, και ο τροπαιοφόρος αναστάς Ιησούς, ο αήττητος καθαιρέτης του Άδου, παρρησιάζει τον κατά του θανάτου περιφανέστατον θρίαμβον. Εκεί χορός Αποστόλων, όπου παραπέμπουσιν ανερχόμενον εις ουρανούς τον γλυκύτατον Διδάσκαλον. Εκεί Ταξιαρχίαι νοερών Δυνάμεων, όπου προάγουσι τον Βασιλέα της δόξης. Εκεί πληθύς δικαίων ψυχών λελυτρωμένων, όπου ακολουθούσι τον θειότατον Λυτρωτήν. Εδώθεν επίγειος Μήτηρ απολύει τον θεάνθρωπον Υιόν, πληρώσαντα της ενσάρκου οικονομίας το πολύπονον στάδιον· εκείθεν τον εκδέχεται ο ουράνιος Πατήρ, και δίδων Αυτώ την εξουσίαν του ουρανού και της γης, τον καθίζει εκ δεξιών Αυτού εν τοις επουρανίοις. Λαμπρά όντως και παμφανής, φιλέορτοι ακροαταί, είναι η παρούσα πανήγυρις. Αύτη το κεφάλαιον πασών της Εκκλησίας των εορτών· αύτη των Μυστηρίων του Χριστού η κορωνίς· αύτη της σωτηρίας ημών η εκπλήρωσις. Σήμερον ανοίγεται εις τους εξορίστους παίδας της Εύας η είσοδος εις την ποθητήν πατρίδα της άνω Ιερουσαλήμ· σήμερον γίνεται του νέου Ισραήλ η αποκατάστασις εις την ουράνιον Βασιλείαν. Σήμερον ο πεπτωκώς υπεράνω των Σεραφείμ επαίρεται, και το βρότειον φύραμα διπλής ηξιωμένον υπερτάτης τιμής, καθώς με την σάρκωσιν του θείου Λόγου έγινε μέτοχον θείας φύσεως, ούτω με την Ανάληψιν του Αυτού γίνεται μέτοχον θείας δόξης. Δεύτε λοιπόν αναβώμεν εις το όρος Κυρίου, όπως θεωρήσαντες τας περιστάσεις της σημερινής σεβασμιωτάτης εορτής, καταλάβωμεν το μέγεθος των ευεργεσιών του Θεού και της ημετέρας φύσεως τα μεγαλεία. Αφ΄ ου έλυσε τα δεσμά του θανάτου και ανέστη εκ νεκρών ο Σωτήρ του κόσμου, δι΄ ημερών τεσσαράκοντα συνανεστράφη ακόμη επάνω εις την γην, οπτανόμενος συχνάκις εις τους Μαθητάς Του, και εν πολλοίς τεκμηρίοις πιστούμενος την ένδοξόν Του Ανάστασιν. Και δεν ήτο χωρίς μυστήριον ο αριθμός των τεσσαράκοντα ημερών· εις την πρώτην εκ Παρθένου άσπορον Γέννησιν, μετά τεσσαράκοντα ημέρας ωδηγήθη υπό των γονέων εις το Ιερόν, και ως πρωτότοκον άγιον αφιερώθη τω Κυρίω, κατά τον Νόμον (Λουκ. β:22-24, Λευϊτ. ιβ: 2-8). Και εις την εκ νεκρών λοιπόν παράδοξον αναβίωσιν, όπου είναι η παλιγγενεσία, και ωσάν Δευτέρα Αυτού Γέννησις, μετά τεσσαράκοντα ημέρας ομοίως αναβαίνει εις το υπερουράνιον Ιερόν, και ως πρωτότοκος των νεκρών γενόμενος, παριστά τω Θεώ και Πατρί αγίαν και καθαράν την εν αυτώ ανθρωπίνην φύσιν, την απαρχήν όλης της ημετέρας φύσεως. Και όταν ήλθε το πέρας των ημερών τούτων εξήγαγε τους Μαθητάς έως την Βηθανίαν, εις το όρος των Ελαιών (αρμόζει ο τόπος των Ελαιών, όπου είναι της ειρήνης το σύμβολον, τω άρχοντι της ειρήνης), Όστις χωριζόμενος από τους Μαθητάς Του, τους αφήκε διαθήκην αιώνιον, την ειρήνην Του. Αλλά και ο χρησμός του θεσπεσίου Ζαχαρίου τούτο προανεκήρυξεν: «Ιδού ημέραι έρχονται Κυρίου…, και στήσονται οι πόδες αυτού εν τη ημέρα εκείνη επί το όρος των Ελαιών το κατέναντι Ιερουσαλήμ» (Ζαχαρ. ιδ: 1-4). Εδώ αφ΄ ου με την δύναμιν των θείων Του λόγων διήνοιξε τον νουν των Μαθητών, του συνιέναι τας Γραφάς, όσα δηλαδή εν τω Νόμω Μωϋσέως και Προφήταις και Ψαλμοίς περί Αυτού εχρησμοδότησε το Πνεύμα το Άγιον· αφ΄ ου τους επρόσταξε να κηρύξωσιν εις όλην την κτίσιν το Ευαγγέλιον, ήτοι το χαριέστατον μήνυμα της αφέσεως και σωτηρίας· αφ΄ ου τους επαρηγόρησεν εις την λύπην του χωρισμού Του, με την επαγγελίαν του Πατρός, εντειλάμενος να προσμένωσιν εις Ιερουσαλήμ, έως ου ενδύσωνται δύναμιν εξ ύψους, επάρας τας χείρας Αυτού, δίδει ωσάν βεβαιωτικήν των επαγγελιών, την τελευταίαν δεσποτικήν ευλογίαν. Δεν εχόρταιναν οι οφθαλμοί των Μαθητών ατενίζοντες εις εκείνο το θειότατον πρόσωπον τότε, όταν «Βλεπόντων αυτών επήρθη, και νεφέλη υπέλαβεν Αυτόν από των οφθαλμών αυτών» (Πράξ. α: 9). Εις την νεφέλην ταύτην εγώ βλέπω κεκαλυμμένον Μυστήριον, του οποίου τον τύπον προείδεν ο Θεσβίτης Ηλίας εις εκείνην την μικράν νεφέλην, όπου ως ίχνος ανθρώπου ανέβαινεν εκ της θαλάσσης εις τον ουρανόν· όθεν έβρεξεν άφθονον βροχήν, από την οποίαν τότε εχορτάσθη η δια τρεις και ήμισυν χρόνους κατεξηραμμένη γη, και εχόρτασε τον πεινασμένον λαόν με καρπόν αφθονίας (Γ΄ Βασιλ. ιη: 44). Αυτή είναι εκείνη η θαυμαστή νεφέλη, όπου, αφ΄ ου ανέβασεν εις ουρανούς τον δεδοξασμένον Υιόν του ανθρώπου, έβρεξεν εκείθεν τον καιρόν της Πεντηκοστής, την πολυχεύμονα ομβροτοκίαν του Αγίου Πνεύματος, από την οποίαν η άνυδρος και άκαρπος γη, ποτισμένη πλουσιοπαρόχως, εβλάστησε τα εύοσμα άνθη των Χριστιανικών αρετών, έδωκεν επταπλασίονα τον καρπόν της αληθούς διδασκαλίας, και ευφόρησε την ευθηνίαν του θείου κηρύγματος, περί της οποίας ίσως εχρησμολόγει ο Προφητάναξ: «Βροχήν εκούσιον αφοριείς ο Θεός τη κληρονομία σου» (Ψαλμ. ξζ: 10). «Επεσκέψω την γην, και εμέθυσας αυτήν· επλήθυνας του πλουτίσαι αυτήν· ο ποταμός του Θεού επληρώθη υδάτων» (Ψαλμ. ξδ: 10). Ήθελον είπει ακόμη, ότι η μυστηριώδης αύτη νεφέλη ήτο του ομοουσίου Πνεύματος η σκια, όπου άρπαξαν αισθητώς από την περίγειον παροικίαν τον θείον Ήλιον εις την ουράνιον σφαίραν, ωσάν εις ίδιον κέντρον, δια να φωτίζη εκείθεν νοερώς και επίγεια και ουράνια με της θείας δόξης το ανέσπερον φως. Την θαυμαστήν επάνοδον του νοητού Ηλίου τούτου προείδε τυπικώς ο Εζεκίας, τότε όταν παρακαλών με θερμά δάκρυα την απαλλαγήν από του θανάτου τον κίνδυνον, είδεν εις το σκιατερικόν ωρολόγιον το χαριέστατον σημείον της υγείας του, όπου δια του Προφήτου Ησαϊου του έδειξεν ο Θεός. Είδεν ότι ο ήλιος ανέβη επάνω δέκα γραμμάς, από τας οποίας ήτο κατεβασμένος. Και ο άδυτος Ήλιος της δικαιοσύνης, ο Υιός του Θεού, ωσάν δέκα βαθμούς ήτο κατεβασμένος από την θείαν Του αξίαν, δι΄ άκραν συγκατάβασιν, όταν έκλινεν ουρανούς, και κατέβη εννέα, τα εννέα τάγματα των Ασωμάτων· «βραχύ τι παρ΄ Αγγέλους» (Εβρ. β: 7) ηλαττωμένος (καθώς λέγει ο Παύλος), «γενόμενος άνθρωπος εν δούλου μορφή» (Φιλιπ. β:7) · και δέκατον βαθμόν, αυτήν την τάξιν των ανθρώπων, υπέρ άνθρωπον τεταπεινωμένος εις το εκούσιον πάθος και τον θάνατον. Αλλ΄ Αυτός Όστις κατέβη εις τα κατώτερα μέρη της γης, ανέβη και πάλιν με την ένδοξόν Του Ανάληψιν τας δέκα γραμμάς, υψηλότερος και ανθρώπων και Αγγέλων γενόμενος· «Υπεράνω (κατά τον αυτόν Απόστολον) πάσης αρχής και εξουσίας» (Εφες. α:21), υψωθείς έως εις την δεξιάν του Θεού και Πατρός. «Εγώ (λέγει ο ίδιος) παρά του Θεού εξήλθον, εξήλθον παρά του Πατρός, και ελήλυθα εις τον κόσμον· πάλιν αφίημι τον κόσμον, και πορεύομαι προς τον Πατέρα» (Ιωάν. ιστ: 27-28). Και τούτο μας έδωκεν ευτυχέστατον σημείον της σωτηρίας και αιωνίου ζωής δια το αρρωστημένον και νεκρωμένον τη αμαρτία γένος το ανθρώπινον. Όθεν έλεγε: «Συμφέρει υμίν ίνα εγώ απέλθω· εάν γαρ εγώ μη απέλθω, ο Παράκλητος ουκ ελεύσεται προς υμάς» (Ιωάν. ιστ:7). Ούτος εστάθη του ενανθρωπήσαντος θείου Λόγου ο σκοπός, τούτο της ενσάρκου οικονομίας το τέλος· δια τούτο έγινεν Υιός ανθρώπου ο Υιός του Θεού, δια τούτο ανέστη ο πρωτότοκος των νεκρών, δια να υψώση τον πεπτωκότα, δια να δοξάση τον κατάκριτον, δια να θεώση το ανθρώπινον. Ίδετε άμιλλαν, από το ένα μέρος του μίσους, όπου άναψε καθ΄ ημών ο διάβολος, και από το άλλο της αγάπης, όπου έδειξε προς ημάς ο Υιός του Θεού. Εκείνος εφθόνησε την αρχαίαν μακαριότητα της ανθρωπίνης φύσεως, και την εξώρισεν από τον Παράδεισον της τρυφής, Ούτος αυτήν την ιδίαν φύσιν ύψωσεν υπεράνω των ουρανών, και εκάθισεν αυτήν εις τον θρόνον της θείας δόξης. Εκείνος δεν υπέφερε να βλέπη υποτεταγμένα υπό τους πόδας αυτής τα επίγεια, Ούτος υπέταξεν υπό τους πόδας αυτής και τα ουράνια. Εκείνος την κατέστησεν αιχμάλωτον του θανάτου και της αμαρτίας· Ούτος την έκαμε πολίτιν του ουρανού, σύνθρονον της Θεότητος, ημφιεσμένην με στολήν μακαριωτάτης αθανασίας, προσκυνουμένην υπό των Σεραφίμ, αντιπληρώσας με κέρδος άπειρον την ζημίαν, και με τέχνην θεοπρεπή απατήσας τον απατήσαντα. Κατήσχυνε παντελώς τον αντίθεον και μισάνθρωπον Εωσφόρον η ένδοξος του Σωτήρος Ανάληψις. Εκείνος, ωσάν πανούργος κυνηγός, είχεν απλωμένην επάνω εις το πρόσωπον της γης την ολέθριον παγίδα του θανάτου, όπου επιάνοντο ωσάν πετεινά του κατακρίτου Αδάμ οι δυστυχείς απόγονοι, των οποίων τας ψυχάς εκράτει αιχμαλώτους εις τα δεσμά της αρχαίας κατάρας. Ηθέλησεν εις αυτήν την ιδίαν παγίδα να πιασθή εκουσίως αποθανών ο θεάνθρωπος Ιησούς. Αλλ΄ ωσάν μέγας αετός, συντρίβων με την θείαν Του δύναμιν την παγίδα και λύων τα δεσμά, Αυτός μεν πρώτος επέταξε τριήμερος αναστάς· επέταξαν δε συν Αυτώ ελεύθεραι και αι ψυχαί των Δικαίων, ψάλλουσαι τα επινίκια με τον Δαβίδ: «Η παγίς συνετρίβη και ημείς ερρύσθημεν» (Ψαλμ. ρκγ:7). Και πάλιν καθώς ο αετός θέλων να δείξη εις τα μικρά του πουλία έτι αμαθή να πετάξωσιν εις τον ασυνήθιστον δρόμον του αέρος, αυτός προάγων τα οδηγεί, ομοίως εις την άβατον τρίβον του ουρανού, όπου ακόμη δεν ήθελε φανή ίχνος ανθρώπινον, ανίπταται ο αναληφθείς Κύριος, προάγων, οδηγών ως νεοσσούς τα πνεύματα των Δικαίων. «Ο αετός (το προείδεν ο Μωϋσής) προάγων εις πτήσιν, τους νεοσσούς αυτού ανεβίβασε» (Έξ. ιθ:4)· «και όντως αναβάς εις ύψος, ηχμαλώτευσεν αιχμαλωσίαν» (Ψαλμ. ξζ: 19)· και τοιαύτην, καθώς η πτώσις του πρώτου Αδάμ ήνοιξεν εις ημάς την είσοδον εις τον Άδην, ούτω του νέου Αδάμ η Ανάληψις ήνοιξεν εις ημάς την είσοδον εις τον ουρανόν· «Έχοντες ουν, αδελφοί (λέγει ο Απ. Παύλος), παρρησίαν εις την είσοδον των Αγίων εν τω Αίματι του Ιησού, ην ενεκαίνισεν ημίν οδόν πρόσφατον, και ζώσαν δια του καταπετάσματος, τουτέστι της σαρκός Αυτού» (Εβρ. ι:19-20). Του μυστικού τούτου αετού την δια σαρκός εις ουρανούς παράδοξον άνοδον δεν δύναται ακόμη να καταλάβη, και φρίττει ο αποστάτης εχθρός. Και αν ο Σολομών έλεγεν, ότι τρία είναι εκείνα, όπου δεν καταλαμβάνει, δηλαδή τον δρόμον της νεώς (του πλοίου), όπου περιπατεί εις την θάλασσαν· τον δρόμον του όφεως δια της πέτρας, και τον δρόμον του αετού εις τον ουρανόν, πρεπωδέστερα δύναται να είπη ο υπερήφανος εκείνος νους, ότι τρία μυστήρια δεν καταλαμβάνει ολότελα εις την ένσαρκον του θείου Λόγου οικονομίαν. Πρώτον, ότι καθώς η ναυς (το πλοίον) διαβαίνει τα θαλάσσια κύματα, και της διαβάσεως δεν αφήνει κανένα ίχνος, ούτω και το μακαριώτατον Σώμα του Χριστού διεπέρασε την απέραντον μήτραν της Παρθένου, και δεν άφησε σημείον φθοράς κατά την άσπορον Γέννησιν. Δεύτερον δεν καταλαμβάνει τον δρόμον του όφεως δια της πέτρας, ήτοι πως αυτό το ίδιον Σώμα, όπου ετάφη, όπου ησφαλίσθη εις μνήμα καινόν λελατομημένον εκ πέτρας, όπου εσκεπάσθη με λίθον μέγαν κείμενον επί την θύραν του μνήματος, διέδραμε μ΄ όλον τούτο, και αφήνοντας ως όφις το παλαιόν ένδυμα της φθοράς, ανέστη εκ νεκρών με το νέον ένδυμα της αφθαρσίας, δίχως να αφήση κανένα σημείον. Και τρίτον δεν καταλαμβάνει τον δρόμον του αετού εις τον ουρανόν, ήτοι πως αυτό το Σώμα αναβαίνει υπεράνω των ασωμάτων, πως το γήινον διαπερά τους ουρανούς, πως το ανθρώπινον καθέζεται εις τον θρόνον της θείας μεγαλειότητος. Αλλ΄ ούτε οι μακάριοι Άγγελοι καταλαμβάνουσι την ένδοξον εν Σώματι Ανάληψιν του Σωτήρος· όθεν τώρα μεν βλέποντες ανερχόμενον τον Βασιλέα της δόξης προπορεύονται να ετοιμάσωσι την είσοδον, και λέγουσιν εις τας ανωτέρω Ταξιαρχίας: «Άρατε πύλας οι άρχοντες υμών, και επάρθητε πύλαι αιώνιοι» (Ψαλμ. κγ:7)· τώρα δε πάλιν θεωρούντες τον Αυτόν να αναβαίνη ημφιεσμένος με ανθρώπινον Σώμα, και τούτο σημειωμένον με τα στίγματα των πληγών και πεφοινιγμένον με το εκ της πλευράς Αυτού ρεύσαν άχραντον Αίμα, απορούσιν εις το ξένον θέαμα και ερωτώσι: «Τις ούτος ο παραγενόμενος εξ Εδώμ; Διατί σου ερυθρά τα ιμάτια;» (Ησαϊας ξγ:2). Πλην οικονομία είναι το ορώμενον, θέλοντος του φιλανθρώπου Δεσπότου να θεατρίση και εις τους ουρανούς του Πάθους τα σύμβολα, τεκμήρια ανεξάλειπτα της αγάπης μεν προς ημάς, και της κραταιάς κατά του κοσμοκράτορος νίκης. Ή μάλλον ειπείν: «ούτως έδει παθείν τον Χριστόν» (Λουκ. κδ: 46), «και εισελθείν εις την δόξαν Αυτού» (αυτόθι 26), δια να μάθωμεν, ότι δια της στενής οδού των παθών και των θλίψεων πρέπει και ημείς να εισέλθωμεν εις την ουράνιον Βασιλείαν. Και έπρεπε πάντως, με αυτήν την ιδίαν Σάρκα, όπου προσέλαβε να αναληφθή εις τους ουρανούς ο Χριστός· πρώτον μεν δια να είναι μεσίτης Θεού και ανθρώπων, δεικνύων προς τον άναρχον Πατέρα την αναμάρτητον εκείνην Σάρκα, όπου προσέφερεν επί του Σταυρού θυσίαν καθαράν και αμίαντον, να τον εξιλεώνη δια τας αμαρτίας ημών. «Ου γαρ (λέγει ο Απ. Παύλος) εις χειροποίητα άγια εισήλθεν ο Χριστός, αντίτυπα των αληθινών αλλ΄ εις αυτόν τον ουρανόν νυν εμφανισθήναι τω προσώπω του Θεού υπέρ ημών» (Εβρ. θ:24). Και ο Ιωάννης: «Εάν τις αμάρτη, παράκλητον έχομεν προς τον Πατέρα, Ιησούν Χριστόν δίκαιον» (Α΄ Ιωάν. β:1). Δεύτερον δε, δια να έχωμεν ημείς οι εις Χριστόν ζήσαντες ασφαλή και βεβαίαν ελπίδα της εν σαρκί Αναστάσεως, και της εν σαρκί αιωνίου δόξης. Επειδή εάν ανέστη εν Σαρκί, εάν εδοξάσθη εν Σαρκί ο Χριστός, όστις είναι των πιστών η κεφαλή, πρέπει λοιπόν εν Σαρκί να δοξασθώσιν οι πιστοί, όπου είναι του Χριστού τα μέλη, δια να είναι τα μέλη ανάλογα τη κεφαλή. Όθεν λέγει ο Απ. Παύλος: «Οίος ο χοϊκός, τοιούτοι και οι χοϊκοί, και οίος ο επουράνιος, τοιούτοι και οι επουράνιοι· και καθώς εφορέσαμεν την εικόνα του χοϊκού, φορέσομεν και την εικόνα του επουρανίου» (Α΄ Κορινθ. Ιε: 48-49). Και πάλιν: «Ισχυράν παράκλησιν έχομεν οι καταφυγόντες κρατήσαι της προκειμένης ελπίδος· ην ως άγκυραν έχομεν της ψυχής ασφαλή τε και βεβαίαν και εισερχομένην εις το εσώτερον του καταπετάσματος όπου πρόδρομος υπέρ ημών εισήλθεν Ιησούς» (Εβρ. στ: 18-20). Ω ακατάληπτον μέγεθος των ευεργεσιών του Θεού! Ω υπέρτατα της ημετέρας φύσεως μεγαλεία! Αλλ΄ ανίσως και ανέβη από την γην εις τον ουρανόν ο θείος ημών Πατήρ και Διδάσκαλος, δεν μας άφησεν ορφανούς. Όταν με πύρινον άρμα ανελήφθη ο Θεσβίτης Ηλίας, δια να παρηγορήση τον μαθητήν του Ελισσαίον του άφησε την μηλωτήν. Ομοίως αναληφθείς ο φιλάνθρωπος Κύριος, αφήνει εις ημάς εις παρηγορίαν το ένδυμα της θεότητός Του, όπου εφόρεσε γενόμενος άνθρωπος, ήτοι την μακαριωτάτην Αυτού Σάρκα εις το φρικτόν της θείας Ευχαριστίας Μυστήριον, δια να είναι αχώριστος αφ΄ ημών. Όθεν παρηγορεί ημάς λέγων: «Ιδού εγώ μεθ΄ υμών ειμι πάσας τας ημέρας, έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ. κη: 20). Αθάνατε Νυμφίε των ψυχών μας! Εκείθεν από την δεξιάν του Θεού, όπου σήμερον εκάθισας Βασιλεύς των αιώνων, πέμψον ημίν την επαγγελίαν του Πατρός, το Πανάγιον Πνεύμα, όπερ είναι ο άλυτος σύνδεσμος της αγάπης, δια να είμεθα αχώριστοι από Σε, και να αξιωθώμεν εις την γην μεταλαμβάνοντες αξίως το άχραντόν Σου Σώμα και Αίμα, να είμεθα πάντα μέτοχοι της θείας Σου Χάριτος, και εις τον ουρανόν απολαμβάνοντες το μακάριόν Σου πρόσωπον, να είμεθα πάντα μέτοχοι της αιωνίου Σου δόξης. Αμήν.
 |
| Ανάληψη . Η εικόνα του Καθεδρικού Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Μονής Αγίου Ιωσήφ Ιλαρίωνα. 1698 μ.Χ |
 |
| Ανάληψη εικόνα στά μέσα του 15ου αιώνα Вознесение. Середина XV в. |
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ΄.
Τὴν ὑπὲρ ἡμῶν πληρώσας οἰκονομίαν, καὶ τὰ ἐπὶ γῆς ἑνώσας τοῖς οὐρανίοις, ἀνελήφθης ἐν δόξῃ Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, οὐδαμόθεν χωριζόμενος, ἀλλὰ μένων ἀδιάστατος, καὶ βοῶν τοῖς ἀγαπῶσί σε· Ἐγώ εἰμι μεθ’ ὑμῶν, καὶ οὐδεὶς καθ’ ὑμῶν.
ΤΟ ΟΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ
Πρόκειται για ένα βουνό της Παλαιστίνης κοντά στην Ιερουσαλήμ. Έχει υψόμετρο 813 μ. Ανάμεσα σ αυτό και την Ιερουσαλήμ βρίσκεται η κοιλάδα του Ιωσαφάτ. Στα δυτικά του βουνού είναι το χωριό Γεθσημανή. Ονομάζεται Όρος των Ελαιών, γιατί παλαιότερα ήταν κατάφυτο από ελιές. Εκεί ο Χριστός πήγαινε για να προσευχηθεί και να διδάξει. Στο βουνό αυτό έγινε η "επί του όρους ομιλία", η παρουσίαση του Χριστού στους μαθητές του, ύστερα από την Ανάστασή του και η Ανάληψή του. Η αγία Ελένη έχτισε εκεί μια εκκλησία βασιλικού ρυθμού, πάνω σε ένα βράχο. Την εκκλησία αυτή κατέστρεψε ο Χοσρόης το 614 και την ανοικοδόμησε ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μόδεστος, ύστερα από λίγα χρόνια. Θεωρείται ιερό βουνό όχι μόνο από τους χριστιανούς αλλά και από τους Εβραίους και τους μουσουλμάνους.
Κάποιοι, ανατρέχοντας στα βιβλικά κείμενα (Β' Σαμουήλ 15:30, Α' Βασιλέων 11:7, Ματθαίος 21:1, Μάρκος 11:1, Λουκάς 21:37), γράφουν για το Όρος των Ελαιών:
«Χαμηλή οροσειρά ανατολικά της Ιερουσαλήμ, μήκους 2 περίπου χιλιομέτρων. Χωρίζεται από αυτή με την κοιλάδα του Ιωσαφάτ όπου ρέει ο χείμαρρος των Κέδρων. Η ονομασία της οφείλεται στο γεγονός ότι πάντα υπήρχαν ελαιόδεντρα. Λεγόταν και "όρος του βδελύγματος" λόγω του ότι ο Σολομώντας είχε χτίσει ειδωλολατρικούς βωμούς. Αναφέρεται αρκετές φορές στην Αγία Γραφή. Το όρος Ελαιών, είναι συνυφασμένο με τον Ιησού: από εκεί έγινε η θριαμβευτική είσοδος Του στο Ιεροσόλυμα (Ματθαίος 21:1), εκεί προφήτευσε για το τέλος του κόσμου (Μάρκος 13:1), εκεί πήγε με τους μαθητές Του μετά το τελευταίο Δείπνο, από εκεί έγινε η ανάληψη Του στους ουρανούς (Μάρκος 16:19). Επίσης στη προφητεία για τη καταστροφή της Ιερουσαλήμ αναφέρεται ως τόπος όπου θα σταθεί ο Κύριος (Ζαχαρίας 14:4). Από αυτό έκοβαν κλάδους ελιάς για τη γιορτή της Σκηνοπηγίας (Νεεμίας 8:9). Στο όρος Ελαιών βρισκόταν η Γεθσημανή, ο τόπος αγωνίας και συλλήψεως του Ιησού. Σήμερα στη περιοχή αυτή υπάρχει ο ναός της Αναστάσεως καθώς και μιναρές μουσουλμανικού τεμένους».
Ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζει και το παρακάτω κείμενο, αφού αναφέρεται και σε πολλά ελληνικά στοιχεία:
«Όρος των Ελαιών (Χαρ χαζεϊτιμ στα εβραϊκά ή Τζάμπαλ Ε-Τουρ στα αραβικά ) ονομάζεται η οροσειρά, ύψους 730 μέτρωναπό την επιφάνεια της Μεσογείου, που διαγράφει τον ανατολικό ορίζοντα της Ιερουσαλήμ. Έχει τρεις κορυφές: Τη βόρεια, όρος Σκοπός πάνω στην οποία έχει κτισθεί το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο. Τη μεσαία με το νοσοκομείο της Αυγούστας Βικτώριας και τη νότια Ε Τούρ ή τη Κορυφή της Ανάληψης, που συγκεντρώνει ολα τα χριστιανικά προσκυνήματα, μοναστήρια και εκκλησίες. Το ‘Όρος των Ελαιών αναφέρεται στη Π. Διαθήκη (Ζαχ. 14. 4) και αρκετές φορές στη Νέα (Ματθ. 24. Μαρκ. 13. Λουκ 26. Πραξ. 1. 4- 12).
Για τους χριστιανούς συνδέεται με δύο σημαντικά γεγονότα από τη ζωή και το έργο του Χριστού: Την Εσχατολογική διδαχή ( Ματθ. 24. Μαρκ. 13. Λουκ. 21) και την Ανάληψη. Πάνω στο τόπο της Εσχατολογικης Διδαχής η αγία Ελένη έκτισε το 4ο αιώνα μεγάλη χριστιανική βασιλική που ονομάζονταν Εκκλησία εν Ελαιώνι..
Τα ερείπια της βασιλικής αυτής βρίσκονται σήμερα στη λατινική εκκλησία του Πάτερ Ημών
Στον τόπο της Ανάληψης κτίσθηκε το 387 μεγάλη οκταγωνική εκκλησία, το Εμβώμιον, όπως το έλεγαν οι βυζαντινοί, ο φωτεινός σταυρός του οποίου φαινόντανε απ ολη την Ιερουσαλήμ.
Η Εκκλησία της Ανάληψης καταστράφηκε από τους Πέρσες και ξαναχτίσθηκε με τα ίδια σχεδόν σχέδια από τους Σταυροφόρους.
Το 1187 ο νικητής Σαλαδίνος την έκαμε τζαμί, τους δε γύρω χριστιανικούς προσκυνηματικους χώρους Τους χάρισε ως βακούφια σε μουσουλμανικές οικογένειες της Ιερουσαλήμ.
Εκτός από τα δυο αυτά προσκυνήματα, στο Όρος των Ελαιών είχαν κτισθεί κατά το 5ο και 6ο αιώνα 24 άλλα χριστιανικά ιδρύματα μεταξύ των οποίων εκκλησίες, μοναστήρια και ξενώνες για τους προσκυνητές. Από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα που βρίσκονται σήμερα στη νότια κορυφή του βουνού είναι: Η Ελληνική Εκκλησία ‘Άνδρες Γαλιλλαιοι, ο Τόπος της Συνάντησης του Χριστού με τους Απόστολους μετα την Ανάσταση ( Ματθ. 28.10 ). Το Ρωσικό Μοναστήρι του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Η νεοκτισθείσα Ελληνική Εκκλησία της Ανάληψης. Το προσκύνημα της Ανάληψης που μέχρι σήμερα είναι ιδιοκτησία των Μουσουλμάνων. Οι Λατινικές Εκκλησίες Πάτερ Ημών ο Κύριος Έκλαυσε και το Ρωσικό Μοναστήρι της Όσιας Μαγδαληνής στη δυτική πλευρά του βουνού.»
Τα ερείπια της βασιλικής αυτής βρίσκονται σήμερα στη λατινική εκκλησία του Πάτερ Ημών
Στον τόπο της Ανάληψης κτίσθηκε το 387 μεγάλη οκταγωνική εκκλησία, το Εμβώμιον, όπως το έλεγαν οι βυζαντινοί, ο φωτεινός σταυρός του οποίου φαινόντανε απ ολη την Ιερουσαλήμ.
Η Εκκλησία της Ανάληψης καταστράφηκε από τους Πέρσες και ξαναχτίσθηκε με τα ίδια σχεδόν σχέδια από τους Σταυροφόρους.
Το 1187 ο νικητής Σαλαδίνος την έκαμε τζαμί, τους δε γύρω χριστιανικούς προσκυνηματικους χώρους Τους χάρισε ως βακούφια σε μουσουλμανικές οικογένειες της Ιερουσαλήμ.
Εκτός από τα δυο αυτά προσκυνήματα, στο Όρος των Ελαιών είχαν κτισθεί κατά το 5ο και 6ο αιώνα 24 άλλα χριστιανικά ιδρύματα μεταξύ των οποίων εκκλησίες, μοναστήρια και ξενώνες για τους προσκυνητές. Από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα που βρίσκονται σήμερα στη νότια κορυφή του βουνού είναι: Η Ελληνική Εκκλησία ‘Άνδρες Γαλιλλαιοι, ο Τόπος της Συνάντησης του Χριστού με τους Απόστολους μετα την Ανάσταση ( Ματθ. 28.10 ). Το Ρωσικό Μοναστήρι του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Η νεοκτισθείσα Ελληνική Εκκλησία της Ανάληψης. Το προσκύνημα της Ανάληψης που μέχρι σήμερα είναι ιδιοκτησία των Μουσουλμάνων. Οι Λατινικές Εκκλησίες Πάτερ Ημών ο Κύριος Έκλαυσε και το Ρωσικό Μοναστήρι της Όσιας Μαγδαληνής στη δυτική πλευρά του βουνού.»
 |
| Η ρωσική εκκλησία της Μαρίας Μαγδαληνής |
Πολύ διαφωτιστικό είναι και το παρακάτω κείμενο:
«Ανατολικά της Ιερουσαλήμ, βρίσκεται το Όρος των Ελαιών, το υψηλότερο στην περιοχή. Αποτελείται από μια οροσειρά με 3 κορυφές. Τη βόρεια Mount Scopous πάνω στην οποία είναι κτισμένο το Εβραϊκό πανεπιστήμιο, τη μεσαία με το νοσοκομείο Augusta Victoria και τη νότια της Ανάληψης του Χριστού, γύρω από την οποία συγκεντρώνονται όλα τα χριστιανικά προσκυνήματα του Όρους των Ελαιών.
Από τον 4ο μ.Χ. αιώνα προσείλκυσε πολλούς Χριστιανούς προσκυνητές και μοναχούς και πάνω του χτίστηκαν εκκλησίες και μοναστήρια. Ένα χριστιανικό οδοιπορικό του 6ου αιώνα αριθμεί 24 εκκλησίες και προσκυνήματα πάνω στο Όρος, από τα οποία τα σπουδαιότερα ήταν:
Το προσκύνημα της Ανάληψης.
Το Αποστολείο, μέσα στο οποίο σωζόταν λείψανα των Αποστόλων.
Το Μαρτύριο του Αγίου Ινοκεντίου με Ιερά Λείψανα του Προδρόμου.
Το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, λείψανα του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα στο Ρώσικο Μοναστήρι.
Σήμερα τα χριστιανικά προσκυνήματα του Όρους των Ελαιών είναι:
Ο τόπος της Ανάληψης: Στον τόπο αυτό υπήρχε εκκλησία που έκτισε η Αγία Ελένη και κατέστρεψαν οι Πέρσες το 614 μ.Χ. Σήμερα υπάρχει οκτάγωνο κτίριο με τρούλο μέσα στο οποίο βρίσκεται το αποτύπωμα του δεξιού ποδιού του Κυρίου κατά την Ανάληψη. Το προσκύνημα αυτό ανήκει στους Μωαμεθανούς αλλά έχουν δικαίωμα και τα άλλα δόγματα να τελούν τις ακολουθίες τους. Οι Ορθόδοξοι τελούν εσπερινό και Θ. Λειτουργία στην εορτή της Ανάληψης.
Η Ιερά Μονή της Ανάληψης: Δίπλα του τόπου της Ανάληψης τη δεκαετία του 1980 σε έκταση του Πατριαρχείου άρχισε η κατασκευή της Ιεράς Μονής. Μετά από πολλές περιπέτειες το προσκύνημα με την βοήθεια του Θεού διασώθηκε και οι εργασίες συνεχίζονται.
Η Μικρή Γαλιλαία: Στην κορυφή αυτή βρίσκεται εκκλησία αφιερωμένη στους Άνδρες Γαλιλαίους, τους Αποστόλους. Εδώ εμφανίστηκε ο Κύριος το απόγευμα της Κυριακής μετά την Ανάσταση του. Η περιοχή ήταν αγαπημένος τόπος της Παναγίας, όπου ανέβαινε πολύ συχνά. Σήμερα επισκεπτόμαστε την Εκκλησία που είναι χτισμένη και θυμίζει το περιστατικό που ο Άγγελος Κυρίου ανήγγειλε στη Θεομήτορα το γεγονός ότι σε 3 ημέρες θα την παραλάβει ο Κύριος στους ουρανούς.»
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου