ΝΕΑΝΙΚΟ ΕΡΓΟ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Αγαπητά μας παιδιά, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι την 26^η Μαΐου δεν θα πραγματοποιηθεί το μάθημα του κατηχητικού, λόγω των εκλογών.

Σας περιμένουμε με χαρά στις 02 Ιουνίου που θα είναι η τελευταία μας συνάντηση για παιχνίδι.

Να φορέσετε άνετα ρούχα και καπέλα

Με αγάπη Χριστού

Οι κατηχητές

Κυριακή των Μυροφόρων: Μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας

Την δεύτερη Κυριακή μετά το Πάσχα τιμώνται οι Μυροφόρες, οι ευσεβείς εκείνες γυναίκες, οι οποίες παρακολούθησαν τη διδασκαλία και τη δημόσια δράση του Ιησού Χριστού με χαρακτηριστική αφοσίωση. Μυροφόρες είναι οι γυναίκες που ακολουθούσαν τον Κύριο μαζί με την Μητέρα Του, έμειναν μαζί της κατά την ώρα του σωτηριώδους Πάθους και φρόντισαν να αλείψουν με μύρα το σώμα του Κυρίου, κατά την ταφή του, ενώ  αξιώθηκαν να πληροφορηθούν πρώτες από τον άγγελο την Ανάστασή Του. Επειδή λοιπόν αυτές οι γυναίκες εκήρυξαν μετά σθένους την Ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και συνέβαλαν κατά πολύ εις την αψευδή διακήρυξη του μεγάλου αυτού Μυστηρίου τη Πίστεώς μας, ετάχθη παρά των Αγίων και θεοφόρων Πατέρων, όπως μετά την Κυριακή του Θωμά, να εορτάζουμε των Αγίων αυτών γυναικών την μνήμη, διότι ΠΡΩΤΕΣ αυτές είδαν τονΧριστόν Αναστάντα εκ νεκρών και προς πάντας εκήρυξαν το σωτήριο κήρυγμα του Ευαγγελίου, αλλά και την κατά Χριστόν πολιτείαν μετήλθον αρίστως.

Οι Μυροφόρες γυναίκες ενέπνευσαν πολλούς μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας, οι οποίοι προέβαλαν την αφοσίωση και τη μαρτυρία τους ως πρότυπο για το ρόλο των γυναικών στη ζωή της Εκκλησίας. Γι’ αυτό προς τιμήν του η ημέρα αυτή ονομάζεται Κυριακή των Μυροφόρων.

Μεταξύ των Μυροφόρων αναφέρονται στα Ευαγγέλια (Ματθ. κη',1 κ.εξ., Μαρκ. ιστ,1 κ.εξ., Λουκ. κδ,1 κ.εξ., Ιω. κ,1 κ.εξ.):

·         η Μαρία η Μαγδαληνή

·         η Μαρία του Κλωπά, μητέρα του απόστολου Ιακώβου του μικρού

·         η Σαλώμη, σύζυγος του Ζεβεδαίου και μητέρα των αποστόλων Ιακώβου και Ιωάννου

·         και η Ιωάννα του Χουζά, επιτρόπου του βασιλιά Ηρώδη.

Την Κυριακή των Μυροφόρων γιορτάζουν όσοι και όσες φέρουν το όνομα Μυροφόρος και Μυροφόρα.

Mihail Damascus  16ου αἰ. Κρήτη 16ος αι. Ἱερα Μονή Ἁγ. Αἰκατερίνης Σινᾶ  7ου αἰ. ΠΟΙΕΣ ΚΑΙ ΠΟΣΕΣ ΗΤΑΝ ΑΙ ΜΥΡΟΦΟΡΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ; (ΑΓΙΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ ΣΤΟΥΔΙΤΟΥ - ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΡΤΗΣ)    «...Πρῶτον λοιπόν ζήτημα ἔχομεν πόσες ἦταν οἱ Μυροφόρες γυναῖκες οἱ ὁποῖες ἐπῆγαν εἰς τόν Τάφον τοῦ Χριστοῦ μέ τά μύρα; Καί λέγομεν εἰς αὐτό ὅτι πολλές καί διάφοροι εἶναι αἱ Μυροφόρες πλήν οἱ κυριώτερες  Μυροφόρες γυναῖκες ἦταν ἑπτά. Αὐτές δέ ἦταν οἱ ἑξῆς: Πρώτη εἶναι Μαρία ἡ Μαγδαληνή ἀπό τήν ὁποία ὁ Χριστός ἔβγαλε ἑπτά δαιμόνια καί διά τήν εὐεργεσίαν αὐτήν ἀκολουθοῦσε καί ἀγαποῦσε τόν Χριστόν. Μαγδαληνή δέ ὀνομάζετο ἡ Μαρία διότι ἐκατάγετο ἀπό τά Μάγδαλα. Μετά δέ τήν Ἀνάληψιν τοῦ Χριστοῦ ἐπῆγεν εἰς τήν Ρώμην, πρός τόν Αὐτοκράτορα Τιβέριον, ὁ ὁποῖος ἔπασχε ἀπό τόν ἕνα ὀφθαλμόν καί τόν ἐθεράπευσε. Διά τήν εὐεργεσίαν αὐτήν τῆς Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς ὁ Τιβέριος ἔφερε εἰς τήν Ρώμη τούς Ἀρχιερεῖς τῶν Ἰουδαίων καί τόν Πόντιον Πιλᾶτον καί ἀφοῦ τούς ἐδίκασε, τούς κατεδίκασε εἰς θάνατον, ἐπειδή ἐσταύρωσαν ἕναν ἀθῶον, τόν Ἰησοῦν Χριστόν. Τέλος ἡ Μαρία ἀπέθανεν εἰς τήν Ἔφεσον ὅπου καί τήν ἔθαψεν ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος. Ἀργότερον ὁ Βασιλεύς Λέων ὁ Σοφός ἔφερε τό ἅγιον λείψανόν της εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν. Δεύτερη Μυροφόρος εἶναι ἡ Σαλώμη, περί τῆς ὁποίας λέγουσι κάποιοι ὅτι ἦτο ἡ νόμιμη γυναῖκα τοῦ Ἰωσήφ τοῦ Μνήστορος. Ἄλλοι δέ λέγουν ὅτι ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωσήφ τοῦ Μνήστορος, τό ὁποῖον εἶναι ἀληθέστερον, διότι ὁ Ἰωσήφ ὁ Μνήστωρ εἶχε ἑπτά παιδιά. Τέσσερα ἀγόρια, τόν Ἰάκωβον (ὁ ὁποῖος ὀνομάζετο μικρός) τόν Ἰωσῆν, τόν Σίμωνα καί τόν Ἰούδα, ὄχι τόν προδότην, ἀλλά τόν λεγόμενον Ἀδελφόθεον. Εἶχε δέ καί τρεῖς θυγατέρες, τήν Ἐσθήρ, τήν Θάμαρ καί τήν Σαλώμην τήν γυναῖκα τοῦ μικροῦ Ζεβεδαίου. Ὤστε ὅταν ἀκούεις αὐτό πού λέγεται στό Εὐαγγέλιο «Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου τοῦ  μικροῦ καί Ἰωσῆ μήτηρ» (Μάρκ. ιε΄, 40) τήν Παναγία Θεοτόκον νόμιζε ὅτι λέγει, διότι ὡς μήτηρ τῶν τέκνων τοῦ Ἰωσήφ ἐφαίνετο ἡ Παναγία. Ἐκ τούτου δέ προκύπτει ὅτι ὁ Ἰωάννης ὁ Θεολόγος καί ὁ Χριστός ἦταν ἀνεψιός καί θεῖος. Ὁ μέν Χριστός θεῖος, ὁ δέ Ἰωάννης ἀνεψιός. Τρίτη Μυροφόρος εἶναι ἡ Ἰωάννα, ἡ ὁποῖα ἦταν γυναίκα τοῦ Χουζᾶ, ὁ δέ Χουζᾶς αὐτός ἦτο ἐπίτροπος καί οἰκονόμος εἰς τόν οἶκον τοῦ βασιλέως Ἠρώδου. Τέταρτη Μυροφόρος εἶναι ἡ Μαρία ἡ ἀδελφή του Λαζάρου, ἡ ὁποῖα καί προτύτερα εἰς τόν οἶκον της ἤλειψε τό Χριστόν μέ τό Μύρον, ὅταν ἀνέστησε τόν ἀδελφόν της τόν Λάζαρον, καθώς τό ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης λέγων: «Ἡ οὖν Μαρία λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς» ( Ἰω. ιβ΄, 3). Πέμπτη Μυροφόρα εἶναι ἡ Μάρθα ἡ ἀδελφή τῆς Μαρίας καί τοῦ Λαζάρου, ἡ ὁποῖα καί πολλήν προθυμίαν ἔδειξε πρός τόν Χριστόν ἀπό τήν ἀρχήν, διότι αὐτή τόν ὑπηρέτει εἰς ὅλα τά σωματικά. Ἕκτη Μυροφόρος εἶναι ἡ Μαρία ἡ γυναίκα τοῦ Κλωπᾶ. Κλωπᾶν δέ κάποιοι τόν Κλεόπαν ὀνομάζουσιν. Αὐτή τήν Μαρία ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης, ἀδελφήν τῆς Θεοτόκου τήν ὀνομάζει, λέγων εἰς τήν Σταύρωσιν αὐτό: «Εἰστήκεσαν δέ παρά τῷ Σταυρῷ τοῦ Ἰησοῦ ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ ἡ ἀδελφὴ τῆς μητρὸς αὐτοῦ, Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ» (Ἰω. ιθ΄, 25).   Πῶς δέ ἦταν ἀδελφή τῆς Παναγίας ἀκούσατε. Ὁ Ἰωακείμ ὁ πατήρ τῆς Παναγίας, εἶχεν ἀδελφό, ὅστις ἀπέθανε χωρίς νά ἀποκτήσει τέκνον, κατά δέ τόν Νόμον τοῦ Μωϋσέως ἐπῆρε τήν νύμφην του διά γυναῖκα καί ἔκαμε ἀπό ἐκείνην αὐτήν τήν Μαρίαν. Ἀπό δέ τήν  Ἄννα ἔκαμε τήν Παναγίαν Θεοτόκον. Ὥστε λοιπόν ἀδελφή τῆς Παναγίας μας ἦταν ἀπό τόν πατέρα μόνον. Ἑβδόμη Μυροφόρος εἶναι ἡ Σωσσάνα. Ἦσαν δέ καί ἄλλες πολλές ὡς τό λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς  «αἵτινες ἦσαν διακονοῦσαι αὐτῶ» (Λουκ. η΄, 3 και Ματθ. κζ΄, 55) δηλαδή τόν Χριστόν, ἀλλά οἱ Εὐαγγελιστές δέν ἔγραψαν τά ὀνόματα ὅλων διότι δέν ὑπῆρχε λόγος. Ἐδιαλύσαμεν μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ τό πρῶτον ζήτημα. Ἄς ἔλθωμεν τώρα καί είς τό δεύτερον»... (Δαμασκηνοῦ Στουδίτου - Μητροπολίτου Ἄρτης) (Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΤΟΜΟΣ ΙΔ΄, σελ. 38. Ὅρα καί «Θησαυρός Δαμασκηνοῦ» σελ. 130)

Των Αγίων Μυροφόρων γυναικών, 

έτι δε Ιωσήφ του εξ Αριμαθαίας

 και του νυκτερινού μαθητού Νικοδήμου

ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος ζήτησαν κι' έλαβαν από το Πιλάτο το δεσποτικό σώμα, το κατέβασαν από το σταυρό, το περιέβαλαν σε σινδόνια μαζί με εκλεκτά αρώματα, το τοποθέτησαν σε λαξευτό μνημείο κι' έβαλαν μεγάλη πέτρα πάνω στη θύρα του μνημείου

Σταυρός και Ανάσταση, Μία «άλλη» Παγκοσμιότητα

Πρωτοποπρ. Γεράσιμου Ζαμπέλη, Σταυρός και Ανάσταση , Λευκάδα 2004, εκδ. Ενορ. Πνευματικού Κέντρου Ι. Ν. Ευαγγελιστρίας, σελ. 9-16

Ο Σταυρός και η Ανάσταση του Χριστού, μέσα στο ασίγαστο και διαρκώς εκρηκτικό κύλισμα των αιώνων, αποτελούν την ορατή παρουσία της ανεξάντλητης αγάπης του Θεανθρώπου. Κάτω από τον ζωογόνο ίσκιο της Εσταυρωμενης Ελπίδος και μέσα στον φωτοβόλο ορίζοντα της Αναστημενης Ελευθεριας διασώζεται η έντρομη ζωή του «σύμπαντος κόσμου». Στο σημαντικό αυτό κέντρο ζωής και ελευθερίας της δημιουργίας αποκαλύπτεται η ένταση της αγονάτιστης έλπίδος και η έκταση της αμόλευτης άγάπης, σαν πολύτιμοι άγωγοί της σωτηρίας της δημιουργίας.

Κι η Εκκλησία μας επιμένει να προσεγγίζει αυτό το υπερφυές λυτρωτικό μυστήριο στις ανήσυχα αποδυναμωμένες καρδιές των ανθρώπων. Υποδεικνύει, ταπεινά και αληθινά, την Θεανθρώπινη αγωνία για την καθολικότητα της σωτηρίας. Επιμένει, διακριτικά, μέσα στην εξαγρίωση των ανατροπών και την εφιαλτική απομόνωση των καρδιών, όπου τα οικονομικά μεγέθη σαν μέγγενη φθοράς, στράγγιζαν τις ψυχές και τα διεθνή χρηματιστήρια, σαν έμπονη ψυχική ταλαιπωρία, διεμβόλισαν τις αδύναμες υπάρξεις, να φανερώνει το απόλυτο και το αβαθές του ορίζοντα της εν Χριστώ παγκοσμιότητας.

Λιτανεύοντας η Εκκλησία την ζωντανή και ζωτική αγάπη του Θεανθρώπου -τον ίδιο τον Θεάνθρωπο- απλώνεται ασυνόρευτα μέσα στον ανταριασμένο και πληθωρικά συγχυσμένο κόσμο. Προβάλλει πειστικά το απέραντο της θείας αγάπης και δείχνει ανάγλυφα την καθολικότητα της αγωνίας της για την επέκταση της Βασιλείας του Θεού στον ανήσυχα ταραγμένο κόσμο μας.

Ο Γολγοθάς και ο Τάφος έγιναν το άδυτο λίκνο της ανθρωπότητας. Αισθητοποιούν και φανερώνουν, ιδιαίτερα σήμερα· σ' αυτή την αλλήθωρη πνευματικά και βαθειά χαρακωμένη ηθικά εποχή, όπου κυρίαρχο στοιχείο στον άνθρωπο είναι η αμφισβήτηση της ειλικρίνειας· η «αλήθεια» της πλάνης· η αγριότητα της ανεργίας και η έκπτωση των αξιών, τον καημό της Εκκλησίας, για μία παγκοσμιότητα «δίχως όρους και όρια». Που, ενώ ξεκινάει από εκείνους τους αγιασμένους χώρους, παίρνει Οικουμενικές διαστάσεις και διαχέει στον ραγισμένο κόσμο τις δωρεές του Εσταυρωμένου και Αναστημένου Χριστού.

Ταυτόχρονα όμως εξαγιάζει υπαρξιακά τον άνθρωπο. Ελευθερώνει από τις δυνάμεις της αλλοτρίωσης και της φθοράς την Δημιουργία. Διαχέει σ' αυτή την ευλογία - τον αγιασμό και την χάρη του Χριστού. Φωτίζει τα πνιγμένα στην αιθαλομίχλη της ασωτίας μονοπάτια ζωής του ανθρώπου. Απαντά άμεσα και αποτελεσματικά στην πονεμένη έκκλησή Του. Στέλνει την Ελευθερία Του, σαν δύναμη άνωσης της ζωής στην πληθωρικά βάναυσα αποδυναμωμένη ανθρωπότητα.

Η αμαρτία, εξάλλου, σαν αστοχία από τον καρδιακό στόχο της ανθρώπινης ύπαρξης, οδηγεί σε εφιαλτικές πρακτικές και αδιέξοδες λύσεις. Ναρκοθετεί την ενότητα και διασπά την συνεργασία. Σπρώχνει τον άνθρωπο σε λύσεις φθοράς μέσα άπό δρόμους ανάγκης. Σ' αυτή την διαυρωτική και βαθειά ανατρεπτική δύναμη οφείλεται η έκρηξη του οικονομικού ορθολογισμού με όλες τις φθοροποιές του συνέπειες. Η ανάδυση από τον ομιχλώδη ορίζοντα της επικαιρότητος μορφών ηγετικών, που όμως κινούνται και εργάζονται στην αδιέξοδη αγωνία μιας υλιστικής επιβολής, δίχως αγάπη και ελευθερία· δίχως ποιοτικό δυναμισμό.

Αυτό, λοιπόν, το νέο οικονομικό μόρφωμα, που πνίγει τις ψυχικές εφέσεις· στραγγίζει τις καρδιακές εκχυμώσεις και απεμπλουτίζει τις συνειδήσεις, αποτελεί το νέο μοντέλο ζωής, που τόσον πανηγυρικά το ονομάσαμε παγκοσμιοποίηση. Κι ενώ οι αλλαλαγμοί χαράς των περίδοξων διακινητών της δεν έχουν ακόμη καταλαγιάσει ο κόσμος μας πεισματικά σύρεται σε μονόδρομους ευτελών οικονομικών μεγεθών, μετατρέποντας την αγωνία της ανθρωπότητος σε οδύνη αποτυχίας και τρόμο για τον επερχόμενο ευτελισμό στον άνθρωπο - την ζωή και τον κόσμο.

Η Εκκλησία, αυτό το ασίγαστα αειθαλές Σώμα του Χριστού, σήμερα επιμένει να διασαλπίζει το μέγιστο μήνυμα της ενότητος μέσα από την αναστάσιμη προοπτική του κόσμου.

Τα απλωμένα και ακόμη αιματωμένα χέρια του Εσταυρωμένου αγκαλιάζουν τον κόσμο - αγγίζουν προστατευτικά την ανθρωπότητα. Δείχνουν τον πρωτοποριακό βηματισμό Του σε παγκόσμιο βεληνεκές. Και προσφέρουν την Ελπίδα της Παγκοσμιότητος, σαν «αντίπαλο δέος»- αντιστάθμισμα και αντίρροπη δύναμη στην εφιαλτική προέλαση της άλογης και ένοχης παγκοσμιοποίησης.

Αποτελεί ίσως στοιχείο ανάνηψης το γεγονός του βαθύτατου προβληματισμού μιας συγκλονιστικά ευρύτατης μάζας κοινωνιολόγων και λοιπών διανοητών της εποχής μας η πείσμονη αναζήτηση της «παγκοσμιοποίηση (ς) με ανθρώπινο πρόσωπο» (Το Βήμα, 3-2-2002). Τόσον σύντομα η ελπίδα κατέρρευσε - τα αδιέξοδα όρθωσαν το ανάστημά τους - η υλιστική αντίληψη και πρακτική διεμβόλισαν το κοινωνικό γίγνεσθαι και η εσωτερική κενότητα, που διευρύνει την ποιοτική πτώχευση και ηθική υποτίμηση, σαν άγρια νεροποντή «έδειραν» υπαρξιακά -δηλαδή ψυχοσωματικά- τους ανθρώπους. Έτσι ο τρόμος, από την αποϊεροποίηση· τον ευτελισμό και την εμπλοκή των κυρίαρχων δυνάμεων του κόσμου στο ατίθασο παιχνίδι της τυφλής κυριαρχίας και της ανεξέλεγκτης εξουσίας, αποτελεί τον καρπό αυτού του «σημαντικού προτύπου», που τόσον δυναμικά και καταλυτικά διαμορφώνει το μέλλον του κόσμου.

«Η παγκοσμιοποίηση κρύβει πολλές εκπλήξεις» (Τύπος της Κυριακής, 20-1-2002) είπαν. Και, βέβαια, δεν είχαν άδικο. Πως θα μπορούσε να συμβεί κάτι αντίθετο, αφού τούτο το φαινόμενο κυριαρχικά διαποτίζει -άνευρο πνευματικά και άρριζο ηθικά- τις κοινωνικές και υπαρξιακές μας δομές; Σαν ακριβό μοντέλο υλιστικής κυριαρχίας έρχεται με όλες τις μορφές του σύγχρονου τεχνοκρατικού πολιτισμού, επιχειρώντας άγονα να διαποτίσει ό,τι σχετίζεται με τον άνθρωπο και τις δημιουργίες του. Οι «πολλές εκρήξεις» πάντως δεν θα στηρίξουν τον αστήρικτο - δεν θα ισορροπήσουν τον διαταραγμένο - δεν θα ενισχύσουν τον ανίσχυρο άνθρωπο. Και θα διασαλεύσουν επικίνδυνα τα όποια πνευματικά νεύρα της κοινωνίας. Για να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν την κατεδάφιση του ανθρώπου.

Η συνέχιση της θυσίας του Γολγοθά σήμερα και ο αυγασμός του κόσμου με «το φως το αληθινό, που φωτίζει πάντα άνθρωπον» αποτελεί κίνηση ενδυνάμωσης· ανόρθωσης και μεταμόρφωσης - διάσωσης και απελευθέρωσης του ανθρώπου και του μαρτυρικού κόσμου. Ο μυστικός και δυνατός καημός της Εκκλησίας είναι η ενότητα των υπάρξεων ο αγιασμός και η σωτηρία του κόσμου. Γι αυτό συνεχίζεται η θυσία του Θεού. Γι αυτό παραμένει ολοπόρφυρα φωτισμένος ο Πανάγιος Τάφος. Γι αυτό επαναλαμβάνεται το υπέρτατο μυστήριο της αδιάλειπτης μετάγγισης της θείας αγάπης και ζωοποιού ελευθερίας στον άνθρωπο και την δημιουργία.

Στο υπερφυές αυτό δώρημα της απόλυτης αγάπης του Θεού δεν χωρεί προβληματισμός και αγωνία. Τον λόγο έχει η βεβαιότητα - η αποδοχή του θείου μυστηρίου - η σιωπή και η πίστη.

Η παγκοσμιοποίηση, σαν όραμα και πρακτική ζωής του σήμερα - σαν έκφραση ελπίδος μιας μερίδος των περίεργων ηγετών του κόσμου, φανερώνει την βαθειά κρίση αγάπης - την βαριά υποτίμηση και την πολύστροφα διαλυτική φιλοσοφία των λεγόμενων εκσυγχρονιστών. Δείχνει τα βασανιστικά αδιέξοδα, που τόσον αποδυναμωτικά, χτυπούν τα κέντρα αντίστασης των ανθρώπων.

Δεν αποτελεί το ρυθμικό ή γενετικό στοιχείο μιας ανάσας ζωής του κόσμου. Αντίθετα, λειτουργεί σαν αποπνυκτικός ατμός, που ατίθασα εγκλωβίζει και θανάσιμα αιχμαλωτίζει τους οικονομικά αδύναμους και τεχνοκρατικά ανίσχυρους. Καταλύει τα πνευματικά ανοίγματα και ψυχικά ανθίσματα των κοινωνιών, για να τις οδηγήσει κάτω άπό το ατίθασο πέλμα των πληθωρικών, οικονομικά-πολιτικά και τεχνολογικά, ανεπτυγμένων κρατών.

Η παγκοσμιοποίηση, σαν ιδεολογικός ολετήρας και υλιστικός τυφώνας, στηρίζεται στην εγωπάθεια· τον ατομισμό· το φιλόϋλο· το φιλήδονο και το αδίσταχτο του ανθρώπου. Με αυτή δικαιώνεται το όραμα του Νίτσε για την κυριαρχία του «υπεράνθρωπου».

Αντίρροπη δύναμη σ' αυτό το ενοχλητικά φθοροποιό πέρασμα αποτελεί η Ορθόδοξη πνευματικότητα. Ασίγαστος πίδακας ζωής, που διασφαλίζει και εγγυάται την ενότητα και την ισορροπία του ανθρώπου και της κοινωνίας είναι ο Σταυρός και η Ανάσταση του Χριστού. Αυτός είναι ο κεντρικός άξονας ζωής και ο διαρκώς ανανεωτικός πίδακας αγάπης και ελευθερίας σύμπαντος κόσμου. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός...» διαβεβαιώνει η Εκκλησία.

Στον Σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού- πάνω, δηλαδή, στο πονεμένο Σώμα της Εκκλησίας δεν εξαντλούνται οι προϋποθέσεις ζωής του κόσμου. Ούτε χάνεται η ελπίδα της αιωνιότητος του. Αντίθετα μάλιστα. Η Εκκλησία αποτελεί τον αιμοδοτικό σταθμό, δια του οποίου αιματώνεται, ισχυροποιείται και διασώζεται η δημιουργία. Προσφέρεται η ζωή με την πιο απόλυτα καθολική της διάσταση και φανερώνεται η μοναδικότητα της Παγκοσμιότητας στο ζωντανό αυτό Σώμα του Χριστού.

Και σήμερα, όπου η εξαγριωτικά μονολιθική- επικίνδυνα μονομερής- εφιαλτικά πνευματικά ατροφική- σίγουρα ανατρεπτική παγκοσμιοποίηση επιχειρείται να λειτουργεί σαν εξαγριωτικός τυφώνας ισοπέδωσης των κοινωνιών των αξιών που στηρίζουν τις κοινωνίες και των πνευματικών μεγεθών της, η Παγκοσμιότητα της Εκκλησίας παραμένει η Ελπίδα της ζωής του κόσμου. Δεν επιβάλλεται δυναμικά- ούτε διακινείται υποκριτικά. Αντίθετα, έρχεται σαν «αύρα λεπτή» προσφέροντας την δροσιστική ανάσα και χάρη του ζώντος Θεού.

Στις αδιέξοδες προκλήσεις των καιρών και τις φτηνά άγονες και ταυτόχρονα παθογόνες ανησυχίες των ραγισμένων ανθρώπων απαντάει με το Αίμα του Χριστού και το Φως του Παναγίου Τάφου- με την αλεσμένη σάρκα των μαρτύρων και των Αγίων τα ένθεα παλαίσματα. 'Ερχεται, ξεπερνώντας την αντάρα της ιστορίας και αποδυναμώνοντας τις ένοχες κραυγές για τους περίεργους «εκλεκτούς», προβάλλοντας το «νέφος» των μαρτύρων και των αγίων Της, που προέρχονται αδιάκριτα μέσα από το πάντοτε βαριά πληγωμένο κοινωνικό σώμα. Και είναι πολύτιμη- θαυμαστή και πάντιμη η δύναμή της.

Μέσα στο ολοπόρφυρο μυστήριο του Πάθους και της Ανάστασης του Χριστού περικλείεται το δυναμικότερο στοιχείο ζωής και σωτηρίας του οδυνόμενου ανθρώπου και της μολυσμένης δημιουργίας.

Η αγάπη, σαν ανασασμός του Θεού, διαπερνάει τις συμπληγάδες της φθοράς και του θανάτου- συντροφεύει τον μοναχικό περιπατητή στους κρύους και άφιλους δρόμους της οικουμένης- αποθέτει στο κλειστό κύκλωμα της ζωής του, την τρισμέγιστη δυνατότητα της συνοδοιπορίας και της συμμετοχής, ενώ ταυτόχρονα τον θωρακίζει με την γλυκιά αίσθηση της παρουσίας Εκείνου δίπλα του.

'Έτσι συντρίβεται το διαβόητο ανάχωμα της αποξένωσης- θραύεται το σκληρό κέλυφος της απομόνωσης- καταλύεται η ανάδελφη η άφιλη διάθεση και λογική.

Γίνεται πια χειροπιαστή αλήθεια η συναίσθηση της αδελφοσύνης. Ο «άλλος» επανατοποθετείται στην θέση του αδελφού. Και η ιδιότητα αυτή «γεμίζει» λυτρωτικά την ύπαρξη του ανθρώπου. Το Αίμα του Θεού λειτουργεί ενοποιητικά, ενώ καταλαγιάζεται ο πυρωμένος ατμός της διάσπασης- της διχόνοιας- της ανάδελφης λογικής. Ο άνθρωπος πείθεται να προσεύχεται όχι μονάχα «υπέρ των αγαπόντων», αλλά και «υπέρ των μισούντων».

Εύστοχα και χαρισματικά παρατηρεί ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας κ. Αναστασιος, «ο,τι είναι η Εκκλησία, ο,τι έχει, ο,τι κάνει, προορίζεται για ολόκληρη την ανθρωπότητα, για την ανύψωση και την ανακαίνιση του κόσμου. Στην πρόκληση λοιπόν της οικονομικής παγκοσμιοποιήσεως που ενδιαφέρεται μόνο για την διεύρυνση της αγοράς, ισοπεδώνοντας ιδιαιτερότητες πολιτισμών και λαών, οι χριστιανοί καλούμεθα να απαντήσουμε με φωτισμένες πρωτοβουλίες για μια κοινωνία κατανοήσεως και συναδελφώσεως, η οποία στηρίζεται στον σεβασμό κάθε ανθρωπίνου προσώπου και κάθε λαού και προωθεί την αλληλοκατανόηση και την αλληλεγγύη σ' ολόκληρο τον πλανήτη. Με την πεποίθηση ότι το μέλλον του κόσμου δεν βρίσκεται στη διάθεση διαφόρων ομάδων οικονομικά ή πολιτικά ισχυρών. Με την αισιοδοξία ότι η εξέλιξη της οικουμένης δεν συντελείται ερήμην του Δημιουργού του κόσμου. Με τη βεβαιότητα ότι ο Υιός του Θεού, η νικηφόρα Αγάπη, είναι σε θέση να λύσει «τα έργα του διαβόλου» (Α' Ίωάν. 3, 9) και να νικήσει τις δυνάμεις του θανάτου.

Μέσα στο πασχαλινό φως, μπορούμε να βλέπουμε με αισιοδοξία και δημιουργική σκέψη καθετί, ασφαλώς και τη μορφή της παγκοσμιοποιήσεως, και να προχωρούμε σε τολμηρές παρεμβάσεις και δίκαιους κοινωνικούς αγώνες, αρχίζοντας άπό το άμεσο περιβάλλον μας, την οικογένεια, την ενορία, την πόλη μας, την επισκοπή, τον τόπο μας. Να ενεργούμε στο συγκεκριμένο και το άμεσο χρέος μας με ορίζοντα όλο τον κόσμο...

Η Ανάσταση του Χριστού άνοιξε την προοπτική και τη δυνατότητα για μια διαφορετική παγκοσμιοποίηση. Από τα πρώτα χρόνια της υπάρξεώς της, η Εκκλησία μίλησε για τη σημασία που είχε ο Σταυρός και η Ανάσταση του Χριστού για την προσέγγιση των ανθρώπων και τη συναδέλφωση όλων των λαών της οικουμένης.

Αντικρίζοντας τον άλλο, τον διαφορετικό, μέσα στο φως της Αναστάσεως, τον βλέπουμε όχι πλέον σαν αντίπαλο ή σαν απειλή, αλλά ως αδελφό που έχει δικαίωμα να συμμετάσχει και εκείνος στο φως και στη χαρά του Πάσχα...» (Πάσχα 2001: Προς μία διαφορετική Παγκοσμιοποίηση, εφημ. ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 13-15/4/2001).

Με τον Σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού η Εκκλησία μας τολμά να προβάλλει, δύο χιλιάδες χρόνια τώρα, την γόνιμη ελπίδα της για την παγκοσμιότητα της Θείας Αγάπης. Δεν την τρομάζουν τα αφηνιαστικά ξεσπάσματα της άγονης παγκοσμιοποίησης, ούτε εμποδίζουν την ζωτικότητα της διδαχής της οι εκρηκτικές και τόσον παλίνδρομες κινήσεις των αφρόνων κηρύκων της υλιστικής αυτής τρικυμίας.

Θα επιμένει διακριτικά να κινείται στα υψίπεδα της θαυμαστής αλήθειας, υποδεικνύοντας ταπεινά το άδυτο μεγαλείο και την σωτήρια δυναμική τους.

«...παράγεις γαρ τα σύμπαντα καί καινοποιείς, Σαββατίζων, Σωτήρ μου, και ανακτώμενος»

(Διότι δίδεις νέα μορφή σε όλα τα όντα και τα κάνεις καινούργια με τον λυτρωτικό σαββατισμό σου, κάνοντάς τα και πάλιν δικά σου (αποσπώντας τα από το διάβολο) (Τροπάριο δ' ωδής, κανόνος Μ. Σαββάτου). Τολμηρά ο ιερός υμνογράφος, το πλήρωμα της Εκκλησίας, ανοίγεται και ανθίζει την αλήθεια ασυνόρευτα. Για να την αποθέσει στις καρδιές των ανησυχούντων.

Η μαρτυρική της εμπειρία αναπαύει τα οποία, ανθρώπινα εξάλλου, σύνδρομα αγωνίας. Η ειρηνοφόρος προέλαση του Χριστού στις ανθρώπινες καρδιές· ο αυγασμός και το ζύμωμα της ελευθερίας Του στις ψυχές· οι σωστικές ανατροπές και τα διορθωτικά, μεταμορφωτικά μεγέθη της Αληθείας και της Αγάπης του Χριστού, που τόσον πετυχημένα και θαυμαστά, αναστηλώνουν τις συνειδήσεις· μεταμορφώνουν τις υπάρξεις· εξαγιάζουν τα φρονήματα· ηρεμούν τις κοινωνίες και νοηματοδοτούν την ανθρωπότητα, αποτελούν και σήμερα την εγκυρότητα του μεγαλείου αυτής της παγκοσμιότητας. Ναι!

«Σήμερον ο Δεσπότης της κτίσεως

παρίσταται Πιλάτῳ,

και Σταυρώ παραδίδοται

ο κτίστης των άπάντων...»

(από τον Εσπερινό της Μ. Παρασκευής).

Μέσα στο θεραπευτικό Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, επιβεβαιώνεται ο μυστικός καημός της Θεανθρώπινης θυσίας. Που δεν γνωρίζει κρίσεις συμφερόντων και αγωνίες εγκόσμιας προοπτικής. Κινείται στην μεθόριο του Πνεύματος και μονάχα με πνευματική δύναμη αγγίζεται .«Αγαλλιάσθω (λοιπόν) η κτίσις, ευφραινέσθωσαν πάντες οι γηγενείς...» (Ας γεμίσει από αγαλλίαση η κτίση και ας ευφρανθούν όλοι όσοι πλάσθηκαν από τη γη...» (Τροπάριο θ' ωδής του κανόνος του Μ. Σαββάτου).

Η Ανάσταση του Θεού και του κόσμου είναι η πληρωτική ολοκλήρωση της Παγκοσμιότητας της Σταυρωμένης και Αναστημένης Αγάπης.

«ΦΘΑΣΑΝΤΕΣ ΠΙΣΤΟΙ ΤΟ ΣΩΤΗΡΙΟΝ ΠΑΘΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ»

Για μια ακόμα φορά, με τη χάρη του Θεού, οδεύουμε στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, στην ιερότερη εορτολογική περίοδο του έτους. Για μια ακόμη φορά θα ακολουθήσουμε τα ίχνη του Νυμφίου της Εκκλησίας μας Χριστού και θα γίνουμε συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους Του.

Σύμφωνα με τον ιερό υμνογράφο, καλούμαστε όπως «συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν και νεκρωθώμεν δι΄αυτόν ταις του βίου ηδοναίς΄ ίνα και συζήσωμεν αυτώ». Με αυτή την προϋπόθεση θα γίνουμε πραγματικοί κοινωνοί της Αναστάσεώς Του. Μόνο έτσι θα νοιώσουμε πραγματικά τη χαρά της Θείας Εγέρσεως.

Η αφετηρία αυτής της τόσο σημαντικής εορτολογικής περιόδου είναι πανάρχαια και ανάγεται στους αποστολικούς χρόνους. Η νηστεία και η πνευματική προετοιμασία των πιστών της αρχαίας Εκκλησίας είναι πιθανόν να έχει καθιερωθεί από τους ίδιους τους Αποστόλους, σύμφωνα με τους λόγους του Κυρίου προς αυτούς: «Ελεύσονται δε ημέραι, όταν απαρθή απ΄αυτών ο νυμφίος και τότε νηστεύσουσιν» (Ματθ.9:15). Ο άγιος Διονύσιος Αλεξανδρείας (+264) μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τον εορτασμό της Μεγάλης Εβδομάδος τον 3^ο αιώνα. Ιδιαίτερα κατατοπιστική είναι η προσκυνήτρια Αιθερία (5^ος αιώνας), η οποία στο περίφημο Οδοιπορικό της στους Αγίους Τόπους μας πληροφορεί πώς η Ιεροσολυμίτικη Εκκλησία εόρταζε τη Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα στα πρωτοχριστιανικά χρόνια.  

          Σύμφωνα με το ιερό Χρυσόστομο «Μεγάλην καλούμεν την Εβδομάδα, ουκ επειδή πλέον έχει το μήκος των ωρών΄ και γαρ εισί έτεραι πολλώ μείζους ώρας έχουσαι΄ ουκ επειδή πλείους ημέρας έχει΄ και γαρ ο αυτός αριθμός και ταύτης και ταις άλλαις πάσαις. Τίνος ουν ένεκεν μεγάλην ταύτην καλούμεν; Μεγάλα τινά και απόρρητα τυγχάνει τα υπάρξαντα ημίν εν αυτή αγαθά. Εν γαρ ταύτη ο χρόνιος ελύθη πόλεμος, θάνατος εσβέσθη, κατάρα ανηρέθη, του διαβόλου η τυραννίς κατελύθη, τα σκεύη αυτού διερπάγη, Θεού καταλλαγή προς ανθρώπους γέγονεν» (Ομιλ.30, Εις Γένεσιν,P.G.53,273). 

       Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού αποτελεί αναμφίβολα σπουδαιότατο σταθμό πλουσίου πνευματικού ανεφοδιασμού των ψυχών μας. Η μνεία των ιερών γεγονότων μαζί με τις θεσπέσιες ακολουθίες των αγίων ημερών, δημιουργούν ατμόσφαιρα κατάνυξης και περισυλλογής.

Τα άγια και Σεπτά Πάθη του Χριστού μας ελάχιστες ψυχές ανθρώπων αφήνουν ασυγκίνητες. Μόνο οι πωρωμένοι από την αμαρτία και το κακό ελάχιστοι άνθρωποι παραμένουν απαθείς τις άγιες αυτές ημέρες. Το μεγάλο πλήθος των ανθρώπων, οι οποίοι μάλλον θα μπορούσε κάποιος να τους χαρακτηρίσει αδιάφορους, αυτές τις άγιες ημέρες κατακλύζουν τους ναούς με τη «Σύνοψη» στο χέρι να σιγοψάλλουν μαζί με τους ψάλτες τους ύμνους των ιερών ακολουθιών.

       Πρέπει να επισημάνουμε σε αυτούς που δεν γνωρίζουν την εκκλησιαστική τάξη, πως η Εκκλησία μας έχει καθιερώσει τη Μ. Εβδομάδα να τελείται ο Όρθρος της ημέρας το προηγούμενο βράδυ, π.χ. ο Όρθρος της Μ. Δευτέρας τελείται το βράδυ της Κυριακής, ο Όρθρος της Μ. Τρίτης το βράδυ της Μ. Δευτέρας κ.ο.κ. Αυτό γίνεται για να μπορούν οι εργαζόμενοι πιστοί  να συμμετέχουν στις ιερές ακολουθίες.

       Η δομή της Μεγάλης Εβδομάδος είναι ακριβώς η αναπαράσταση της τελευταίας εβδομάδος της επί γης παρουσίας του Χριστού μας.

Κάθε ημέρα «μνείαν ποιούμεθα», όπως αναφέρει το ιερό συναξάρι, κάποιου από εκείνα τα σωτήρια γεγονότα.

Τη Μεγάλη Δευτέρα τιμάμε μια μεγάλη προσωπικότητα της Π.Δ. τον Ιωσήφ τον Πάγκαλο, ο οποίος είναι ο ίδιος, με τα άδικα παθήματά του, τύπος του Χριστού  και επίσης ενθυμούμαστε το γεγονός της «ξηρανθείσης συκής» από τον Κύριο, ως ζωντανή προτροπή στους πιστούς για παραγωγή πνευματικών καρπών.

Τη Μεγάλη Τρίτη ενθυμούμαστε τις διδακτικότατες παραβολές των Δέκα Παρθένων και των Ταλάντων, οι οποίες έχουν υψίστη σημασία για τη σωτηρία μας, υπενθυμίζοντάς μας την φοβερή και αδέκαστη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου.

Την Μ. Τετάρτη τιμάμε τη μετάνοια της αμαρτωλής γυναικός, η οποία άλειψε με μύρο από ευγνωμοσύνη τα πόδια του Κυρίου, λίγο πριν το Πάθος Του και ακόμα τη μέρα αυτή θυμόμαστε την προδοσία του άθλιου Ιούδα.

Τη Μ. Πέμπτη εορτάζουμε τα σωτήρια γεγονότα που συνέβηκαν κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου, τον ιερό Νιπτήρα, την παράδοση της Θείας Ευχαριστίας, την Αρχιερατική Προσευχή του Κυρίου και την σύλληψη του Κυρίου.

Την Μ. Παρασκευή προσκυνούμε τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

Το Μ. Σάββατο τιμάμε τη θεόσωμο Ταφή του Κυρίου μας και την εις ’Αδου Κάθοδόν Του.

      «Αι μνήμαι και τα γεγονότα των ημερών της Μ. Εβδομάδος, γράφει σύγχρονος λόγιος κληρικός, έχουν ορισθή κατά την ιστορικήν των σειράν, ώστε δι' αυτών να δύνανται οι Χριστιανοί να παρακολουθούν, ως να είσαν παρόντες, πρώτον την πορείαν του Κυρίου προς το πάθος, έπειτα αυτό το πάθος και την ταφήν και τέλος την ανάστασίν του» (Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάς, έκδοσις Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήναι 1990, σελ.10).

     Οι άγιοι Πατέρες στόλισαν τη Μ. Εβδομάδα με υμνολογικό περιεχόμενο υψίστης ποιητικής και μουσικής αξίας. Οι μεγαλύτεροι υμνογράφοι της Εκκλησίας μας, εμπνευσμένοι από το Θεό, με πίστη και ευλάβεια, συνέθεσαν για τη Μεγάλη Εβδομάδα ύμνους ύψιστης θεολογικής και αισθητικής αξίας.  Η υμνολογία της Μ. Εβδομάδος αποτελεί το απόγειο της παγκοσμίου ποιήσεως. Μεγάλοι μουσουργοί έντυσαν αυτούς με έξοχη μελωδία.  Ποια ανθρώπινη καρδιά δεν μένει ασυγκίνητη στο άκουσμα του κατανυκτικού τροπαρίου «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται», ή του άφθαστου δοξαστικού «Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή», ή του συγκλονιστικού καθίσματος «Σήμερον Κρεμάται επί ξύλου», ή του περίφημου δοξαστικού «Εξέδυσάν με τα ιματιά μου» ή των μελωδικότατων εγκωμίων του Επιταφίου «Η Ζωή εν τάφω»;

      Η Αγία μας Εκκλησία μας καλεί αυτές τις ημέρες να βιώσουμε με συντριβή και κατάνυξη τα άγια και σεπτά Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Καλούμαστε να γίνουμε συνειδητοί κοινωνοί των παθημάτων του Λυτρωτή μας, διότι έτσι θα νοιώσουμε το μέγεθος της θείας αγάπης και φιλανθρωπίας. Μόνο έτσι θα καταλάβουμε πως «ου φθαρτοίς αργυρίω ή χρυσίω ελυτρώθημεν εκ της ματαίας αναστροφής πατροπαραδότου, αλλά τιμίω αίματι ως αμνού αμώμου και ασπίλου Χριστού» (Α΄Πέτρ.1:19-20).

Η σωτηρία μας είναι αποτέλεσμα των Παθημάτων και της αδίκου Θυσίας του Κυρίου μας, καθ ότι «τας αμαρτίας ημών αυτός ανήνεγκεν εν τω σώματι αυτού επί το ξύλον, ίνα ταις αμαρτίαις απογενόμενοι τη δικαιοσύνη ζήσωμεν» (Α΄Πετρ.2:24). Ο Χριστός «υπέρ πάντων απέθανεν ... ίνα οι ζώντες μηκέτι εαυτοίς ζώσιν, αλλά τω υπέρ αυτών αποθανόντι και εγερθέντι» (Ρωμ.5:15). Αυτό προϋποθέτει η βίωση από μέρους μας των σωτηρίων Παθημάτων του Λυτρωτή μας Χριστού να μην είναι τυπική ή μόνο συναισθηματική, αλλά πρέπει να είναι καθολική οντολογική μέθεξη των σωτηριωδών ενεργειών, οι οποίες απορρέουν από «τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ BAlΩN - Ευλογημένος ο Ερχόμενος

ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

Εκείνος που έχει θρόνο τον ουρανό και υποπόδιο τη γη, ο υιός του Θεού και ο Λόγος του ο συναΐδιος, σήμερα τα­πεινώθηκε και ήρθε στη Βηθανία απάνω σ' ένα πουλάρι. Και τα παιδιά των Εβραίων τον υποδεχθήκανε φωνάζοντας: «Ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος, ο βασιλιάς του Ισραήλ».

Οι πολέμαρχοι του κόσμου, σαν τελειώνανε τον πόλεμο και βάζανε κάτω τους οχτρούς τους, γυρίζανε δοξασμένοι και καθίζανε απάνω σε χρυσά αμάξια για να μπούνε στην πολιτεία τους. Μπροστά πηγαίνανε οι σάλπιγγες κι οι σημαίες κ' οι αντρειωμένοι στρατηγοί και πλήθος στρατιώτες σκεπασμένοι με σίδερα άγρια και βαστώντας φονικά άρματα γύρω σ' ένα αμάξι φορτωμένο με λογής-λογής αρματωσιές και σπαθιά και κοντάρια παρμένα από το νικημένο έθνος.

Όλοι οι πολεμιστές ήτανε σαν άγρια θηρία σιδεροντυμένα, τα κεφάλια τους ήτανε κλειδωμένα μέσα σε φοβερές περικεφαλαίες, τα χοντρά και μαλλιαρά χέρια τους ήτανε ματωμένα από τον πόλεμο, τα γερά ποδάρια τους περπατούσανε περήφανα και τεντωμένα, σαν του λιονταριού που ξέσκισε με τα νύχια του το ζαρκάδι και τανύζεται με μουγκρητά και φοβερίζει τον κόσμο. Ύστερα ερχότανε το χρυσό τ' αμάξι του πολεμάρχου, που καθότανε σ' ένα θρονί πλουμισμένο μ' ακριβά πετράδια, περήφανος, ακατάδεχτος, φοβερός, που δεν μπορούσε να τον αντικρύσει μάτι δίχως να χαμηλώσει και βαστούσε το τρομερό σκήπτρο του, που κάθε σάλεμά του ήτανε προσταγή, δίχως ν' ανοίξει τα στόμα του αυτός που το κρατούσε.

Άλογα ανήμερα, ήτανε ζεμένα σ' αυτά τ' αμάξι, με λουριά χρυσοκεντημένα με γαϊτάνια και περπατούσανε κι αυτά καμαρωτά και περήφανα σαν τους ανθρώπους. Ένα κορίτσι όμορφο σαν νεράιδα, μεταξοντυμένο, βαστούσε ένα χρυσό στεφάνι απάνω από το κεφάλι του νικητή, κι άλλα κορίτσια κι αγόρια ρίχνανε λιβάνια κι άλλα μυρουδικά σε κάποια μεγάλα θυμιατήρια όμοια με μανουάλια.

Από πίσω ερχόντανε οι σκλάβοι άντρες και γυναίκες κι όποιοι ήτανε άρρωστοι και λαβωμένοι, τους σέρνανε και τους χτυπούσανε οι στρατιώτες. Όση δόξα είχανε αυτοί που πηγαίνανε μπροστά, άλλη τόση καταφρόνεση και δυστυχία είχανε όσοι ακολουθούσανε από πίσω. Αυτοί ήτανε δεμένοι με σκοινιά και μ' αλυσίδες, πολλοί πιστάγκωνα, κουρελιασμένοι, πληγιασμένοι, κίτρινοι σαν πεθαμένοι από τα μαρτύρια κι από την αγρύπνια. Πολλοί ήτανε μισόγυμνοι κ' οι πλάτες τους ήτανε μελανιασμένες από το βούνευρο. Ανάμεσά τους ήτανε γυναίκες, παρθέ­νες ντροπιασμένες, κλαμένες μανάδες με αθώα μωρά στην αγκαλιά τους, ηλικιωμένες που βαστούσανε τα εγγόνια τους από το χέρι, όλες κατατρομαγμένες σαν τα αρνιά που τα πάνε στον μακελάρη. Γύρω ο κόσμος έκανε σαν τρελός και φώναζε και δόξαζε τον νικητή κι από πολλά στόματα τρέχανε αφροί. Αλαλαγμός έβγαινε σαν καπνός απ' όλη την πολιτεία. Αυτή την παράταξη τη λέγανε «θρίαμβο».

Έναν τέτοιον θρίαμβο έκανε κι ο Χριστός σήμερα, ο άρχοντας της ειρήνης και της αγάπης. Μα, όπως τα άλλαξε όλα και τα έκανε ανάποδα απ’ ό,τι συνηθίζανε οι άνθρωποι, έτσι κι ο θρίαμβος που έκανε, ήτανε θρίαμβος της φτώχειας και της ταπείνωσης. Ο Ρωμαίος ύπατος ήτανε καθισμένος απάνω σε θρόνο και σε χρυσό αμάξι, μα ο Χριστός ήτανε καβαλικεμένος απάνω σ' ένα πουλάρι, σ' ένα γαϊδουρόπουλο, πούνε το πιο ταπεινό και καταφρονεμένο ανάμεσα στα ζώα. Κι' ο ίδιος ήτανε ταπεινός, πράος, ήσυχος, φτωχοντυμένος, κατά την  προφητεία που έλεγε: «Είπατε τη θυγατρί Σιών· Ιδού ο βασιλεύς σου έρχεταί σοι πράος και επιβεβηκώς επί όνον και πώλον, υιόν υποζυγίου». Το χέρι του δεν βαστούσε σκήπτρο, αλλά βλογούσε τον κόσμο. Από πόλεμο ερχότανε και κείνος, μα έναν πόλεμο πολύ δυσκολοκέρδιστον, πόλεμο καταπάνω στην κακία και στην ψευτιά και στην υποκρισία και στη φιλαργυρία. Και δεν πήγαινε να ξεκουραστεί απ’ αυτόν τον πόλεμο, αλλά πήγαινε ν' αρχίσει άλλον, πιο σκληρόν, και να στεφανωθεί μ' αγκαθένιο στεφάνι και να δαρθεί και να περιπαιχθεί και στο τέλος να καρφωθεί απάνω σ' ένα ξύλο σαν κακούργος.

Δεν ήτανε τριγυρισμένος από αγριεμένους υποταχτικούς, αλλά από άκακους ψαράδες, καταφρονεμένους σαν και κείνον. Κι ούτε έσερνε από πίσω του σκλάβους τυραννισμένους, αλλά ανθρώπους που τους ελευθέρωσε από τη σκλαβιά του διαβόλου και πεθαμένους που αναστηθήκανε από τη φωνή του. Σάλπιγγες και τούμπανα δεν φωνάζανε για να τον δοξάσουνε, αλλά παιδιά αθώα που συμβολίζανε την απλότητα που έχουνε οι χριστιανοί και που φωνάζανε «Ευλογημένος ο ερχόμενος» και κρατούσανε αντί για σημαίες και για μπαϊράκια κλαδιά πράσινα των δέντρων. Κλαδιά χλωρά και ρούχα στρώνανε χάμω για να πατήσει το γαϊδούρι και να περάσει. Κι αυτό το βλογημένο πήγαινε με σκυμμένο το κεφάλι, ταπεινό, ανήξερο, σηκώνοντας τον Χριστό που καθότανε πρωτύτερα απάνω στα τρομερά εξαφτέρουγα σεραφείμ που είναι από φωτιά. Δεν αξιώθηκε να τον σηκώσει κανένα χρυσό αμάξι, μήτε άλογο άκριβοσελωμένο, μήτε καμμιά κούνια που να τη βαστάνε αντρειωμένοι βαστάζοι, αλλά τον σήκωνε το γαϊδούρι. Ποιο μάτι δεν δακρύζει άμα συλλογιστεί αυτό το μυστήριο!

Ο Χριστός αναποδογύρισε όσα είχε για σωστά και για αληθινά ο αμαρτωλός ο άνθρωπος. Ποιος όμως είναι σε θέση να νοιώσει την ελευθερία που μας έφερε και να ακολουθήσει το πουλάρι με το σκοινένιο καπίστρι κι όχι τ' αφρισμένα τα άλογα που χλιμιντράνε καμαρωτά και να μη μπει στη Ρώμη με τα πολλά τα είδωλα, παρά να μπει μαζί με τον βασιλιά της ειρήνης στην Απάνω Ιερουσαλήμ;

Πολλοί, που είναι σοβαροί άνθρωποι, θα πούνε πως δεν τα καταλαβαίνουνε αυτά και πως τα παιδιά παιδιακίζουνε κ' οι άντρες αντρειεύουνται. Τα ίδια λέγανε κ' οι αρχιερείς κ' οι σπουδασμένοι. «Ιδόντες δε οι αρχιερείς και γραμματείς τα θαύματα α εποίησε και τους παίδας κράζοντας εν τω ιερώ και λέγοντας: Ωσαννά τω υιω Δαυίδ, ηγανάκτησαν και είπον αυτώ: Ακούεις τι ούτοι λέγουσιν; Ο δε Ιησούς λέγει αυτοίς: Ναι· ουδεποτε ανέγνωτε ότι «εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων κατηρτίσω αίνον;» Και καταλιπών αυτούς εξήλθεν έξω της πόλεως». Οι αρχιερείς κ' οι γραμματείς διαβάσανε τον ψαλμό του Δαυίδ που έλεγε πως θα προϋπαντήσουνε τον Χριστό τα νήπια και δεν πιστέψανε ωστόσο σ' αυτόν που υμνολογούσανε. Αμή εμείς που διαβάσαμε στο σημερινό Ευαγγέλιο και τον ψαλμό κι αυτά που είπε ο Χριστός στους Εβραίους, δεν θα κριθούμε πιο αυστηρά αν δεν τον πιστέψουμε; Η ματαιότητα κ' η περηφάνεια μάς κάνουνε να μην καταδεχόμαστε να πάμε μαζί με τη φτωχή συνοδεία του, ντρεπόμαστε να ακολουθήσουμε ένα αρχηγό που πάει καβαλικεμένος απάνω σ' ένα γαϊδούρι. Τα ταπεινά, τα φτωχικά, δεν τα θέλουμε. Μα μπορεί να γίνει χριστιανός όποιος δεν αγαπά αυτά που αγάπησε ο Χριστός;

Χθες, Σάββατο, ανάστησε έναν πεθαμένο άνθρωπο, τον Λάζαρο. Ποιος ήτανε αυτός ο Λάζαρος; Κανένας επίσημος άνθρωπος, κανένας τρανός; Ο Λάζαρος ήτανε φτωχός, χωριάτης, κι όπως λέγει το Ευαγγέλιο, ήτανε φίλος του Χριστού, που είχε φίλους όλους τους ανθρώπους. Έναν φίλο σημειώνει το Ευαγγέλιο πως είχε ο Χριστός στον κόσμο, κι αυτός ήτανε φτωχός κι αγράμματος. Μα ποιος από μας αγαπά αυτή την πλούσια φτώχια του Χριστού; Απ' όπου λείπει ο Χριστός, εκεί είναι η φτώχια η αληθινή, όπως απ’ όπου λείπει ο Χριστός λείπει κ' η ζωή η αληθινή και βασιλεύει ο θάνατος. Αυτό θα το καταλάβεις καλώτατα αν γυρίσεις και δεις γύρω σου κι ακουμπήσεις το κεφάλι σου και συλλογιστείς. Πού είναι εκείνοι οι Ρωμαίοι κ' οι παντοδύναμοι αφέντες που κάνανε τους θριάμβους οπού ιστορήσαμε πρωτύτερα; Τι γινήκανε κι αυτοί κι οι μυριάδες που τους προσκυνούσανε και που γονατίζανε μπροστά τους σαν τα καλάμια που τα γέρνει ο βοριάς; Ποιος τους φέρνει στον νου του εξόν κάποιοι που γράφουνε τα ιστορικά εκείνου του καιρού; Κορμιά, ψυχές, θρονιά, διαμαντόπετρες, άλογα, περηφάνειες, φοβέρες, φωνές,   όλα  πέσανε σ' έναν λάκκο και χαθήκανε και σβύσανε σαν να μη γινήκανε ποτές. Και τι απόμεινε από όλα τούτα στις καρδιές των ανθρώπων; Τίποτα κι ακόμα πιο λίγο από τίποτα. 

Πλην ο άνθρωπος είναι άπιστος ακόμη και σ' αυτά που βλέπει και  σ' αυτά που πιάνει με τα χέρια του και τραβά τον δρόμο  που τραβήξανε και κείνοι  και σέρνει με  ευχαρίστηση το άρμα του Νέρωνα, γιατί  είναι   «νεύρον σιδηρούν ο τράχηλός του». Τ' αυτιά του είναι σφαλιχτά σε Κείνον που λέγει:   «Εγώ ειμί Θεός πρώτος  και εις τα επερχόμενα εγώ ειμί. Εγώ  βοσκήσω  τα  πρόβατά μου και εγώ αναπαύσω  αυτά».  Εκείνος  που καθότανε απάνω στο γαϊδούρι, εκείνος είναι ζωντανός μέσα στις απλές ψυχές στον αιώνα κ' είναι για δαύτες θροφή, πηγή αθανασίας, χαρά και αγαλλίαση, κατά τον λόγο που λέγει : «Ευφρανθήσεται καρδία ζητούντων τον Κύριον». Ναι, όποιος ένοιωσε τη χαρά του Χριστού, είναι σαν τον πεθαμένο που αναστήθηκε. Στον κόσμο υπάρχουνε πονεμένοι λογής λογής.   Όσοι πονάνε  στο   κορμί και στην ψυχή κι ο πόνος  τους  καθαρίζει και τους πηγαίνει στον Θεό, αυτοί είναι οι αγαπημένοι του Χριστού  και  περπατάνε  στη στράτα του με το  φως του  το παρηγορητικό. Οι άλλοι υποφέρουνε άγονα.   Γι’ αυτό ο απόστολος Παύλος  γράφει  στους  Κορινθίους:   «Νυν  χαίρω,  ουχ ότι  ελυπήθητε, αλλ' ότι  ελυπήθητε  κατά  Θεόν,   ίνα  εν μηδενί ζημιωθήτε  εξ ημών.  Η γαρ κατά Θεόν λύπη μετάνοιαν  εις σωτηρίαν  αμεταμέλητον κατεργάζεται·  η  δε  του  κόσμου λύπη  θάνατον   κατεργάζεται».   Γι' αυτούς που ελπίζουνε   στον Θεό,  δεν  μετάλλαξε ο Χριστός τον άγονον ίδρωτά τους  σε ιδρώτα σωτηρίας, «ιδρώτα ιδρώτι», αλλά  θρηνούνε και πονάνε παντοτινά σαν τους  ειδωλολάτρες, σφαζόμενοι με τα μαχαίρι της μοίρας. Γι' αυτούς δεν άλλαξε ο Χριστός τον ιδρώτα της αγωνίας τους σε ιδρώτα της προσευχής και της ελπίδας. Όποιος δεν πιστεύει στον Χριστό και στο Ευαγγέλιο, είναι πεθαμένος, αφού δεν υπάρχει αληθινή ζωή μέσα του. Γιατί ζωή δεν θα πει να ανασαίνεις και να περπατάς και να τρως  και να πίνεις, αλλά να νοιώθεις τη χάρη της αθανασίας. Τότε θα μπορείς να ψάλεις μαζί με τον υμνωδό τούτο το εξαίσιο απολυτίκιο:

«Την κοινήν ανάστασιν προ του σου πάθους πιστούμενος, εκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον, Χριστέ ο Θεός. Όθεν και ημείς, ως οι παίδες, τα της νίκης σύμβολα φέροντες, σοι τω νικητή του θανάτου βοώμεν. Ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».

Πηγή: ΚΙΒΩΤΟΣ ΜΗΝΙΑΙΟΝ ΦΥΛΛΑΔΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣ (ΕΤΟΣ Β’ ΜΑΡΤΙΟΣ 1953 ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 15)

Η Ανάσταση του Λαζάρου

Το Σάββατο του Λαζάρου κατέχει ξεχωριστή θέση στο λειτουργικό ημερολόγιο. Δεν ανήκει στις σαράντα ημέρες της μετάνοιας της Μ. Τεσσαρακοστής ούτε και στις οδυνηρές ημέρες της Μ. Εβδομάδας, αυτές που αρχίζουν από τη Μ. Δευτέρα και τελειώνουν τη Μ. Παρασκευή.

Μαζί με την Κυριακή των Βαΐων συνθέτουν ένα σύντομο χαρούμενο πρελούδιο των γεμάτων πόνο ημερών που ακολουθούν.

Δύο σημαντικά περιστατικά συνδέονται με τη Βηθανία: εκεί ανέστησε τον Λάζαρο και από εκεί ξεκίνησε ο Ιησούς την πορεία και άνοδο Του προς τα Ιεροσόλυμα.

Η ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα γεγονός που, όπως θα δούμε, έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Συνδέεται μυστηριωδώς με την Ανάσταση του Κυρίου μας και παίζει, ως προς αυτή, το ρόλο μιας έμπρακτης προφητείας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Λάζαρος μας παρουσιάζεται στο κατώφλι της Μ. Εβδομάδας αναστημένος, ως προάγγελος της νίκης του Χριστού επί του θανάτου, όπως ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, παραμονές των Θεοφανείων, προανήγγειλε τον Επιφανέντα Χριστό.

Πέρα όμως από τον πρωταρχικό αυτό χαρακτήρα της, η ανάσταση του Λαζάρου έχει και κάποιες δευτερεύουσες πτυχές τις οποίες είναι χρήσιμο να εξετάσουμε:

Η ανάσταση του Λαζάρου αναγγέλλει την ανάσταση των νεκρών η οποία έρχεται ως συνέπεια της Αναστάσεως του Κυρίου:

«Λάζαρον τεθνεώτα τετραήμερον ανέστησας εξ Άδου, Χριστέ, προ του σου θανάτου διασείσας του θανάτου το κράτος και δι' ενός προσφιλούς την πάντων ανθρώπων προμηνύων εκ φθοράς ελευθερίαν».

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι, κατά κάποιο τρόπο, η εορτή όλων των νεκρών.

Μας δίνει την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε και να συγκεκριμενοποιήσουμε την πίστη μας στην Ανάσταση. Ο Κύριός μας, τονώνοντας το ηθικό της Μάρθας, μας δίνει σχετικά με τους κεκοιμημένους μας μια πολύτιμη διδασκαλία.

Είπε στη Μάρθα: «Αναστήσεται ο αδελφός σου».

Η Μάρθα απάντησε: « Γνωρίζω ότι ο αδελφός μου θα αναστηθεί κατά τη γενική ανάσταση της εσχάτης ημέρας».

Και ο Ιησούς ανταπάντησε: « Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή».

Η πίστη της Μάρθας ήταν ανεπαρκής σε δύο σημεία.

Προέβαλε στο μέλλον, και μόνο στο μέλλον, την ανάσταση του αδελφού της και, δεύτερον, δεν αντιλαμβανόταν αυτή την ανάσταση παρά μόνο σε σχέση με ένα γενικό νόμο.

Ο Ιησούς όμως της δείχνει ότι η ανάσταση είναι ένα γεγονός ήδη παρόν, επειδή Αυτός δεν προξενεί απλώς, αλλά είναι η ανάσταση και η ζωή. Οι κεκοιμημένοι μας ζουν διά και εν Χριστώ. Η ζωή τους συνδέεται με την προσωπική παρουσία του Χριστού και εκδηλώνεται εν αυτή.

Εάν θελήσουμε να ενωθούμε πνευματικά με ένα κεκοιμημένο αδελφό μας που αγαπούσαμε πολύ, δεν θα προσπαθήσουμε να τον ζωντανέψουμε στη φαντασία μας, αλλά θα έρθουμε σε επικοινωνία με τον Ιησού και εν Αυτώ θα τον βρούμε.

Η ανάσταση του Λαζάρου είναι μια θαυμάσια επεξήγηση του χριστολογικού δόγματος.

Μας δείχνει πώς, στο πρόσωπο του Ιησού, η θεία και η ανθρώπινη φύση ενώνονται χωρίς να συγχέονται: «Ανάστασις και ζωή των ανθρώπων υπάρχων, Χριστέ, εν τω μνήματι Λαζάρου επέστης, πιστούμενος ημίν τας δύο ουσίας σου».

Αφενός, στον Ιησού ο άνθρωπος μπορεί να λυγίσει μπροστά στη συγκίνηση και να θλιβεί για την απώλεια ενός φίλου: «Εδάκρυσεν ο Ιησούς. Έλεγον δε οι Ιουδαίοι, ίδε πως εφίλει αυτόν».

Αφετέρου, ο Θεός, εν Χριστώ, μπορεί να διατάξει τον θάνατο ως έχων εξουσία: « Φωνή μεγάλη εκραύγασε· Λάζαρε, δεύρο έξω. Και εξήλθεν ο τεθνηκώς...».

Τέλος, η ανάσταση του Λαζάρου παρακινεί τον αμαρτωλό να ελπίζει ότι, ακόμη και αν είναι πνευματικά νεκρός, μπορεί να ξαναζήσει: « Καμέ, φιλάνθρωπε, νεκρόν τοις πάθεσιν, ως συμπαθής εξανάστησον, δέομαι».

Είναι κάποιες φορές που μια τέτοια πνευματική ανάσταση φαίνεται εξίσου αδύνατη όπως και η ανάσταση του Λαζάρου: «Κύριε, ήδη όζει, τεταρταίος γαρ εστί». Όλα όμως είναι δυνατά για τον Ιησού, από το να μεταστρέψει τον πιο σκληρόκαρδο αμαρτωλό μέχρι να αναστήσει ένα νεκρό: « Λέγει ο Ιησούς, άρατε τον λίθον...».

Να λοιπόν τι θα μάθουμε, αν πάμε το Σάββατο αυτό στη Βηθανία, στον τάφο του Λαζάρου. Εμείς όμως δεν θέλουμε να συναντήσουμε τον Λάζαρο. Θέλουμε να συναντήσουμε στη Βηθανία τον Ιησού και να ξεκινήσουμε μαζί Του τη φετινή Μ. Εβδομάδα.

Μας προσκαλεί ο ίδιος και μας περιμένει. Η Μάρθα ήρθε κρυφά να πει στην αδελφή της: «Ο διδάσκαλος πάρεστι και φωνεί σοι».

Και η Μαρία « ως ήκουσεν, εγείρεται ταχύ και έρχεται προς Αυτόν».

Ο Κύριος με καλεί. Θέλει κατά τις ημέρες του Πάθους Του να μην τον εγκαταλείψω. Θέλει, αυτές ακριβώς τις μέρες να αποκαλυφθεί σε μένα – που μπορεί ήδη να «όζω» – με ένα τρόπο καινούριο και υπέροχο.

O Ακάθιστος ύμνος

Ακάθιστος ύμνος επικράτησε να λέγεται ένας ύμνος «Κοντάκιο» της Ορθόδοξης Εκκλησίας, προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου, από την όρθια στάση, που τηρούσαν οι πιστοί κατά τη διάρκεια της ψαλμωδίας του. Οι πιστοί έψαλλαν τον Ακάθιστο ύμνο όρθιοι, υπό τις συνθήκες που θεωρείται ότι εψάλη για πρώτη φορά, ενώ το εκκλησίασμα παρακολουθούσε όρθιο κατά την ακολουθία της γιορτής του Ευαγγελισμού, με την οποία συνδέθηκε ο ύμνος.

Ψάλλεται ενταγμένος στο λειτουργικό πλαίσιο της ακολουθίας του Μικρού Αποδείπνου, σε όλους τους Ιερούς Ναούς, τις πέντε πρώτες Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, τις πρώτες τέσσερις τμηματικά, και την πέμπτη ολόκληρος. Είναι ένας ύμνος που αποτελείται από προοίμιο και 24 οίκους (στροφές) σε ελληνική αλφαβητική ακροστιχίδα, από το Α ως το Ω (κάθε οίκος ξεκινά με το αντίστοιχο κατά σειρά ελληνικό γράμμα), και είναι γραμμένος πάνω στους κανόνες της ομοτονίας, ισοσυλλαβίας και εν μέρει της ομοιοκαταληξίας.

Ο μελωδός βάζει στο στόμα του αρχαγγέλου, του εμβρύου Προδρόμου, των ποιμένων, των μάγων και των πιστών τα 144 συνολικά «Χαῖρε», τους Χαιρετισμούς προς τη Θεοτόκο, που αποτελούν ποιητικό εμπλουτισμό του χαιρετισμού του Γαβριήλ («Χαῖρε Κεχαριτωμένη»), που αναφέρει ο Ευαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. α΄ 28).

Θεωρείται ως ένα αριστούργημα της βυζαντινής υμνογραφίας, η γλώσσα του είναι σοβαρή και ποιητική και είναι εμπλουτισμένος από κοσμητικά επίθετα και πολλά σχήματα λόγου (αντιθέσεις, μεταφορές, κλπ). Το θέμα του είναι η εξύμνηση της ενανθρώπισης του Θεού μέσω της Θεοτόκου, πράγμα που γίνεται με πολλές εκφράσεις χαράς και αγαλλίασης, οι οποίες του προσδίδουν θριαμβευτικό τόνο.

Κατά το έτος 626 μ.Χ., και ενώ ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος μαζί με το βυζαντινό στρατό είχε εκστρατεύσει κατά των Περσών, η Κωνσταντινούπολη πολιορκήθηκε αιφνίδια από τους Αβάρους. Οι Άβαροι απέρριψαν κάθε πρόταση εκεχειρίας και την 6η Αυγούστου κατέλαβαν την Παναγία των Βλαχερνών. Σε συνεργασία με τους Πέρσες ετοιμάζονταν για την τελική επίθεση, ενώ ο Πατριάρχης Σέργιος περιέτρεχε τα τείχη της Πόλης με την εικόνα της Παναγίας της Βλαχερνίτισσας και ενθάρρυνε το λαό στην αντίσταση. Τη νύχτα εκείνη, φοβερός ανεμοστρόβιλος, που αποδόθηκε σε θεϊκή επέμβαση, δημιούργησε τρικυμία και κατάστρεψε τον εχθρικό στόλο, ενώ οι αμυνόμενοι προξένησαν τεράστιες απώλειες στους Αβάρους και τους Πέρσες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να λύσουν την πολιορκία και να αποχωρήσουν άπρακτοι.

Στις 8 Αυγούστου, η Πόλη είχε σωθεί από τη μεγαλύτερη, ως τότε, απειλή της ιστορίας της. Ο λαός, θέλοντας να πανηγυρίσει τη σωτηρία του, την οποία απέδιδε σε συνδρομή της Θεοτόκου, συγκεντρώθηκε στο Ναό της Παναγίας των Βλαχερνών. Τότε, κατά την παράδοση, όρθιο το πλήθος έψαλλε τον από τότε λεγόμενο «Ακάθιστο Ύμνο», ευχαριστήρια ωδή προς την υπέρμαχο στρατηγό του Βυζαντινού κράτους, την Παναγία, αποδίδοντας τα «νικητήρια» και την ευγνωμοσύνη του «τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ».

Κατά την επικρατέστερη άποψη, δεν ήταν δυνατό να συνετέθη ο ύμνος σε μία νύκτα. Μάλλον είχε συντεθεί νωρίτερα και μάλιστα θεωρείται ότι ψαλλόταν στο συγκεκριμένο ναό, στην αγρυπνία της 15ης Αυγούστου κάθε χρόνου. Απλώς, εκείνη την ημέρα ο ύμνος εψάλη «ὀρθοστάδην», ενώ αντικαταστάθηκε το ως τότε προοίμιο («Τὸ προσταχθὲν μυστικῶς λαβὼνἐν γνώσει»), με το ως σήμερα χρησιμοποιούμενο «Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τὰ νικητήρια», το οποίο έδωσε τον δοξολογικό και εγκωμιαστικό τόνο, στον ως τότε διηγηματικό και δογματικό ύμνο.

Σύμφωνα, όμως, με άλλες ιστορικές πηγές, ο Ακάθιστος Ύμνος συνδέεται και με άλλα παρόμοια γεγονότα, όπως τις πολιορκίες και τη σωτηρία της Κωνσταντινούπολης επί των Αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου (673 μ.Χ.), Λέοντος του Ισαύρου (717 - 718 μ.Χ.) και Μιχαήλ Γ΄ (860 μ.Χ.). Δεδομένων των τότε ιστορικών συνθηκών (εικονομαχική έριδα, κλπ.), δεν θεωρείται απίθανο, η Παράδοση να έχει αλλοιώσει την ιστορική πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να καθίσταται πολύ δύσκολο να λεχθεί μετά βεβαιότητας ποιο ήταν το ιστορικό περιβάλλον της δημιουργίας του Ύμνου.

Σε όλη τη χειρόγραφη παράδοση, ο ύμνος φέρεται ως ανώνυμος, ενώ ο Συναξαριστής που τον συνδέει με τα γεγονότα του Αυγούστου του 626 μ.Χ. δεν αναφέρει ούτε το χρόνο της σύνθεσής του, ούτε τον μελωδό του.

Το περιεχόμενό του πάντως απηχεί τις δογματικές θέσεις της Γ΄ Οικουμενικής Σύνοδο, που συνήλθε στην Έφεσο, στη βασιλική της Θεοτόκου, το 431 μ.Χ. από τον Αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β΄. Σε αυτήν συμμετείχαν 200 επίσκοποι, ανάμεσα στους οποίους ο Άγιος Κύριλλος Αλεξάνδρειας.

·         Καταδίκασε τις διδαχές του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως Νεστόριου, ο οποίος υπερτόνιζε την ανθρώπινη φύση του Ιησού έναντι της θείας, υποστηρίζοντας ότι η Μαρία γέννησε τον άνθρωπο Ιησού και όχι τον Θεό.

·         Η Σύνοδος διακήρυξε ότι ο Ιησούς είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, με πλήρη ένωση των δύο φύσεων και απέδωσε επίσημα στην Παρθένο Μαρία τον τίτλο «Θεοτόκος».Επομένως, η χρονολογία σύγκλησής της, το 431 μ.Χ., αποτελεί μία σταθερή ημερομηνία, καθώς είναι σίγουρο ότι ο ύμνος δεν είχε συντεθεί νωρίτερα. Από την άλλη, κάποιοι ερευνητές θεωρούν ότι από το περιεχόμενό του συνάγεται ότι ο ύμνος αναφέρεται σε κοινό εορτασμό του Ευαγγελισμού και των Χριστουγέννων, εορτές οι οποίες χωρίστηκαν κατά τη βασιλεία του Ιουστινιανού (527 - 565 μ.Χ.), πράγμα που, αν ισχύει, αφενός σημαίνει ότι ο ύμνος γράφτηκε το αργότερο επί Ιουστινιανού, αφετέρου ενισχύει την άποψη ότι προϋπήρχε των γεγονότων του 626 μ.Χ.

Η παράδοση, όμως, αποδίδει τον Ακάθιστο ύμνο στο μεγάλο βυζαντινό υμνογράφο του 6ου αιώνα μ.Χ., Ρωμανό τον Μελωδό.

Την άποψη αυτή υποστηρίζουν πολλοί ερευνητές, οι οποίοι θεωρούν ότι οι εκφράσεις του ύμνου, η γενικότερη ποιητική του αρτιότητα και δογματική του πληρότητα δεν μπορούν παρά να οδηγούν στον Ρωμανό. Ακόμη, σε κώδικα του 13ου αιώνα μ.Χ. υπάρχει μεταγενέστερη σημείωση, του 16ου αιώνα μ.Χ., η οποία αναφέρει τον Ρωμανό ως ποιητή του ύμνου.

Όμως, η άποψη αυτή αντικρούεται από πολλούς μελετητές, που βρίσκουν στη δομή, στο ύφος και το περιεχόμενό του πολλά στοιχεία μετά την εποχή του Ρωμανού. Κατά μία άποψη, ο ύμνος ψάλθηκε καλοκαίρι, στη γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, και μάλλον αργότερα μεταφέρθηκε στο Σάββατο της Ε΄ εβδομάδος των νηστειών, ίσως από τους εικονόφιλους μοναχούς του Στουδίου. Έτσι πλησίασε τη γιορτή του Ευαγγελισμού. Είναι, δε, ενδεχόμενο σε αυτή τη μεταφορά, και πάλι για λόγους σχετικούς με την Εικονομαχία, να αλλοιώθηκε και το ιστορικό του Συναξαριστή, και από το 728 μ.Χ., που αυτοκράτορας ήταν ο εικονομάχος Λέων Γ΄ Ίσαυρος, να μεταφέρθηκε στο 626 μ.Χ., στα χρόνια του Ηρακλείου, ο οποίος πολεμούσε τους Πέρσες για να επανακτήσει τον Τίμιο Σταυρό.

Επιπλέον υπάρχουν και άλλες δύο εκδοχές για το πρόσωπο του μελωδού του Ακάθιστου Ύμνου. Η μία εκδοχή αναφέρει το όνομα του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γερμανού Α΄ (715 - 730 μ.Χ.)ο οποίος έζησε τα γεγονότα της θαυμαστής λύτρωσης της Κωνσταντινούπολης από την πολιορκία της από τους Άραβες το 718 μ.Χ., επί Αυτοκράτορος Λέοντος του Ισαύρου. Η εκδοχή αυτή βασίζεται στο γεγονός, ότι μία λατινική μετάφραση του ύμνου, η οποία έγινε γύρω στο 800 μ.Χ. από τον επίσκοπο Βενετίας Χριστόφορο, τον αναφέρει ως δημιουργό του ύμνου.

Η άλλη εκδοχή που υποστηρίζεται βασίζεται σε μια παλαιά αχρονολόγητη εικόνα του Ευαγγελισμού στο παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου της ονομαστής μονής του Αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα, όπου εικονίζεται και ένας μοναχός, ο οποίος κρατάει ένα ειλητάριο που γράφει «Ἄγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη» (αρχή του α΄ οίκου του Ακάθιστου ύμνου). Στο κεφάλι του μοναχού αυτού γράφει «ο άγιος Κοσμάς». Πρόκειται για τον Κοσμά τον Μελωδόο οποίος έζησε και αυτός τα γεγονότα του 718 μ.Χ., καθώς απεβίωσε το 752 ή 754 μ.Χ.

Άλλες, λιγότερο πιθανές απόψεις θεωρούν ως μελωδό του ύμνου τον Πατριάρχη Σέργιο, τον ιερό Φώτιο, τον Απολινάριο τον Αλεξανδρέα, τον Μητροπολίτη Νικομήδειας Γεώργιο Σικελιώτη, τον Γεώργιο Πισίδη, και άλλους, που έζησαν από τον Ζ΄ μέχρι τον Θ΄ αιώνα.

Βέβαιο, είναι πάντως, ότι οι ειρμοί του Κανόνα του Ακάθιστου Ύμνου είναι έργο του Ιωάννου Δαμασκηνού (676 - 749 μ.Χ., ενώ τα τροπάρια του Ιωσήφ Ξένου του Υμνογράφου

Γενικό θέμα του ύμνου είναι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, ο οποίος πηγάζει από την Αγία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας και περιγράφει τα ιστορικά γεγονότα, αλλά προχωρεί και σε θεολογική και δογματική ανάλυσή τους.

Οι πρώτοι δώδεκα οίκοι του (Α-Μ) αποτελούν το ιστορικό μέρος. Εκεί εξιστορούνται τα γεγονότα από τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου μέχρι την Υπαπαντή, ακολουθώντας τη διήγηση του Ευαγγελιστή Λουκά.

Ἄγγελος πρωτοστάτης,
οὐρανόθεν ἐπέμφθη,
εἰπεῖν τῇ Θεοτόκω τὸ Χαῖρε·
καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ φωνῇ,
σωματούμενόν σε θεωρῶν, Κύριε,
ἐξίστατο καὶ ἵστατο,
κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα·
Χαῖρε, δ' ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει,
χαῖρε, δι' ἧς ἡ ἀρὰ ἐκλείψει.
Χαῖρε, τοῦ πεσόντος Ἀδάμ ἡ ἀνάκλησις,
χαῖρε, τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις.
Χαῖρε, ὕψος δυσανάβατον ἀθρωπίνοις λογισμοῖς,
χαῖρε, βάθος δυσθεώρητον καὶ ἀγγέλων ὀφθαλμοῖς.
Χαῖρε, ὅτι ὑπάρχεις Βασιλέως καθέδρα,
χαῖρε, ὅτι βαστάζεις τὸν βαστάζοντα πάντα.
Χαῖρε, ἀστὴρ ἐμφαίνων τὸν ἥλιον,
χαῖρε, γαστὴρ ἐνθέου σαρκώσεως.
Χαῖρε, δι' ἧς νεουργεῖται ἡ κτίσις,
χαῖρε, δι' ἧς βρεφουργεῖται ὁ Κτίστης.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

Βλέπουσα ἡ Ἁγία,
ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ,
φησὶ τῷ Γαβριὴλ θαρσαλέως·
τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς,
δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεται·
ἀσπόρου γὰρ συλλήψεως,
τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων·
Ἀλληλούια.

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι,
ἡ Παρθένος ζητοῦσα,
ἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦντα·
ἐκ λαγόνων ἁγνῶν,
υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόν;
λέξον μοι.
Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳ,
πλὴν κραυγάζων οὕτω·
Χαῖρε, βουλῆς ἀπορρήτου μύστις,
χαῖρε, σιγῆς δεομένων πίστις.
Χαῖρε, τῶν θαυμάτων Χριστοῦ τὸ προοίμιον,
χαῖρε, τῶν δογμάτων αὐτοῦ τὸ κεφάλαιον.
Χαῖρε, κλῖμαξ ἐπουράνιε, δι' ἧς κατέβη ὁ Θεός,
χαῖρε, γέφυρα μετάγουσα ἀπὸ γῆς πρὸς οὐρανόν.
Χαῖρε, τὸ τῶν Ἀγγέλων πολυθρύλητον θαῦμα,
χαῖρε, τὸ τῶν δαιμόνων πολυθρήνητον τραῦμα.
Χαῖρε, τὸ φῶς ἀρρήτως γεννήσασα,
χαῖρε, τὸ πῶς μηδένα διδάξασα.
Χαῖρε, σοφῶν ὑπερβαίνουσα γνῶσιν,
Χαῖρε, πιστῶν καταυγάζουσα φρένας.
Χαῖρε, Νύμφη Ἀνύμφευτε.


Δύναμις τοῦ Ὑψίστου,
ἐπεσκίασε τότε,
πρὸς σύλληψιν τῇ Ἀπειρογάμω·
καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης νηδύν,
ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι,
τοῖς θέλουσι θερίζειν σωτηρίαν,
ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως·
Ἀλληλούια.

Ἔχουσα θεοδόχον,
ἡ Παρθένος τὴν μήτραν,
ἀνέδραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ.
Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης εὐθὺς ἐπιγνόν,
τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε,
καὶ ἅλμασιν ὡς ἄσμασιν,
ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον·
Χαῖρε, βλαστοῦ ἀμάραντου κλῆμα,
χαῖρε, καρποῦ ἀκήρατου κτῆμα.
Χαῖρε, γεωργὸν γεωργοῦσα φιλάνθρωπον,
χαῖρε, φυτουργὸν τῆς ζωῆς ἠμῶν φύουσα,
Χαῖρε, ἄρουρα βλαστάνουσα εὐφορίαν οἰκτιρμῶν,
χαῖρε, τράπεζα βαστάζουσα εὐθηνίαν ἱλασμῶν.
Χαῖρε, ὅτι λειμῶνα τῆς τρυφῆς ἀναθάλλεις,
χαῖρε, ὅτι λιμένα τῶν ψυχῶν ἑτοιμάζεις.
Χαῖρε, δεκτὸν πρεσβείας θυμίαμα,
χαῖρε, παντός τοῦ κόσμου ἐξίλασμα.
Χαῖρε, Θεοῦ πρὸς θνητοὺς εὐδοκία,
χαῖρε, θνητῶν πρὸς Θεὸν παρρησία.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων,
λογισμῶν ἀμφιβόλων,
ὁ σώφρων Ἰωσὴφ ἐταράχθη·
πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θεωρῶν,
καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτε·
μαθὼν δέ σου τὴν σύλληψιν,
ἐκ Πνεύματος Ἁγίου,
ἔφη·
Ἀλληλούια.

Ἤκουσαν oἱ ποιμένες,
τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων,
τὴν ἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίαν·
καὶ δραμόντες ὡς πρὸς ποιμένα,
θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον,
ἐν γαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθέντα,
ἥν ὑμνοῦντες εἶπον·
Χαῖρε, Ἀμνοῦ καὶ Ποιμένος Μῆτερ,
χαῖρε, αὐλὴ λογικῶν προβάτων.
Χαῖρε, ἀοράτων ἐχθρῶν ἀμυντήριον,
χαῖρε, Παραδείσου θυρῶν ἀνοικτήριον.
Χαῖρε, ὅτι τὰ οὐράνια συναγάλλεται τῇ γῇ,
χαῖρε, ὅτι τὰ ἐπίγεια συγχορεύει οὐρανοῖς.
Χαῖρε, τῶν Ἀποστόλων τὸ ἀσίγητον στόμα,
χαῖρε, τῶν Ἀθλοφόρων τὸ ἀνίκητον θάρσος.
Χαῖρε, στερρὸν τῆς πίστεως ἔρεισμα,
χαῖρε, λαμπρὸν τῆς Χάριτος γνώρισμα.
Χαῖρε, δι' ἧς ἐγυμνώθη ὁ Ἅδης,
χαῖρε, δι' ἧς ἐνεδύθημεν δόξαν.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

Θεοδρόμον ἀστέρα,
θεωρήσαντες Μάγοι,
τῇ τούτου ἠκολούθησαν αἴγλῃ·
καὶ ὡς λύχνον κρατοῦντες αὐτόν,
δι' αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτα,
καὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστον,
ἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες·
Ἀλληλούια.

Ἴδον παῖδες Χαλδαίων,
ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου,
τὸν πλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπους·
καὶ Δεσπότην νοοῦντες αὐτόν,
εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβεν,
ἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαι,
καὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ·
Χαῖρε, ἀστέρος ἀδύτου Μήτηρ,
χαῖρε, αὐγὴ μυστικῆς ἡμέρας.
Χαῖρε, τῆς ἀπάτης τὴν κάμινον σβέσασα,
χαῖρε, τῆς Τριάδος τοὺς μύστας φωτίζουσα.
Χαῖρε, τύραννον ἀπάνθρωπον ἐκβαλοῦσα τῆς ἀρχῆς,
χαῖρε, Κύριον φιλάνθρωπον ἐπιδείξασα Χριστόν.
Χαῖρε, ἡ τῆς βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας,
χαῖρε, ἢ τοῦ βορβόρου ρυομένη τῶν ἔργων.
Χαῖρε πυρὸς προσκύνησιν παύσασα,
χαῖρε, φλογὸς παθῶν ἀπαλλάττουσα.
Χαῖρε, πιστῶν ὁδηγὲ σωφροσύνης,
χαῖρε, πασῶν γενεῶν εὐφροσύνη.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.



Κήρυκες θεοφόροι,
γεγονότες οἱ Μάγοι,
ὑπέστρεψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα,
ἐκτελέσαντές σου τὸν χρησμόν,
καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασιν,
ἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη,
μὴ εἰδότα ψάλλειν·
Ἀλληλούια.

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ,
φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίωξας,
τοῦ ψεύδους τὸ σκότος·
τὰ γὰρ εἴδωλα ταύτης Σωτήρ,
μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν,
οἱ τούτων δὲ ρυσθέντες,
ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον·

Χαῖρε, ἀνόρθωσις τῶν ἀνθρώπων,
χαῖρε, κατάπτωσις τῶν δαιμόνων.
Χαῖρε, τὴν ἀπάτης τὴν πλάνην πατήσασα,
χαῖρε, τῶν εἰδώλων τὴν δόξαν ἐλεγξασα.
Χαῖρε, θάλασσα ποντίσασα Φαραὼ τὸν νοητόν,
χαῖρε, πέτρα ἡ ποτίσασα τοὺς διψῶντας τὴν ζωὴν.
Χαῖρε, πύρινε στῦλε ὁδηγῶν τοὺς ἐν σκότει,
χαῖρε, σκέπη τοῦ κόσμου πλατυτέρα νεφέλης.
Χαῖρε, τροφὴ τοῦ μάνα διάδοχε,
χαῖρε, τρυφῆς ἁγίας διάκονε.
Χαῖρε, ἡ γῆ τῆς ἐπαγγελίας,
χαῖρε, ἐξ ἧς ρέει μέλι καὶ γάλα.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.



Μέλλοντος Συμεῶνος,
τοῦ παρόντος αἰῶνος,
μεθίστασθαι τοῦ ἀπατεῶνος,
ἐπεδόθης ὡς βρέφος αὐτῷ,
ἀλλ' ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειος·
διόπερ ἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν,
κράζων·
Ἀλληλούια.

 Αναφέρεται ο Ευαγγελισμός (Α, Β, Γ, Δ), η επίσκεψη της εγκύου Παρθένου στην Ελισάβετ (Ε), οι αμφιβολίες του Ιωσήφ (Ζ), η προσκύνηση των ποιμένων (Η) και των Μάγων (Θ, Ι, Κ), η Υπαπαντή (Μ) και η φυγή στην Αίγυπτο (Λ), η οποία είναι η μόνη που έχει ως πηγή το απόκρυφο πρωτευαγγέλιο του Ψευδο-Ματθαίου.

Οι τελευταίοι δώδεκα (Ν-Ω) αποτελούν το θεολογικό ή δογματικό μέρος, στο οποίο ο μελωδός αναλύει τις βαθύτερες θεολογικές και δογματικές προεκτάσεις της Ενανθρώπισης του Κυρίου και το σκοπό της, που είναι η σωτηρία των πιστών.

Νέαν ἔδειξε κτίσιν,
 ἐμφανίσας ὁ Κτίστης,
 ὑμῖν τοῖς ὑπ' αὐτοῦ γενομένοις 
ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας γαστρός, 
καὶ φυλάξας ταύτην, ὥσπερ ἦν, 
ἄφθορον, ἵνα τὸ θαῦμα βλέποντες, ὑμνήσωμεν αὐτήν, βοῶντες· 
Χαῖρε, τὸ ἄνθος της ἀφθαρσίας, 
  χαῖρε, τὸ στέφος της ἐγκρατείας. 
Χαῖρε, ἀναστάσεως τύπον ἐκλάμπουσα, 

  χαῖρε, των Ἀγγέλων τὸν βίον ἐμφαίνουσα. 
Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ οὗ τρέφονται πιστοί, 
  χαῖρε, ξύλον εὐσκιόφυλλον, ὑφ' οὐ σκέπονται πολλοί. 
Χαῖρε, κυοφοροῦσα ὁδηγὸν πλανωμένοις, 
  χαῖρε, ἀπογεννῶσα λυτρωτὴν αἰχμαλώτοις. 
Χαῖρε, Κριτοῦ δικαίου δυσώπησις, 
  χαῖρε, πολλῶν πταιόντων συγχώρησις. 
Χαῖρε, στολή των γυμνῶν παρρησίας, 
  χαῖρε, στοργὴ πάντα πόθον νικῶσα. 
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 

Ξένον τόκον ἰδόντες, 
ξενωθῶμεν του κόσμου,
 τὸν νοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντες, 
διὰ τοῦτο γὰρ ὁ ὑψηλὸς Θεὸς 
ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωπος, 
βουλόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος
 τους Αὐτῷ βοῶντας· Ἀλληλούϊα. 

  Ἀλληλούϊα. 

Ὅλος ἦν ἐν τοῖς κάτω, 
καί των ἄνω οὐδόλως ἀπὴν ὁ ἀπερίγραπτος Λόγος· 
συγκατάβασις γὰρ θεϊκή,
 οὐ μετάβασις δὲ τοπικὴ γέγονε·
 καὶ τόκος ἐκ Παρθένου θεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα· 
Χαῖρε, Θεοῦ ἀχωρήτου χώρα· 
  χαῖρε, σεπτοῦ μυστηρίου θύρα. 
Χαῖρε, των ἀπίστων ἀμφίβολον ἄκουσμα· 
  χαῖρε, των πιστῶν ἀναμφίβολον καύχημα. 
Χαῖρε, ὄχημα πανάγιον του ἐπί των Χερουβείμ· 
  χαῖρε, οἴκημα πανάριστον του ἐπί των Σεραφείμ. 
Χαῖρε, ἡ ταναντία εἰς ταυτὸ ἀγαγοῦσα· 
  χαῖρε, ἡ παρθενίαν καὶ λοχείαν ζευγνύσα. 
Χαῖρε, δι' ἧς ἐλύθη παράβασις· 
  χαῖρε, δι' ἧς ἠνοίχθη Παράδεισος. 

Χαῖρε, ἡ κλείς της Χριστοῦ βασιλείας· 
  χαῖρε, ἐλπὶς ἀγαθῶν αἰωνίων. 
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 
  

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων 
κατεπλάγη τὸ μέγα
της σῆς ἐνανθρωπήσεως ἔργον,
 τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς Θεόν,
 ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον 
ἡμῖν μὲν συνδιάγοντα, 
ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως· 
Ἀλληλούϊα. 

Ῥήτορας πολυφθόγγους
 ὡς ἰχθύας ἀφώνους ὁρῶμεν ἐπὶ σοί, Θεοτόκε·
 ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ πὼς
 καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσας; 
ἡμεῖς δὲ τὸ Μυστήριον θαυμάζοντες, πιστῶς βοῶμεν· 
Χαῖρε, σοφίας Θεοῦ δοχεῖον, 
  χαῖρε, προνοίας αὐτοῦ ταμεῖον. 
Χαῖρε, φιλοσόφους ἀσόφους δεικνύουσα· 
  χαῖρε, τεχνολόγους ἀλόγους ἐλέγχουσα. 
Χαῖρε, ὅτι ἐμωράνθησαν οἱ δεινοῖ συζητηταὶ· 
  χαῖρε, ὅτι ἐμαράνθησαν οἱ των μύθων ποιηταί. 
Χαῖρε, των Ἀθηναίων τὰς πλοκὰς διασπῶσα· 
  χαῖρε, των ἀλιέων τὰς σαγῆνας πληροῦσα. 
Χαῖρε, βυθοῦ ἀγνοίας ἐξέλκουσα· 
  χαῖρε, πολλοὺς ἐν γνώσει φωτίζουσα. 
Χαῖρε, ὁλκάς των θελόντων σωθῆναι· 
  χαῖρε, λιμήν του βίου πλωτήρων. 
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον
 ὁ των ὅλων κοσμήτωρ,
 πρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθε,
 καὶ ποιμὴν ὑπάρχων ὡς Θεός,
 δι' ἡμᾶς ἐφάνη καθ' ἡμᾶς ἄνθρωπος·
 ὁμοίω γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας,
 ὡς Θεὸς ἀκούει· Ἀλληλούϊα. 
  Ἀλληλούϊα. 


Τεῖχος εἶ τῶν Παρθένων,
 Θεοτόκε Παρθένε,
 καὶ πάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων,
 ὁ γὰρ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς,
 κατεσκεύασέ σε Ποιητὴς Ἄχραντε,
 οἰκήσας ἐν τῇ μήτρα σου,
 καὶ πάντας σοὶ προσφωνεῖν διδάξας. 
Χαῖρε, ἡ στήλη τῆς παρθενίας. 
  χαῖρε, ἡ πύλη τῆς σωτηρίας. 
Χαῖρε, ἀρχηγὲ νοητῆς ἀναπλάσεως. 
  χαῖρε, χορηγὲ θεϊκῆς ἀγαθότητος. 
Χαῖρε, σὺ γὰρ ἀνεγέννησας τοὺς συλληφθέντας αἰσχρῶς. 
  χαῖρε, σὺ γὰρ ἐνουθέτησας τοὺς συληθέντας τὸν νοῦν, 
Χαῖρε, ἡ τὸν φθορέα τῶν φρενῶν καταργοῦσα. 
  χαῖρε, ἡ τὸν σπορέα τῆς ἁγνείας τεκοῦσα. 
Χαῖρε, παστὰς ἀσπόρου νυμφεύσεως. 
  χαῖρε, πιστοὺς Κυρίω ἁρμόζουσα, 
Χαῖρε, καλὴ κουροτρόφε παρθένων. 
  χαῖρε, ψυχῶν νυμφοστόλε ἁγίων, 
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 

Ὕμνος ἅπας, ἡττᾶται,
 συνεκτείνεσθαι σπεύδων,
 τῷ πλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σου,
 ἰσαρίθμους γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς,
 ἂν προσφέρωμέν σοί, Βασιλεῦ ἅγιε,
 οὐδέν τελοῦμεν ἄξιον,
 ὢν δέδωκας ἡμῖν, τοὶς σοὶ βοῶσιν. 
  Ἀλληλούϊα. 


Φωτοδόχον λαμπάδα,
 τοῖς ἐν σκότει φανεῖσαν,
 ὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένον,
 τὸ γὰρ ἄϋλον ἄπτουσα φῶς,
 ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπαντας,
 αὐγὴ τὸν νοῦν φωτίζουσα,
 κραυγὴ δὲ τιμωμένη ταῦτα. 
Χαῖρε, ἀκτὶς νοητοῦ Ἠλίου, 
  χαῖρε, βολὶς τοῦ ἀδύτου φέγγους. 
Χαῖρε, ἀστραπὴ τὰς ψυχὰς καταλάμπουσα, 
  χαῖρε, ὦς βροντὴ τοὺς ἐχθροὺς καταπλήττουσα, 
Χαῖρε, ὅτι τὸν πολύφωτον ἀνατέλλεις φωτισμόν, 
  χαῖρε, ὅτι τὸν πολύρρητον, ἀναβλύζεις ποταμόν. 
Χαῖρε, τῆς κολυμβήθρας ζωγραφοῦσα τὸν τύπον, 
  χαῖρε, τῆς ἁμαρτίας ἀναιροῦσα τὸν ῥύπον, 
Χαῖρε, λουτὴρ ἐκπλύνων συνείδησιν, 

  χαῖρε, κρατὴρ κιρνῶν ἀγαλλίασιν. 
Χαῖρε, ὀσμὴ τῆς Χριστοῦ εὐωδίας. 
  χαῖρε, ζωὴ μυστικῆς εὐωχίας, 
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 

  

Χάριν δοῦναι θελήσας,

 ὀφλημάτων ἀρχαίων,
 ὁ πάντων χρεωλύτης ἀνθρώπων,
 ἐπεδήμησε δι' ἑαυτοῦ,
 πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ χάριτος,
 καὶ σχίσας τὸ χειρόγραφον,
 ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως,
 Ἀλληλούϊα. 

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον,
 ἀνυμνούμέν σε πάντες,
 ὦς ἔμψυχον ναόν, Θεοτόκε,
 ἐν τῇ σῇ γὰρ οἰκήσας γαστρί,
 ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος,
 ἡγίασεν, ἐδόξασεν, ἐδίδαξε βοᾶν σοι πάντα. 

Χαῖρε, σκηνὴ τοῦ Θεοῦ καὶ Λόγου. 
  χαῖρε, Ἁγία Ἁγίων μείζων, 
Χαῖρε, κιβωτὲ χρυσωθεῖσα τῶ Πνεύματι. 
  χαῖρε, θησαυρὲ τῆς ζωῆς ἀδαπάνητε, 
Χαῖρε, τίμιον διάδημα, βασιλέων εὐσεβῶν. 
  χαῖρε, καύχημα σεβάσμιον, Ἱερέων εὐλαβῶν, 
Χαῖρε τῆς Ἐκκλησίας ὁ ἀσάλευτος πύργος. 
  χαῖρε, τῆς βασιλείας τὸ ἀπόρθητον τεῖχος. 
Χαῖρε, δι' ἦς ἐγείρονται τρόπαια. 
  χαῖρε, δι' ἦς ἐχθροὶ καταπίπτουσι. 
Χαῖρε, χρωτὸς τοῦ ἐμοῦ θεραπεία, 
  χαῖρε, ψυχῆς τῆς ἐμῆς σωτηρία. 
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 

Ὧ πανύμνητε Μῆτερ,
 ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων Ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον, (γ')
 δεξαμένη τὴν νὺν προσφοράν,
 ἀπὸ πάσης ῥύσαι συμφορὰς ἅπαντας,
 καὶ τῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας,
 Ἀλληλούϊα. 

Ο μελωδός βάζει στο στόμα του αρχαγγέλου, του εμβρύου Προδρόμου, των ποιμένων, των μάγων και των πιστών τα 144 συνολικά «Χαῖρε», τους Χαιρετισμούς προς τη Θεοτόκο, που αποτελούν ποιητικό εμπλουτισμό του χαιρετισμού του Γαβριήλ («Χαῖρε Κεχαριτωμένη»), που αναφέρει ο Ευαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. α΄ 28).

Στα μοναστήρια, αλλά και στη σημερινή ενορία και παλαιότερα κατά τα διάφορα Τυπικά, υπάρχουν και άλλα λειτουργικά πλαίσια για την ψαλμωδία του ύμνου. Η ακολουθία του όρθρου, του εσπερινού, της παννυχίδος ή μιας ιδιόρρυθμης Θεομητορικής Κωνσταντινουπολιτικής ακολουθίας, την πρεσβεία.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, σε ένα ορισμένο σημείο της κοινής ακολουθίας γίνεται μια παρεμβολή. Ψάλλεται ο κανών της Θεοτόκου και ολόκληρο ή τμηματικά το κοντάκιο και οι οίκοι του Ακαθίστου.

Πηγή :Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας

Ο Μεγάλος Κανόνας

Πότε ψάλλεται

Ο Μεγάλος Κανόνας ψάλλεται τμηματικά στα απόδειπνα των τεσσάρων πρώτων ημερών της Α’ Εβδομάδας των Νηστειών και ολόκληρος στην ακολουθία του Όρθρου της Πέμπτης της Ε’ εβδομάδας. Στις ενορίες , ωστόσο, ψάλλεται και ανεξάρτητα από τον όρθρο, ως μικρή αγρυπνία, το βράδυ της Τετάρτης μαζί με την ακολουθία του αποδείπνου.

Γιατί ονομάζεται «Μεγάλος»;

Ο Μεγάλος Κανόνας στην μορφή του έχει μια χαρακτηριστική ιδιορρυθμία. Η ιδιορρυθμία του συνίσταται στο ότι συγκρινόμενος προς τους άλλους ομοίους του κανόνες, είναι «μέγας». Μέγας στην απόλυτη του έννοια. Μεγαλύτερος δεν μπορούσε να υπάρξει· και τούτο γιατί ο ποιητής θέλησε να συνθέσει όχι τρία ή τέσσερα τροπάρια για την κάθε ωδή, όπως συνήθως έχουν οι άλλοι κανόνες, αλλά πολύ περισσότερα: τόσα, όσα είναι και όλοι οι στίχοι των ωδών, έτσι ώστε στον καθένα στίχο να αντιστοιχεί και να παρεμβάλλεται κατά την ψαλμωδία από ένα τροπάριο. 250 είναι οι στίχοιτων ωδών, 250 και τα τροπάρια του Μ. Κανόνα, ενώ οι συνήθης κανόνες έχουν γύρω στα 30. Σήμερα τα τροπάρια του Μ. Κανόνα είναι κατά 30 περίπου περισσότερα από τα αρχικά. Μεταγενέστεροι υμνογράφοι πρόσθεσαν τροπάρια για την οσία Μαρία την Αιγυπτία και για τον ίδιο τον Ανδρέα.

Ποιός είναι  ο ποιητής – δημιουργός του Μεγάλου Κανόνα;

Τον Μεγάλο Κανόνα συνέθεσε ο άγιος Ανδρέας ο Ιεροσολυμίτης. Γεννήθηκε στη Δαμασκό το 660 μ. Χ. από ευσεβείς γονείς. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών η αγάπη του τον φέρνει στα Ιεροσόλυμα όπου οι γονείς του τον αφιερώνουν στον Ναό της Αναστάσεως. Στα Ιεροσόλυμα απόκτησε μεγάλη παιδεία, την «θύραθεν» και τη θεολογική. Αν και το έργο του έγινε στην Κωνσταντινούπολη και την Κρήτη φέρει τον τίτλο του «Ιεροσολυμίτης» επειδή πέρασε από την αγία πόλη. Μοναχός της Μονής του Αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα έγινε γραμματέας του Πατριάρχη Θεόδωρου. Το 685 ήλθε στην Κωνσταντινούπολη για εκκλησιαστική αποστολή. Εκεί παρέμεινε για είκοσι χρόνια και ανέλαβε διάφορες εκκλησιαστικές θέσεις και τέλος γύρω στο 711 ή 712 εκλέγεται αρχιεπίσκοπος Κρήτης.

Στη Κρήτη συμμετέχει στις ταλαιπωρίες του ποιμνίου του που οφείλονταν στις Αραβικές επιδρομές. Εμψυχώνει το λαό στις θλίψεις και προσεύχεται για τη σωτηρία του. Με τις προσευχές του σταματά τη μεγάλη ανομβρία και σταματά τη μάστιγα της πείνας. Ιδρύει μεγάλο «Ξενώνα» στον οποίο περιθάλπονται οι γέροντες και οι άρρωστοι, φιλοξενούνται οι ξένοι και οι φτωχοί διακονώντας ο ίδιος. «Με τα χέρια του υπηρετούσε τους ασθενείς και τους έπλενε τα πόδια και το κεφάλι, καθάριζε τις πληγές τους και τα τραύματα τους. Σ’ αυτό το σημείο τον οδηγούσε η αγάπη του προς τον Θεό και τον πλησίον» σημειώνει ο βιογράφος του.

Ο άγιος Ανδρέα ο Κρήτης είχε μεγάλη ευλάβεια και ιδιαίτερη αγάπη του προς την Παναγία. Αφιέρωσε πλήθος ύμνων και εγκωμιαστικών λόγων στις εορτές της. Έκτισε δε μεγαλοπρεπή ναό προς τιμήν της Θεοτόκου που τον ονόμασε «Βλαχέρνες». Φρόντισε δε για την επισκευή των παλαιών και παραμελημένων ναών τους οποίους «ευπρεπώς κατεκόσμησε».

Πέθανε στις 4 Ιουλίου 740 στην Ερεσό της Λέσβου, είτε επιστρέφοντας στην Κρήτη μετά από ένα ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη, είτε και εξόριστος εκεί – ήταν υποστηρικτής των αγίων εικόνων. Στην παραλία της Ερεσού τιμάται μέχρι σήμερα ο τάφος του, μια μεγάλη σαρκοφάγο, που βρίσκεται πίσω από το άγιο βήμα της ερειπωμένης βασιλικής της Αγίας μάρτυρος Αναστασίας, όπου κατά τους βιογράφους του είχε ταφεί. Η καθιέρωση του ως Αγίου έγινε πολύ νωρίς.

Ο Ανδρέας ήταν λόγιος κληρικός, εκκλησιαστικός ρήτορας και υμνογράφος. Η φιλολογική και υμνογραφική του παραγωγή είναι αξιόλογη.Οι λόγοι του είναι κυρίως εγκωμιαστικοί. Σώζονται ομιλίες στις Θεομητορικές και Δεσποτικές εορτές και σε διαφόρους αγίους. Στις ομιλίες του φαίνεται η ρητορική του τέχνη, η άριστη γνώση της αττικής γλώσσας, η βαθιά γνώση της βίβλου, ιδιαίτερα της Π.Δ που ερμηνεύει αλληγορικά.

Χαρακτηρίζεται ως ο καλύτερος εκκλησιαστικός ρήτορας της Βυζαντινής εποχής.

Τα χαρακτηριστικά των λόγων του είναι η «έντεχνος ρητορική επεξεργασία και τα υψηλά θεολογικά νοήματα». Το υμνογραφικό του έργο είναι πλουσιότερο των ρητορικών του λόγων. Εφεύρε το είδος των Κανόνων που ψάλλονται μέχρι σήμερα και διακρίνονται για την σαφήνεια και το διδακτικό τους χαρακτήρα. Το σπουδαιότερο όμως υμνογραφικό του έργο είναι ο Μ. Κανόνας. Τον έγραψε, όπως φαίνεται από διάφορες ενδείξεις, περί το τέλος της ζωής του, κατά δε την μαρτυρία ενός συναξαρίου, στην Ερεσό, λίγο πριν πεθάνει. Αν η πληροφορία αυτή είναι αληθινή, ο Μ. Κανόνας είναι το κύκνειο άσμα του υμνογράφου μας.

Για να καταλάβουμε την ποιητική του δομή πρέπει να κάνουμε μια μικρή παρέκβαση. Το έργο αυτό ανήκει στο ποιητικό είδος των κανόνων, που κατά πολλούς έχει την αρχή του σ’ αυτόν τον ίδιο τον Ανδρέα. Είναι δε οι κανόνες ένα σύστημα τροπαρίων, που γράφονταν για ένα ορισμένο λειτουργικό σκοπό: να διακοσμήσουν τη ψαλμωδία των 9 ωδών του Ψαλτηρίου, που στιχολογούνταν στον όρθρο. Όλος ο κανόνας ψάλλεται σε ένα ήχο. Κάθε όμως ωδή παρουσιάζει μια μικρή παραλλαγή στη ψαλμωδία κατά τρόπο, που να διατηρείται μεν η μουσική ενότητα στον όλο κανόνα, αφού όλος ψάλλεται στον ίδιο ήχο, αλλά και να σπάει και η μονοτονία με τις παραλλαγές στην ψαλμωδία που παρουσιάζει κάθε μια ωδή.

Ποιο είναι το περιεχόμενο του Μεγάλου Κανόνα;

Ο Μεγάλος Κανόνας παρουσιάζει το τραγικό γεγονός της πτώσεως του ανθρωπίνου γένους που κατάστρεψε τη δυνατότητα της κοινωνίας του με τον Θεό. Στον Μεγάλο Κανόνα ο ποιητής θεωρεί και βιώνει το γεγονός της πτώσεως προσωπικά. Με την καθημερινή αμαρτία του ταυτίζεται με τον πρωτόπλαστο Αδάμ του οποίου γίνεται μιμητής. Η ψυχή του ακολουθεί τη πορεία της Εύας. «Αλίμονο, ταλαίπωρη ψυχή! Γιατί μιμήθηκες την πρώτη Εύα; Κοίταξες πονηρά και πληγώθηκες πικρά». Ο άγιος αναφέρεται στην ύπαρξη που κληρονομήσαμε μετά τη πτώση που συνδέεται με τη φθορά και το θάνατο. Με τους πρωτόπλαστους έχουμε οντολογική αλληλεγγύη. Η συναίσθηση της αμαρτωλότητας και η ομολογία της σφραγίζει ολόκληρο τον Μ. Κανόνα.

Είναι ένα κύκνειο άσμα, ένας θρήνος προθανάτιος, ένας μακρύς θρηνητικός μονόλογος, είναι ο Αδαμιαίος θρήνος. Ο ποιητής βρίσκεται στο τέλος της ζωής του. Αισθάνεται ότι οι ημέρες του είναι πια λίγες, ο βίος του έχει περάσει. Αναλογίζεται τον θάνατο και την κρίση του δίκαιου κριτή, που τον αναμένει. Και έρχεται να κάνει μια αναδρομή, μια ανασκόπηση του πνευματικού του κόσμου. Κάθεται να συζητήσει με τη ψυχή του. Ο απολογισμός όμως δεν είναι ενθαρρυντικός. Ο βαρύς κλοιός της αμαρτίας στον συμπνίγει. Η συνείδηση τον ελέγχει. Και ο ποιητής θρηνεί διαρκώς για την άβυσσο των κακών τους πράξεων.Στον θρήνο αυτό συμπλέκεται η αναδρομή στην Αγία Γραφή.

Αυτό κυρίως δίνει την μεγάλη έκταση στο ποίημα. Ο σύνδεσμος όμως του θρήνου με την Γραφή είναι πολύ φυσικός. Σαν άνθρωπος του Θεού ο ποιητής, ανοίγει το βιβλίο του Θεού για να αξιολογήσει τα πεπραγμένα του. Εξετάζει ένα προς ένα τα παραδείγματα του ιερού βιβλίου. Στις οκτώ πρώτες ωδές παίρνει τα παραδείγματα του από τη Παλαιά Διαθήκη.

Στη ενάτη ωδή από την Καινή Διαθήκη. Το αποτέλεσμα της συγκρίσεως είναι κάθε φορά τρομερό και αιτία νέων θρήνων. Έχει μιμηθεί όλες τις κακές πράξεις όλων των ηρώων της ιεράς ιστορίας, όχι όμως και τις καλές πράξεις των αγίων. Δεν του μένει παρά η μετάνοια, η συντριβή και η καταφυγή στο έλεος του Θεού. Και εδώ ανοίγει η αισιόδοξη προοπτική του ποιητή. Βρήκε την πόρτα του παραδείσου, την μετάνοια. Καρπούς μετανοίας δεν έχει να παρουσιάσει· προσφέρει όμως στον Θεό τη συντετριμμένη του καρδιά και την πνευματική του φτώχια.

Τα βιβλικά παραδείγματα του Δαυίδ,του προφήτη Ιερεμία, των βασιλέων Μανασσή και Εζεκία από την Π. Δ και του Πέτρου, της Μάρθας και της Μαρίας, της Χαναναίας, του τελώνη, της πόρνης και του ληστή τον ενθαρρύνουν.

Πολλές φορές επανέρχεται χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της μετάνοιας της πόρνης και παρακαλεί τον Κύριο να δεχθεί τα δικά του δάκρυα όπως δέχθηκε και τα δικά της και να του συγχωρήσει τις αμαρτίες του.

Ο κριτής θα ευσπλαχνισθεί και αυτόν, που αμάρτησε πιο πολύ από όλους τους ανθρώπους.

Ψάλλεται σε ήχο πλ. του β’.

Είναι ήχος γλυκός, κατανυκτικός και εκφραστής του πένθους και της συντριβής.

Δ' ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Αγίου Ιωάννου της Κλίμακας).

(Μάρκου κεφ. θ' στίχοι 17-31).

Η θεραπεία του σεληνιαζομένου.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το σημερινό Ευαγγέλιο μας λέγει για το θαύμα του Χριστού, που θεράπευσε το δαιμονισμένο παιδί. Ο διάβολος θέλει να ξεκόψουμε από το Θεό και έτσι να χάσουμε τη σωτηρία μας, που είναι και η αληθινή ζωή μας. Στην περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής ο άνθρωπος αγωνίζεται για να συντρίψει με τη βοήθεια του Θεού την αμαρτία. Μόνον έτσι μπορούμε να πλησιάσουμε τον Κύριο, που είναι ο Λυτρωτής και ο Σωτήρας μας.

Εκείνο τον καιρό ένας άνθρωπος πλησίασε τον Ιησού, γονάτισε μπροστά του και είπε· Διδάσκαλε,· σου έφερα το γιο μου, που έχει πνεύμα άλαλο· Και όπου τον πιάσει τον ρίχνει κάτω, και αφρίζει και τρίζει τα δόντια του και ξεραίνεται· και είπα στους μαθητές σου για να το βγάλουν και δεν μπόρεσαν. Και ο Ιησούς του αποκρίθηκε και λέγει· Ω γενεά άπιστη, ως πότε θα είμαι μαζί σας ως πότε θα σας βαστάξω; Φέρτε μου εδώ το παιδί. Και του το έφεραν. Και όταν το παιδί είδε τον Ιησού, αμέσως το πονηρό πνεύμα το τράνταξε και έπεσε στη γη και κυλιόταν αφρίζοντας.

Και ο Ιησούς ρώτησε τον πατέρα του· Πόσος καιρός είναι από τότε που το έπαθε; Και ο πατέρας είπε· Από τότε που ήταν παιδί. Και πολλές φορές και στη φωτιά τον έριξε και στο νερό για να τον ξεκάμει· μα αν κάτι μπορείς, λυπήσου μας και βοήθησε μας. Και ο Ιησούς του είπε· Αν μπορείς να πιστέψεις, όλα είναι δυνατά σ' εκείνον που πιστεύει. Και αμέσως έβαλε φωνή ο πατέρας του παιδιού με δάκρυα και είπε· Πιστεύω Κύριε· βόηθα με στην απιστία μου. Και όταν είδε ο Ιησούς πως μαζεύεται κόσμος, μίλησε αυστηρά στο ακάθαρτο πνεύμα και του λέγει: Πνεύμα άλαλο και κουφό, εγώ σε διατάζω, να βγεις από το παιδί και να μην ξαναμπείς σ' αυτό. Και το πνεύμα, αφού έβαλε μεγάλη φωνή και τράνταξε δυνατά το παιδί, βγήκε· και το παιδί έγινε σαν νεκρό, ώστε πολλοί να λέγουν πως πέθανε. Και ο Ιησούς το ‘πιασε από το χέρι και το σήκωσε και εκείνο στάθηκε ορθό.

Και όταν ο Ιησούς πήγε στο σπίτι οι μαθητές του τον πήραν κατά μέρος και τον ρωτούσαν: Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε να βγάλουμε το πονηρό πνεύμα; Και τους είπε· Τα πονηρά πνεύματα με κανέναν τρόπο δε βγαίνουν παρά μόνο με προσευχή και με νηστεία. Και αφού βγήκαν από εκεί διάβαιναν κρυφά μέσα από τη Γαλιλαία και κανείς δεν ήθελε να το ξέρει. Γιατί δίδασκε τους μαθητές του και τους έλεγε πως ο υιός του ανθρώπου παραδίνεται στα χέρια των ανθρώπων και θα τον σκοτώσουν και αφού πεθάνει την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί. 

ΑΝΑΛΥΣΗ

1. Το Ευαγγέλιο μας παρουσιάζει το δυστυχισμένο πατέρα, που είχε το δαιμονισμένο παιδί. Μας δείχνει πώς καταντάει ο άνθρωπος, όταν κυριευθεί από το σατανά. Η αμαρτία μας ξεμακραίνει από το Θεό. Μας κάνει δούλους του σατανά, που μας βασανίζει με το χειρότερο τρόπο. Σ' αυτή τη φοβερή κατάσταση δε φτάνει ο άνθρωπος απότομα, αλλά σιγά σιγά. Από τη μικρή ηλικία αρχίζουμε να κάνουμε ορισμένες παρεκτροπές, που μας απομακρύνουν από το Θεό και τον ίσιο δρόμο. Ξεχνάμε την προσευχή. Αραιώνουμε τον εκκλησιασμό. Αναβάλλουμε την εξομολόγηση. Καθυστερούμε τη θεία Κοινωνία.Όλα αυτά είναι άσχημα δείγματα. Το Ευαγγέλιο μας λέγει ότι ο άνθρωπος προχωρεί στο κακό και την καταστροφή.

2. Το παράδειγμα του πατέρα είναι πολύ συγκινητικό. Με δάκρυα στα μάτια απάντησε στον Κύριο που τον ρώτησε αν πιστεύει: «Πιστεύω, Κύριε, αλλά βόηθα την απιστία μου». Ο πατέρας φαίνεται πως είχε στην καρδιά του μεγάλη ταπείνωση, γι' αυτό και οδηγήθηκε στο σημείο να εμπιστεύεται στο Χριστό. Αισθανόταν όμως μέσα του και μια ολιγοπιστία. Παρακαλεί τον Κύριο να τον δυναμώσει με τη θεϊκή του δύναμη και να του χαρίσει το δώρο της πίστεως.. Μακάρι και εμείς με πολύ ταπείνωση να παρακαλούμε το Θεό να δυναμώνει την πίστη μας και να μας χαρίζει τη σωτηρία της ψυχής και του σώματος μας.

3. Οι μαθητές δεν μπόρεσαν να κάμουν αυτό το θαύμα και ο Κύριος τους λέγει ότι τα πονηρά πνεύματα απομακρύνονται μόνο με την προσευχή και τη νηστεία. Με την προσευχή ο άνθρωπος συνδέεται με το Θεό, ζητεί τη βοήθεια του και τη δύναμη του. Ιδιαίτερα τη Μεγάλη Σαρακοστή η προσευχή μας οπλίζει με τέτοια δύναμη, ώστε να συνεχίσουμε νικηφόρα τον αγώνα μας κατά του διαβόλου και της αμαρτίας. Η νηστεία επίσης μας βοηθάει να πλησιάσουμε το Θεό. Με τη νηστεία προσπαθούμε να στερήσουμε τον εαυτό μας από κάτι, που το αγαπάμε για το χατίρι και την αγάπη του Θεού. Η νηστεία μας γεμίζει με η δύναμη του Θεού, γιατί διαρκώς μας προσφέρει την αγάπη Του, που μας συντηρεί και μας λυτρώνει.

ΔΙΔΑΓΜΑ:

 «Ει δύνασαι πιστεύσαι, πάντα δυνατά τω πιστεύοντι» (Μάρκου κεφ. θ' στίχος 23).

ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ

 «Ελάτε να εργαστούμε στο μυστικό αμπελώνα του Κυρίου και να προσφέρουμε καρπούς μετάνοιας. Να μην κοπιάζουμε μόνον γι' αυτά που τρώμε και πίνουμε, αλλά να κατορθώνουμε τις αρετές με την προσευχή και τη νηστεία. Ο Κύριος του έργου με τέτοιες αρετές, μας δίνει δηνάρια (= δύναμη) για να λυτρώσει τις ψυχές μας, που είναι χρεωμένες από την αμαρτία, αυτός που μας χαρίζει αποκλειστικά το πολύ έλεος του» (Τροπάριο της Εκκλησία μας από την Δ' Κυριακή των Νηστειών).

Αυτή την Κυριακή η Εκκλησία τιμά τον άγιο Ιωάννη τον Σιναΐτη, συγγραφέα ενός βιβλίου που έχει το όνομα «Κλίμαξ», δηλαδή «σκάλα».  Το βιβλίο έχει το όνομα αυτό επειδή περιέχει 30 λόγους, που είναι τα σκαλοπάτια που μας βοηθούν ν’ ανεβούμε από το κάτω μέρος της σκάλας μέχρι την κορυφή της. Να φτάσουμε από τη γη, όπου βρισκόμαστε όλοι, στον ουρανό, όπου θα γευθούμε τη δόξα του Θεού.

Οι 30 αυτοί λόγοι μιλάνε για τις αρετές που πρέπει να καλλιεργεί συνεχώς ο Χριστιανός. Αρχίζουν με τις πιο βασικές και πρακτικές στη ζωή και φθάνουν μέχρι αυτές που είναι θεωρητικά υψηλές.

Έτσι, η Εκκλησία μας προσκαλεί να εκμεταλλευτούμε τις πνευματικές μας δυνάμεις προς το καλό, να καλλιεργούμε τις αρετές και κάθε μέρα ν’ανεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι ακόμη σ΄ αυτή τη σκάλα, την κλίμακα των αρετών.

Γ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ

Η τρίτη Κυριακή των Νηστειών ονομάζεται <<Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης>>.

Μετά από τη μεγάλη Δοξολογία στον όρθρο, ο Σταυρός μεταφέρεται σε μια σεμνή πομπή στο κέντρο του ναού και παραμένει εκεί όλη την υπόλοιπη εβδομάδα, οπότε στο τέλος κάθε ακολουθίας γίνεται προσκύνηση του Σταυρού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το θέμα του Σταυρού, που κυριαρχεί στην υμνολογία αυτής της Κυριακής, παρουσιάζεται όχι μέσα στα πλαίσια του πόνου, αλλά της νίκης και της χαράς.

Βρισκόμαστε στη μέση της Μεγάλης Σαρακοστής.

Από τη μια πλευρά η φυσική και πνευματική προσπάθεια, αν είναι συστηματική και συνεχής, αρχίζει να μας γίνεται αισθητή, το φόρτωμα να γίνεται πιο βαρύ, η κόπωση πιο φανερή. Έχουμε ανάγκη από βοήθεια και ενθάρρυνση. Από την άλλη πλευρά, αφού αντέξουμε αυτή τη κόπωση και έχουμε αναρριχηθεί στο βουνό μεχρι αυτό το σημείο, αρχίζουμε να βλέπουμε το τέλος της πορείας μας και η ακτινοβολία του Πάσχα γίνεται πιο έντονη.

Η Σαρακοστή είναι η σταύρωση του εαυτού μας, είναι η εμπειρία - περιορισμένη βέβαια - που αποκομίζουμε από την εντολή του Χριστού που ακούγεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα αυτής της Κυριακής: <<όποιος θέλει να με ακολουθεί, ας απαρνηθεί τον εαυτό του ας σηκώσει το σταυρό του, και έτσι ας με ακολουθεί>> (Μαρκ.8,34).

Αλλά δεν μπορούμε να σηκώσουμε το σταυρό μας και ν' ακολουθήσουμε το Χριστό αν δεν ατενίζουμε το Σταυρό που Εκείνος σήκωσε για να μας σώσει. Ο δικός Του Σταυρός είναι εκείνος που δίνει νόημα αλλά και δύναμη στους άλλους. Αυτό μας εξηγεί το συναξάρι της Κυριακής:

Στη διάρκεια της νηστείας των σαράντα ημερών, κατά κάποιο τρόπο, και μείς σταυρωνόμαστε, νεκρωνόμαστε από τα πάθη, έχουμε την πίκρα της ακηδίας και της πτώσης, γι' αυτό υψώνεται ο τίμιος και ζωοποιός Σταυρός, για αναψυχή και υποστήριξή μας.

 Μας θυμίζει τα πάθη του Κυρίου και μας παρηγορεί.. Είμαστε σαν τους οδοιπόρους σε δύσκολο και μακρινό δρόμο που, κατάκοποι, κάθονται για λίγο να αναπαυθούν.

Με το ζωοποιό Σταυρό γλυκαίνει την πίκρα που νοιώθουμε από τη νηστεία, μας ενισχύει στη πορεία μας στην έρημο έως ότου φθάσουμε στην πνευματική Ιερουσαλήμ με την ανάστασή Του.. Επειδή ο Σταυρός λέγεται Ξύλο Ζωής και είναι εκείνο το ξύλο που φυτεύτηκε στον Παράδεισο, γι' αυτό και οι θείοι Πατέρες τοποθέτησαν τούτο στο μέσο της Σαρακοστής, για να μας θυμίζει του Αδάμ την ευδαιμονία και την πτώση του από αυτή, να μας θυμίζει ακόμα ότι με τη συμμετοχή μας στο παρόν Ξύλο δεν πεθαίνουμε πια αλλά ζωογονούμαστε.

Πηγή : Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Αγαπητά μας παιδιά, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι την 24η Μαρτίου δεν θα πραγματοποιηθεί το μάθημα του κατηχητικού, λόγω του τριημέρου της Εθνικής επετείου. 

Σας ευχόμαστε να περάσετε όμορφα με τις οικογένειές σας !

Β! ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

Ο Θείος αυτός πατέρας, καταγόταν από την Aσία και ανετράφη από παιδί στην βασιλική αυλή της Κωνσταντινούπολης. Τελείωσε τις σπουδές του στη φιλοσοφία, ρητορική και φυσική. Στη λογική, κατά την αποφοιτήριο διάλεξή του ενώπιον του αυτοκράτορα και των αξιωματούχων, ο πρύτανης του πανεπιστημίου ανεφώνησε με θαυμασμό ότι αν ήταν παρών και ο ίδιος Aριστοτέλης θα τον επαινούσε.

Μετά τις σπουδές του όμως, απέρριψε τη προσφορά υψηλών αξιωμάτων του αυτοκράτορα, εγκατέλειψε τα βασίλεια και από είκοσι χρονών ασκήτευσε στο Άγιον Όρος. Πρώτα στην Λαύρα του Βατοπεδίου κατόπιν στη Λαύρα του Αθανασίου καθώς και στην ερημική τοποθεσία Γλωσσία, σημερινή Προβάτα. Αναχώρησε από το Όρος για τα Ιεροσόλυμα, αλλά στην Θεσσαλονίκη είδε σε όραμα τον Άγιο Δημήτριο που του απαίτησε να μείνει και να μονάσει εκεί κοντά. Μόνασε τότε στη Βέροια και τριάντα χρονών έγινε ιερέας. Εκεί πλήθη μοναχών και λαϊκών προσέτρεχαν να τον συμβουλευθούν. Μετά πέντε χρόνια και λόγω εισβολής των Σέρβων επέστρεψε στον Άθωνα σε κοντινό κελί της Μεγίστης Λαύρας, όπου έφθασε σε μεγάλα ύψη φωτισμού και εκεί σε όραμα έλαβε εντολή να ασχοληθεί με δογματικά θέματα. Κατόπιν λόγω της φήμης του αναγκάσθηκε να γίνει ηγούμενος για ένα χρόνο στη μονή Εσφιγμένου. Αργότερα έγινε και αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης για δώδεκα χρόνια, αλλά μόνο στα μισά παρέμεινε λόγω περιπετειών, από τη δράση του, μέχρι και φυλακής.Παραστάθηκε στις συγκροτηθείσες συνόδους του 1341 και 1347 και πολέμησε τις κακοδοξίες των δυτικόφρονων Βαρλαάμ και Ακινδύνου.

Έγραψε πολλά θεολογικά συγγράμματα ιδιαίτερα δογματικά για να καταπολεμήσει τους αιρετικούς, όπως περί του Αγίου Πνεύματος, καθώς και επιστολές στους αντι-ησυχαστές, επίσης διάφορα ομολογιακά κείμενα. Είναι ο θεολόγος της χάριτος, του ακτίστου φωτός.

Μετά στασιμότητα πολλών αιώνων ο Γρηγόριος πέτυχε να ανανεώσει την θεολογική ορολογία και να δώσει νέες κατευθύνσεις στη θεολογική σκέψη. Ξεκίνησε από προσωπικές εμπειρίες και απέδειξε ότι το έργο της θεολογίας είναι ασύγκριτα ανώτερο από της φιλοσοφίας και επιστήμης. Αξιολογεί την έξω σοφία ως περιορισμένη, αναφέροντας δύο γνώσεις, την θεία και την ανθρώπινη και δύο Θεϊκά δώρα, τα φυσικά για όλους και τα υπερφυσικά ή πνευματικά που δίδονται όποτε θέλει ο Θεός και μόνο στους καθαρούς και αγίους, στους τελείους. Η θεολογία ολοκληρώνεται δια της θεοπτίας.

Οι αντίπαλοι του Παλαμά πίστευαν στο χωρίο του Ιωάννου ότι <<τον Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε>> και κατηγορούσαν τους μοναχούς που είχαν θεοπτία, ως ομφαλοσκόπους. Ο Γρηγόριος αντέτεινε ότι ο Κύριος είπε: <<οι καθαροί στην καρδία τον Θεόν όψονται>> (Ματθ. 5,8).

Θεμελιώδης προσφορά του Γρηγορίου στην θεολογία είναι η διάκρισις στην ουσία και ενέργεια του Θεού. Η ύπαρξη του Θεού συνίσταται σε δύο. Στην ουσία Του, η οποία είναι άκτιστη,ακατάληπτη και αυθύπαρκτη και ονομάζεται κυριολεκτικά θεότης (εδώ αναφέρεται το ουδείς εώρακε) και στις ενέργειές Του, οι λεγόμενες ιδιότητες ή προσόντα που είναι μεν άκτιστες, αλλά καταληπτές. Άλλο λοιπόν η θεότης και άλλο η βασιλεία, η αγιότης κ.λ.π.

Ο άνθρωπος είναι μίγμα δύο διαφόρων κόσμων και συγκεφαλαιώνει όλη την κτίση. Ακολουθώντας την Πατερική γραμμή σε σύγκριση με τη πλατωνική και βαρλααμική ανθρωπολογία, θεωρεί ότι το σώμα του ανθρώπου δεν είναι πονηρό, αλλά αποτελεί κατοικία του νου, αφού μάλιστα καθίσταται και του Θεού κατοικία, έτσι μαζί με τη ψυχή καθιστά τον άνθρωπο ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο.

Η αναγέννηση του ανθρώπου γίνεται με το βάπτισμα και η ανακαίνιση με την θεία Ευχαριστία. Είναι τα δύο θεμελιώδη μυστήρια, της θείας οικονομίας.

Το ουσιωδέστερο στοιχείο της διδασκαλίας του αγίου Γρηγορίου Παλαμά συνίσταται στην ανύψωση του ανθρώπου υπεράνω αυτού του κόσμου. Η εμπειρία της θεώσεως είναι δυνατή από εδώ με την παράδοξο σύνδεση του ιστορικού με του υπέρ-ιστορικού. Το φως που είδαν οι μαθητές του Χριστού στο Θαβώρ, το φως που βλέπουν οι καθαροί ησυχαστές σήμερα και η υπόστασης των αγαθών του μέλλοντος αιώνος αποτελούν τις τρείς φάσεις ενός και του αυτού πνευματικού γεγονότος, σε μια υπέρ-χρόνια πραγματικότητα.

Προβάλλει λοιπόν η Εκκλησία την μνήμη του στη δεύτερη Κυριακή, ως συνέχεια, τρόπον τινά και επέκταση της πρώτης Κυριακής, της Ορθοδοξίας. Η μνήμη του αγίου Γρηγορίου Παλαμά είναι ένα είδος δευτέρας <<Κυριακής της Ορθοδοξίας>>

Κοιμήθηκε σε ηλικία 63 χρονών στις 14 Νοεμβρίου από ασθένεια και αγιοποιήθηκε σύντομα. Το ιερό του λείψανο σώζεται σήμερα στη μητρόπολη της Θεσσαλονίκης.

(*) Ε.Π.Ε ΓΡΗΓ.ΠΑΛΑΜΑ Τομ. 9ος.

Πηγή : Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη

Τι είναι η Θεια Λειτουργιά των Προηγιασμένων Δώρων;

Μπορούμε να ονομάσουμε χωρίς υπερβολή τη λειτουργία αυτή, μαζί με τα λειτουργικά χειρόγραφα, «Λειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής», γιατί πραγματικά αποτελεί την πιο χαρακτηριστική ακολουθία της ιεράς αυτής περιόδου. Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση της. Είναι στην κυριολεξία λειτουργία «προηγιασμένων δώρων». Δεν είναι δηλαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασιλείου και του ιερού Χρυσοστόμου, στις οποίες έχομε προσφορά και καθαγιασμό τιμίων δώρων.

Τα δώρα είναι καθαγιασμένα, προηγιασμένα, από άλλη λειτουργία, που ετελέσθη σε άλλη ημέρα. Τα προηγιασμένα δώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοινωνήσουν απ’ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί. Με άλλα λόγια η λειτουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψις, δηλαδή κοινωνία. Για να κατανοήσουμε την γενεσιουργό αιτία της λειτουργίας των Προηγιασμένων πρέπει να ανατρέξουμε στην ιστορία της.

Οι ρίζες της βρίσκονται στην αρχαιοτάτη πράξη της Εκκλησίας μας. Σήμερα έχουμε τη συνήθεια να κοινωνούμε κατά αραιά χρονικά διαστήματα. Στους πρώτους όμως αιώνες της ζωής της Εκκλησίας οι πιστοί κοινωνούσαν σε κάθε λειτουργία, και μόνον εκείνοι που είχαν υποπέσει σε διάφορα σοβαρά αμαρτήματα απεκλείοντο για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα από την μετάληψη των αγίων Μυστηρίων.Ο Μέγας Βασίλειος μαρτυρεί ότι οι χριστιανοί της εποχής του κοινωνούσαν τακτικώς τέσσερες φορές την εβδομάδα, δηλαδή την Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή. Αν πάλι δεν ήταν δυνατόν να τελεσθή ενδιαμέσως της εβδομάδος η θεία λειτουργία, τότε οι πιστοί κρατούσαν μερίδες από την θεία κοινωνία της Κυριακής και κοινωνούσαν μόνοι τους ενδιαμέσως της εβδομάδος. Το έθιμο αυτό το επιδοκιμάζει και ο Μέγας Βασίλειος. Στα Μοναστήρια και ιδιαίτερα στα ερημικά μέρη, όπου οι μοναχοί δεν είχαν την δυνατότητα να παρευρεθούν σε άλλες λειτουργίες εκτός της Κυριακής, έκαμαν ο,τι και οι κοσμικοί. Κρατούσαν δηλαδή αγιασμένες μερίδες από την Κυριακή η το Σάββατο και κοινωνούσαν κατ’ ιδίαν. Οι μοναχοί όμως αποτελούσαν μικρές η μεγάλες ομάδες και όλοι έπρεπε να προσέλθουν και να κοινωνήσουν κατά τις ιδιωτικές αυτές κοινωνίες. Έτσι αρχίζει να διαμορφώνεται μία μικρά ακολουθία.  Όλοι μαζί προσηύχοντο προ της κοινωνίας και όλοι μαζί ευχαριστούσαν τον Θεό, που τους αξίωσε να κοινωνήσουν. Αν υπήρχε και ιερεύς, αυτός τους προσέφερε την Θεία κοινωνία. Αυτό γινόταν μετά την ακολουθία του εσπερινού η της Θ' ώρας (δηλαδή κατά της 3 μ.μ.), γιατί οι μοναχοί έτρωγαν συνήθως μία φορά την ημέρα, μετά τον εσπερινό. Σιγά -σιγά θέλησαν να εντάξουν την κοινωνία τους αυτή στα πλαίσια μίας ακολουθίας, που να υπενθυμίζει την θεία λειτουργία. Κατά τον τρόπο αυτό διαμορφώθηκε η ακολουθία των Τυπικών (δηλαδή κατά τον τύπον της θείας λειτουργίας), προς το τέλος της οποίας κοινωνούσαν. Αυτή είναι η μητρική μορφή της Προηγιασμένης. Ας έλθουμε τώρα στην Τεσσαρακοστή.

Η θεία λειτουργία κατά την περίοδο αυτή ετελείτο μόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές.

Παλαιό έθιμο επικυρωμένο από εκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της Θείας Λειτουργίας κατά τις ημέρες της εβδομάδος, γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πένθους. Η τέλεσις της θείας λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προς τον χαρακτήρα των ημερών αυτών. Η λειτουργία είναι πασχάλιο μυστήριο, που έχει έντονο τον πανηγυρικό, τον χαρμόσυνο, τον επινίκιο χαρακτήρα. Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα.

Οι χριστιανοί έπρεπε να κοινωνήσουν δύο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα, το λιγότερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες, την Τετάρτη και την Παρασκευή, που μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος.

Η λύσις ήδη υπήρχε: Οι πιστοί θα κοινωνούσαν από προηγιασμένα άγια.  Οι ημέρες αυτές ήταν ημέρες νηστείας. Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι την δύσι του ηλίου. Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νηστεία, να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού. Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη. Η λειτουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού, στην οποία προστίθεται η παράθεσις των δώρων, οι προπαρασκευαστικές ευχές, η θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν. Ηδιαμόρφωσίς της μέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο «πενθηρό», κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη, χαρακτήρα (Ερμηνεία της θείας λειτουργίας των Προηγιασμένων).

Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάρια κατανυκτικά, οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια, η αγία τράπεζα και τα τίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα η μοβ καλύμματα, οι ευχές είναι γεμάτες ταπείνωση και συντριβή. «Μυστικότερα εις παν η τελετή γίνεται», κατά τον ίδιο Πατέρα. Καιρός να ρίξουμε μία ματιά σ’ αυτήν την ίδια την λειτουργία των Προηγιασμένων, στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλλώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους Ιερούς μας Ναούς. Ήδη επισημάναμε τα δύο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν: την ακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία.

Το πρώτο μέρος της αποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροποποιήσεις. Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θ  ὥρας ενδύεται την ιερατική του στολή και θυμιά. Η έναρξις γίνεται με το «Ευλογημένη η βασιλεία» κατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας. Αναγινώσκεται ο προοιμιακός, ο 103ος δηλαδή ψαλμός, που περιγράφει το δημιουργικό έργο του Θεού «Ευλόγει, η ψυχή μου τον Κύριον Κύριε ο Θεός μου εμεγαλύνθης σφόδρα...». Είναι το προοίμιο του εσπερινού, αλλά και όλης της ακολουθίας του νυχθημέρου, που αρχίζει, ως γνωστό, κατά τον εβραϊκό τρόπο, από την εσπέρα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρείται η νύκτα. Ύστερα ο διάκονος, η εν απουσία του ο ιερεύς, θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματα της προσευχής

«Εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν»,, δηλαδή τα ειρηνικά. Ακολουθεί η ανάγνωσις του ΙΗ' καθίσματος του Ψαλτηρίου «Προς Κύριον εν τω θλίβεσθαι με εκέκραξα και εισήκουσέ μου...» (Ψαλμοί 119-133). Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίου που έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τους εσπερινούς της Τεσσαρακοστής. Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεση τα Προηγιασμένα. Από την λειτουργία του προηγουμένου Σαββάτου η της Κυριακής- Τίμια Δώρα. Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο, κάμνει την ένωση του οίνου και του ύδατος στο Άγιο Ποτήριο και τα καλύπτει. Ο εσπερινός συνεχίζεται με την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού και των κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημερών, που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στίχους των ψαλμών αυτών και γίνεται η είσοδος. Διαβάζονται δύο αναγνώσματα από την Παλαιά Διαθήκη, ένα από την Γένεση και ένα από το βιβλίο των Παροιμιών.  Θα σταθούμε για λίγο στην κατανυκτική ψαλμωδία του

«Κατευθυνθήτω»,του δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού. Ψάλλεται μετά από τα αναγνώσματα έξι φορές, από τον ιερέα και τους χορούς, ενώ ο ιερεύς θυμιά την Αγία Τράπεζα. «Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινή». Κατόπιν γίνεται η εκτενής δέησις υπέρ των τάξεων των μελών της Εκκλησίας, των Κατηχουμένων, των ετοιμαζομένων δια το άγιον Βάπτισμα, «των προς το φώτισμα ευτρεπιζομένων», και των πιστών. Και μετά την απόλυση των Κατηχουμένων, έρχεται το δεύτερο μέρος, η κοινωνία των μυστηρίων.

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων από την Πρόθεση στο Θυσιαστήριο, που γίνεται με άκρα κατάνυξη, ενώ οι πιστοί προσπίπτουν «μέχρις εδάφους» συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίου ύμνου «Νυν αι δυνάμεις των ουρανώνσυν ημίν αοράτως λατρεύουσιν ιδού γαρ εισπορεύεται ο βασιλεύς της δόξης. Ιδού θυσία μυστική τετελειωμένη δορυφορείται.

Πίστει και πόθω προσέλθωμεν, ίνα μέτοχοι ζωής αιωνίου γενόμεθα. Αλληλούϊα».

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναι μία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακολουθίες της Εκκλησίας μας. Αλλά συγχρόνως και μία διαρκής πρόσκλησις για την συχνή κοινωνία των θείων μυστηρίων.

Μία φωνή από τα βάθη των αιώνων, από την αρχαία ζωντανή παράδοση της Εκκλησίας. Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δεν μπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανεώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή της ζωής.

Το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Διότι ο Χριστός είναι «η ζωή ημών».

17 Μαρτίου 2019

Κυριακή της Ορθοδοξίας

Η αγία αυτή ημέρα είναι ξεχωριστή, διότι παρά το κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εορτάζει λαμπρά η Ορθοδοξία μας, η αληθινή Εκκλησία του Χριστού.

Ποιούμε ανάμνηση του κορυφαίου γεγονότος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας, της αναστηλώσεως των ιερών εικόνων, το οποίο επισυνέβη το 843 στο Βυζάντιο, χάρις στην αποφασιστική συμβολή της βασιλίσσης και μετέπειτα αγίας Θεοδώρας, συζύγου του αυτοκράτορα Θεοφίλου (840-843).

Αναφερόμαστε στη μεγάλη εικονομαχική έριδα, η οποία συντάραξε κυριολεκτικά την Εκκλησία μας για περισσότερα από εκατό χρόνια.

Το 726 ο αυτοκράτωρ Λέων ο Γ΄ ο Ίσαυρος (717-741) αποφάσισε να επιφέρει στο κράτος ριζικές μεταρρυθμίσεις.Μια από αυτές ήταν η απαγόρευση προσκύνησης των ιερών εικόνων, επειδή, παίρνοντας αφορμή από ορισμένα ακραία φαινόμενα εικονολατρίας, πίστευε πως η χριστιανική πίστη παρέκλινε στην ειδωλολατρία.Στην ουσία όμως εξέφραζε δικές του ανεικονικές απόψεις, οι οποίες ήταν βαθύτατα επηρεασμένες από την ανεικονική ιουδαϊκή και ισλαμική πίστη. Η αναταραχή ήταν αφάνταστη. Η αυτοκρατορία χωρίστηκε σε δύο φοβερά αντιμαχόμενες ομάδες, τους εικονομάχους και τους εικονολάτρες.

Μεγάλες πατερικές μορφές ανάλαβαν να υπερασπίσουν την ορθόδοξη πίστη. Στα 787 συγκλήθηκε η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος, η οποία διατύπωσε με ακρίβεια την οφειλόμενη τιμή στις ιερές εικόνες.

Σε αυτή επίσης διευκρινίστηκαν και άλλα δυσνόητα σημεία της χριστιανικής πίστεως, έτσι ώστε να έχουμε πλήρη αποκρυστάλλωση του ορθοδόξου δόγματος και να ομιλούμε για θρίαμβο της Ορθοδοξίας μας.

Η εικόνα στην Ορθοδοξία μας δεν αποτελεί αντικείμενο λατρείας, αλλά λειτουργεί αποκλειστικά ως μέσον τιμής του εικονιζόμενου προσώπου.

Ακόμα και ο Χριστός μπορεί να εικονισθεί, διότι έγινε άνθρωπος.

Μάλιστα όποιος αρνείται τον εικονισμό του Χριστού αρνείται ουσιαστικά την ανθρώπινη φύση Του!

Οι μεγάλοι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας, που αναδείχθηκαν μέσα από τη λαίλαπα της εικονομαχίας, διατύπωσαν το ορθόδοξο δόγμα με προσοχή και ευλάβεια.

Η προσκύνηση της ιερής εικόνας του Χριστού και των άλλων ιερών προσώπων του Χριστιανισμού δεν είναι ειδωλολατρία, όπως κατηγορούνταν από τους εικονομάχους, διότι η τιμή δεν απευθύνεται στην ύλη, αλλά στο εικονιζόμενο πρόσωπο, καθότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει» (Μ.Βασίλειος P . G . 32,149) και «Προσκυνούμεν δε ταις εικόσιν ου τη ύλη προσφέροντες την προσκύνησιν, αλλά δι΄αυτών τοις εν αυταίς εικονιζομένοις» (Ι. Δαμασκ. P . G .94 1356).

Η ευλογία και η χάρη που λαμβάνει ο πιστός από την προσκύνηση των ιερών εικόνων δίνεται από το ζωντανό ιερό πρόσωπο και όχι από την ύλη της εικόνας.

Η εικόνα έχει τεράστια ποιμαντική χρησιμότητα

Μια εικόνα, σύμφωνα με γλωσσική έκφραση, αξίζει περισσότερο από χίλιες λέξεις. Αυτό σημαίνει ότι μέσω της εκκλησιαστικής εικονογραφίας οι πιστοί βοηθούνται να αναχθούν στις υψηλές πνευματικές θεωρίες και στο θείον.

Βεβαίως η ηρεμία δεν αποκαταστάθηκε, διότι εξακολουθούσαν να βασιλεύουν εικονομάχοι αυτοκράτορες.

Στα 843 η ευσεβής αυτοκράτειρα Θεοδώρα, επίτροπος του ανήλικου γιου της Μιχαήλ του Γ΄, έθεσε τέρμα στην εικονομαχική έριδα και συνετέλεσε στο θρίαμβο της Ορθοδοξίας.

Οι Πατέρες όρισαν να εορτάζεται ο θρίαμβος του ορθοδόξου δόγματος την πρώτη Κυριακή των Νηστειών για να δείξει στους πιστούς πως ο πνευματικός μας αγώνας θα πρέπει να συνδυάζεται με την ορθή πίστη για να είναι πραγματικά αποτελεσματικός.

Νηστεία και ασκητική ζωή έχουν και άλλες αιρέσεις ή θρησκείες, και μάλιστα με πολύ αυστηρότερους κανόνες άσκησης.Όμως αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να σωθούν και να ενωθούν με το Θεό.

Η σωτηρία είναι συνώνυμη με την αλήθεια, αντίθετα η πλάνη και το ψεύδος οδηγούν σε αδιέξοδα και εν τέλει στην απώλεια.

Οι άγιες εικόνες αποτελούν ένα εξαιρετικό βοηθητικό μέσον για τις ψυχές των προσευχομένων. Προσομοιάζουν με  σκαλοπάτι το οποίο υψώνει την ψυχή στους ουρανούς και από το οποίο κατέρχεται η αρωγή, η παρηγορία και η ευλογία του Θεού στις ψυχές. Όταν προσκυνείτε τις εικόνες των Αγίων, δεν υποκλίνεστε στο ξύλο και το χρώμα του ξύλου αλλά σε ζώντες Αγίους οι οποίοι λάμπουν ως ο ήλιος στη βασιλεία του Θεού (Μτ. 13, 43).

v      Όταν ασπάζεστε τις εικόνες των μαρτύρων του Χριστού, ασπάζεστε τις πληγές και τα παθήματά τους για χάρη του Βασιλέως Χριστού.

v      Όταν αγγίζετε με το χέρι σας τις εικόνες των οσίων ασκητών και εγκρατευτών, δεν αγγίζεται το σανίδι αλλά τους κόπους και τις αρετές τους.

v      Όταν κλαίτε ενώπιον της εικόνας της Αγίας Θεοτόκου, δεν θρηνείται μπροστά σε ένα νεκρό κομμάτι ξύλου ή πανιού αλλά κλαίτε ενώπιον της ζωντανής και σπλαχνικής Μητέρας του Θεού η οποία βλέπει από τη Βασιλεία του Υιού της τα δάκρυά σας και σπεύδει σε βοήθεια.

v      Όταν συστέλλεσθε μπροστά στα πρόσωπα των αγίων αγγέλων και αρχαγγέλων, δεν το κάνετε μπροστά σε νεκρά αντικείμενα αλλά μπροστά στα πνεύματα του αγαθού και του φωτός, στους ασωμάτους και ισχυρούς στρατιώτες και υπηρέτες του Ζώντος Θεού.

v      Όταν ασπάζεστε το Σταυρό του Χριστού, δεν το κάνετε σαν να είναι ένα αντικείμενο αλλά ασπάζεστε την αγάπη του Κυρίου, η οποία φανερώθηκε στα παθήματά Του για σας επί του Σταυρού. Ασπάζεστε την ώρα εκείνη, το ισχυρότερο σύμβολο νίκης από το οποίο οι δαίμονες τρέμουν και φεύγουν, αυτό που δίνει θάρρος στη πληγωμένη καρδιά και παρηγορία στη ταλαίπωρη ψυχή.

v      Το σώμα σας υποκλίνεται στις εικόνες ενώ η ψυχή σε αυτούς που εικονίζονται σε αυτές.

v       Το στόμα σας τις ασπάζεται μα η ψυχή ασπάζεται τις ψυχές των δοξασμένων αγίων στη Βασιλεία των Ουρανών.

v      Τα μάτια σας βλέπουν το ξύλο και το χρώμα αλλά τα πνευματικά σας μάτια ατενίζουν ζωντανά πρόσωπα στο βασίλειο των πνευμάτων.

Για τους εικονομάχους, οι εικόνες αποτελούσαν πραγματικά είδωλα, αφού έβλεπαν επάνω τους μονάχα το ξύλο και το χρώμα αδυνατώντας να ανυψωθούν σε πνευματική ενατένιση των ζωντανών υπάρξεων, των αθανάτων πνευμάτων που εικονίζουν οι εικόνες.

Πηγή : Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"

Ανάμνηση Θαύματος κολλύβων 

τού Αγίου Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου του Τήρωνος

Όταν έγινε βασιλιάς ο Ιουλιανός ο Παραβάτης (361-363) έκανε πολλά και διάφορα εναντίον των Χριστιανών καί προσπάθησε να αναστήσει την παλαιά ειδωλολατρική θρησκεία των Ελλήνων. Στην εποχή του είχαν ουσιαστικά ξαναρχίσει οι διωγμοί των Χριστιανών καί τα βασανιστήρια. Ο Ιουλιανός, γνώριζε πολύ καλά τα ήθη των Χριστιανών καί ότι την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τηρούν αυστηρή νηστεία καί εξαγνίζονται μ’ αυτή καί τη θερμή προσευχή. Θέλησε, λοιπόν, να τους μιάνει με τις ειδωλολατρικές θυσίες. Γι’ αυτό καί κάλεσε τον έπαρχο της πόλεως καί του ανέθεσε να επιβλέψει στην εκτέλεση της εξής εντολής του: Να σηκωθούν από την αγορά όλα τα τρόφιμα καί να μην υπάρχουν σ’ αυτήν παρά μόνον εκείνα πού θα ήταν ραντισμένα με το αίμα των θυσιών πού έγιναν στα είδωλα. Με τον τρόπο αυτό αναγκαστικά, ή θα αγόραζαν όλοι να φάνε καί έτσι να γευθούν από τη θυσία προς τους θεούς, ή αν δεν υπακούσουν, να πεθάνουν από την πείνα.

.
Ο έπαρχος έθεσε αμέσως σε εφαρμογή τη διαταγή του Ιουλιανού καί αποσύρθηκαν από την αγορά τα τρόφιμα. Αντικαταστάθηκαν βέβαια από τα μιασμένα από τις θυσίες τρόφιμα. Φάνηκε έτσι -προς στιγμήν- ότι κέρδιζε ο διάβολος, ο υποκινητής καί εμπνευστής καί πατέρας του Ιουλιανού. Ο Θεός όμως είναι καί Παντοδύναμος καί Πάνσοφος. Δεν άφησε,ούτε εγκατέλειψε το λαό Του. Για τη σωτηρία του από τις μεθοδείες του διαβόλου έστειλε το Μεγαλομάρτυρά Του Θεόδωρο, πραγματικά ως δώρο Θεού για να Τον δοξάσει με ένα θαύμα.
.
Καί παρουσιάζεται ο Άγιος στον Πατριάρχη Ευδόξιο (360-369) καί του φανερώνει το σχέδιο του Ιουλιανού με τα έξης λόγια:
– «Σήκω γρήγορα, Πατριάρχη, συγκέντρωσε το Χριστεπώνυμο πλήρωμα, καί διαφύλαξε το από τον μολυσμό των ειδώλων, παραγγέλοντάς του να μην αγοράσει κανείς από τα τρόφιμα που υπάρχουν στην αγορά».
Ο Πατριάρχης απορώντας είπε προς τον Άγιο:
– «Πώς είναι δυνατόν, Κύριε μου, να γίνει αυτό; Διότι, οι μεν πλούσιοι μπορεί να το εφαρμόσουν γιατί έχουν τρόφιμα στις αποθήκες τους, οι φτωχοί όμως, που δεν θα έχουν ούτε μιας ημέρας τρόφιμα, τί θα κάνετε μπροστά σ’ αυτή την ανάγκη»;
.
Καί ο Άγιος του είπε:
– Να τους προσφέρεις κόλλυβα, για να καλύψεις την ανάγκη τους».
Και επειδή ο Πατριάρχης άκουγε για πρώτη φορά το λόγο για τα κόλλυβα, τον ρώτησε με απορία:
– «Τί είναι αυτά τα κόλλυβα δεν το γνωρίζω». Ο Μάρτυρας τότε του αποκρίθηκε:
– «Είναι σιτάρι. Να το βράσεις καί να το μοιράσεις στους Χριστιανούς».
Καί για να δείξει ο Άγιος από που ήλθε, πρόσθεσε:
– «Γι’ αυτό το βρασμένο σιτάρι στα Ευχάϊτα συνηθίζουμε να το λέμε κόλλυβα. Κάνε, λοιπόν, έτσι καί σώσε το ποίμνιο του Χριστού από το μιασμό».
.
Λέει ο Πατριάρχης προς τον Άγιο:
– «Ποιος είσαι εσύ Κύριε μου, πού φροντίζεις με αγάπη καί ευσπλαχνία για τη σωτηρία μας»;
Καί ο Άγιος του αποκρίθηκε:
– «Εγώ είμαι ο Μάρτυρας του Χριστού Θεόδωρος, καί με έστειλε για τη σωτηρία καί βοήθειά σας».
.
Ο Άγιος έγινε άφαντος καί ο Πατριάρχης σηκώθηκε με θαυμασμό καί χαρά καί συγκέντρωσε το λαό του Χριστού καί του φανέρωσε την παρουσία καί βοήθεια του Μάρτυρα. Συγχρόνως έκανε σύμφωνα με το λόγο του. Δηλαδή έβρασε σιτάρι καί μοίρασε στο λαό καί διαφυλάχθηκε έτσι το ποίμνιο του Χριστού.
.
Στην αγορά, αν καί τελείωνε η εβδομάδα, η μηχανορραφία του Ιουλιανού έμεινε ανενέργητη, γιατί κανένας Χριστιανός δεν αγόρασε από τα μιασμένα τρόφιμα. Κι’ αφού ο Ιουλιανός νικήθηκε ολοφάνερα, απέσυρε από την αγορά τα μιασμένα τρόφιμα καί επανέφερε τα συνηθισμένα.
Οι Χριστιανοί ύμνησαν καί δοξολόγησαν το Θεό καί το Μάρτυρά Του Θεόδωρο καί για χάρη του έκαναν λαμπρή γιορτή.
Έτσι καθιερώθηκε από τότε καί το Σάββατο της πρώτης Εβδομάδος των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να γιορτάζεται στην Εκκλησία μας το θαύμα το δια κολλύβων του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος.
.
Από το βιβλίο: «Οι Άγιοι Μεγαλομάρτυρες Θεόδωρος ο Στρατηλάτης και Θεόδωρος ο Τήρων» του Αρχιμ. Γεωργίου Μαραγκού Ηγουμένου Ι.Μ. Αγίων Θεοδώρων Αροανίας Καλαβρύτων

                                  

10 Μαρτίου 2019

Η Κυριακή της Τυρινής: Οι σχέσεις του ανθρώπου με το Θεό και με τους συνανθρώπους του (Ματ 6:14-21).

Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής της Τυρινής (Ματ 6:14-21) φαίνεται να θίγει διάφορα, θέματα, καθώς αναφέρεται σε ένα πνευματικό ζήτημα, τη συγχωρητικότητα απέναντι στους άλλους ανθρώπους, σε ένα θρησκευτικό, τη νηστεία και το πώς αυτή πρέπει να τηρείται και σε ένα οικονομικό ζήτημα, τη στάση του ανθρώπου απέναντι στα υλικά αγαθά. Ο προσεκτικός όμως αναγνώστης της περικοπής θα διαπιστώσει ότι υπάρχει μια διήκουσα έννοια που συνδέει στενά την πνευματικότητα με τη θρησκευτικότητα και τις δυο μαζί με την οικονομία. Η έννοια αυτή είναι η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό και οι συνέπειές της στις σχέσεις του με τους άλλους.

Η περικοπή είναι ένα απόσπασμα από την “Επί του όρους ομιλία” του Χριστού -μια ομιλία που αποτελεί σύνοψη ολόκληρου του κηρύγματός του- και ακολουθεί αμέσως μετά το “Πάτερ ημών”. Όσα, λοιπόν, λέει εδώ ο Χριστός αποτελούν σχόλιο στο πέμπτο αίτημα της “Κυριακής Προσευχής” (καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν…) και εξηγεί στους ακροατές του ότι ο Θεός θα εισακούσει το αίτημά τους και θα συγχωρέσει τα παραπτώματά  τους, μόνον αν και οι ίδιοι συγχωρούν τα παραπτώματα των άλλων.

Αυτό που τελικά θέλει να τονίσει ο Ιησούς είναι ότι η ορθή σχέση του ανθρώπου με τον Θεό δεν μπορεί παρά να έχει επιπτώσεις και στις σχέσεις του ανθρώπου με τους άλλους.

Αν αυτό δεν συμβαίνει, τότε ούτε η σχέση με τον Θεό είναι ορθή και αληθινή.Πρόκειται για μια αρρωστημένη συμφεροντολογική σχέση, όπου κανείς νομίζει ότι μπορεί να ξεγελάσει τον Θεό, να τον εξευμενίσει ανάβοντάς του κεριά ή νηστεύοντας και να τον κάνει να του φέρει τα πράγματα βολικά στη ζωή του.

Όποιος όμως νιώθει πραγματικά ότι ευεργετείται από τον Θεό και του συγχωρούνται οι αμαρτίες, δεν μπορεί παρά και ο ίδιος να συγχωρεί τις αμαρτίες των άλλων.

Η θέση αυτή του Ιησού Χριστού οδηγεί στην ανάγκη ενός σαφέστερου ορισμού της έννοιας της αμαρτίας από αυτόν που συνήθως κυριαρχεί στη σκέψη των θρησκευόμενων ανθρώπων. Βαθύτερη σκέψη πάνω στο θέμα αυτό, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι σε τελευταία ανάλυση αυτό που καλείται “αμαρτία” είναι μια κατάχρηση εξουσίας.

Για να γίνει καλύτερα κατανοητό αυτό, θα πρέπει να ανατρέξει κανείς στα πρώτα κεφάλαια της Αγίας Γραφής. Εκεί αναφέρεται ότι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο τέλειο, μια εικόνα δική του, και τον τοποθέτησε διαχειριστή στον κόσμο. Ο διαχειριστής έχει απόλυτη εξουσία πάνω σ’ αυτό που διαχειρίζεται, αλλά είναι και υπόλογος απέναντι σ’ αυτόν που του έδωσε την εντολή διαχείρισης.

Έτσι, ο άνθρωπος είναι ελεύθερος, και μάλιστα εξουσιοδοτημένος από τον Θεό, να ασκήσει την εξουσία του πάνω στον κόσμο, γνωρίζει όμως ότι κάθε κατάχρηση αυτής της εξουσίας τον καθιστά υπόλογο, αμαρτωλό δηλαδή, απέναντι στον Θεό, εφόσον από αυτόν αντλεί την εξουσία του.

 Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος

Ø      να χρησιμοποιήσει τη δύναμη του μυαλού του, για να δαμάσει τα στοιχεία της φύσης και να τα θέσει στην υπηρεσία του.

Ø      να χρησιμοποιήσει τη σωματική του δύναμη και την υγεία του, για να αυξήσει την παραγωγικότητά του και να προκόψει.

Ø      να χρησιμοποιήσει την οικονομική του δύναμη, για να κάνει τη ζωή του πιο εύκολη και ευχάριστη.

Αν όμως καταχραστεί τη δύναμη που του παρέχει το μυαλό του, το σώμα του ή τα χρήματά του χρησιμοποιώντας τα σε βάρος της φύσης και του συνανθρώπου του, τότε αμαρτάνει, οφείλει, δηλαδή, στον Θεό και γι’ αυτό τον παρακαλεί «ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν …». Και επειδή ο συνάνθρωπός του, σε βάρος του οποίου έγινε η κατάχρηση της εξουσίας, είναι εικόνα του Θεού, οφείλει και σ’ αυτόν και, επομένως, πρέπει να επιδιώξει και μαζί του ένα διακανονισμό, χαρίζοντας ο ένας τα χρέη του άλλου.

Εφόσον, λοιπόν, με βάση τα παραπάνω η αμαρτία είναι κατάχρηση εξουσίας, η αποκατάσταση των σχέσεων δεν μπορεί να επιτευχθεί, παρά με παραίτηση από κάποιες εξουσίες. Έτσι προκύπτει το δεύτερο θέμα της παραπάνω ευαγγελικής περικοπής, η νηστεία.

Αυτό που κάνει κανείς στην πραγματικότητα με τη νηστεία είναι να παραιτείται από την εξουσία που του έδωσε ο Θεός πάνω στα ζώα, από το δικαίωμά του να τα τρώει για να συντηρείται.

Δεν είναι ο Θεός αυτός που ζητάει τη νηστεία από τους ανθρώπους, προκειμένου να δοκιμάσει την εγκράτειά τους και να τους ανταμείψει ανάλογα, αλλά είναι οι άνθρωποι που επιθυμούν νηστεύοντας να δηλώσουν στον Θεό ότι παραιτούνται από κάποια δικαιώματά τους, ως ελάχιστο δείγμα μετάνοιας για όσες φορές καταχράστηκαν την εξουσία που τους έδωσε.

Μια τέτοια δήλωση προϋποθέτει άνθρωπο αξιοπρεπή, που σέβεται τον εαυτό του και αναλαμβάνει με γενναιότητα τις ευθύνες του για τα σφάλματά του. Αυτήν την αξιοπρέπεια και γενναιότητα ζητάει ο Χριστός από τους μαθητές του όταν τους λέει: «Όταν νηστεύετε, να μην εμφανίζεστε σκυθρωποί σαν τους υποκριτές, που αλλοιώνουν την όψη τους για να δείξουν στους ανθρώπους πως νηστεύουν … Εσύ, αντίθετα, όταν νηστεύεις, περιποιήσου τα μαλλιά σου και νίψε το πρόσωπό σου, για να μη δείξεις στους ανθρώπους πως νηστεύεις» (Ματ 6:16-18).

Αν η νηστεία δεν έχει αυτήν την έννοια, της αξιοπρεπούς παραίτησης, τότε καταντάει πάλι μια κατάχρηση εξουσίας, αφού χρησιμοποιεί κανείς τη δύναμη της εγκράτειας για να ξεγελάσει είτε τους συνανθρώπους του παριστάνοντας τον ευσεβή είτε, ακόμη χειρότερα, τον Θεό, οπότε η νηστεία είναι και πάλι αμαρτία.

Αυτονόητο είναι βέβαια, και αυτό το τονίζουν όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας, ότι εφόσον η νηστεία κατανοείται ως δείγμα παραίτησης από κάποια δικαιώματα, αυτή η παραίτηση δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στο δικαίωμα της βρώσης των ζώων. Όταν κάποιος κάνει μια χειρονομία καλής θέλησης, την κάνει για να δείξει ότι έχει πράγματι καλή θέληση, αλλιώς υποκρίνεται. Αν κάποιος χρωστάει ένα τεράστιο χρηματικό ποσό και δώσει μια μικρή προκαταβολή ως ένδειξη ότι προτίθεται να ξοφλήσει, αλλά στη συνέχεια αδιαφορήσει, τότε η πρόθεσή του ήταν ψεύτικη.

Αν μείνει κανείς μόνο στη νηστεία, διατηρεί όμως ανέπαφα τα υπόλοιπα δικαιώματά του, αν συνεχίσει να καταχράται την εξουσία που του έδωσε ο Θεός και να καταπατά τα δικαιώματα των άλλων, τότε η νηστεία του είναι ψεύτικη.

Στο βαθμό, λοιπόν, που η συγχωρητικότητα απέναντι στους άλλους περιγράφεται ως διακανονισμός μεταξύ δύο οφειλετών και η νηστεία ως ένδειξη της καλής θέλησης του υπόλογου ανθρώπου προς τον εντολοδόχο Θεό, έρχεται σχεδόν σαν αυτονόητο το να παρασταθεί, στο τρίτο μέρος της περικοπής, η στάση του ανθρώπου απέναντι στην πνευματικότητα και τη θρησκευτικότητα με όρους οικονομικούς. Η κυριότερη δουλειά του διαχειριστή μιας περιουσίας είναι να κάνει σωστές εκτιμήσεις για το τι έχει μακροπρόθεσμη αξία και τι όχι και να προχωρήσει σε ανάλογες επενδύσεις.

Ο άνθρωπος ως διαχειριστής της περιουσίας του Θεού βρίσκεται μπροστά σ’ αυτό το δίλημμα. Μέσα στο χρηματιστήριο αξιών της ζωής καλείται να πάρει τις αποφάσεις του για  το αν θα επενδύσει στις πρόσκαιρες, αλλά ιδιαίτερα ελκυστικές, αξίες αυτού του κόσμου ή στις αιώνιες αξίες που του υποδεικνύει το ευαγγέλιο του Χριστού.

Το σαρανταήμερο διάστημα της νηστείας που ακολουθεί προσφέρει μια θαυμάσια ευκαιρία για σκέψη και περισυλλογή, ώστε να μπορέσει κανείς να πάρει τις σωστές αποφάσεις.

Πηγή :

Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Καθηγητής Παλαιάς Διαθήκης, Κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

Κυριακή των Απόκρεω

Α.

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή έρχεται να μας υπενθυμίσει μια μεγάλη αλήθεια. Την περασμένη Κυριακή μίλησε το ιερό Ευαγγέλιο για την αγαθότητα του Θεού- Πατέρα, που περιμένει το πλάσμα του να επιστρέψει. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας κάμει να ξεχάσουμε και την δικαιοσύνη Του. Ο Θεός δεν είναι μονάχα στοργικός Πατέρας. Είναι και δίκαιος Κριτής. «Οὔτε ὁ ἔλεος αὐτοῦ ἄκριτος, οὔτε ἡ κρίσης ἀνελεήμων» λέγει ο Μ. Βασίλειος. Θα κρίνει τον Κόσμο, μας λέγει το Ευαγγέλιο, και μάλιστα όχι αυθαίρετα, αλλά σύμφωνα με τα έργα μας. Μας φέρνει, λοιπόν, η σημερινή περικοπή ενώπιον του γεγονότος της κρίσεως. Και λέμε «γεγονότος», γιατί η παγκόσμια κρίση αποτελεί για την πίστη μας εσχατολογική βεβαιότητα και πραγματικότητα, που ομολογείται σ' αυτό το Σύμβολο μας ως εκκλησιαστική πίστη: «Και πάλιν ἐρχόμενον κρῖναι ζῶντας καί νεκρούς...».

Καλούμεθα, λοιπόν, σήμερα να συνειδητοποιήσουμε τρία πράγματα.

Πρώτον, ότι Κριτής μας θα είναι ο Ι. Χριστός, ως Θεός. Σωτήρ ο Χριστός αλλά και Κριτής. Αν την πρώτη φορά ήλθε ταπεινός στη γη, «ἵνα σώσῃ τόν κόσμον», τώρα θα έλθει «ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ», ίνα κρίνη τον κόσμον. Αυτός που έγινε για μας «κατάρα» πάνω στον Σταυρό, έχει κάθε δικαίωμα να μας κρίνει, αν αφήσαμε να μείνει μέσα μας και στην κοινωνία μας ανενέργητη η θυσία Του.

Δεύτερον θα κρίνει όχι μόνο τούς Χριστιανούς, ούτε μόνο τούς εθνικούς, όπως πίστευαν οι Εβραίοι για την κρίση του Θεού. Θα κρίνει όλους τούς ανθρώπους, χριστιανούς και μη, πιστούς και απίστους.

Τρίτον βάση της κρίσεως, το κριτήριο, θα είναι η αγάπη. Η στάση μας δηλαδή απέναντι στους συνανθρώπους μας. Καθολική - παγκόσμια η κρίση, καθολικό - παγκόσμιο και το κριτήριο. Ο παγκόσμιος νόμος της ανθρωπιάς, στον όποιο συναντώνται όλοι, χριστιανοί και μη. Και όσοι εγνώρισαν τον Χριστό και όσοι δεν μπόρεσαν να τον γνωρίσουν και γι' αυτό έμειναν μακριά από το Ευαγγέλιό Του. Στο νόμο αυτό, δεν υπάρχει χώρος για προφάσεις και δικαιολογίες. Η πείνα, η δίψα, η γύμνια, η αρρώστια, η φυλακή βοούν, δεν μπορούν να μείνουν κρυφά, για να έχει το δικαίωμα να ισχυρισθεί κάποιος πώς δεν τα πρόσεξε... Δεν μπορεί να τ' αγνοήσει κανείς, χωρίς προηγουμένως να παύσει να έχει συναισθήματα ανθρώπου, αν δεν έχει τελείως «αχρειώσει», εξαθλιώσει, την εικόνα του Θεού μέσα του.

Β.

Το συγκλονιστικό μεγαλείο και την φρικτότητα της ώρας της Κρίσεως ζωγραφίζουν με υπέροχα χρώματα οι ύμνοι της ημέρας. «Ὦ, ποία ὥρα τότε! ὅταν... τίθωνται θρόνοι καί βίβλοι ἀνοίγωνται, καί πράξεις ἐλέγχωνται καί τά κρυπτά τοῦ σκότους δημοσιεύονται»! Είναι φρικτή και η απλή σκέψη της ώρας της κρίσεως, γιατί όχι μόνο υπενθυμίζει την ανετοιμότητά μας να εμφανισθούμε μπροστά στο βήμα του φοβερού Κριτού, αλλά και διότι αποκαλύπτει την τραγικότητα της ζωής μας, την οποία δαπανάμε μέσα σε έργα ματαιότητος, που δεν αντέχουν στο φως της αιωνιότητος. Δεν δικαιούμεθα ενώπιον του κριτού μας για όσα ο κόσμος θεωρεί μεγάλα και σπουδαία: γνώσεις, θέσεις, τίτλους, αξιώματα, πλούτο, δόξα. Αυτά όλα είναι δυνατό μάλιστα να οδηγήσουν στην καταδίκη μας.

Κρινόμεθα βάσει της έμπρακτης εφαρμογής της αγάπης μας. Όχι ως άτομα δηλαδή, αλλά ως μέλη της ανθρώπινης κοινωνίας. Ο θεός δεν έπλασε άτομα, αυτόνομα και ανεξάρτητα. Μάς έπλασε, για να γίνουμε πρόσωπα και κοινωνία προσώπων.Και οι μεγαλύτερες αρετές, αν μείνουν απλώς ατομικές, είναι μετοχές χωρίς αντίκρυσμα ενώπιον του Μεγάλου Κριτού. Γιατί δεν βρήκαν την πραγμάτωση τους μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία. Δεν καταξιώθηκαν σε διακονίες. Έτσι λ.χ. η γνώση είναι θεία ευλογία, όταν όμως θηρεύεται για χάρη του συνανθρώπου, για την διακονία του πλησίον. Το ίδιο και η εγκράτεια και η ευλάβεια, και η νηστεία και σύνολη η άσκησή μας. Αν όλα αυτά γίνονται για μια ατομική δικαίωση και όχι ως διακονία των αδελφών, των πλησίον, μας ελέγχει η φωνή του Θεού: «Ἔλεον θέλω καὶ οὐ θυσίαν» (Ματ. θ΄ 13)! Αγάπη θέλω και όχι την θρησκευτικότητα, που αποβλέπει στην αυτοέξαρση και την αυτοπροβολή. Πού βλέπει τον τύπο ως πεμπτουσία της ευσέβειας.

Γ.

Ο κόσμος έχει μάθει να εξαγοράζει τα πάντα, ακόμη και τις συνειδήσεις. Στο χώρο όμως της πίστεως δεν ισχύει ο νόμος αυτός. Η ατομική ευσέβεια δεν μπορεί να εξασφαλίσει θέση στην βασιλεία του Θεού, αν δεν γίνει πρώτα εκκλησιαστική, αν δεν συνοδεύεται δηλαδή από τα έργα της αγάπης. Ο στίβος του χριστιανού είναι και η κοινωνία και όχι μόνο το «ταμιείον». Εις το ταμιείον του καταφεύγει ο Χριστιανός για τον πνευματικό του ανεφοδιασμό. Ποτέ όμως δεν εξαντλείται η πολιτεία του στο στενό χώρο της ατομικότητας του. Αν η πνευματικότητα μας είναι ορθή, θα οδηγεί σε ανιδιοτελή αγάπη. Ας το ακούσουμε μια για πάντα: Το επιχείρημα των γλυκανάλατων χριστιανών της ανευθυνότητος και του «λάθε βιώσας» δεν έχει καμμιά δύναμη: «Κύτταξε την ψυχή σου» δεν σημαίνει τίποτε περισσότερο από δειλία και υποχώ­ρηση, αν δεν συνοδεύεται και από το στίβο: «Πάλευσε για να φτιάξεις τη χριστιανική σου κοινωνία». Διαφορετικά είμασθεκατά λάθος ανάμεσα σε χριστια­νούς. Η θέση μας είναι κάπου στην Άπω Ανατολή, στη νέκρωση του νιρβάνα.

Δ.

Αισθάνομαι όμως την ανάγκη να προλάβω στο σημείο αυτό μια απορία. Αν κρινόμαστε βάσει της έμπρακτης αγάπης μας, τότε που πηγαίνει η πίστη; Ποια σημασία έχει ο υπέρ της πίστεως και της καθαρότητος του δόγματος αγώνας; Αν δεν έχει διαστάσεις αιώνιες, τότε γιατί να γίνεται;

Κατά την ώρα της κρίσεως η πίστη, και ως αφοσίωση και ως διδασκαλία, δεν αποκλείεται, όπως πιστεύουν εν πρώτοις πολλοί. Προϋποτίθεται. Κριτής μας είναι Ο ΧΡΙΣΤΟΣ. Μας σώζει η μας κατακρίνει η συμπεριφορά και στάση μας απέναντι του. Γιατί μας διευκρινίζει ότι στο πρόσωπο Του αναφέρεται κάθε πράξη μας προς τον συνάνθρωπό μας, καλή ή κακή. Ηθικά αδιάφορες πράξεις δεν υπάρχουν. Αν τονίζει σαν κριτήριο την αγάπη, δεν σημαίνει πώς θέλει ν' αποκλείσει την πίστη. Θέλει να προλάβει ακριβώς την καταδίκη της πίστεως εκ μέρους μας σ' ένα σύνολο θεωρητικών αληθειών χωρίς ανταπόκριση και εφαρμογή στη ζωή μας. Όπως ο κεκηρυγμένος άθεος και ο συνειδητός αρνητής της πίστεως μεταφράζει την αθεΐα και απιστία του σε αντίθεα έργα, έτσι και ο πιστός πρέπει να κάμει την πίστη του κινητήρια δύναμη της ζωής του. Γιατί «ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων» (Ιακ. β΄ 20) της αγάπης, είναι νεκρά. Δεν αποκλείει, λοιπόν, την πίστη, αφού αυτή είναι η προϋπόθεση του ορθού βίου και της σωτηρίας. Αλλά και κάτι περισσότερο. Όχι μόνο «ὁ μή πιστεύσας» (εις τον Χριστό) δεν σώζεται, αλλά και ο μη ορθώς πιστεύσας. Ο Θεός δεν είναι μόνο αγάπη, είναι και αλήθεια (Ιωαν. ιδ' 6· Α' Ιωαν. δ' 8· δ' 16· ε' 6) και μάλιστα Αυτοαλήθεια. Όποιος προδίδει την αλήθεια προδίδει και την αγάπη. Η αγάπη του Χριστού «συγχαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ» (Α΄ Κορ. ιγ΄ 6) συζεί δηλαδή και συνευδοκιμεί με την αλήθεια, δεν υπάρχει χωρίς αυτήν. Να λοιπόν πώς καταξιώνεται ο αγώνας για την καθαρότητα του δόγματος. Γιατί είναι αγώνας για την αγάπη, είναι η μεγαλύτερη εκκλησιαστική διακονία. Είναι αγώνας πρώτιστα κοινωνικός, γιατί γίνεται χάριν του Λαού του Θεού, για να μείνει ανεπηρέαστος από την πλάνη, που είναι πραγματική αυτοκτονία.

Αδελφοί μου!

Όταν ο Χριστός μας ανέφερε την παραβολή της Κρίσεως, οι λόγοι του μπορούσαν να νοηθούν όχι μό­νο σε συνάρτηση προς τούς συγχρόνους του, αλλά και προς όσους έζησαν πριν απ' Αυτόν. Όσοι δεν γνώρισαν τον Χριστό, μπορούν να έχουν λόγους να κριθούν μόνον για την αγάπη τους, μολονότι αγάπη χωρίς πίστη στον Θεό δεν είναι ποτέ δυνατόν να υπάρχει. Όποιος ειλικρινά ασκεί την αγάπη «δέχεται» τον Θεό, έστω και αν τον αγνοεί. Ο άπιστος δεν δύνα­ται να έχει παρά μόνο φαινομενικά αγάπη. Και μόνο εκεί, που υπάρχειβάπτισμα και «άγιο Πνεύμα», είναι δυνατό να υπάρξει «τελεία αγάπη», αγάπη χριστιανι­κή.

Το ζήτημα όμως πρέπει, νομίζω, να τεθεί κατ' άλ­λο τρόπο. Όταν εμείς σήμερα ακούμε την παραβολή, δύο χιλιάδες χρόνια μετά την σάρκωση του Υιού του Θεού, πώς είναι δυνατόν να χωρίσουμε από την αγά­πη μας την (ορθή) πίστη; Το Ευαγγέλιο λέγει καθαρά: «ὁ… μὴ πιστεύων ἤδη κέκριται, ὅτι μὴ πεπίστευκεν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ μονογενοῦς υἱοῦ τοῦ Θεοῦ» (Ίωαν. γ' 18).

Μετά την ένσαρκη δηλαδή οικονομία η κρίση είναι συνέπεια της στάσης κάθε ανθρώπου έναντι του Χρίστου. Κριτήριο μένει η αγάπη. Αγάπη όμως που προϋποθέτει την εις Χριστόν πίστη. Γιατί αυτή είναι η μόνη αληθινή. Αυτή μονάχα δικαιώνει και σώζει...

Πηγή:   ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΈΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Δ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ “ΦΩΣ ΕΚ ΦΩΤΟΣ«Κηρύγματικές σκέψεις στα ευαγγελικά αναγνώσματα»,Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη",

Η δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη 

στην πολύ διδακτική παραβολή του ασώτου υιού (Λουκ.15,13-32). 

Η παραβολή ομιλεί για ένα πλούσιο νέο ο όποιος άσωτα κατασπατάλησε την περιουσία του σε χώρα μακρινή και στο τέλος κατάντησε να βόσκει χοίρους. Τότε μετανόησε και επέστρεψε στον πατέρα του, που τον δέχθηκε με άπειρη αγάπη και στοργή.

«Υπήρχε κάποιος πατέρας που είχε δυο γιους. Ο δεύτερος, κάποια στιγμή, ζήτησε το μερίδιο της κληρονομιάς του και έφυγε σε μακρινές χώρες, όπου σπατάλησε την περιουσία του σε ασωτίες. Τα χρήματα κάποτε τελείωσαν και στην περιοχή έπεσε μέγας λιμός. Αναγκάστηκε να γίνει χοιροβοσκός και να προσπαθεί να χορτάσει από τις βρωμερές και ευτελείς τροφές των χοίρων. Μέσα στη δίνη του θυμήθηκε την αρχοντική ζωή στο πατρικό σπίτι. Θυμήθηκε πως ακόμα και οι δούλοι του πατέρα του ζούσαν ασύγκριτα καλλίτερη ζωή από τη δική του. Τότε πήρε τη μεγάλη απόφαση να γυρίσει στο σπίτι του και να ζητήσει από τον πατέρα του να τον συγχωρήσει και να τον προσλάβει ως δούλο του. Όμως ο στοργικός πατέρας του τον δέχτηκε ως γιο του και τον περιποιήθηκε δεόντως, παρά τις διαμαρτυρίες του μεγάλου γιου του, διότι «νεκρός ην και ανέζησε, και απολωλώς ήν και ευρέθη».

Το βαθύτερο νόημα της παραβολής είναι τετραπλό:

α. Η απελπιστική κατάσταση στην οποία φθάνει ο αμαρτωλός.

β. Η ανάγκη μετανοίας και τα σωτήρια αποτελέσματα της.

γ. Το μέγεθος της θείας Ευσπλαχνίας στην οποία μπορούν να στηρίζονται και οι πλέον αμαρτωλοί, ώστε να μη φθάνουν ποτέ στην απελπισία. Κανένα αμάρτημα, όσο μεγάλο κι αν θεωρείται, δεν μπορεί να υπερνικήσει τη φιλάνθρωπη γνώμη του Θεού 

δ. Η αποφυγή του αισθήματος της αυτάρκειας του δικαιωμένου, όπως θεωρούσε τον εαυτό του ο πρεσβύτερος υιός.

Εάν λοιπόν συναισθανθούμε την πραγματική πνευματική μας κατάσταση και με ειλικρίνεια ομολογήσουμε τα λάθη μας και την κατασπατάληση των ταλάντων πού μας χάρισε ο Θεός, θα καταλάβουμε ότι αυτή την Κυριακή όλοι μας εορτάζουμε και όλοι, κατά κάποιο τρόπο, είμαστε άσωτοι υιοί, απομακρυνθέντες από τον «Οίκον του Ουρανίου Πατρός μας».

Τριώδιο

ονομάζεται, σύμφωνα με τους κανόνες της ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας, η κινητή περίοδος που ξεκινά την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο.

Ø Το Τριώδιο έχει λάβει την ονομασία αυτή από το ομώνυμο εκκλησιαστικό βιβλίο, το Τριώδιο, το οποίο περιλαμβάνει τους ύμνους που ψάλλονται στις εκκλησίες κατά τη συγκεκριμένη περίοδο.

Ø Οι ύμνοι αυτοί έχουν τρεις ωδές σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ύμνους τις εκκλησίας, οι οποίοι έχουν εννέα ωδές. Αυτός είναι και ο λόγος που το βιβλίο αυτό, και κατ’ επέκταση και η συγκεκριμένη χρονική περίοδος, ονομάστηκαν Τριώδιο.

Ø Οι ύμνοι του Τριωδίου γράφτηκαν από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα μ.Χ. Χειρόγραφα των ύμνων του Τριωδίου σώζονται από τον 10ο αιώνα μ.Χ. ενώ για πρώτη φορά τυπώθηκε, το εν λόγω βιβλίο, στα Ελληνικά το 1522 μ.Χ. στην Βενετία.

Ø Το Τριώδιο, ως χρονική περίοδο, αναφέρεται στις τρεις πρώτες εβδομάδες που οι χριστιανοί ετοιμάζονται για την μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Κάθε Κυριακή αυτών των τριών εβδομάδων έχει τη δική της σημειολογία.

Πηγή : Φουντούλης Ι. (1997 ³  ) «Λογική Λατρεία», εκδ. Αποστολική Διακονία 

Παιχνίδι Σταθμών

Bρείτε σε 2 λεπτά της ώρας 10 λέξεις από «ΞE»

1 ___________________________________________

2. ___________________________________________

3. ___________________________________________

4.. __________________________________________

5.. __________________________________________

6. ___________________________________________

7. ___________________________________________

8.. __________________________________________

9. ___________________________________________

10 __________________________________________

Βρείτε σε τρία λεπτά της ώρας 10 λέξεις που να τελειώνουν σε «PO»

1 ___________________________________________

2. ___________________________________________

3. ___________________________________________

4.. __________________________________________

5.. __________________________________________

6. ___________________________________________

7. ___________________________________________

8.. __________________________________________

9. ___________________________________________

10 __________________________________________

Βρείτε σε τρία λεπτά της ώρας 10 λέξεις που να περιέχουν το «ΝΤΟ»

1 ___________________________________________

2. ___________________________________________

3. ___________________________________________

4.. __________________________________________

5.. __________________________________________

6. ___________________________________________

7. ___________________________________________

8.. __________________________________________

9. ___________________________________________

10 __________________________________________

Ιερά Μητρόπολις Μεσογαίας και Λαυρεωτικής

 Γραφείο Νεότητας

 Θέμα 10ο: Σάββατο 8 / Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2018

ΘΥΜΟΣ

 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 Σίγουρα θα έχετε δει παιδιά, κάποιον όταν θυμώνει... Ας φανταστούμε λοιπόν έναν

τέτοιον άνθρωπο, κι ας τον περιγράψουμε στην εξωτερική του εμφάνιση. Πρόσωπο

κατακόκκινο, με φουσκωμένες φλέβες. Μάτια που μοιάζουν σαν αναμμένα κάρβουνα.

Σφιγμένες γροθιές, δόντια που τρίζουν. Νευρικές κινήσεις. Έξαλλες φωνές και βρισιές. Πόδια που χτυπούν μανιασμένα το έδαφος. Γενικώς άσχημη εικόνα, θλιβερό σύνολο. Ποιός θα επιθυμούσε να δει τον εαυτό του σε μια παρόμοια έκδοση;

 ΣΥΖΗΤΗΣΗ

1. Και να σκεφθεί κανείς ότι τα αποτελέσματα του θυμού δεν είναι μόνο αυτή η

εξωτερική παραμόρφωση που παθαίνει κανείς. Είναι πολύ χειρότερα. Ποιά είναι τα

χειρότερα δηλαδή; (...)

 α) Εκείνος που θυμώνει χάνει την αυτοκυριαρχία του. Αδυνατεί να συγκρατήσει τον

εαυτό του. Μοιάζει με αφηνιασμένο άλογο ή με το αυτοκίνητο που έσπασαν τα φρένα του και κυλά ασυγκράτητο στη γλιστερή άσφαλτο. Μοιάζει με καράβι που έχασε το τιμόνι του και το παρασέρνουν τα κύματα.

 Ο θυμωμένος άνθρωπος λέει ό,τι του κατέβει. δεν μπορεί να συγκρατήσει τη γλώσσα

του κι έτσι εκστομίζει βαριές, προσβλητικές φράσεις, που δεν θα ΄πρεπε ποτέ να πει... Κάνει χειρονομίες άσχημες. Μπορεί και να χειροδικήσει ακόμα ή να δημιουργήσει ζητήματα που θα έχουν φοβερές συνέπειες.

 β) Ακόμη, όποιος θυμώνει δημιουργεί εχθρούς, προκαλεί αντιπάθειες. Κάνει τους

άλλους να τον αποφεύγουν εξαιτίας του ελαττώματός του. «Μην τον πάρουμε στη βόλτα μαζί μας. Αρπάζεται ευκολα». Ή «Μην παίζεις μ’ αυτόν... Θυμώνει με το παραμικρό και χαλάει το παιχνίδι...». «Ἀνὴρ θυμώδης ουκ ευσχήμων», γράφουν οι Παροιμίες (ια’ 25), δηλαδή έχει άσχημη και αποκρουστική συμπεριφορά ο θυμώδης άνθρωπος.

 γ) Αν πρέπει κάτι να προστεθεί, είναι και το πιό φοβερό, ότι ο θυμώδης γίνεται εχθρός

του ίδιου του Θεού! Ο ίδιος ο Κύριος μας είπε ότι «πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει» (Ματθ. ε’ 22), δηλαδή καθένας που οργίζεται ενάντια στον αδελφό του, θα δώσει λόγο γι’ αυτό την ώρα της Κρίσεως. Ο άνθρωπος που θυμώνει δεν μπορεί να έχει κοινωνία (=σχέση) με τον Θεό της ειρήνης και καθίσταται ανάξιος της επουρανίου βασιλείας Του. Ο απόστολος Παύλος το διατυπώνει με σαφήνεια: Εκείνοι που επιμένουν στο πάθος του θυμού και δεν μετανοούν και δεν αγωνίζονται να το καταστείλουν, «βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι» (Γαλ. ε’ 21). (Πρβλ. Κολ. γ’ 8 & Εφεσ. δ΄ 26: «Ὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπὶ τῷ παροργισμῷ ὑμῶν», δηλαδή να μη δύει ο ήλιος και να σας βρίσκει θυμωμένους).

2. Εφόσον τα πράγματα έχουν έτσι, εφόσον τέτοια φοβερά αποτελέσματα έχει ο

θυμός, τότε πρέπει να τον βγάλουμε από τη μεση. Πρέπει να τον εξοντώσουμε πάση θυσία. 

Είναι όμως αυτό δυνατόν; (...)

 Μερικοί βιάζονται να δώσουν αρνητική απάντηση. Υποστηρίζουν ότι είναι αδύνατη η

απαλλαγή από το πάθος αυτό, διότι είναι γνώρισμα και εκδήλωση του χαρακτήρα, και ο

χαρακτήρας, λένε, δεν αλλάζει. Έτσι δικαιολογούν τον εαυτό τους και το κακό διαιωνίζεται.

Είναι όμως αυτό σωστό;...

 Ασφαλώς όχι. Ποτέ ο δίκαιος και παντογνώστης Κύριος δεν ζητά κάτι που γιά μας είναι

αδύνατο. Και ο λόγος του στο θέμα αυτό είναι σαφής: «Πᾶσα πικρία καὶ θυμὸς καὶ ὀργὴ καὶ κραυγὴ καὶ βλασφημία ἀρθήτω ἀφʹ ὑμῶν σὺν πάσῃ κακίᾳ» (Ἐφεσ. δ΄ 31). Δηλαδή, η οργή και ο θυμός, οι φωνές και οι κατηγόριες ας είναι μακριά από εσάς μαζί με κάθε είδους κακία.

Μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι ο Θεός δεν ξέρει τι ζητάει από μας;

3. Πώς όμως μπορούμε να νικήσουμε το πάθος του θυμού;

 α) Το πρώτο που απαιτείται είναι η επισήμανση. Να δούμε ποιά είναι τα σημεία που

μας ερεθίζουν. Ποιές είναι οι συνήθεις αφορμές που μας προκαλούν (ο μικρότερος αδελφός που είναι... «πειραχτήρι», οι υποδείξεις που μας κάνουν να διαβάσουμε, να μην κάνουμε αταξίες, κάποιος συμμαθητής μας...). Όταν γίνει αυτό, τοτε ήδη κρατάμε στα χέρια μας ένα μεγάλο ποσοστό επιτυχίας. Διότι θα μπορούμε να προετοιμαζόμαστε εγκαίρως. Ο εχθρός δεν θα μπορεί να μας αιφνιδιάσει. «Ἡτοιμάσθην καὶ οὐκ ἐταράχθην» (Ψαλμ. 118,60). Δηλαδή προετοίμασα τον εαυτό μου με τις κατάλληλες σκέψεις, φιλοσόφησα πάνω στην πραγματικότητα και όταν ήρθαν οι αντιξοότητες, οι αφορμές, εύκολα τις αντιμετώπισα. Συγκρατήθηκα και δεν ταράχθηκα, ούτε θύμωσα. Ο καθένας π.χ. μπορεί να σκέφτεται ότι και ο ίδιος κάνει λάθη και δίνει αφορμές περισσότερες ίσως, και οπωσδήποτε δεν θα ήθελε οι άλλοι να αγανακτούν και να θυμώνουν εναντίον του. Αυτές οι σκέψεις θα τον βοηθούν να ανέχεται,

να συγχωρεί, να είναι συμπαθής και επιεικής στις αδυναμίες και τις παραλείψεις των άλλων.

 β) Το δεύτερο όπλο μας στον πόλεμο κατά του θυμού είναι... το κλειστό στόμα. Η

σιωπή ή ακόμα και η φυγή. Να μη μιλήσουμε όταν είμαστε θυμωμένοι ή όταν βλέπουμε ότι αρχίζουμε να θυμώνουμε. Να αναβάλλουμε να μιλήσουμε, όταν αισθανόμαστε τον θυμό να έρχεται. Να πνίγουμε μεσα μας ό,τι μας έρχεται να πούμε. Να μετράμε μέχρι το εκατό. «Ἔστω πᾶς ἄνθρωπος... βραδὺς εἰς τὸ λαλῆσαι, βραδὺς εἰς ὀργήν» (Ἰακ. α΄ 19), μας συμβουλεύει η Ἁγία Γραφή.

 Όταν ρώτησαν κάποιον που θύμωνε πολύ, πώς κατάφερε και νίκησε αυτό το ελάττωμα,

απάντησε: «Κάθε φορά που μου ερχόταν να θυμώσω, ανέβαλλα να μιλήσω μερικά λεπτά και έτσι περνούσε ο θυμός. Αυτό με έσωσε».

 Κι αν ακόμα έχεις δίκιο, μη ζητάς εκείνη την ώρα ευθύνες από τον άλλον. Αυτό μας

προτρέπει κι ο άριστος παιδαγωγός, ο ιερός Χρυσόστομος: «Πρώτα να βγάλεις το πάθος από την ψυχή σου και να σβήσεις το θυμό σου, κι έπειτα να ζητάς ευθύνες και να ελέγχεις... Γιατί όταν είμαστε θυμωμένοι, δεν θα μπορέσουμε ποτέ ούτε να πούμε, ούτε να ακούσουμε κάτι το σωστό» (ΕΠΕ 7, 642).

 Γενικά, να αναστέλλουμε κάθε ενέργεια όταν αισθανόμαστε ότι ανεβαίνει μέσα μας η

θερμοκρασία. Να φεύγουμε, αν είναι δυνατόν, από τον τόπο εκείνο ή το πρόσωπο που μας προκάλεσε τον ερεθισμό. Κι αφού απομακρυνθούμε, μπορούμε με δυο λόγια προσευχής, με σκέψεις διαφορετικές ή με κάποια άλλη μικρή ασχολία να εκτονωθούμε και κατόπιν ήρεμα να συνεξηγηθούμε με τους άλλους ή να συνεχίσουμε άνετα τα έργα μας.

 γ) Ο Μεγας Βασίλειος μας συμβουλεύει να συγκρατήσουμε το θυμό από την αρχή,

αμέσως μόλις εκδηλωθεί. Αν τον αφήσουμε, θα μας οδηγήσει και σε άλλα μεγαλύτερα κακά.

«Ο θυμός, λέει, προκαλεί διαμάχη και η διαμάχη γεννάει βρισιές και οι βρισιές χτυπήματα και τα χτυπήματα τραύματα και από τα τραύματα πολλές φορές προέρχονται και θανατοι! Ας συγκρατήσουμε το θυμό από την αρχή... έτσι θα μπορέσουμε και πάρα πολλά πάθη που απορρέουν από τον θυμό, να τα αποκόψουμε από τη ρίζα μαζί με το πάθος αυτό» (Μ. Βασιλείου, Κατὰ ὀργιζομένων, Ε.Π.Ε. 6, 164).

 Θαυμάζουμε έναν θηριοδαμαστή, που δαμάζει τα θηρία. Θηριοδαμαστές γινόμαστε κι

εμείς κάθε φορά που δαμάζουμε αυτό το ατίθασο θηρίο που κρύβεται μέσα μας, τον θυμό.

Πολλοί νομίζουν ότι με τον θυμό δείχνουν τη δύναμή τους. Υψώνουν τη φωνή για να τους φοβηθούν οι άλλοι και να γίνει το δικό τους. Την πραγματική δύναμη όμως, δεν την έχει αυτός που θυμώνει, αλλά ο «αυτοκράτορας», αυτός δηλ. που κρατεί, συγκρατεί τον εαυτό του. Έτσι δείχνουμε τη δύναμή μας, και όχι με το θυμό. Να θυμώσουμε λοιπόν εναντίον του... θυμού μας και να τον χτυπήσουμε με όλη μας τη δύναμη.

 δ) Πολύ βοηθητικά στον αγώνα μας κατά του θυμού είναι το αιώνιο πρότυπο του

Κυρίου αλλά και τα παραδείγματα ανθρώπων που νίκησαν το πάθος του θυμού.

 Πρώτα λοιπόν ας σκεφθούμε τον Κύριό μας, που ήταν πράος και ζητάει κι από εμάς να

γίνουμε πράοι και ταπεινοί στην καρδιά. «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πρᾶός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. ια΄ 29). Ας σκεφθούμε πώς υπέμεινε ο Κύριος τις επιθέσεις των σταυρωτών Του: «Σου έδωσαν ράπισμα; Αλλά και ο Κύριος ραπίστηκε. Σε έφτυσαν; Αλλά και τον Δεσπότη μας τον έφτυσαν... Συκοφαντήθηκες; Αλλά και ο Κριτής συκοφαντήθηκε. Σου ξέσκισαν το ρούχο; Έσχισαν και τα ενδύματα του Κυρίου και τα μοίρασαν μεταξύ τους. Ακόμη δεν καταδικάστηκες, δεν σταυρώθηκες! Σού υπολείπονται πολλά για να του μοιάσεις» (Μ. Βασιλείου,ό.π. σελ. 172).

 Ας θυμηθούμε τους Αγίους και τους Μάρτυρες της Πίστης μας που διατηρούσαν την

πραότητά τους σε κάθε επίθεση των κριτών και δημίων τους.

 Είναι αξιομίμητο και το παράδειγμα του προφήτη και βασιλιά Δαβίδ: Κάποιος με το

όνομα Σεμεΐ έβριζε πολύ χυδαία και καταριόταν και λιθοβολούσε χωρίς λόγο τον Δαβίδ στη θριαμβευτική είσοδό του. Ο μακάριος Δαβίδ με απάθεια έλεγε στη συνοδεία του: «Αφήστε τον, ο Θεός τον έβαλε να με υβρίζει, για να δει την ταπείνωσή μου και να με ελεήσει» (Β΄ Βασ. ις΄ 5-14).

 Αλλά και η ιστορία της αρχαίας Ελλάδας έχει πολύ διδακτικά παραδείγματα: Έβριζε

κάποιος τον μεγάλο Περικλή, κυνηγώντας τον, με πολλές και άσχημες βρισιές ως το βράδυ. Ο Περικλής υπέφερε τη βρισιά σαν να ήταν τιμή. Κι όταν ο υβριστής του κουράστηκε κι έφυγε για το σπίτι του, τον πρόπεμψε με λυχνάρι κι έσβησε την οργή του...

 ε) Τέλος, να μην ξεχνάμε και τη βοήθεια του Θεού. Με τη χάρη του Θεού, με τη

βοήθειά Του θα πετύχουμε πολλά. Αρκεί να προσευχόμαστε. Να παρακαλούμε τον άγιο Θεό να μας ενισχύσει στον αγώνα μας για την καταπολέμηση του πάθους αυτού που τοσο μας βασανίζει.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

 «Κάθε φορά που οργίζεσαι εναντίον του αδελφού σου, κάνεις μια μεγάλη αδικία. Διότι

ενώ ουσιαστικά φταίει άλλος, εσύ χωρίς λόγο εναντιώνεσαι σε άλλον. Κάνεις ακριβώς αυτό που κάνουν οι σκύλοι, που δαγκώνουν τις πέτρες, αλλά δεν πειράζουν αυτόν που τους τις πετά... Να μεταθέσεις το θυμό σου πρός τον δράστη, που είναι αληθινά μισητός, τον ανθρωποκτόνο διάβολο... τον αδελφό σου να τον συμπαθήσεις» (Μ. Βασίλειος, ό.π.σελ. 180).

 - Ναι, αλλά δεν υπάρχει φόβος μήπως χάσουμε τη ζωντάνια, τον νεανικό

αυθορμητισμό μας μ’ αυτόν τον αγώνα κατά του θυμού; (...) Κάθε άλλο! Ο αγώνας για την καταπολέμηση του θυμού δυναμώνει την ψυχή. Δεν την αποδυναμώνει. Με τον αγώνα αυτό η ζωτικότητά μας δεν θα ξοδεύεται σε άγονους θυμούς και μάταιες εξάρσεις, αλλά θα χρησιμοποιείται για βαθύτερη καλλιέργεια του χαρακτήρα μας.

 ΣΥΝΘΗΜΑ: Αγωνίζομαι να νικήσω τον θυμό!

  

Ο Άγιος Ακύλας και η Αγία Πρίσκιλλα (13 Φεβρουαρίου): το ιδανικό χριστιανικό ζευγάρι και προστάτες των συζύγων

 

“Να ποιους πρέπει τα ζευγάρια να μιμούνται, να ποιοι είναι οι προστάτες τους. Ο άγιος Ακύλας και η αγία Πρίσκιλλα ήταν δύο άνθρωποι που ήταν ερωτευμένοι μεταξύ τους, όμως συγχρόνως είχαν και έναν κοινό έρωτα για ένα άλλο πρόσωπο… όχι ανθρώπινο αλλά Θεανθρώπινο. Του Ιησού Χριστού. Και αυτός ο έρωτας για τον Χριστό αναζωογονούσε και τον μεταξύ τους έρωτα.”

Στις 13 Φεβρουαρίου, τιμά η Ορθόδοξη Εκκλησία τους δικούς της Αγίους, τον Ακύλα και την Πρίσκιλλα, που θεωρούνται η Ορθόδοξη απάντηση στη δυτικής προέλευσης εορτή  του Βαλεντίνου, γνωστή και ως «εορτή των ερωτευμένων».

Αν και δεν υφίστανται στοιχεία για το πρόσωπο του «αγίου Βαλεντίνου» και ακόμα αν και η Καθολική Εκκλησία ΔΕΝ συμπεριλαμβάνει την γιορτή στο επίσημο ημερολόγιό της, η συμβολικότατα της 14ης Φεβρουαρίου για ερωτευμένους διεθνώς, είναι δυστυχώς αναμφισβήτητη. Με απλά λόγια εορτάζεται ένας “άγιος” καθαρά για εμπορικούς λόγους! Οι Άγιοι Ακύλας και Πρίσκιλλα , οι προστάτες του χριστιανικού ζευγαριού, είναι πραγματικά πρόσωπα και όχι ανύπαρκτα!

Ο βίος τους:

Ο Ακύλας και η Πρίσκιλλα ήταν ένα αγαπημένο χριστιανικό ζευγάρι που  μαρτύρησαν την εποχή του Νέρωνα. Οι Άγιοι αυτοί κατάγονταν από τον Πόντο. Όταν εκδιώχθηκαν από την Ρώμη  όλοι οι  Ιουδαίοι, λόγω των αναταραχών που γινόντουσαν μεταξύ τους στις συναγωγές για τον Ιησού, ο Ακύλας, που ήταν σκηνοποιός στο επάγγελμα, και η γυναίκα του Πρίσκιλλα αναγκάστηκαν και αυτοί να φύγουν για την Κόρινθο.

Στην Κόρινθο τους συναντάει ο Απόστολος Παύλος, όπως αναφέρεται στις Πράξεις 18, 1-4:  «…αναχώρησε (ο Παύλος) από την Αθήνα και ήρθε στην Κόρινθο. Εκεί βρήκε έναν Ιουδαίο από τον Πόντο, που τον έλεγαν Ακύλα. Αυτός είχε έρθει πρόσφατα από την Ιταλία μαζί με τη γυναίκα του την Πρίσκιλλα, επειδή ο Κλαύδιος είχε διατάξει να φύγουν όλοι οι Ιουδαίοι από τη Ρώμη. Ο Παύλος ήρθε σ΄ αυτούς, κι επειδή είχαν την ίδια τέχνη, έμεινε μαζί τους και εργαζόταν. Η τέχνη τους ήταν να φτιάχνουν σκηνές. Κάθε Σάββατο συζητούσε στη συναγωγή και προσπαθούσε να πείσει Ιουδαίους και Έλληνες». Όταν, λοιπόν, ο Απόστολος Παύλος, επισκέφθηκε την Κόρινθο, για να διδάξει την ορθόδοξη πίστη, το ζεύγος του προσέφερε θερμή φιλοξενία καθώς είχε εντυπωσιαστεί με το κήρυγμά του. Τόσο τους άγγιξε ο φλογερός λόγος του Απόστολου, ώστε αφού κατηχήθηκαν και βαπτίσθηκαν από αυτόν, αποφάσισαν να τον ακολουθήσουν στις περιοδείες του ως βοηθοί του. Ο Απόστολος Παύλος έμεινε μαζί τους συνολικά 16 μήνες, όπου και τους δίδαξε  και τους μύησε στο Χριστιανισμό. Στη συνέχεια τον ακολούθησαν στην Έφεσο της Μικράς Ασίας, όπου ο Ακύλας και η Πρίσκιλλα αγαπημένοι και ευσεβείς, διαδίδουν τον Χριστιανισμό (Πράξ. 18,18-21). Από εκεί επιστρέφουν στη Ρώμη, για να συνεχίσουν να διδάσκουν το λόγο του Θεού.

O Απόστολος Παύλος εντυπωσιάσθηκε τόσο από τις αρετές και τη χριστιανική τους δράση, ώστε τους μνημονεύει στις επιστολές του γράφοντας ότι, για τις προσφερθείσες υπηρεσίες τους και το θάρρος είναι ευγνώμων όχι μόνον εκείνος, αλλά και όλες οι εκκλησίες των εθνών. Στην Καινή Διαθήκη οι αναφορές στο όνομά τους έχουν αποτελέσει θέμα έρευνας για τους θεολόγους, καθώς όσες φορές αναφέρεται πρώτο το όνομα του Ακύλα, άλλες τόσες αναφέρεται και της Πρίσκιλα, γεγονός που οδήγησε αρκετούς θεολόγους να ισχυριστούν πως παρ’ όλο που η θέση της γυναίκας ήταν τότε υποδεέστερη, το αποστολικό τους έργο εθεωρείτο ισάξιο.

Ο Ακύλας και η Πρίσκιλλα έμειναν ενωμένοι και αγαπημένοι μέχρι και την τελευταία στιγμή, αφού σύμφωνα με την Ακολουθία του Όρθρου, όταν ο Ακύλας είδε την γυναίκα του να αποκεφαλίζεται και να μαρτυρεί είπε : «Μπορώ να μην φανώ άνδρας εγώ, ανάλογα προς την γυναίκα μου ανδρείος και πρόθυμος για αποκεφαλισμό για την Πίστη του Χριστού;» και την ακολούθησε στον θάνατο.

Η Εκκλησία τιμά το άγιο αυτό ζευγάρι στις 13 Φεβρουαρίου κάθε έτους. Όμως τα χριστιανικά ζευγάρια ας μην μένουν μόνο σε μία ημέρα εκδηλώσεις του έρωτος και της αγάπης τους προς τον άλλο.

Διότι λέγει ο ιερός Χρυστόστομος: “Δεν υπάρχει τίποτε, τίποτε πολυτιμότερο από το ν’ αγαπιέται πολύ ο άντρας από τη γυναίκα του και η γυναίκα από τον άντρα της”. και πάλι “Δεν είναι η περιουσία που φέρνει τον πλούτο στους συζύγους, αλλά η μεταξύ τους αγάπη”.

Το 2000 ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ως απάντηση στην εμπορευματοποίηση της αγάπης με την εορτή του Αγίου Βαλεντίνου, κάλεσε τους νέους να τιμούν τον έρωτα και την πίστη στην συντροφικότητα στα πρόσωπα δύο αγίων που πορεύτηκαν με αγάπη και αλληλοσεβασμό.

Πηγή:ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

	1		2		3		4		5		6		7		8		9	10
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ

1. Και έτσι χαρακτηρίζεται ο Ιησούς 2. Στη κοιλάδα αυτή σκότωσε ο Δαβίδ τον Γολιάθ – Αρχή χωρίς …τέλος  3. Από τους πιο ένδοξους βασιλιάδες του Ισραήλ – Στη Κ.Δ. γίνεται αναφορά για το δίλεπτο της (ονομ.) 4. Ανιψιός του Δαβίδ, γιος της αδερφής του Αβιγαία 5. Πατέρας του Αβραάμ 6. Ιερέας της Π.Δ., οδήγησε τους Ισραηλίτες από τη Βαβυλώνα στο Ιεροσόλυμα 7.Δεικτικό – Αρχικά χρηματιστηρίου 8. Σύζυγος του Λευίτη Ελκανά 9.Καινούργιο – Αρχικά αεροπορικής υπηρεσίας 10. Γιος του Ελισσμά (Β’ Βασ. 25)

ΚΑΘΕΤΑ

1. Εκεί πηγαίνουν οι ψυχές των ασεβών (αντίστρ.) – “Εγώ και ο Πατέρας είμαστε …” 2. Οι κάτοικοί της βοήθησαν στη καταστροφή της Βαβυλώνας (Ησ. 22) – Ο πιο γνωστός …ναυπηγός 3. Άγγελος της αβύσσου (Αποκ. 9) 4. Ίσο χωρίς …τέλος – Πεθερός του Ησαύ 5. Ένας από τους εξεγερθέντες κατά του Μωυσή και του Ααρών (Αρ. 16) – Η πρώτη λέξη της Αγίας Γραφής 6. Τρίτος, μετά τον Σολομώντα, βασιλιάς του Ιούδα – Άρθρο 7. Παππούς του Αβραάμ 8.Την ημέρα της κρίσεως οι άπιστοι θα παρακαλούν να σκεπαστούν από αυτά – Βασιλιάς της Γαθ, πόλη στην οποία διέφυγε ο Δαβίδ για να κρυφτεί από τον Σαούλ (Α’ Σαμ. 21) 10. Ο Κύριος πήρε το όνομα της πόλης αυτής.

Ο ΓΑΙΔΑΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΗΓΑΔΙ (Δίδαγμα)

Μια μέρα o γάιδαρος ενός αγρότη έπεσε σε ένα πηγάδι.
Το ζώο φώναζε απελπισμένα για ώρες κι ο αγρότης προσπαθούσε να καταλάβει τι έπρεπε να κάνει. Τέλος, αποφάσισε ότι το ζώο ήταν γέρικο, και τα έξοδα που απαιτούνταν για να το βγάλει από το πηγάδι ήταν πολλά. Δεν άξιζε τον κόπο να προσπαθήσει να σώσει τον γάιδαρο. Το μόνο που σκέφτηκε να κάνει ήταν να το θάψει ζωντανό.

Κάλεσε όλους τους γείτονές του να έρθουν και να τον βοηθήσουν. Πήραν όλοι από ένα φτυάρι και άρχισαν να πετάνε χώματα στο πηγάδι. Στην αρχή, ο γάιδαρος συνειδητοποίησε τι συνέβαινε και φώναξε φρικτά. Μετά όμως, προς έκπληξη όλων, ησύχασε.

Λίγα φορτία χώμα αργότερα, ο γεωργός κοίταξε κάτω το πηγάδι κι έμεινε έκπληκτος με αυτό που είδε.

Ήταν κάτι καταπληκτικό!!!!

Με κάθε φτυαριά χώμα που έπεφτε στην πλάτη του, ο γάιδαρος τιναζόταν και να έκανε ένα βήμα προς τα πάνω.

Οι γείτονες του αγρότη συνέχισαν να πετάνε φτυαριές χώμα πάνω στο ζώο, κι αυτό κάθε φορά τιναζόταν κι έκανε ένα βήμα προς τα πάνω. Πολύ σύντομα, όλοι ήταν έκπληκτοι με το γαϊδούρι να έχει φτάσει στην επιφάνεια του πηγαδιού.

Ηθικό δίδαγμα:
Η ζωή μπορεί να φέρει σε σας πολλές φτυαριές από σκουπίδια μέσα στο πηγάδι της ζωής σας. Να θυμάστε όμως πως κάθε ένα από τα προβλήματά σας αυτά είναι ένα εφαλτήριο. Μπορούμε να βγούμε από τα βαθύτερα πηγάδια απλά με ένα τίναγμα. Πατάμε πάνω στο πρόβλημα και κάνουμε ένα βήμα πάνω.

Αναγραμματισμός

10 ΠΡΟΦΗΤΕΣ

Βρείτε σε δύο (2) λεπτά τα ονόματα 10 προφητών της Παλαιάς Διαθήκης τοποθετώντας τα γράμματα της κάθε λέξης στη σωστή τους σειρά 

Αναγραμματισμός	Σωστή Λέξη
ΦΝΙΟΣΟΣΑ
ΓΑΙΓΑΣΟ
ΑΜΧΑΙΛΣΑ
ΕΜΕΑΙΣΡΙ
ΑΧΑΖΙΡΣΑ
ΕΣΙΕΣΛΙΑ
ΗΩΕΣ
ΣΙΑΣΗΑ
ΑΥΜΟΝ
ΚΑΒΒΥΜΑΟ

Η ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΕΣΤΗΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ

Μερικοί απόφοιτοι, με καλές δουλειές πλέον, συζητούσαν για τις ζωές τους σε μια γιορτή σχολικής επανένωσης. Αποφάσισαν να επισκεφτούν τον παλαιό καθηγητή τους, συνταξιούχο πλέον, που πάντοτε ήταν πηγή εμπνεύσεως για αυτούς. Κατά την επίσκεψη, η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από τα παράπονα τους για την δουλειά, την ζωή τους και τις σχέσεις τους με τους άλλους. 

Ο καθηγητής τους έφτιαξε ζεστή σοκολάτα σε μια μεγάλη καράφα, φέρνοντας ταυτόχρονα και πολλές κούπες διαφόρων ειδών και υλικών, ακριβές και φτηνές όμορφες και άσχημες. Έπειτα τους κάλεσε να σερβιριστούν μόνοι τους. 

Όταν όλοι πήραν από μία κούπα ο καθηγητής είπε Προσέξτε ότι προτιμήσατε όλοι τις όμορφες και ακριβές κούπες, αφήνοντας πίσω της φτηνές και άσχημες. Ενώ είναι φυσικό για εσάς να θέλετε το καλύτερο για τον εαυτό σας, αυτό ακριβώς είναι η αιτία των προβλημάτων σας. Η κούπα δεν προσθέτει τίποτα στην ποιότητα της σοκολάτας. Συνήθως είναι απλά πιο ακριβή και σε κάποιες περιπτώσεις κρύβει αυτό που πίνετε. Αυτό που πραγματικά θέλατε είναι ζεστή σοκολάτα. Δεν θέλατε την κούπα. Αλλά συνειδητά διαλέξατε την πιο καλή κούπα. Και πολύ σύντομα αρχίσατε να κοιτάτε τις; Κούπες των άλλων. 

Τώρα σκεφτείτε αυτό…. Η ζωή είναι η ζεστή σοκολάτα. Η δουλειά, το χρήμα και οι θέσεις εργασίας σας είναι η κούπα. Είναι απλώς τα εργαλεία για να κρατήσετε την ζωή. Η κούπα που έχετε δεν χαρακτηρίζει, ούτε αλλάζει την ποιότητα της ζωή σας. Μερικές φορές με το να επικεντρώνεστε στην κούπα, δεν απολαμβάνετε την ζεστή σοκολάτα που σας έχει δώσει ο Θεός. 

Πάντοτε να θυμάστε αυτό: Ο Θεός φτιάχνει την ζεστή σοκολάτα. Δεν διαλέγει την κούπα. Οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι δεν είναι αυτοί που έχουν τα καλύτερα πράγματα. Είναι εκείνοι που φτιάχνουν το καλύτερο με αυτά που έχουν! Ζήστε απλά…. Αγαπάτε γενναιόδωρα… Ενδιαφερθείτε βαθιά… Μιλάτε ευγενικά.. Αφήστε τα υπόλοιπα στον Θεό και θυμηθείτε Οι πλουσιότεροι άνθρωποι δεν είναι εκείνοι που έχουν τα περισσότερα αλλά εκείνοι που χρειάζονται τα λιγότερα

Απολαύστε την ζεστή σοκολάτα σας !!

Οι τρεις Ιεράρχες ! η εορτή τους καθιερώθηκε από τον Αλέξιο Κομνηνό το 1100 μ.Χ,

Τρία μεγάλα αναστήματα. Τρεις διάνοιες σπινθηροβόλες, πανεπιστήμονες. Τρεις καρδιές ανδρείες, γενναίες. Είναι οι τρεις Ιεράρχες, οι προστάτες των γραμμάτων, που τους γιορτάζουμε στις 30 Ιανουαρίου, όλους μαζί. Γιορτάζουμε τρεις ψυχές υπέροχα άγιες: Τον Μέγα Βασίλειο, τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο.

Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου το 330 μ.Χ.. Μεγάλωσε και ανατράφηκε μέσα σε χριστιανικό περιβάλλον, κάτω από τη φροντίδα της μητέρας του, Εμμέλειας. Όταν οι περίφημες σχολές της Καισάρειας δεν είχαν να του προσφέρουν τίποτα περισσότερο, ο Βασίλειος έφτασε στην ξακουστή Αθήνα. Τόση ήταν η φιλομάθειά του, που σπούδασε ιατρική,ρητορική, αστρονομία, γεωμετρία, θεολογία. Περισσότερο όμως προόδευσε στην αρετή και τη χριστιανική ζωή. Έτσι αρνήθηκε τη δόξα των ανθρώπων και τη φήμη του σοφού κι αφιερώθηκε στον Θεό. Έγινε ο γνωστός αρχιεπίσκοπος Καισαρείας, που έμεινε στην ιστορία ως Μέγας και ως Επίσκοπος της αγάπης, με τη γνωστή Βασιλειάδα. Στο έργο αυτό της φιλανθρωπίας αφιέρωσε όλα του τα πλούτη και όλη του τη ζωή, μέχρι την κοίμησή του το 350 μ.Χ.

Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ήταν φίλος και συν-σπουδαστής του Βασιλείου, συνομήλικός του. Σπούδασε κι έγινε κάτοχος όλης της γνωστής σοφίας. Γρήγορα όμως τ΄ άφησε όλα και αφοσιώθηκε στον Χριστό. Ως επίσκοπος της Ναζιανζού και ως Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως πολέμησε με ευγλωττία και γενναιότητα όλες τις αιρέσεις και κράτησε την πίστη μας ανόθευτη. Για την προσφορά του στην ορθοδοξία ονομάστηκε «Θεολόγος» και είναι ο δεύτερος που παίρνει αυτόν τον «τίτλο» μετά τον ευαγγελιστή Ιωάννη. Λιγότερο γνωστό, αλλά αξιόλογο, είναι το ποιητικό του έργο, που σήμερα πολλοί το μελετούν και το θαυμάζουν.

Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος γεννήθηκε λίγο αργότερα, γύρω στο 350μ.Χ, στην Αντιόχεια της Συρίας. Ο ξακουστός δάσκαλος Λιβάνιος τον προόριζε για διάδοχό του στην Αντιόχεια. Μα ο Ιωάννης προτίμησε να αφιερωθεί στον Θεό. Με φλογερά και δυνατά κηρύγματα έσπειρε το λόγο του Θεού σε πολλά μέρη αλλά και στην Κωνσταντινούπολη ως Πατριάρχης. Σε κάθε ομιλία του μαζευόταν πλήθος πολύ. Χάρη στην ευγλωττία του πήρε το όνομα Χρυσόστομος. Όμως οι εχθροί της αλήθειας, μεταξύ των οποίων και η αυτοκράτειρα, τον έστειλαν στην εξορία 3 φορές, όμως την γ΄ φορά πέθανε από τις κακουχίες, δοξολογώντας τον Θεό.

.

Η προσφορά των τριών Ιεραρχών στην ανθρωπότητα είναι μοναδική. Θεμελίωσαν την Ορθοδοξία, γι΄ αυτό και τους λέμε Πατέρες. Μορφώθηκαν ελληνικά και δίδαξαν ελληνικά. Οι μεγάλοι σοφοί της εποχής μας αντλούν από την ανεξάντλητη σοφία τους. Είχαν χαρίσματα και πήραν φροντισμένη αγωγή απ΄ τα σπίτια τους και κυρίως από τις μητέρες τους, την Εμμέλεια, τη Νόνα και την Ανθούσα (εικόνα). Όμως με τη δική τους επιμέλεια, τον κόπο και την προσπάθεια έγιναν μεγάλοι. Αγωνίστηκαν ασταμάτητα, προσευχήθηκαν αδιάκοπα και ασκήθηκαν στον αγώνα της αρετής. Έτσι έγιναν οι Πρωταθλητές

της ευσέβειας

της αρετής

της σοφίας

της αγιότητας

των γραμμάτωνΑξίζει να τους μιμηθούμε!

Θερμές Ευχαριστίες

Προς την Ηγουμένη και τις αδελφές μοναχές, της Ιεράς Μονής Βηθλεέμ Κορωπίου, για την ένθερμη υποδοχή, φιλοξενία και ξενάγηση των παιδιών του κατηχητικού μας, καθώς και των συνοδών αυτών,  κατά την διάρκεια της επίσκεψης  την  9^η Δεκεμβρίου 2018.

Η κατάνυξη της Θείας Λειτουργίας και ο εσωτερικός διάκοσμος του ναού με τις αγιογραφίες που έχουν αναφορά στην γέννηση του Κυρίου Ιησού Χριστού στάθηκαν αφορμή να γνωρίσουν τα παιδιά το αληθινό μήνυμα των Χριστουγέννων !

Με αγάπη Χριστού

Οι κατηχητές

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Αγαπητοί γονείς και κηδεμόνες,

Σας υπενθυμίζουμε  ότι την Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2018 θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στην Ιερά Μονή Βηθλεέμ (τηλ. 210 6623560) που βρίσκεται λίγο έξω από το Κορωπί (Θέση Χριστός). Με αφορμή τα Χριστούγεννα, είναι ευκαιρία να ξεναγηθούμε και να παρατηρήσουμε μαζί με τα παιδιά μας τις αγιογραφίες που αφορούν στη γέννηση του Κυρίου στην Βηθλεέμ, μέσα από τη βιωματική εμπειρία.

Προς ενημέρωσή σας, η Θεία Λειτουργία στην Ι.Μ. ολοκληρώνεται στις 09.00 π.μ. όσοι δεν θα μπορέσετε να εκκλησιαστείτε εκεί, θα ορίσουμε σημείο συνάντησης τον προαύλιο χώρο, στις 09.15 π.μ.

Η παραμονή στο χώρο θα διαρκέσει περίπου μία (1) ώρα.

Στη συνέχεια, κατά τις 10.00 π.μ. θα αναχωρήσουμε ο καθένας με το δικό του μεταφορικό μέσο, για το σπήλαιο Παιανίας (τηλ. 210 6642108)«ΚΟΥΤΟΥΚΙ» όπου θα ξεναγηθούμε αντιστοίχως. Η διάρκεια της ξενάγησης ορίζεται στα 50 λεπτά.

Ο εκτιμώμενος χρόνος της συνολικής επίσκεψης κυμαίνεται  στις  δυόμιση (2,5) ώρες. 

Εάν επιθυμείτε, μπορείτε να ετοιμάσετε κάποιο μικρογεύμαπροκειμένου να καταναλωθεί στη διάρκεια των επισκέψεων.

Με εκτίμηση

Οι κατηχητές

Χριστιανικό τραγούδι

Θεριστής της Χαράς

Θεριστής της χαράς θε να ζεις παντοτινά
μες στη ζωή που κυλά.
Θεριστής της χαράς για να ζεις παντοτινά
Μάθε βαθιά να αγαπάς

Να αγαπάς με χαρά τη χαρά να αγαπάς
να σκορπίζεις γύρω σου τη χαρά.
Να αγαπάς με χαρά το Χριστό να αγαπάς
την αγάπη να σκορπάς.

Κι αν τα χρόνια περνούν κι όλοι γύρω σου πονούν
την ευτυχία ζητούν.
Η δική σου καρδιά θε να ζει μες τη χαρά
φτάνει βαθιά να αγαπάς.

Να αγαπάς με χαρά τη χαρά να αγαπάς
να σκορπίζεις γύρω σου τη χαρά.
Να αγαπάς με χαρά το Χριστό να αγαπάς
την αγάπη να σκορπάς.

Θεέ μου την πηγή, δος μου της χαράς
τη βαθιά αγάπη Σου βάλε στην καρδιά.

Θεριστής της χαράς θε να ζεις παντοτινά….

«Πατημασιές»

Μια νύχτα κάποιος άνθρωπος

Είδε ένα όνειρο

Ονειρεύτηκε πως περπατούσε

Στην ακρογιαλιά με τον Θεό.

Στον ουρανό άστραψαν σκηνές

Από την ζωή του.

Σε κάθε σκηνή έβλεπε δύο ζευγάρια

Πατημασιές επάνω στην άμμο.

Το ένα ανήκε σ’ αυτόν και

Το άλλο στον Θεό.

Όταν και η τελευταία σκηνή της ζωής του

Έλαμψε μπροστά του,

Κοίταξε πίσω στις πατημασιές

Στην άμμο

Παρατήρησε πως πολλές φορές

Στον δρόμο της ζωής του

Υπήρχε μόνο ένα ζευγάρι πατημασιές

Ακόμη πως αυτό συνέβαινε

Στις πιο δύσκολες και

Θλιμμένες του στιγμές

Αυτό πραγματικά τον πείραξε

Και ρώτησε τον Θεό:

«θεέ μου, όταν αποφάσισα

Να σε ακολουθήσω,

Είπες πως θα βαδίζουμε

Μαζί αυτόν τον δρόμο

Αλλά παρατήρησα πως

Στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής μου

Υπάρχει μόνον ένα ζευγάρι πατημασιές.

Δεν καταλαβαίνω γιατί,

Όταν σε χρειαζόμουν πολύ,

Εσύ με άφηνες»

Και ο Θεός απάντησε:

«πολύ ακριβό μου παιδί,

Σε αγαπώ και

Δεν σε άφησα ποτέ.

Στις στιγμές της δοκιμασίας

Και του πόνου, που βλέπεις

Μόνον ένα ζευγάρι

Πατημασιές,

Σε κρατούσα

Στην αγκαλιά μου»

Ο μικρός Χριστούλης

Σε μια φάτνη ταπεινή
στα πολύ παλιά τα χρόνια
κάποια νύχτα σκοτεινή
μες στους πάγους και τα χιόνια.



Εγεννήθηκε μικρός
ο Χριστούλης μας παιδάκι
κι είχε απ’ τ’ άστρα πιο λαμπρό
το γλυκό του προσωπάκι.



Η μανούλα η καλή
η γλυκιά μας Παναγίτσα
τον κρατούσε σαν πουλί
στη ζεστή της αγκαλίτσα.

Τα ιερά σκεύη

Για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας χρησιμοποιούνται κατάλληλα σκεύη, αφιερωμένα για τον σκοπό αυτό. Τα σκεύη με τη χρήση τους στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας αγιάζονται, γίνονται ιερά.

Πριν χρησιμοποιηθούν τα καινούργια ιερά σκεύη, εγκαινιάζονται με ειδική ακολουθία, κατά την οποία ο Αρχιερέας χρίει το άγιο Ποτήριο και το άγιο Δισκάριο με μύρο, σύμβολο των δωρεών του Αγίου Πνεύματος.

Τα κυριότερα ιερά σκεύη είναι:

Α) Το άγιο Ποτήριο

Σκεύος μεταλλικό, με μορφή ποτηριού με υψηλή βάση. Μέσα σε αυτό, την ώρα της Προσκομιδής εγχέεται ο οίνος και το ύδωρ, τα οποία κατά τον Καθαγιασμό μεταβάλλονται σε άγιο Αίμα Χριστού. Την ώρα του Κοινωνικού μέσα στο άγιο Ποτήριο τοποθετείται και το άγιο Σώμα του Κυρίου.

Ο συμβολισμός του αγίου Ποτηριού φανερώθηκε από τον ίδιο τον Χριστό, ο οποίος ονόμασε την σταυρική Του θυσία ποτήριον, που του έδωσε ο Πατέρας για να το πιεί.

Β) Το άγιο Δισκάριο

Στρογγυλός δίσκος στον οποίο την ώρα της Προσκομιδής τοποθετείται ο Αμνός, που μεταβάλλεται σε άγιο Σώμα Χριστού. Πάνω στο άγιο Δισκάριο τοποθετούνται επίσης οι μερίδες της Κυρίας Θεοτόκου, των Αγίων, καθώς και των ζώντων και κεκοιμημένων αδελφών μας.

Το άγιο Δισκάριο «συμβολίζει τον ουρανό – γι’ αυτό είναι στρογγυλό – και συγκρατεί τον Δεσπότη του ουρανού».

Γ)  Η αγία Λαβίδα

Είναι το κοχλιάριο (μικρό κουτάλι) με το οποίο κοινωνούν οι πιστοί. Συμβολίζει την λαβίδα που είδε στο όραμα του ο προφήτης Ησαΐας να κρατά άγγελος Σεραφείμ.

Δ) Ο αστερίσκος

Σταυροειδές μεταλλικό έλασμα που τοποθετείται πάνω στο άγιο Δισκάριο, για να συγκρατεί το κάλυμμα των Τιμίων Δώρων, συμβολίζει τον αστέρα της Βηθλεέμ, που εμφανίσθηκε στη γέννηση του Χριστού.

Ε) Τα καλύμματα των Τιμίων Δώρων

Είναι δύο καλύμματα σε σχήμα σταυρού, με τα οποία καλύπτονται το άγιο Δισκάριο και το άγιο Ποτήριο κατά την Προσκομιδή. Ένα τρίτο μεγαλύτερο ορθογώνιο κάλυμμα, που ονομάζεται Αήρ (Αέρας), χρησιμοποιείται εν συνεχεία για την πλήρη κάλυψη των Τιμών Δώρων. Τον Αέρα φέρει στην πλάτη του ο Ιερέας κατά την μεγάλη Είσοδο, και εν συνεχεία καλύπτει με αυτόν τα Τίμια Δώρα μέχρι την απαγγελία του Συμβόλου της πίστεως.

ΣΤ) Η αγία Λόγχη

Μεταλλικό αντικείμενο σε σχήμα λόγχης. Χρησιμεύει στην εξαγωγή του Αμνού και των μεριδίων από το πρόσφορο κατά την Προσκομιδή. Συμβολίζει την λόγχη με την οποία ένας εκ των στρατιωτών «..ένυξε την πλευράν…» του Κυρίου επί του Σταυρού.

Ζ) Το Ζέον

Μικρό μεταλλικό δοχείο που χρησιμοποιείται για την μεταφορά ζεστού νερού και την έγχυσή του μέσα στο άγιο Ποτήριο, πριν από την Θεία Κοινωνία. Ζέον ονομάζεται και το ίδιο το ζεστό νερό, το οποίο, «φανερώνει το Άγιο Πνεύμα, επειδή και ύδωρ είναι και συμμετέχει στο πυρ (λόγω βρασμού). Διότι το Άγιο Πνεύμα και ύδωρ λέγεται και ως πυρ εμφανίσθηκε να κατέρχεται στους Μαθητές του Χριστού».

Η) Το θυμιατήριο

Ονομάζεται το μεταλλικό σκεύος  στην κοίλη βάση του οποίου τοποθετείται το αναμμένο κάρβουνο και το θυμίαμα για την θυμίαση του ιερού Ναού και των πιστών σε ορισμένες στιγμές της Θείας Λατρείας. Η βάση του θυμιατηρίου έχει συνήθως περίτεχνο κάλυμμα, το οποίο συγκρατείται από αλυσίδες που φέρουν κωδωνάκια.

Θυμιάζοντας ο Λειτουργός, «φανερώνει την χάρη, την δωρεά και την ευωδία του Αγίου Πνεύματος που εκχύθηκε από τον ουρανό στον κόσμο δια του Ιησού Χριστού, και η οποία δια του Χριστού πάλι ανέβηκε στον ουρανό». Συγχρόνως απονέμει τιμή στους εικονιζόμενους Αγίους, καθώς και τους πιστούς. Ο Ιερέας θυμιάζοντας εύχεται:« Κύριε, κατεύθυνον την προσευχήν ημών ως θυμίαμα ενώπιον Σου, και πρόσδεξαι αυτήν είς οσμήν ευωδίας». 

Θ) Το άγιο Αρτοφόριο

Ειδικό μεταλλικό σκεύος στο οποίο διατηρείται καθ’ όλο το έτος το άγιο Σώμα και Αίμα του Κυρίου, τα οποία καθαγιάζονται κατά την Θεία Λειτουργία της μεγάλης Παρασκευής. Αυτή η Θεία Κοινωνία προορίζεται αποκλειστικά για την μετάληψη των βαρέως ασθενούντων.

Πηγή : Σχεδίασμα Ορθοδόξου Κατηχήσεως,(2012),  «Η Ορθόδοξη Πίστη, Λατρεία καιΖωή»Ιερόν Κουτλουμουσιανον κελλίον Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου, Άγιον όρος .

Άγιος Νικόλαος Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας, ο Θαυματουργός
Τύπος εορτής:		Σταθερή. Εορτάζει 6 Δεκεμβρίου εκάστου έτους.
Πολιούχος:		Αλεξανδρούπολη, Βόλος, Γαλαξείδι, Δελφοί, Κοζάνη, Οινούσσες, Πολύγυρος, Πάργα, Νέα Αλικαρνασσός Κρήτης, Σύρος, Ακρολίμνη Πέλλας, Μεγάλος Βάλτος Κορίνθου, Αστακός, Μεγαλόπολη Αρκαδίας, Κως, Αλεποχώρι Ηλείας, Κάλυμνος, Γαστούνη
Ιερά Λείψανα:		Η δεξιά του Αγίου βρίσκεται στoν Ναό Αγίου Γεωργίου του Νέου Βουκουρεστίου. Ο αριστερός βραχίονας του Αγίου βρίσκεται στον ομώνυμο ρωμαιοκαθολικό Ναό του Ρίμινι Ιταλίας. Από τμήμα του αριστερού βραχίονος του Αγίου βρίσκεται στο Μητροπολιτικό Ναό Βόλου. Μέρος των Λειψάνων του Αγίου βρίσκεται στην ομώνυμη ρωμαιοκαθολική Βασιλική του Μπάρι Ιταλίας. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Αγ. Νικολάου Άνω Βάθειας Ευβοίας και Φανερωμένης Σαλαμίνος, στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Μόσχας, στον ομώνυμο Ναό Αγίας Πετρουπόλεως και στη Λαύρα Αγ. Αλεξάνδρου Νέβσκι Αγίας Πετρουπόλεως. Ένας εκ των οδόντων του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων.
Άγιοι που εορτάζουν: Αγιος Νικολαος Αρχιεπίσκοπος Μύρων Της Λυκίας, Ο Θαυματουργός
	Ὁ Νικόλαος, πρέσβυς ὢν ἐν γῇ μέγας, Καὶ γῆς ἀποστὰς εἰς τὸ πρεσβεύειν ζέει. Ἕκτῃ Νικόλεώ γε φάνη βιότοιο τελευτή.
	Βιογραφία Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας, από γονείς ευσεβείς και πλουσίους και έδρασε την εποχή των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού (284 - 304 μ.Χ.), Μαξιμιανού (286 - 305 μ.Χ.) και Μεγάλου Κωνσταντίνου. Σε νεαρή ηλικία έμεινε ορφανός και κληρονόμος μιας μεγάλης περιουσίας. Αλλά ο Νικόλαος, εμπνεόμενος από φιλάνθρωπα συναισθήματα, διέθετε την περιουσία του για να ανακουφίζει άπορα, ορφανά, φτωχούς, χήρες, στενοχωρημένους οικογενειάρχες. Ένας μάλιστα, θα διέφθειρε τις τρεις κόρες του, προκειμένου να εξασφαλίσει χρήματα. Όταν το έμαθε αυτό ο Νικόλαος, μυστικά σε τρεις νύκτες εξασφάλισε την προίκα των τριών κοριτσιών, αφήνοντας 100 χρυσά φλουριά στην κάθε μία. Έτσι, οι τρεις κόρες αποκαταστάθηκαν και γλίτωσαν από βέβαιη διαφθορά. Στην συνέχεια αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο, λόγω όμως της ξεχωριστής αρετής του τιμήθηκε, χωρίς να το επιδιώξει, αρχικά με το αξίωμα του Ιερέα στα Πάταρα και συνέχεια με το αξίωμα του αρχιεπισκόπου Μύρων. Από τη θέση αυτή καθοδηγούσε με αγάπη το ποίμνιό του και ομολογούσε με παρρησία την αλήθεια. Για το λόγο αυτό συνελήφθη από τους τοπικούς άρχοντες και ρίχτηκε στη φυλακή. Όταν όμως ανήλθε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Μέγας Κωνσταντίνος ελευθερώθηκαν όλοι οι χριστιανοί και έτσι ο Νικόλαος επανήλθε στο αρχιεπισκοπικό θρόνο. Μάλιστα έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο, όπου ξεχώρισε για τη σοφία και την ηθική του τελειότητα. Ο Άγιος Νικόλαος ήταν προικισμένος και με το χάρισμα της θαυματουργίας με το οποίο έσωσε πολλούς ανθρώπους και όσο ήταν εν ζωή αλλά και μετά την κοίμησή του το 330 μ.Χ. Για παράδειγμα όταν κάποτε κινδύνευσε κάποιος στη θάλασσα - λόγω σφοδρών ανέμων - και επικαλέστηκε το όνομα του αγίου σώθηκε και μάλιστα ενώ βρισκόταν στη μέση του πελάγους βρέθηκε αβλαβής στο σπίτι του. Το θαύμα έγινε αμέσως γνωστό στην Πόλη και ο λαός προσήλθε αμέσως σε λιτανεία και αγρυπνία προκειμένου να τιμήσει το θαυματουργό Άγιο. Περί των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Ο τάφος του Αγίου Νικολάου στη Βασιλική του Μπάρι, ανοίχθηκε αναγκαστικά το 1953 μ.Χ., κατά την διάρκεια αναστηλωτικών εργασιών, την νύκτα της 5ης προς 6ης Μαΐου. Για τον σκοπό αυτό συγκροτήθηκε επιτροπή από τον Πάπα, με Πρόεδρο τον τότε Ρωμαιοκαθολικό Αρχιεπίσκοπο του Μπάρι Ερρίκο Νικόδημο, στην οποία ανατέθηκε η κανονική αναγνώριση των λειψάνων του τάφου. Παράλληλα ο αναγνωριστικός έλεγχος και η καταμέτρηση των οστών ανατέθηκε στον Καθηγητή της Ανατομίας στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι Λουΐτζι Μαρτίνο και τον βοηθό του Γιατρό Αλφρέντο Ρουγγίερι. Τα Λείψανα μέσα στη λάρνακα έπλεαν σέ ένα διαυγές, άχρωμο και άοσμο υγρό, το οποίο είχε βάθος τρία περίπου εκατοστά. Η εξέταση του υγρού αυτού από τα Ινστιτούτα Χημείας και Υγιεινής του Πανεπιστημίου του Μπάρι απέδειξε, ότι επρόκειτο για καθαρό νερό, ελεύθερο από άλατα και στείρο από μικροοργανισμούς! Η έρευνα απέδειξε, ότι το υγρό αυτό προήρχετο από τις μυελοκυψέλες των σπογγωδών οστέων! Η τρίτη ιστορικά ανακομιδή έγινε την νύκτα της 7ης προς 8ης Μαΐου 1957 μ.Χ., με σκοπό νέα αναγνώριση, καταμέτρηση, ανατομική και ανθρωπολογική μελέτη, πριν την οριστική κατάθεση στην λάρνακα, μετά το πέρας των αναστηλωτικών εργασιών. Στην ιατρική ομάδα συμμετείχε την φορά αυτή και ο Γιατρός Λουΐτζι Βενέζια. Τα αποτελέσματα της ανθρωπολογικής εξετάσεως των Ιερών Λειψάνων υπήρξαν εντυπωσιακά. Διαπιστώθηκε, ότι ανήκαν σέ ένα και το αυτό άτομο και μάλιστα σε άνδρα που είχε ύψος 1.67 περίπου, τρεφόταν κυρίως με φυτικά προϊόντα και πέθανε σε ηλικία μεγαλύτερη των 70 ετών. Το άτομο αυτό ανήκε στην λευκή Ινδοευρωπαϊκή φυλή. Η κατάσταση ορισμένων οστών έδειξε ακόμη, ότι το άτομο στο οποίο ανήκαν, πρέπει να είχε υποφέρει πολύ κάτω από ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης, που του άφησαν σημάδια στην υπόλοιπη ζωή του. Η αγκυλωτική σπονδυλοαθρίτιδα και η διάχυτη ενδοκρανιακή υπερόστωση, πρέπει να κληρονομήθηκαν από κάποια υγρή φυλακή, όπου πέρασε αρκετά χρόνια της ζωής του και μάλιστα σε προχωρημένη ηλικία. Η ιχνογραφική ανάπλαση του προσώπου, με την μέθοδο της υπερσκελετικής αναπλάσεως των μαλακών μερών της κεφαλής, απέδωσε επίσης θεαματικά αποτελέσματα. Τα σχετικά ιχνογραφήματα που δημοσίευσε ο Καθηγητής Μαρτίνο, βρίσκονται σε συμφωνία με τις παλαιότερες απεικονίσεις του Αγίου, εκείνη της Αγίας Μαρίας της Πρώτης (στη Ρώμη, 8ος ή 9ος αιώνας μ.Χ.) και αυτή του Παρεκκλησίου του Αγίου Ισιδώρου, στον Ναό του Αγίου Μάρκου (στη Βενετία, ψηφιδωτό του 12ου αιώνα μ.Χ.). Δηλαδή, με τις εξετάσεις των Λειψάνων του Αγίου Νικολάου, πιστοποιήθηκε η γνησιότητά τους, αποδείχθηκε επιστημονικά η μυροβλυσία του και επίσης ότι η πάροδος του χρόνου δεν άμβλυνε την μνήμη των βασικών χαρακτηριστικών της μορφής του, όπως τα διέσωσε η Ορθόδοξη εικονογραφική παράδοση (πρόσωπο ασκητικό, ευγενικό, με αρμονικές αναλογίες, υψηλό και πλατύ μέτωπο, μεγάλα μάτια - ελαφρά βαθουλωτά - έντονα ζυγωματικά, φαλάκρα). (Βλ. Αντ. Μάρκου, «Τα Λείψανα του Αγ. Νικολάου Επισκόπου Μύρων της Λυκίας και οι ιστορικές τους περιπέτειες»· Περιοδικό «Ορθόδοξη Μαρτυρία» Λευκωσίας, φ. 44/1994, σελ. 98 - 106· αγγλική έκδοση από το Κέντρο Παραδοσιακών Ορθοδόξων Σπουδών Έτνας Καλιφορνίας, 1994).

Πηγή:  Ορθόδοξος Συναξαριστής

Ο βίος και το μαρτύριο της αγίας και ενδόξου μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας

Η Αγία Βαρβάρα βίος-φρικτό μαρτύριο παρακλητικός κανών.
Αρχιμ. Πέτρου Γ. Δακτυλίδη, εκδ. Αποστολικής Διακονίας,
Αθήναι 1986 αναπληρωτού γενικού διευθυντού
της Αποστολικής Διακονίας (σελ 11-38)

Από την πρώτη στιγμή, που ιδρύθηκε και άρχισε να ζει η Εκκλησία του Χριστού, εξαπολύθηκαν εναντίον της αναρίθμητοι και πολύμορφοι λυσσαλέοι εχθροί, με σκοπό να την σβήσουν και να την εξαφανίσουν από το πρόσωπο της γης.'Αλλοι με κοφτερά σπαθιά, και άλλοι με κοφτερή γλώσσα και γραφή, όλοι οι διάβολοι της κόλασης και όλοι οι άνθρωποι του διαβόλου, σε συνεργασία, εξεστράτευσαν, με κάθε σατανική μέθοδο και πονηριά, κατά των χριστιανών, κατά του «μικρού ποιμνίου» του Χριστού, για να το διασκορπίσουν και να το εξαφανίσουν. Εξόδεψαν αναρίθμητους τόνους μελανιού και εκατομμύρια τόνους χαρτιού και έχυσαν ποτάμια χριστιανικό αίμα.Και τι κατόρθωσαν; Το αντίθετο. Νικηθήκανε, πέσανε, και συντριβήκανε, και «ουχ ευρέθη ο τόπος αυτών», κατά τη Γραφή.

Η Εκκλησία του Χριστού ζει, και θα ζει, μέχρι να τελειώσουν οι αιώνες, και θα συνεχίζει, να επιτελεί, το σωτήριο έργο της πάνω στη γη, όσοι κι αν παρουσιαστούν εχθροί, για να το εμποδίσουν. Τα λόγια του θείου ιδρυτού Της «πύλαι ’δου ου κατισχύσουσιν αυτής», αποκαλύπτονται πάντοτε αληθινά. Κι αν δεν ήταν τυφλοί οι σημερινοί πολέμιοί Της, θα έβλεπαν τρανότατα αποδεδειγμένη αυτή την αλήθεια, δια μέσου των αιώνων, και θα σταματούσαν να «λακτίζουν προς κέντρα». θα έβλεπαν, ότι τους περιμένει η ίδια τύχη, το ίδιο άθλιο τέλος.Εκείνο που είναι αληθινό, υψηλό, άγιο, θεϊκό, κείνο που έχει ουράνια προέλευση, όσο προσπαθείς να το λιγοστέψεις, αυτό τόσο πιο πολύ μεγαλώνει, φουντώνει, θεριεύει.

Ένας πολέμιος της θρησκείας του Χριστού, αυτού του αιώνα, μόλις επικράτησε και έγινε άρχοντας του τόπου του, είπε στους δικούς του: «και τώρα σφάξτε, όπου βρείτε χριστιανό και μάλιστα ρασοφόρο, εκπρόσωπο της θρησκείας, σφάξτε τον, και σας υπόσχομαι, τον τελευταίο που θα μείνει θα τον σφάξω εγώ με τα χέρια μου μπροστά σε όλους σας».Και δεν πέρασαν πολλά χρόνια, ούτε δέκα, διωγμού και σφαγής, και πάλι ο ίδιος είπε: «βρε τι κακό είναι μ' αυτούς, έναν κόβεις δέκα φυτρώνουν».

Αυτή είναι η Εκκλησία του Χριστού. Ποτισμένη από το αδιάκοπα χυμένο αίμα των Μαρτύρων της, εδραιωμένη, αδιάσειστη, νικήτρια, πεντακάθαρη, δοξασμένη, αιώνια.

Ένα από τα ιερά σφάγια, που έπεσαν πάνω στον ιερό βωμό της πίστεως του Χριστού και επότισαν με το αίμα τους το πελώριο δένδρο του Χριστιανισμού και λάμπρυναν την Εκκλησία είναι και η Αγία, ένδοξη Μεγαλομάρτυς Βαρβάρα.

Η Αγία Βαρβάρα έζησε περί το τέλος του 3ου και αρχές του 4ου μ. Χ. αιώνα, στην Ηλιούπολη, που ήταν πόλη της Κοίλης Συρίας, κοντά στον Αντιλίβανο. Σήμερα η πόλη αυτή, ονομάζεται Βααλβέκ. Ο πατέρας της ονομαζόταν Διόσκορος και ήταν φανατικός ειδωλολάτρης. Ήταν επίσης πολύ πλούσιος και διοικητής της Ηλιούπολης, με μεγάλη πολιτική εξουσία και δύναμη. Φανατικός δε ιερεύς της ειδωλολατρίας.

Οι ιστορικές πληροφορίες, δεν αναφέρουν καθόλου το όνομα της μητέρας της, ούτε ποιά στάση τήρησε σε όλη την περιπέτεια και το φρικτό μαρτύριο της κόρης της. Μήπως είχε πεθάνει; Αυτό μόνο σαν υπόθεση μπορεί να σταθεί. Γιατί από την προτροπή του τυράννου, κατά το μαρτύριο της Αγίας, «να λυπηθεί τους γονείς της», βγαίνει το συμπέρασμα, ότι ζούσε, αλλά δεν συνταυτίστηκε με την κόρη της, όπως συνέβη με άλλες μητέρες μαρτύρων, παρά σαν φανατική ειδωλολάτρις και αυτή, συνταυτίσθηκε με τη στάση του φανατισμένου και τυφλού στην ψυχή άνδρα της Διόσκορου. Η Βαρβάρα ήταν το μονάκριβο παιδί τους. Ήταν αφάνταστα ωραία στο σώμα, αλλά και στην ψυχή, και είχε πολλή χάρη, ευφυΐα, σεμνότητα και σωφροσύνη.

Απ' τις περιπτώσεις που γνωρίζουμε, αυτού του είδους, όταν δηλαδή οι γονείς έχουν ένα μόνο παιδί, φανταζόμαστε πόσο ενδιαφέρον, πόση αγάπη, φροντίδα και αδυναμία, θα της είχαν, και πόσο, θα διέθεταν τα πάντα, να τη μορφώσουν και να την αποκαταστήσουν, κατά τον καλύτερο τρόπο, κάτι που τους επέβαλε οπωσδήποτε και ο πλούτος και η κοινωνική τους θέση.Και πράγματι, όταν η κόρη τους έφτασε σε ηλικία γάμου παρουσιάστηκαν πολλοί μνηστήρες, πολλοί υποψήφιοι γαμπροί, και από τους εξέχοντες άρχοντες, και από τους μεγιστάνες και από τους λοιπούς επιφανείς άνδρες της Ηλιούπολης. Όλα όμως τα προξενιά η Βαρβάρα τα έδιωχνε, πράγμα που ο πατέρας της δεν το έβλεπε με καλό μάτι.Ήταν γι' αυτόν αδικαιολόγητη η έμμονή της κόρης του, να μη θέλει διακεκριμένους γαμπρούς, που την ζητούσαν σε γάμο. Υπόθεσε όμως, ότι ήταν μια κάποια νεανική ιδιοτροπία, και είχε την ελπίδα ότι αργότερα, θα υποχωρούσε και θα δεχόταν να παντρευτεί. Περνούσε όμως η ηλικία της και η Βαρβάρα δεν έλεγε το ναι. Εν τω μεταξύ, όσο μεγάλωνε, μεγάλωνε αφάνταστα και η ομορφιά της και την έκανε «περιλάλητη και περιμάχητη».

Κατά Συμεών το Μεταφραστή, Ι΄ αιώνας, «το γαρ κάλλος αυτής, ει και μη θεατόν, αλλ' όμως ακουστόν ον, περιμάχητον αυτής εποίει γάμον».

Όσο περνούσε ο καιρός, ο Διόσκορος γέμιζε πιο πολύ από ποικίλους φόβους, και πήρε την απόφαση να λάβει ωρισμένα μέτρα. Φαίνεται, ο πιο μεγάλος του φόβος, ήταν ωρισμένοι ψίθυροι, ότι η Βαρβάρα συμπαθούσε τον Χριστιανισμό. Οι ιστορικές πηγές λένε, για τη Βαρβάρα, ότι ήταν «εμμανής περί την των απίστων ειδώλων προσκύνησιν».

Γι' αυτό, και ο Διόσκορος, περιώρισε την ελευθερία της κόρης του τόσο, όσο να μη την βλέπει κανείς, ούτε και να την συναναστρέφεται. Μόνο υπηρέτες και υπηρέτριες, πιστοί στο Διόσκορο, την συνόδευαν. Κατά την παράδοση, τόσο την περιώρισε που έφτιαξε ειδικό πύργο και την έκλεισε μέσα.

Όμως, δύσκολα γλιτώνει κανείς απ' αυτό που φοβάται. Το λέει ο λαός και έχει δίκιο. Δεν είναι λίγες οι φορές, που τα πράγματα σ' αυτό τον κόσμο μας έρχονται διαφορετικά απ' ότι τα περιμένουμε. Πολλές φορές, παίρνουμε μέτρα και εφαρμόζουμε τακτικές, για να υποστηρίξουμε τις σκέψεις και τα σχέδιά μας, με αποτέλεσμα όμως αντίθετο. Ας γνωρίζουν λοιπόν οι γονείς, όσοι μάλιστα, σχετικά με την κλήση των παιδιών τους, αντιστρατεύονται στη βουλή του Θεού, αλλά και όλοι μας, ότι η θεία Πρόνοια, ξέρει πολύ καλά, να ματαιώνει θελήσεις ανθρώπων όπως του πατέρα της Βαρβάρας και φωτίζει ακόμα και τους δεσμοφύλακες...

Οι φόβοι του Διόσκορου βγήκαν αληθινοί. Η πανεύφημη Βαρβάρα ξαφνικά παρουσιάζεται χριστιανή. Φαίνεται, κάποια απ' τις υπηρέτριες ήταν κρυπτοχριστιανή και μετέδωσε στη Βαρβάρα τα σωτήρια, χριστιανικά δόγματα και διδάγματα. Ακόμα, κατά το βιογράφο της, την βοήθησε και η λογική, διότι καθώς έβλεπε μέσα από τον πύργο εκεί στη μοναξιά το μεγαλείο της φύσης σκεπτόταν: «ποιός έκαμε τον έναστρο ουρανό με ένα τέτοιο διάκοσμο και ποιός τη γη με τόσες ομορφιές και στολίδια, με δένδρα και καρπούς ποικίλους και ωραίους; οι ξύλινοι και πέτρινοι θεοί, που δεν έχουν λογική, και ούτε βλέπουν, ούτε ακούνε, που τους έφτιαξαν άνθρωποι»; Όχι, δεν είναι δυνατό. Δεν μπορούσε με τίποτα να το πιστέψει. Και έβλεπε σε όλα αυτά τη σφραγίδα και το μεγαλείο ενός μεγάλου και σοφού Δημιουργού, του αληθινού θεού, που ήδη είχε αρχίσει περί Αυτού να μαθαίνει με σιγουριά. Ο Συμεών ο Μεταφραστής, μας εξηγεί το θαυμαστό αυτό γεγονός ως εξής: «εν αυτώ, λέγει, τω πύργω, η του Παρακλήτου Χάρις των αφανών αυτής οφθαλμών αφανώς αψάμένη, φωτί τε θεογνωσίας εφώτισε και τον αψευδή Θεόν γνώριμον αυτή παραδόξως κατέστησε». Δηλαδή, σ' αυτόν μέσα τον πύργο, η Χάρη του Παρακλήτου αγγίζοντας μυστικά τους οφθαλμούς της ψυχής της, την εφώτισε με το φως της θεογνωσίας και της φανέρωσε με παράδοξο τρόπο τον αληθινό θεό.

Αυτή λοιπόν, η κρυπτοχριστιανή υπηρέτρια της Βαρβάρας, την πήγε κρυφά στη χριστιανική κατακόμβη, την γνώρισε με ένα ιερέα από την Αλεξάνδρεια, την κατήχησε, και μετά από λίγο καιρό τη βάπτισε στο όνομα της Αγίας Τριάδος.

Η παναοίδιμη Βαρβάρα ζει τώρα πια σε καινούργιο κόσμο. Η χαρά της είναι αφάνταστη. Τώρα νιώθει την πραγματική ευτυχία και αγαλλίαση. Καταλαβαίνει τώρα πιο πολύ, ότι η ομορφιά και τα πλούτη και η μόρφωση δεν έχουν καμιά αξία, μπροστά στο μεγάλο θησαυρό της αληθινής πίστεως, που της αποκάλυψε ο Θεός και που τον ζει πια χωρίς τον παραμικρό δισταγμό. Αγάπησε ολοκληρωτικά το Νυμφίο της Χριστό. Αποδείχθηκε αληθινή μεγαλέμπορος, που θυσίασε τα πάντα, για να κερδίσει «τον πολύτιμο μαργαρίτη».

Μπροστά στην πραγματική ευσέβεια και αρετή, και προ παντός μπροστά στην αγάπη του Χριστού, η παμμακάριστη Βαρβάρα, παραμέρισε όλες τις αμαρτωλές απολαύσεις του κόσμου τούτου, νέκρωσε όλα τα ψυχοφθόρα σαρκικά αμαρτήματα, περιφρόνησε κοσμικές τιμές και δόξες, αποστράφηκε τη λάμψη και το μεγαλείο των αξιωμάτων και του πλούτου, όλα που ο λόγος του Θεού τα ονομάζει «αλαζονείαν του βίου», τα θυσίασε όλα και προτίμησε να υποστεί τις θλίψεις του μαρτυρίου προκειμένου, να ομολογήσει με αλύγιστο θάρρος, με άκαμπτη Θέληση και παρρησία, με ηρωισμό και αυταπάρνηση, τον Χριστό και το Θέλημά Του, και να κερδίσει τον πολύτιμο, άφθαρτο και αναφαίρετο θησαυρό, την αιώνια ζωή.

Είναι πράγματι ανάξιος, όποιος θα αγαπήσει κάτι άλλο, πιο πολύ απ' τον Χριστό.

Ο Διόσκορος χωρίς να υποψιάζεται τίποτα για όλα αυτά που είχαν συμβεί, κάνει πάλι πρόταση γάμου στη Βαρβάρα. Η καλλίνικη όμως Βαρβάρα αυτή τη φορά, πήρε θέση σθεναρή και ξεκάθαρη απέναντι στον πατέρα της και έδωσε λύση μια για πάντα στο πρόβλημα του γάμου.

«Μη μου κάνεις ξανά λόγο για γάμο, γιατί ούτε θα σε ξαναπώ πατέρα και θα με αναγκάσεις να σκοτωθώ μόνη μου», είπε στον πατέρα της. Συμεών ο Μεταφραστής λέγει, ότι ο Διόσκορος «δεν εισήλθεν εις το νόημα». Νόμισε ότι αυτή η άρνηση προέρχεται από ντροπή, (ήταν μικρή στην ηλικία, ίσως 16 ετών), και δεν επέμεινε, «παρέχων αυτή διασκέψεως καιρόν». Της άφησε χρόνο να το σκεφτεί. Η ανδρόφρονη Βαρβάρα, παρ' όλο που ήταν μικρή στην ηλικία, ήταν πολύ μεγάλη και ώριμη στη σκέψη, και είχε πάρει σταθερή και αμετάκλητη την απόφαση, περί παρθενίας και αφοσίωσης στο Νυμφίο της Χριστό, και ήδη, ζούσε μέσα στον πύργο «εν προσευχή και νηστεία».

Πολλές φορές η Πρόνοια του Θεού χτυπά το διάβολο με τα δικά του όπλα. Έβαλε ο διάβολος στο σκοτισμένο μυαλό του Διόσκορου ότι η κόρη του, δεν ήθελε να ακούσει για γάμο, όχι μόνο από ντροπή, αλλά και διότι την είχε αυστηρά απομονώσει και την είχε αποξενώσει από την κοσμική ζωή, τις διασκεδάσεις κ.λπ. Και έτσι, άλλαξε τακτική. Της επιτρέπει πια να βγαίνει όποτε θέλει από τον πύργο, να δημιουργεί σχέσεις και συναναστροφές με όποιους θέλει, και να πηγαίνει οπού θέλει. Τι άλλο καλύτερο απ' αυτό θα ήθελε η σεμνή αθληφόρα;

Έτσι άρχισε ελεύθερα να βγαίνει έξω να συναναστρέφεται χριστιανές, και με πολλή προφύλαξη να παρακολουθεί ακολουθίες και κηρύγματα των καταδιωκομένων χριστιανών.

Ιδιαίτερα, τα μαρτύρια των χριστιανών που επληροφορείτο, την βοήθησαν πολύ, να στερεωθεί και να ανδρωθεί στην πίστη. Να πως έμαθε τώρα ο πατέρας της, ότι ήταν η κόρη του χριστιανή. Αποφάσισε ο Διόσκορος, να φύγει προσωρινά για υπόθεσή του σε άλλη χώρα. Πριν φύγει, θέλησε να κατασκευάσει έξω από τον πύργο ένα ωραίο λουτρό. Έκαμε το σχέδιο, το έδωσε στους τεχνίτες, με τις ανάλογες οδηγίες και έφυγε για τις υποθέσεις του. Κάποια μέρα η Αγία, κατέβηκε από τον πύργο και άρχισε να περιεργάζεται το λουτρό, που έκτιζαν οι τεχνίτες. Καθώς το παρατηρούσε, πρόσεξε, ότι όλη αυτή η οικοδομή είχε δύο μόνο παράθυρα. Ρώτησε τους κτίστες «γιατί δεν εκάματε και άλλο ένα παράθυρο προς το νότιο μέρος, ώστε να φωτίζεται το λουτρό περισσότερο;».

Γιατί αυτή την εντολή μας έδωσε ο πατέρας σου, απάντησαν. Τότε η Αγία τους είπε πάλι: «θα κάμετε οπωσδήποτε και τρίτο παράθυρο κι αν ο πατέρας μου σας παρατηρήσει, θα του μιλήσω εγώ και θα του εξηγήσω. Εσείς δεν θα 'χετε καμία ευθύνη». Οι τεχνίτες υπάκουσαν και έφτιαξαν το τρίτο παράθυρο, εκεί ακριβώς που τους είπε. Βλέποντας η Αγία τα τρία παράθυρα ένοιωθε ανεκλάλητη χαρά και ικανοποίηση. Ο δε πανάγαθος και ελεήμων θεός, φώτιζε συνεχώς την ψυχή της, γέμιζε με ’γιο Πνεύμα την καρδιά της και μεγάλωνε το θάρρος και την παρρησία της, για να ομολογήσει πέρα για πέρα την αλήθεια και τον Αγαπημένο της Νυμφίο, τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό. Κάποια φορά, που κατέβηκε να δει το λουτρό, στάθηκε στο σημείο που ήταν η κολυμβήθρα του, Ανατολικά, χάραξε με το δάκτυλό της πάνω στο μάρμαρο το σημείο του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού. Και ω του θαύματος! Σαν να ήταν το δάκτυλό της μια σμίλη από σίδερο και άνοιξε, τόσο βαθύ λάξευμα στο μάρμαρο, ώστε το σημείο εκείνο του Σταυρού να φαίνεται και να υπάρχει μέχρι σήμερα, για να κηρύττεται συνέχεια η θαυματουργική θεία δύναμη, και να δοξάζεται η αδιαίρετη και ομοούσια Αγία Τριάδα. Και όχι μόνο σώζεται μέχρι σήμερα το λουτρό εκείνο, με τα τρία παράθυρα και τον χαραγμένο από την αγία Σταυρό, αλλά και κάνει μέχρι σήμερα θαυματουργικές θεραπείες σε Αρρώστους από διάφορες αρρώστιες, όταν προσέρχονται με πίστη.

Μετά από λίγο καιρό επανήλθε ο πατέρας της Διόσκορος από το ταξίδι του και βλέποντας το τρίτο παράθυρο στο λουτρό απόρησε. Φώναξε αμέσως τους τεχνίτες και τους παρατήρησε αυστηρά, γιατί παραβήκανε την εντολή του, και κάμανε τρία παράθυρα στο λουτρό.

Από εδώ και πέρα αρχίζει η φρικτή μαρτυρική ζωή και το σύντομο τέλος της σεμνής και ενάρετης Βαρβάρας. Απολογείται στον πατέρα της για την κατασκευή των τριών παραθύρων και του τονίζει ότι, «με τα τρία παράθυρα το λουτρό φωτίζεται, καλύτερα, και οι τρεις θυρίδες φωτίζουν πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον». Σ' ένα τροπάριο της ακολουθίας της, στην Ε' ωδή, χαρακτηριστικά αναφέρεται αυτό το γεγονός ως εξής: «θυρίσι τρισί, το λουτρόν φωτίζεσθαι κελεύσασα, μυστικώς διέγραψας, βάπτισμα Βαρβάρα της Τριάδος φωτί, των ψυχών σελασφόρον, υπάρχον καθαρτήριον». Δηλαδή, διατάζοντας να φωτίζεται το λουτρό με τρία παράθυρα, σχεδίασες με μυστικό τρόπο Βαρβάρα, το βάπτισμα, στο φως της Αγίας Τριάδος, που καθαρίζει και φέρνει λάμψη στις ψυχές.

Μ' αυτό το συμβολισμό η Αγία, αποκάλυψε με περίσσιο θάρρος και παρρησία στον πατέρα της, την πίστη και αφοσίωσή της στον Τριαδικό Θεό των χριστιανών, αλλά, και τη σφοδρή και πλήρη αντίθεσή της στους θεούς των ειδώλων. «Τετρωμένη του πόθου σου, ως νυμφίου Δέσποτα, τω γλυκυτάτω βέλει, η αθληφόρος Βαρβάρα άπασαν, πατρικήν αθεΐαν εβδελύξατο». Τροπάριο της γ' ωδής. Δηλαδή, πληγωμένη, Κύριε, με το γλυκύτατο βέλος της αγάπης Σου ως νυμφίου, η αθληφόρος Βαρβάρα σιχάθηκε (μίσησε) όλη την πατρική ασέβεια (την λατρεία των ειδώλων).

Ο Διόσκορος δεν μπορούσε να το πιστέψει. Ζήτησε, λοιπόν, από την κόρη του καθαρή ομολογία. Η Βαρβάρα δεν είχε κανένα λόγο να προσποιηθεί και να πει ψέματα. Είπε λοιπόν στον πατέρα της καθαρά, πως γνώρισε και αγάπησε τη χριστιανική πίστη, και πως, με την πίστη αυτή, γέμισε η διάνοιά της από φως, η καρδιά της από αγνότητα και το πνεύμα της από επανάπαυση.

Στο άκουσμα όλων αυτών ο Διόσκορος, ξέσπασε σε νευρικά γέλια. Ήταν δυνατό, η μονάκριβη κόρη του, το γέμισμα της καρδιάς του, η μοναδική του χαρά, το ίνδαλμά του, η μόνη του παρηγοριά, να γίνει χριστιανή; Οι υποψίες και οι φόβοι του βγήκαν αληθινοί; Δεν μπορούσε με τίποτα να το πιστέψει.Γι' αυτό εξόρκισε τη Βαρβάρα, να αφήσει τα αστεία, και να τον ακολουθήσει την επομένη σε μια ειδωλολατρική τελετή.

Σε σέβομαι πατέρα και σε υπακούω, του είπε. όμως,Γνώριζε ότι οριστικά πια δεν έχω καμιά σχέση με την ειδωλολατρία, και το καθήκον μου απέναντι στο Χριστό, δεν μου επιτρέπει καμιά συμμετοχή και παρουσία στα πανηγύρια των ειδώλων. Τη στιγμή αυτή ο Διόσκορος, βλέποντας την αμετάτρεπτη απόφαση της κόρης του, φούντωσε από το κακό του. Κορυφώθηκε ο ειδωλολατρικός φανατισμός του. Άδειασε η καρδιά του από κάθε πατρική στοργή και όλη η αγάπη του για τη Βαρβάρα μετατράπηκε σε λυσσαλέο μίσος. Την έβρισε σκαιότατα. Λησμόνησε πέρα για πέρα, ότι ήταν το σπλάχνο του. Με γεμάτα τα μάτια από χολή και την καρδιά του από φαρμάκι, σήκωσε το ξίφος του να την σκοτώσει. Έδωσε εντολή να την περιορίσουν πολύ αυστηρά.

Η σεμνότατη μάρτυς Βαρβάρα εμποδίζεται, περιορισμένη τώρα μέσα στα σίδερα και κάτω απ' τα μάτια των φρουρών της, να εκτελέσει τα θρησκευτικά της καθήκοντα, και όχι μόνο αυτό, αλλά ήταν υποχρεωμένη να ακούει ολόγυρά της βλασφημίες και κάθε είδους βρισιές κατά του Χριστού. Αυτή η φοβερή δυσκολία, την έβαλε σε σκέψη, να δραπετεύσει από τον πύργο. Έτσι και έγινε. Κατόρθωσε με τη βοήθεια κάποιας πιστής της υπηρέτριας, να δραπετεύσει και να καταφύγει στο πιο κοντινό όρος, ίσως στον Αντιλίβανο. Μόλις έφτασε εκεί, σήκωσε τα χέρια στον ουρανό, ζήτησε τη βοήθεια του Θεού, να τη γλυτώσει χέρια του τύραννου πατέρα της. Και ο θείος δημιουργός της δεν άργησε καθόλου να απαντήσει στην προσευχή της. Όπως άλλοτε, έσκισε μια πέτρα στα δύο και έκρυψε και διέσωσε την πρωτομάρτυρα Αγία Θέκλα, έτσι με όμοιο θαύμα έσωσε και, την Αγία Βαρβάρα από τα φονικά χέρια και την φοβερή μανία του πατέρα της που προσπαθούσε να αποφύγει καθώς έτρεχε καταπάνω της να την συλλάβει. Την Βαρβάρα δέχθηκε αμέσως με το σχίσιμό του κάποιο βουνό, με θαύμα του Χριστού.

Ο πατέρας της δεν γύρισε πίσω, αλλά συνέχισε να ψάχνει για να την βρει. Καθώς έψαχνε, συνάντησε δύο βοσκούς. Έβοσκαν τα πρόβατά τους στον τόπο εκείνο, και τους ρώτησε, αν είδαν που κρύφτηκε μια νέα γιατί ήταν η κόρη του. Ο ένας βοσκός, άνθρωπος καλοκάγαθος, δεν θέλησε να γίνει προδότης, και δεν θέλησε να πει την αλήθεια.

-Δεν την είδα καθόλου, του είπε. Προτίμησε ο ευλογημένος να πει ψέμα, που θα ήταν σωτήριο, παρά αλήθεια βλαπτική.

Ο άλλος βοσκός, άθλιος, πονηρός και απάνθρωπος, για να μη χάσει αμοιβή, που του υποσχέθηκε ο διώκτης πατέρας, δεν μίλησε μεν, αλλ' όμως με το δάκτυλό του, έδειξε στον Διόσκορο το σημείο, που με το θαυμαστό τρόπο κρύφτηκε η κόρη του. Κατά την παράδοση, η θεία Δίκη, τιμώρησε αμέσως τον προδότη βοσκό και μονομιάς τα πρόβατά του έγιναν κάνθαροι. Στο γεγονός αυτό, σίγουρα, οφείλεται και το ότι το Νοσοκομείο λοιμωδών νόσων, στην Αγία Βαρβάρα Δαφνιού, ονομάζεται «Κάνθαρος».Η καταδίωξη του Διόσκορου πέτυχε.Μετά από λίγο συνέλαβε την κόρη του.

Δεν ήταν όμως πια πατέρας ούτε κατά ίχνος, αλλά σωστός τύραννος, γεμάτος παραφορά και μίσος και πάθος εκδικητικό. Της λέγει,

-εξακολουθείς να επιμένεις;

Η Αγία τον κοίταξε με λύπη και σταθερά του απάντησε. —

-Δεν μπορώ πατέρα να αρνηθώ τον αληθινό Θεό.

Τότε εκείνος την άρπαξε απ' τα μαλλιά, με μανία λιονταριού, την τίναξε πολλές φορές και με σφοδρή και βίαιη πτώση την έριξε κάτω στη γη. Για μια στιγμή τον κατάλαβε φονική ορμή, να την σκοτώσει με κλωτσιές, ή να της συντρίψει την κεφαλή με κάποια πέτρα. Συγκρατήθηκε όμως, σα να είχε κάποια ελπίδα. Έδωσε εντολή να τη σηκώσουν από κάτω. Την έπιασε με τα χέρια του, σύροντάς την βίαια, την οδήγησεξανά στον πύργο. Εκεί την έκλεισε σ' ένα μικρό δωμάτιο με σιδερένια κάγκελα και έβαλε φρουρούς να τη φυλάνε. Πέρασε έτσι ένας μήνας. Κάθε δυο μέρες ο Διόσκορος έπαιρνε μαζί του και έναν ιερέα της ειδωλολατρίας και προσπαθούσε να αλλάξει την γνώμη της κόρης του.Η θεόκλητη όμως Βαρβάρα, δεν δεχόταν καθόλου να ακούσει τις ειδωλολατρικές διδασκαλίες και υποστήριζε αλύγιστα την πίστη της στο Χριστόκαι το Ευαγγέλιο.

Όταν ο Διόσκορος διαπίστωσε, ότι, κι αυτή του η προσπάθεια, να μεταπείσει την κόρη του, απέβη άκαρπη, τότε την κατήγγειλε στον ηγεμόνα Μαρκιανό, με την κατηγορία, ότι βρίζει με σκαιότητα ταείδωλα, και τον εξόρκισε στη δύναμη των θεών τους, να μη την λυπηθεί καθόλου, αλλά να την βασανίσει με κάθε είδους βία και σκληρά βασανιστήρια, μέχρι θανάτου. Ο Μαρκιανός κάθισε στην έδρα του δικαστηρίου και έδωσε εντολή να φέρουν τη Βαρβάρα μπροστά του.

Όταν την είδε, με τόση καταπληκτική ομορφιά, μια νέα γεμάτη από ευγένεια και σεμνότητα, έμεινε εκστατικός και καταλήφθηκε από οίκτο. Μια τέτοια νέα, θα ήταν κρίμα να βασανιστεί και μάλιστα μέχρι θανάτου. Προσπάθησε με όλες του τις δυνάμεις, με συμβουλές, με υποσχέσεις και με απειλές να την πείσει να αρνηθεί το Χριστό, αλλά μάταια. «Λυπήσου τους γονείς σου», της είπε. Η ανδρόφρων Αγία δεν δελεάστηκε από τίποτα. Ούτε την τρόμαζε καμμιά απειλή. Ήλεγξε μάλιστα με δριμύτητα το ψεύδος των ειδώλων και υπεραμύνθηκε της αλήθειας του Χριστού.

 Είμαι χριστιανή απαντούσε, και δεν θα μπορέσει να με αλλάξει κανείς. Τότε ο Μαρκιανός, έξω φρενών, έδωσε εντολή, να αρχίσουν τα φοβερά βασανιστήρια. Μπροστά στα σκληρά και άπονα μάτια του πατέρα της, την γύμνωσαν, την χτύπησαν με σκληρά βούνευρα χωρίς έλεος, και για να την χάνουν να νοιώθει τους πόνους πιο δριμείς, έτριβαν τις πληγές της με τρίχινα ρούχα. «Αικισμοίς αφειδώς καταξαίνεσθαι, ράχεσι τριχίνοις εντόνως τε τρίβεσθαι δια Χριστόν η άμεμπτος», αναφέρεται στην Ακολουθία της, τροπάριο της στ' ωδής. Δηλαδή, η αθλήτρια παρέδωσε το σώμα της να κατασπαραχθεί με πάμπολλα βασανιστήρια και να τριφτεί δυνατά με τρίχινα κουρέλια. Και όλα αυτά τα υπέστη για το όνομα του Χριστού η άμεμπτη.

Τόση ήταν η μαστίγωση, που το άγιο εκείνο σώμα καταπληγώθηκε, και κατατρυπήθηκε, και από το άσπιλο αίμα των πληγών της κατακοκκίνησε το μέρος της γης, που τη βασάνιζαν. Μετά από πολύωρα και σκληρά βασανιστήρια την κλείσανε προσωρινά στη φυλακή, για να την ανακρίνουν και πάλι με την ελπίδα, ότι μια δεύτερη ανάκριση, και ένα πιο σκληρό μαρτύριο, θα την έκαναν να αλλάζει γνώμη, να αρνηθεί το Χριστό, να προσκυνήσει και να θυσιάσει στους ψευτοθεούς. Τα μεσάνυχτα, και ενώ η Αγία ήταν άγρυπνη και προσευχόταν, ξαφνικά το δεσμωτήριο καταφωτίστηκε από δυνατό και γλυκύτατο φως. Και ακούστηκε παρήγορη φωνή που έδινε θάρρος στην Αγία. Μονομιάς θεραπεύτηκαν όλα τα τραύματά της και η ψυχή και το σώμα της πήραν ουράνια βοήθεια και δύναμη. Η ομορφιά της έγινε ακόμα πιο λαμπρή, που κατέπληξε τους τυφλούς και αμετανόητους τυράννους της.

Και απ' αυτά τα ολοφάνερα σημεία του ουρανού, δυνάμωσε πιο πολύ η καλλίνικη Μεγαλομάρτυς Βαρβάρα, απόκτησε μεγαλύτερη καρτερία και υπομονή. Δεν ανησυχούσε για τίποτα. Ήξερε, ότι βαδίζει πολύ γρήγορα, για να φτάσει κοντά στο Νυμφίο της Χριστό, όπου, τις ψυχές δεν μπορεί να αγγίξει πια καμιά βάσανος.

Ένοιωθε αφάνταστα χαρούμενη. Χαιρόταν με τα παθήματά της και ένοιωθε βαθειά τη χάρη του ουρανού όχι μόνο να πιστεύει στο Χριστό, αλλά και να πάσχει για το Χριστό. Περίμενε με χαρά, σα να πήγαινε για γάμο, νέα βασανιστήρια, δριμύτερα και σκληρότερα από πριν.

Αρχίζει ο δικαστής τη δεύτερη εξέταση, όλοι, που ήταν στο δικαστήριο, όταν είδαν την πολυβασανισμένη Μάρτυρα υγιέστατη, χωρίς καμιά πληγή, έμειναν άφωνοι, αλλά και με το νου αφώτιστο. Ο άσεβής Μαρκιανός, τυφλός από την πλάνη των ειδώλων, προσπάθησε να πείσει την αγία, ότι οι θεοί του τη λυπήθηκαν και της γιάτρεψαν τις πληγές. -Οι θεοί σου είναι τυφλοί και αδύνατοι, όπως είσαι κι εσύ, και έχουν ανάγκη αυτοί απ' τους Ανθρώπους. Με θεράπευσε ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος, που τα γεμάτα από το σκοτάδι της ασέβειας μάτια σου, δεν μπορούν να Τον δουν, να Τον γνωρίσουν, να Τον Αγαπήσουν, για να σε σώσει.

Στο άκουσμα των θαρραλέων αυτών λόγων της Αγίας, εξοργίστηκε ο Μαρκιανός τόσο, που ξεπέρασε σε θηριωδία και το λιοντάρι και την τίγρη, και έδωσε αμέσως εντολή, να της καταξεσχίσουν τις σάρκες με σιδερένια νύχια και με αναμμένες λαμπάδες να καίνε τα ξεσχισμένα μέλη της και να χτυπούν με σφυρί την κεφαλή της.

Στο σημείο αυτό του υπερθηριώδη αυτού βασανισμού, παρουσιάζεται και δεύτερη του Χριστού Μάρτυς. Είναι η θεοσεβής και ενάρετη Ιουλιανή. Η αγαθή Ιουλιανή, ήταν χριστιανή από πολύ καιρό. Παρακολουθούσε απ' την αρχή τα μαρτύρια της Αγίας Βαρβάρας. Είδε και έμαθε για όλα τα θαύματα που έκανε ο Χριστός επάνω της. Τώρα όμως, βλέποντας εκείνο το μαρτύριο, βλέποντας να τρέχει άφθονο το αίμα της Αγίας από όλο το σώμα και την κεφαλή της, δεν άντεξε η καρδιά της τον πόνο, και άρχισε να κλαίει γοερά και απαρηγόρητα.

Όταν την είδε ο Μαρκιανός να κλαίει, τη ρώτησε ποιά είναι.

- Είμαι χριστιανή, του απάντησε, και κλαίω από αγάπη και πόνο για τα μαρτύρια της καλλιπάρθενης Βαρβάρας. Αμέσως ο ασεβής διέταξε να κρεμάσουν την Ιουλιανή κοντά στη Βαρβάρα, να της ξεσχίσουν και αυτής τις σάρκες και να τις καίνε με αναμμένες λαμπάδες. Βλέποντας ο σκληρόκαρδος εκείνος τύραννος την υπομονή και αντοχή και των δύο Μαρτύρων γυναικών, στα τόσα και τέτοια βασανιστήρια, διέταξε να κόψουν τους μαστούς και των δύο· «ω της απανθρώπου τε και αναλγήτου, τυράννων ωμότητος, και πλείστης αθεότητος! μαστούς γαρ της μάρτυρος, ως εν μακέλλω δεινώς, ξίφεσι κατέτεμνον...», έτσι περιγράφει ο υμνογράφος της το γεγονός σ' ένα τροπάριο της ζ' ωδής. Δηλαδή, ω απάνθρωπη και άπονη σκληρότητα και Υπερβολική ασέβεια των τυράννων. Σα να βρισκόντουσαν σε κρεοπωλείο απέκοψαν τελείως με ξίφη τους μαστούς της μάρτυρος, η οποία προσήλωνε το νου της στο ζωοδότη Χριστό. Ούτε όμως η αποκοπή των μαστών των δύο γυναικών μπόρεσε να αλλάξει την απόφασή τους, να μαρτυρήσουν και να υποστούν τα πάντα για την αγάπη του Χρίστου.

Αφού είδε ο τύραννος να υπομένουν και αυτή την τρομερή βάσανο διέταξε, την μεν Ιουλιανή να την βάλουν στη φυλακή, την δε Βαρβάρα, να την ξεγυμνώσουν τελείως, να την γυρίζουν σε όλη την πόλη γυμνή, συνάμα δε και να την δέρνουν συνεχώς. Μ' αυτόν τον τρόπο θέλησαν να την πληγώσουν πιο πολύ, και να εκθέσουν τη σεμνότητα αυτής της παρθένου, της κόρης, της οσίας, που όπως λέγει, ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, στο εγκώμιό του, για την Αγία, «ουδέ αυτός ο ήλιος ηδυνήθη πρότερον να απολαύση κατά κόρον». Στο άκουσμα του χειρότερου αυτού, για την Αγία μαρτυρίου, το πρόσωπό της κατακοκκίνησε και φρίκη πέρασε το πνεύμα της. Αλλά ω Κύριε, Κύριε, σ' Εσένα η Βαρβάρα αφοσιώθηκε με όλη τη διάνοια, την ψυχή, την καρδιά και τη δύναμή της. Για Σένα αψήφισε τα πάντα, και γονείς, και νεότητα, και ομορφιά, και πλούτη και μνηστείες,και αναπαύσεις και απολαύσεις κοσμικές. Εσύ που τροφοδοτείς και κυβερνάς τα πάντα και προνοείς για τα λουλούδια και τα πετεινά του ουρανού. Εσύ, που είπες, ότι δεν πέφτει ούτε μια τρίχα από τους πιστούς Σου, χωρίς να το θελήσεις. Εσύ, που γνωρίζεις τα πάντα και ερευνάς καρδιές και νεφρά των ανθρώπων. Εσύ, εισάκουσε και την προσευχή, την θερμή και ολόψυχη, της γενναίας αθλήτριας και πιστής δούλης Σου Βαρβάρας, και μην αφήσεις να εκτεθεί το αγνό και παρθένο εκείνο σώμα της. Μην αφήσεις, Δίκαιε, να πραγματοποιηθεί αυτό που με σατανική έμπνευση της προετοιμάζουν, να την εκπομπεύσουν δηλαδή και να την θεατρίσουν δημόσια. Κι αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος, Κύριε, να την διαφυλάξει, κόψε μονομιάς το νήμα της ζωής της, και γλύτωσέ την. Ο γεμάτος αγάπη Θεός, δεν αργοπόρησε καθόλου, άκουσε αμέσως την προσευχή της, και ω του θαύματος, ενώ της αφαιρούσαν τα ρούχα, η γύμνωσή της δεν φαινόταν. Κατά τρόπο ανεξήγητο άλλα ρούχα, πιο ωραία αντικαθιστούσαν εκείνα που με λυσσώδη μανία της αφαιρούσαν και ξέσχιζαν. Ο Χριστός περιτύλιξε τη δική Του αθλήτρια με το ένδυμα της χάριτος, εμπόδισε σαν με τείχος το θέαμα, (της γυμνώσεως), από τους αισχρούς και ακόλαστους και ακάθαρτους, και απόδειξε τη σκέψη τους ανώφελη, και έκανε να χαθεί η ανίερη ελπίδα τους για το θέαμα.

Για το ίδιο θαύμα ο Συμεών ο Μεταφραστής γράφει: «λαμπρός άγγελος σε έντυσε Βαρβάρα με φωτεινή στολή, εσένα που σε είχαν γυμνώσει για το όνομα του Χριστού οι δήμιοι, και σε παρουσίασε σα νύμφη. Τα πάθη βέβαια μαζί με τα ενδύματα τα πέταξες μάρτυς και υπέστης θεία αλλαγή».

Ποιό ήταν το αποτέλεσμα όλου αυτού του δράματος; Ανίκανος, τυφλωμένος απ' το σκοτάδι της ειδωλολατρίας ο Μαρκιανός, δεν μπόρεσε να ερμηνεύσει όλα εκείνα τα θαυμάσια και υπερφυσικά, που είδαν τα μάτια του, και να δει το φως το αληθινό, αλλά πωρώθηκε και σκληρύνθηκε πιο πολύ, και φρυάττοντας με τρομακτική λύσσα, πιο μεγάλη κι από την τίγρη, έδωκε πρόσταγμα, να θανατωθούν και οι δύο γυναίκες, με αποκεφαλισμό δια ξίφους, και η Βαρβάρα και η ομόφρων αυτής Ιουλιανή.

Σε όλες αυτές τις τιμωρίες και τους βασανισμούς που υπέστη η Αγία, ένδοξη και μεγαλομάρτυς Βαρβάρα, ήταν μπροστά και ο τυφλός από το πάθος και άσπλαχνος πατέρας της Διόσκορος. Όχι μόνο δεν πόνεσε αλλ' ούτε καν λυπήθηκε την κόρη του ο υπερθηριώδης. Δεν χόρτασε η αιμοβόρα καρδιά του από όλα εκείνα τα κολαστήρια και τους ξεσχισμούς της σάρκας, που δοκίμασε αλύγιστα η Αγία, αλλά νόμισε, ότι θα τον κατηγορούσαν, σαν άνανδρο, και με αδύνατη ψυχή, αν άφηνε να θανατώσει άλλος την κόρη του.Και έτσι, μόλις ο δικαστής έβγαλε την καταδικαστική απόφαση, άρπαξε σα λυσσασμένο λιοντάρι την κόρη του για να την οδηγήση στον τόπο του αποκεφαλισμού και να τη φονεύσει ο ίδιος με τα καταραμένα χέρια του.

Η Αγία, χωρίς να του καταλογίσει καθόλου την τόση σκληρότητά του είπε με πολλή συμπάθεια και τρυφερότητα: «πατέρα μου»!— Ω λόγια, χειρότερα από ξίφος και λόγχη! Ω και τι δεν κρύβουν μέσα τους αυτά τα λόγια! Κρύβουν τη λύπη της για το κατάντημά του, που ύστερα από τόσα υπερφυσικά που είδαν τα μάτια του, δεν συνήλθε, να πιστέψει και αυτός στο Χριστό και να σωθεί. Αλλά ακόμα πιο πολύ και κυρίως κρύβουν τη συγγνώμη και την αγάπη, τη συγχώρηση στο φονιά πατέρα. Εδώ είναι η άφθαστη τελειότητα της Αγίας.

Είναι η εφαρμογή της τρομερής εκείνης διακήρυξης του Χριστού και το πρωτάκουστο μήνυμά του πάνω στη γη: «αγαπάτε τους εχθρούς υμών».Όσο κι αν είναι πολύ στενό το μονοπάτι της συγγνώμης όμως είναι και το πιο μεγάλο κατόρθωμα στη ζωή και η πιο μεγάλη νίκη και τελειότητα. Δεν υπάρχει πιο βασικό καθήκον χριστιανού ανθρώπου, ούτε και γνώρισμα άλλο, αληθινού χριστιανού από το να συγχωρεί και τους εχθρούς του ακόμα.

Η συγχώρηση, είναι ο πιο βαρύς, άλλα και ο πιο ωραίος Σταυρός, που συμβολίζει την αποτελεσματικότερη θυσία. Ο άνθρωπος που δεν συγχωρεί, αλλά έχει κακία και ζητά εκδίκηση, είναι απαίσιος και σκοτεινός σαν το διάβολο. Τα εγνώριζε πολύ καλά όλα αυτά η Αγία. Έβλεπε τον πατέρα της εχθρό της αγάπης και της ειρήνης, γη έρημη από καλωσύνη, και άγονη από φιλανθρωπία. Τον έβλεπε, ότι είχε καρδιά από γρανίτη και ψυχή από μάρμαρο. Γι' αυτό, αντί να του μιλήσει με πολλά λόγια, που θα πήγαιναν χαμένα, του είπε μονολεκτικά αυτό το συγκλονιστικό «πατέρα μου»! Στο άκουσμα αυτό ο Διόσκορος, ταράχτηκε, σα να τον πλήγωσε κάτι. Εγώ πατέρας σου; της είπε απειλητικά. Δεν έχεις τίποτα το κοινό μαζί μου, και η ψυχή μου, δεν τρέφει τίποτα άλλο για σένα, άθλια, παρά μόνο μίσος. Και για να ξεπλύνω το κακό που έκαμα με το να σε γεννήσω θα σε θανατώσω εγώ με τα ίδια μου τα χέρια. Αυτή θα είναι και η μόνη μου ευτυχία να σου αφαιρέσω εγώ ο ίδιος τη ζωή, που σου είχα δώσει..

Αφού έφθασαν στον τόπο του αποκεφαλισμού, η ανδρόφρων, Αγία Μεγαλομάρτυς Βαρβάρα, έκλινε την ιερή της κεφαλή, μπροστά στο ξίφος του πατέρα της και δέχθηκε το μαρτύριο και το στεφάνι της άθλησης, την δε Ιουλιανή, την ίδια ώρα, την αποκεφάλισε ο δήμιος. Και οι δύο, στεφθήκανε με το μαρτυρικό, αμαράντινο της δόξας στεφάνι, από τον δίκαιο επαινέτη και δωρεοδότη Κύριο.

Στην ιστορία των ανθρώπων σπάνια συναντά κανείς τέτοια θηριωδία πατέρα, σαν αυτή που έδειξε ο παιδοκτόνος πατέρας της Αγίας και πανσεβάσμιας Βαρβάρας. Γι' αυτό, και δίκαια ικανοποιείται η συνείδηση κάθε αληθινού χριστιανού, στην ιστορική πληροφορία, ότι μετά το φόνο της κόρης του ο Διόσκορος και μόλις άρχισε να κατεβαίνει από το όρος της σφαγής, ο θεία Δίκη, η πάντοτε άγρυπνη, τιμώρησε παραδειγματικά τον άσεβή και, αιμοβόρο εκείνο παιδοκτόνο, κατακαίοντας αυτόν με κεραυνό, που κατέπεσε απ' την οργή του ουρανού, σε τέτοιο σημείο, που δεν βρέθηκε ούτε ίχνος απ' το βρωμερό εκείνο σώμα του. Λέγεται μάλιστα, ότι η λάμψη του κεραυνού εκείνου, έφθασε μέχρι το μέγαρο του Μαρκιανού, σαν προειδοποίηση, συμβολική μεν, αλλά σίγουρη, της άυλης εκείνης φωτιάς, που επρόκειτο να τον κατακαίει αιώνια. Κατά την παράδοση κάποιος ευσεβής χριστιανός, Ουαλεντίνος ονομαζόμενος, πήρε τα ιερά σώματα των δύο Μαρτύρων γυναικών, τα μετέφερε στο χωριό Γελασσό, οπού τα ενταφίασε με κάθε ιεροπρέπεια. Λείψανο της Κάρας της Αγίας φυλάσσεται σε Ιερά Μονή των Μετεώρων.

Η Αγία Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμην των δύο Μαρτύρων γυναικών στις 4 Δεκεμβρίου, που είναι και η ήμερα του μαρτυρίου τους..

Θερμές Ευχαριστίες

Προς τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη κ. Νεκτάριο και το Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Μαρίνας, που στάθηκαν αρωγοί,αναλαμβάνοντας  το οικονομικό μέρος, της μεταφοράς και της εισόδου, παιδιών και συνοδών, ώστε να έρθει εις πέρας η πρώτη ομαδική επίσκεψη,του κατηχητικού, στο «Μουσείο Αλλιώς».

Επίσης ευχαριστούμε τον Πρεσβύτερο π. Απόστολο, που μας συνόδευσε και μας ενίσχυσε με τον ποιμαντικό του λόγο κατά τη διάρκεια της μεταφοράς.

Η Ομάδα του κατηχητικού

Νηστεία

Η λέξη νηστεία προέρχεται από το αρνητικό μόριο “νη” και από το αρχαίο ελληνικό ρήμα έσθω (τρώω).

Νηστεία σημαίνει αποχή από συγκεκριμένα είδη τροφίμων και είναι μέρος της θρησκευτικής μας ζωής, για καθορισμένες μέρες ή κατά τη διάρκεια των θρησκευτικών εορτών.

θεωρείται άσκηση θρησκευτική για να δείξουν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί τη θλίψη τους ή για να προετοιμαστούν για τις θρησκευτικές γιορτές.

Στην Ορθόδοξη διδασκαλία η νηστεία είναι μέσο για να αφιερώνει ο άνθρωπος τη ζωή του στον Θεό, για να αγιάζεται, να προσεύχεται και να προσπαθεί να μοιάζει στον Θεάνθρωπο Χριστό.

Σύμφωνα με τους Πατέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας νηστεία σημαίνει εγκράτεια με την οποία επιδιώκεται η χαλιναγώγηση των παθών, η πνευματική ενδυνάμωση του ανθρώπου και η καταπολέμηση των δαιμονικών προσβολών.

·       αποτέλεσμα αυτής, είναι, η κατάνυξη του ανθρώπου, ο φωτισμός του αλλά και η κάθαρσητης ψυχής του.

·       η νηστεία στη ζωή των πιστών είναι «εντολή του Θεού» πιο συγκεκριμένα, είναι μία από τις δύο πρώτες που έδωσε στον Αδάμ μέσα στον Παράδεισο. Η πρώτη ήταν «να εργάζεται και να φυλάττει τον παράδεισο» και η δεύτερη «να μην φάει από τον καρπό του δέντρου της γνώσεως του καλού και του κακού». Το βαθύτερο νόημα της εντολής αυτής είναι ότι με όπλο την νηστεία θα συνηθίσουν οι άνθρωποι στην υπακοή προς τον Θεό και στην πάλη κατά του διαβόλου. Επομένως, η εντολή, όπως καταλαβαίνουμε,  αφορά  την ποιότητα, το είδος της τροφής.

Στην Καινή Διαθήκη νήστεψε ο ίδιος ο Χριστός επί σαράντα ημέρες στην έρημο, πριν αρχίσει το έργο Του, για να δώσει παράδειγμα και δίδαγμα στον άνθρωπο ότι με την αποχή των τροφών καθαρίζει ο νους και η ψυχή και ο άνθρωπος γίνεται πόλος έλξης της θείας χάριτος.

Η χριστιανική θρησκεία – Ορθοδοξία- αντιμετωπίζει τη διατροφή και τη νηστεία σύμφωνα με ό,τι αναφέρεται στην Αγία Γραφή και την Ορθόδοξη Παράδοση.

Γιατί νηστεύουμε;

Αναμφίβολα, ο σύγχρονος άνθρωπος έχει κυριευτεί από τον υπέρμετρο καταναλωτισμό και θεωρεί ότι η νηστεία είναι μεγάλη στέρηση για τη ζωή του. Στην Παλαιά Διαθήκη όμως αναφέρεται ότι για να εισέλθει ο πιστός στη Βασιλεία του Θεού δεν θα το καταφέρει τρώγοντας και πίνοντας. Αλλά και η τροφή δεν είναι εισιτήριο για τον παράδεισο, που σημαίνει σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο ότι, «ἂν δὲν φᾶμε στερούμεθα κάτι ἀπὸ τὰ πνευματικὰ ἀγαθὰ ποὺ μᾶς εἰσάγουν στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ» (Α´ Κορ. 8,8). Ως εκ τούτου, νηστεία δε σημαίνει άρνηση από τα πάντα αλλά κατά τη διάρκεια κάποιων ημερών σημαίνει εκούσια στέρηση συγκεκριμένων τροφών.

Πότε νηστεύουμε;

Η νηστεία είναι μέρος της Ορθόδοξης θρησκείας και είναι αναγκαία για την είσοδο του ανθρώπου στη Βασιλεία του Θεού.

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω είναι ιδιαίτερα σημαντική και λαμβάνει μέρος σε διάφορες χρονικές περιόδους.

Άμεση περίοδος νηστείας είναι αυτή των Χριστουγέννων η οποία ξεκινάει από τις 15 Νοεμβρίου και ολοκληρώνεται στις 24 Δεκεμβρίου.

Ποιες είναι οι νηστίσιμες τροφές

Λαχανικά, όσπρια, πατάτες, ζυμαρικά, ξηροί καρποί, ελιές, φρούτα (φρέσκα και αποξηραμένα), χυμοί, ταχίνι, μέλι,παξιμάδια, ψωμί, είναι τα τρόφιμα που μπορούν να καταναλωθούν κατά τη διάρκεια της νηστείας. Επίσης, όταν νηστεύουμε και δεν τρώμε ούτε το λάδι, δεν πίνουμε ούτε κρασί ούτε και οινοπνευματώδη ποτά. Μόνο τις ημέρες εκείνες που τρώμε τουλάχιστον το λάδι, επιτρέπονται το κρασί και τα οινοπνευματώδη. Όταν επιτρέπεται το ψάρι, σημαίνει ότι δεν τρώμε κρέας, γαλακτερά, τυροκομικά και αυγά (τρώμε δηλαδή μόνο το ψάρι και το λάδι).

Αυστηρές Νηστείες ( ούτε λάδι ):

Ιανουαρίου 6 ( παραμονή Θεοφανείων), Αυγ.29 ( αποκεφάλιση Προδρόμου), Σεπτ. 14 ( Ύψωση Σταυρού), Δεκ. 24 ( παραμονή Χριστουγέννων )

- Κατάλυση ιχθύος ( εάν οι ημερομηνίες αυτές πέσουν Τετάρτη - Παρασκευή)

Κατάλυση οίνου κ΄ ελαίου

Ιανουάριος

7, 11, 16, 17, 18, 20, 22, 25, 27, 30

Φεβρουάριος

2, 8, 10, 11, 17,24

Μάρτιος

9, 26

Απρίλιος

23, 25, 30

Μάιος

2, 8, 15, 21, 25

Ιούνιος

8, 11, 24, 29, 30

Ιούλιος

1, 2, 17, 20, 22, 25, 26, 27

Αύγουστος

6, 15, 31 ( εάν ή 15η πέσει Τετ.- Παρ. μόνο ψάρι, όχι κρέας, γάλα)

Σεπτέμβριος

1, 6, 9, 13, 20, 23, 26

Οκτώβριος

6, 18 ,23, 26

Νοέμβριος

1, 8, 12, 13,16, 25, 30

Δεκέμβριος

4, 5, 6, 9, 12, 15, 17, 20

Κατάλυση ιχθύος έχουμε μόνο την Τετάρτη ΜεσοΠεντηκοστής, και Τετ. Αποδόσεως Πάσχα.

ΚΑΤΑΛΥΣΗ στα ΠΑΝΤΑ: ( μόνο τις παρακάτω εβδομάδες )

1)Το Δωδεκαήμερο.

2) Την εβδομάδα της Διακαινησίμου.

3) την εβδομάδα του Αγίου Πνεύματος (Πεντηκοστή)

4) Το διάστημα των τριών εβδομάδων από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, με την οποία αρχίζει η περίοδος του Τριωδίου, μέχρι την Κυριακή της Τυρινής.

·         Η πρώτη εβδομάδα – που ονομάζεται και προσφωνήσιμος επειδή αποτελεί την εισαγωγή της όλης περιόδου- είναι απόλυτη, δηλαδή καταλύουμε τα πάντα όλες τις ημέρες και κατά την Τετάρτη και την Παρασκευή.

·         Τη δεύτερη εβδομάδα (από την Κυριακή του Ασώτου μέχρι των Απόκρεω) γίνεται κατάλυση στα πάντα όλες τις ημέρες, εκτός από την Τετάρτη και την Παρασκευή. Τις δύο αυτές ημέρες υπάρχει πλήρης νηστεία, όπως κατά τις ημέρες της Τεσσαρακοστής. Η εβδομάδα αυτή – και  κυρίως η τρίτη Κυριακή- ονομάζεται των Απόκρεω, προφανώς διότι τότε σταματούμε να καταλύουμε κρέας κατά κάποιον τρόπο δηλαδή το αποχαιρετούμε, προκειμένου σε λίγο να αρχίσουμε τη νηστεία.

·         Η Τρίτη εβδομάδα αρχίζει από τη Δευτέρα (μετά την Κυριακή των Απόκρεω) και λήγει της Κυριακή της Τυροφάγου. Την εβδομάδα αυτή – γνωστή ευρύτερα της Τυροφάγου- ο άγιος Θεόδωρος  ο Στουδίτης την ονομάζει «προνήστιμον» και η υμνογραφία «προκαθάρσιον». Κατά την εβδομάδα αυτή απαγορεύεται η κρεοφαγία και επιτρέπεται – όλες τις ημέρες- να καταλύουμε ψάρια, τυρί (και όλα τα γαλακτοκομικά είδη) και αυγά. Με την Κυριακή της Τυρινής κλείνει η προπαρασκευαστική περίοδος των τριών εβδομάδων και από την επόμενη εισερχόμαστε στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή. 

ΑΠΟΛΥΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ

 Οφείλουμε να μην τηρούμε μόνο την τάξη της νηστείας που αφορά τις τροφές, αλλά να απέχουμε και από κάθε αμαρτία, έτσι ώστε, όπως νηστεύουμε στην τροφή μας, να νηστεύουμε και ως προς τη γλώσσα,αποφεύγοντας το ψέμα, την οργή και γενικά κάθε αμαρτία που διαπράττουμε μέσω της γλώσσας.

Επίσης, χρειάζεται να νηστεύουμε ως προς τα μάτια. Να μη βλέπουμε μάταια πράγματα.

Να μην περιεργαζόμαστε κάποιον με αναίδεια. Με αυτό τον τρόπο νηστεύοντας με τρόπο ευπρόσδεκτο από τον Θεό, αποφεύγοντας κάθε είδους κακία που γίνεται μέσω της καθεμιάς εκ των  αισθήσεών μας, θα πλησιάζουμε, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, την άγια ήμερα των Χριστουγέννων, Αναγεννημένοι, Καθαροί και Άξιοι της Μεταλήψεως των Άγιων Μυστηρίων». (ΔΩΡΟΘΕΟΣ ΓΑΖΗΣ-Από το "Η νηστεία της Εκκλησίας", Αρχιμ. Συμεών Κούτσα Εκδ. Αποστολική Διακονία, σελ. 88-92).

Σκοπός της νηστείας είναι να απελευθερωθεί ο άνθρωπος από την παράνομη τυραννία της σάρκας, από την παράδοση του πνεύματος στο σώμα και τις ορέξεις του, που είναι η τραγική συνέπεια της αμαρτίας και της προπατορικής πτώσης του ανθρώπου.

Βεβαίως, ο κύριος σκοπός των θρησκευτικών νηστειών, είναι η πνευματική και ψυχική ανάταση των πιστών, μέσω ενός ολοκληρωμένου συνόλου συμπεριφορών με συμβολικό νόημα.

Η Δίαιτα δεν έχει σχέση με την Νηστεία διότι είναι ένας συγκεκριμένος τρόπος διατροφής με κύριο σκοπό την απώλεια βάρους ή για λόγους υγείας. Η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών δεν είναι μόνο για λίγες ημέρες ή εβδομάδες, αλλά για ολόκληρη τη ζωή.

Τα διατροφικά χαρακτηριστικά της νηστείας

Η ορθόδοξη φιλοσοφία της νηστείας είναι πολύ σημαντική για την όλη μας πνευματική προσπάθεια. Υπάρχουν στην Ορθοδοξία δύο τρόποι νηστείας. Και οι δύο είναι θεμελιωμένοι στη Γραφή και στην Παράδοση και ανταποκρίνονται σε δύο ξεχωριστές ανάγκες ή καταστάσεις του ανθρώπου. Η πρώτη μπορεί να ονομαστεί αυστηρή νηστεία ,επειδή σ’ αυτή έχουμε καθολική αποχή από την τροφή και το ποτό. Τη δεύτερη μπορούμε να την ονομάσουμε ασκητική νηστεία, επειδή σε αυτή έχουμε αποχή από ορισμένα φαγητά και μια ελάττωση στο διαιτητικό σύστημα. Η αυστηρή δίαιτα, επειδή είναι τέτοια η φύση της διαρκεί λίγο, συνήθως μια με τρεις ημέρες.

Πρέπει να αποφεύγουμε μια υπερβολική νηστεία η οποία θα μπορούσε να μας οδηγήσει στην αφαγία και την εξάντληση και από την άλλη μια υπερβολική έλλειψη μέτρου κατά τη λήψη υλικών και πνευματικών τροφών, που θα μπορεί με τη σειρά να μας οδηγήσει σε επιζήμια ή μάλλον ακόμη και αμαρτωλή πληρότητα και κορεσμό.

Νηστεία, με την έννοια της γενικά λιτής διατροφής και της αποχής από τα ζωικά τρόφιμα, δεν έχει ως αυτοσκοπό την αυτοθεραπεία ή το αδυνάτισμα, ούτε πρέπει να χρησιμοποιείται ως προληπτική, παρεμβατική ή επικουρική θεραπεία για καμία ασθένεια, χωρίς επίβλεψη από ειδικό

Η άσκηση της νηστείας

Η τέχνη της ασκητικής νηστείας καθορίστηκε και τελειοποιήθηκε μέσα στην μοναστηριακή παράδοση και μετά έγινε αποδεκτή από όλη την εκκλησία. Η νηστεία αυτή είναι η εφαρμογή των λόγων του Χριστού.

Σύμφωνα με τον πατέρα της Εκκλησίας Ι. Χρυσόστομο, η νηστεία είναι μια θρησκευτική εντολή που εκπροσωπεί τον ανθρώπινο βίο.  θεωρείτε η πρώτη βασική εντολή του θεού στον άνθρωπο. Η νηστεία είναι ειρήνη κοινή σώματος και ψυχής, ατάραχη και σταθερή ζωή και πολιτεία που καταυχαριστεί το Θεό και λυπεί τον εχθρό μας διάβολο.

Επιπλέον, όπως ισχυρίζεται χαρακτηριστικά ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, η νηστεία είναι η μητέρας της σωφροσύνης, η δασκάλα των αρετών, η οποία θα μας οδηγήσει στο να ντύσουμε πιο βαθειά την πνευματική ευτυχία αλλά ταυτόχρονα η νηστεία μας βοηθάει να μην ξεπερνάμε και τα όρια που έχει θέσει στους ανθρώπους ο Θεός. Επιπροσθέτως, η νηστεία μας βοηθάει στον ανεφοδιασμό με πνευματική δύναμη.

 Για να γίνει νηστεία πρέπει να υπάρχει υπομονή, θέληση για τον αγώνα της εγκράτειας και της όρεξης μας. Συμπίπτει με την πίστη, την αγάπη, την ελπίδα αλλά και την ειρήνη και την ομόνοια. Ακόλουθες πίστες της είναι η καθαρή προσευχή καθώς και η αδιάλειπτη δοξολογία και υμνολογία του Θεού.

Σύμφωνα με τον Ιωάννη τον Χρυσόστομοη νηστεία είναι Αναγκαία

«Αν η νηστεία ήταν αναγκαία στον Παράδεισο, είναι πολύ περισσότερο αναγκαία έξω από τον Παράδεισο. Αν ήταν χρήσιμο το φάρμακο πριν από τον τραυματισμό, είναι πολύ περισσότερο χρήσιμο μετά από τον τραυματισμό»

Σύμφωνα με τον Μέγα Βασίλειο «Νηστεία όπλον εστί προς την κατά των δαιμόνων στρατιάν».

Οι τροφές που επιτρέπονται είναι κυρίως τα:

ψωμί, πατάτες, μακαρόνια, ρύζι, γλυκά με λάδι:Δηλαδή υδατάνθρακες που περιέχουν αρκετές θερμίδες, αλλά ταυτόχρονα, αν είναι ολικής αλέσεως μας δίνουν ενέργεια για πολλές ώρες δραστηριότητας, όπως και πολλές βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Θαλασσινά και σαλιγκάρια: ζωικές πρωτεΐνες που περιέχουν μεγάλες ποσότητες από τα πολύτιμα ω-3 λιπαρά οξέα.

Ξηροί καρποί: Είναι πολύ ωφέλιμοι. Έχουν όμως πολλές θερμίδες, ιδιαίτερα τα καρύδια, άρα θα πρέπει να καταναλώνονται με φειδώ αν υπάρχει πρόβλημα βάρους.

Ελαιόλαδο: Άκρως ωφέλιμη λιπαρή ουσία, η οποία περιλαμβάνει στη σύνθεσή της κυρίως μονοακόρεστα λιπαρά.

Λαχανικά και φρούτα: Πρόκειται για πραγματικές «αποθήκες» βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων, αλλά και άπεπτων ινών,

Όσπρια: Υδατάνθρακες που περιέχουν πολλές φυτικές πρωτεΐνες, ίνες, βιταμίνες και μέταλλα.

Πηγή: Κούτσα Συμεών, Μητροπολίτου Νέας Σμύρνης (2016), «Η Νηστεία Της Εκκλησίας, Γιατί, Πότε και Πώς νηστεύουμε», Αποστολική Διακονία, Αθήνα.

Ένα περιστατικό από τη ζωή του Αγίου Νεκταρίου που μας διδάσκει, μέσα από την ταπείνωσή του, την αξία της εργασίας.

Τον καιρό που είχε τη διεύθυνση της Ριζαρείου Σχολής ο άγιος Νεκτάριος, για κάποιο διάστημα ο επιστάτης της Σχολής αρρώστησε. Όταν βγήκε από το Νοσοκομείο, οι γιατροί του είπαν να μην εργαστεί, τουλάχιστον για τρεις μήνες γιατί διαφορετικά θα βάλει σε κίνδυνο τη ζωή του. Οι εργαζόμενοι όμως τότε δεν ήταν μόνιμοι και δεν είχαν ασφάλεια, οπότε υπήρχε το ενδεχόμενο να χάσουν τη δουλειά τους. Αυτό φοβήθηκε και ο επιστάτης της Ριζαρείου.

Μια μέρα λοιπόν, μετά από κάποια μικρή ανάρρωση πήγε στη Σχολή και είδε τα πάντα να είναι πεντακάθαρα. Τον έκοψε κρύος ιδρώτας. Θα πήραν άλλον, υπέθεσε. Πήγε και την άλλη μέρα στη Σχολή και διαπίστωσε πάλι το ίδιο. Βέβαιος πια ότι τον απέλυσαν, πήγε να βρει το διευθυντή της Σχολής. Ο Άγιος τον δέχθηκε με πολλή καλοσύνη και του είπε

– Μην ανησυχείς, παιδί μου, δεν πρόκειται να σε απολύσουν. Να κάνεις ό,τι σου είπαν οι γιατροί.

– Μα ποιος θα καθαρίζει Σεβασμιώτατε τόσον καιρό; Του αποκρίθηκε εκείνος.

– Μην σε απασχολεί παιδί μου, αυτό. Όλα θα είναι καθαρά, σαν να ήσουν εδώ εσύ.

Έφυγε ο επιστάτης γεμάτος χαρά, αλλά και περιέργεια για το ποιος θα καθάριζε τους χώρους της Σχολής τόσους μήνες που θα έλειπε.

Όταν πήγε σπίτι του, του ήλθε η σκέψη να πάει πρωί-πρωί την άλλη μέρα για να δει τι συμβαίνει. Πήγε, αλλά βρήκε πάλι τη Σχολή πεντακάθαρη.

– Αύριο θα πάω πιο πρωί για να δω επιτέλους τι γίνεται, σκέφθηκε.

Πράγματι, μόλις χάραξε, έφθασε στη Σχολή. Και τι να δει! Ο Διευθυντής της Σχολής είχε μαζεμένα τα ράσα του και με μια σκούπα και έναν κουβά στο χέρι καθάριζε τους χώρους και τα αποχωρητήρια! Δεν κρατήθηκε, έτρεξε κοντά του και του είπε

– Σεβασμιώτατε, εσείς κάνετε αυτή την ταπεινωτική εργασία; Σας παρακαλώ, να μην το ξανακάνετε αυτό. Από αύριο θα έρχομαι εγώ. Αισθάνομαι τώρα καλύτερα αλλά και δεν θέλω να κάνετε εσείς αυτή τη δουλειά που πρέπει να την κάνω εγώ.

Ο Άγιος Νεκτάριος τον πήρε τότε από το χέρι, τον οδήγησε στο Γραφείο και του είπε

– Παιδί μου, καμιά εργασία δεν είναι ταπεινωτική. Ο Θεός ευλόγησε την εργασία και ευλογεί και αυτούς που εργάζονται. Αυτό που είδες δεν θα το πεις σε κανέναν, αν θέλεις να μη σε απολύσει η επιτροπή της Σχολής!

Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2018

Σεβαστοί γονείς, κηδεμόνες, γιαγιάδες και παππούδες

Σήμερα, με το Αγιασμό που θα τελεστεί, θα ξεκινήσει επίσημα το νέο κατηχητικό έτος του Ιερού Προσκυνήματος της Αγίας Μαρίνας.

Προσδοκία όλων μας είναι οι προγραμματισμένες συνάξεις που έχουν οριστεί από τον υπεύθυνο Νεότητας, για τις Κυριακές, αμέσως μετά την Θεία Λειτουργία, να αποτελέσουν πρόσφορο έδαφος, στο ασφαλές εκκλησιαστικό περιβάλλον, ώστε τα παιδιά μας να προσεγγίσουν την Ορθοδοξία μέσα από ευχάριστες βιωματικές εμπειρίες που συνάδουν με την χριστιανική ζωή όπως την δίδαξε ο Χριστός, ως ο πρώτος κατηχητής.

Με την θετική σας ανταπόκριση στο κάλεσμα αυτό, γίνεστε ενεργοί σύμμαχοί μας, στην κοινή ευθύνη, την οποία αποδεχόμαστε, προσπαθώντας να διαμορφώσουμε εκείνον τον ηθικό κώδικα, που θα πλαισιώσει και θα θωρακίσει τα παιδιά μας, ως αντιστάθμισμα της κοινωνίας που ολισθαίνει εξαιτίας της ηθικής εξαθλίωσης, του οικονομικού μαρασμού, των πολυπαραγοντικών φαινομένων που ευοδώθηκαν στην εποχή της κρίσης, με συνέπεια να διαρραγεί η σχέση του ανθρώπου με τον Δημιουργό του.  

Το έργο του κατηχητικού δεν είναι να λειτουργήσει μόνο ως η δημιουργική απασχόληση των παιδιών μας μέσα από διηγήματα, χειροτεχνίες, ζωγραφιές τραγούδια, και προσευχές, αλλά να διαδοθούν οι Δογματικές Αλήθειες, οι Λατρευτικές Πρακτικές, τα Ηθικά Διδάγματα των Λόγων του Κυρίου, μέσα από βιωματικές μεθόδους που στόχο θα έχουν την μυσταγωγική διαδικασία,  στην Ένωση με τον Αληθινό Τριαδικό Θεό, στην πνευματική πρόοδο, κάνοντας πράξη καθημερινότητας τον Λόγο και τα Έργα του Κυρίου.

Στην σύγχρονη εποχή της τεχνολογίας και της γνώσης τα κατηχητικά σχολεία δραστηριοποιούνται στο πολιτισμικό γίγνεσθαι και μετατρέπονται σε φορείς κοινωνικοποίησης των παιδιών, αφού επιδιώκουν ομαδικό πνεύμα συνεργασίας και αναβαθμισμένης ψυχαγωγίας, καθώς η ψυχή των παιδιών ευφραίνεται όταν λειτουργούν -συν Θεώ-. Αποτελούν τα πεδία ελεύθερης έκφρασης, σκέψης και διαλόγου και διαπαιδαγωγούν με ορθόδοξο χριστιανικό ήθος τους αυριανούς πολίτες με γόνιμο ενδιαφέρον για το κοινό καλό. Μέσα από την κατηχητική ωρίμανση, τα παιδιά διακρίνουν τους κινδύνους της ζωής που ελλοχεύουν. Εκπαιδεύονται να αντιδρούν με σύνεση, υπομονή και αγάπη.

Τα κατηχητικά συμμετέχουν στην διαδικασία αποφόρτισης από την πίεση και την κούραση της σχολικής και εξωσχολικής ζωής. Πολλές φορές, καλούνται να συμπληρώσουν  το έργο των γονέων και των δασκάλων, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση υγιών και ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων.

Σας καλούμε να παροτρύνετε τα παιδιά σας, και τα εγγόνια σας, ακόμη και όσα είναι μεγαλύτερης ηλικίας, να φοιτήσουν στο κατηχητικό, ώστε να δημιουργήσουμε τα ανάλογα τμήματα που θα ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα και στις προσδοκίες των παιδιών.

Από την πλευρά μας σας υποσχόμαστε να ενδυναμώσουμε τις αρετές και τις αξίες, για τις οποίες εσείς φροντίσατε, θα προσπαθήσουμε να λειτουργήσουμε ως προέκταση των οικογενειών σας , σαν τον ενωτικό δεσμό φιλίας και αγάπης που αναπτύσσεται ανάμεσα στα πνευματικά αδέρφια έχοντας οδηγό, τον δρόμο του Θεού που είναι ο μοναδικός δρόμος ο οποίος δεν οδηγεί σε αδιέξοδα.

Ευχόμαστε καλή κατηχητική και ευλογημένη χρονιά

Οι κατηχητές της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Όλγα Βρεκούση –Βρεττού & Γεώργιος Βρεττός 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΛΟΥΚΑΣ :

Η Ορθοδοξία τιμά την Πέμπτη 18 Οκτωβρίου τον Άγιο Ευαγγελιστή Λουκά.

Ο Λουκάς, ο μέγας Ευαγγελιστής, καταγόταν τη Μεγάλη από την Αντιόχειατης Συρίας, ήταν ιατρός στο επάγ­γελμακαι άριστος γνώστηςτης ζωγραφικής τέχνης.

Κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα της Ρώμης Τίτου Κλαυδίου (41-54 μ. Χ.) ο Λουκάς βρισκόταν στη Θήβα τηςΒοιωτίας και ασκούσε το ιατρικό επάγγελμα.

·         Εκεί συνάν­τησε τον απόστολο Παύλο και, πιστεύσας στο Χριστό, εγκατέλειψε την πατρική του πλάνη, την ειδωλολατρία, ενώ έπαυσε να ασχολείται με την ιατρική επιστήμη, θε­ραπεύοντας τα σώματα, και αφοσιώθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου, για να οδηγεί τις ψυχές στην οδό της σωτη­ρίας και της λυτρώσεως.

·         Ο Ευαγγελιστής Λουκάς, πέραν του προφορικού του κηρύγματος συνέγραψε, καθ’ υπαγόρευση του αποστόλου Παύλου, το φερώνυμό του Ευαγγέλιο, το οποίο απέστειλε σε κάποιον ηγεμόνα, ονόματι Θεόφιλο, που πίστευσε στο Χριστό.Αργότερα συνέγραψε και τις Πράξεις των Αποστόλων, προς χάρη του ίδιου προσώπου, δηλαδή του Θεόφιλου.Μετά τον αποχωρισμό του από τον απόστολο Παύλο, ο Λουκάς περιόδευσε και κήρυξε το Ευαγγέλιο σε όλη την Ελλάδα και τελικά κατέληξε και πάλι στη Θήβα της Βοιωτίας, όπου, καθώς λένε, ανεπαύθηεν ειρήνη, σε ηλικία 80ετών.

·         Στον τόπο δε που ενταφιάστηκε το σώμα του, ο Θεός, θέλοντας να δοξάσει τον πιστό αυτόν ερ­γάτη και θεράποντά Του, έβρεξε κολλύρια στο μνήμα του, σύμβολα της ιατρικής του επιστήμης.Έτσι ο τάφος του Ευαγγελιστή έγινε πασίγνωστος.

·         Κατά τον τέταρτο αιώνα μ. Χ. ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος (337-361 μ. Χ.), γιός του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μετακόμισε από τη Θήβα στην Κωνσταντινούπολη το λεί­ψανο του αγίου αποστόλου και ευαγγελιστή Λουκά, διά του αγίου Αρτεμίου του Μεγάλου, δουκός της Αίγυπτου και κατόπιν μάρτυρος, και το εναπόθεσε στον ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων, κάτω από την Αγία Τράπεζα, μα­ζί με τα λείψανα των αγίων αποστόλων Ανδρέου και Τι­μοθέου.

·         Λουκάς πρώτος ζωγράφισε, με την τεχνι­κή του κεριού και της μαστίχας, την Εικόνα της υπεραγίας, Θεοτόκου έχοντας στις αγκάλες της τον Κύριό μας Ιησού Χριστό.Εν συνεχεία ζωγράφισε και άλλες δύο και όλες μαζί τις πήγε στην ίδια τη Μητέρα του Κυρίου, για να ακούσει από το στόμα της αν της αρέσουν.

Εκείνη δε, μόλις τις είδε, τις δέχτηκε με μεγάλη χαρά και είπε: «Η χάρις του εξ εμού τεχθέντος είη δι’ εμού μετ’ αυτών».

·         Ωσ­αύτως ο Λουκάς ζωγράφισε και τις Εικόνες των κορυ­φαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

·         Έκτοτε το ωραίο αυτό και ευσεβές και πάντιμο έργο, δηλαδή ο εξεικονισμός των Αγίων, διαδόθηκε σε ολόκληρη την οικουμένη.

                                               Τη μνήμη του τιμούμε στις 18 Οκτωβρίου.

(Γεωργίου Δ. Παπαδημητρόπουλου, Με τους Αγίους μας, Συναξαριστής μηνός Οκτωβρίου, εκδ. Αποστ. Διακονία, σ. 153-155).

  

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ και ο Αρχάγγελος Γαβριήλ παρουσιάζονται συνήθως με σπαθί ή σκήπτρο στο δεξί χέρι, σύμβολο της εξουσίας που τους χάρισε ο Θεός. Στο αριστερό χέρι κρατούν πολλές φορές μια σφαίρα που συμβολίζει τον κόσμο.

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ είναι άγγελος, δηλαδή κτιστό, αόρατο και τέλειο πνεύμα, το οποίο δεν το περιορίζει ούτε ο χρόνος, ούτε ο χώρος.

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ είναι ο μόνος που ονομάζεται Αρχάγγελος κατά την Αγία Γραφή καθώς και «ένας των πρώτων αρχόντων» και «άρχων» και το όνομά του σημαίνει «Ποιος Είναι Ομοιος με τον Θεό;».

Είναι άγγελος ο οποίος εμφανίζεται στην Παλαιά Διαθήκη όταν ο Εωσφόρος - που κατείχε την ύψιστη θέση στην κτιστή τελειότητα και το όνομά του σημαίνει «αυτός που φέρει το φως» - επικεφαλής μικρής ομάδας στασιαστών αγγέλων (οι μετέπειτα δαίμονες) που ήθελαν να μην υπακούσουν στις διαταγές του Θεού επαναστατεί, τότε ο Άγγελος Μιχαήλ αναλαμβάνει σημαντικό ρόλο στην υποστολή της ανταρσίας του, κερδίζοντας έτσι τον τίτλο του Αρχάγγελου.

Μάλιστα ο Αρχάγγελος Μιχαήλ ήταν εκείνος που ανήγγειλε στον Αβραάμ την ανάγκη θυσίας του γιου του, Ισαάκ, ενώ ήταν και εκείνος που οδήγησε το λαό του Ισραήλ στη φυγή από την Αίγυπτο.

Στην Καινή Διαθήκη, αυτός είναι που θα αναγγείλει τη δεύτερη έλευση του Ιησού Χριστού και την αρπαγή της εκκλησίας Του, ενώ είναι παρών και στον Ιησού του Ναυί, την πτώση της Ιεριχούς, καθώς και στις ιστορίες του Εμμανουήλ, Δαβίδ και Ηλία. Πάντοτε κρατά ρομφαία, η οποία δίνει την πύρινη τιμωρία στους εχθρούς του Θεού.

Τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, τον συναντάμε επίσης και στην κάθοδο του Χριστού στον Άδη, όπως επίσης και στην Αποκάλυψη του Ιωάννη, όπου ως επικεφαλής των Αγγέλων πολεμά το Σατανά.

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Μιχαήλ θεωρείται από το λαό ότι είναι ο ψυχοπομπός άγγελος, δηλαδή μεταφέρει τις ψυχές στον ουρανό. Μάλιστα σε ορισμένες περιοχές, όπως τη Θράκη, υπάρχουν κάποιες προλήψεις και ο κόσμος δεν αφήνει τη μέρα αυτή τα παπούτσια του έξω από το σπίτι, για να μην τα δει ο Αρχάγγελος και «ενθυμηθεί αυτούς και αναλάβει εκ της ζωής».

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ (Ταξίαρχος και Αρχιστράτηγος) είναι επίσης και ο Προστάτης Άγιος της Πολεμικής Αεροπορίας και η μνήμη του γιορτάζεται με κάθε μεγαλοπρέπεια σε όλες τις Μονάδες της Πολεμικής Αεροπορίας.

Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ είναι ένας από τους απροσμέτρητους αγγέλους. Το όνομά του σημαίνει «ήρωας του Θεού» και είναι ένας από τους λίγους αγγέλους που ονοματίζονται στην Αγία Γραφή.

Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ είναι ο άγγελος που εμφανίστηκε στο προφήτη Δανιήλ, στην γυναίκα του Μανωέ, και της αναγγέλλει πως θα γεννήσει τον Σαμψών. Στον Ιωακείμ και την Άννα, και τους αναγγέλλει πως θα γεννήσουν την Παναγία. Στον ιερέα Ζαχαρία, πως θα γεννήσει τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ είναι αυτός με τον οποίο συνδέονται όλα τα γεγονότα που έχουν σχέση με την γέννηση του Χριστού, είναι εκείνος που έδωσε τον κρίνο στην Παναγία και της ανακοίνωσε ότι θα γεννήσει το Γιο του Θεού και αυτός παρουσιάστηκε στους βοσκούς. Αυτός είπε στον Ιωσήφ, να πάρει την Μαρία και το βρέφος και να φύγει στην Αίγυπτο και ύστερα από καιρό, να επιστρέψει στη γη του Ισραήλ.

Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ τιμάται από την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία στις 26 Μαρτίου, στις 13 Ιουλίου, καθώς επίσης και στις 8 Νοεμβρίου, μαζί με τον Μιχαήλ (η Σύναξη αυτών) και αποτελούν το δεύτερο από τα εννέα τάγματα ασωμάτων .

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΥ

Την Κυριακή 25η Νοεμβρίου δεν θα πραγματοποιηθεί το μάθημα του κατηχητικού λόγω της ψυχαγωγικής επίσκεψης στο μουσείο των παραμυθιών ή «Το Μουσείο Αλλιώς», για την θεματική ενότητα «Βυζάντιο».

Παρακαλούνται οι συμμετέχοντες να συγκεντρωθούν στο Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Μαρίνας στις 14:00 για άμεση αναχώρηση.

Ευχαριστούμε

Ερμηνεία της εικόνας των Εισοδίων της Θεοτόκου

Η ιερή ακολουθία της εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου και η σχετική εικόνα υπηρετούν ένα βαθύτερο σκοπό: χειραγωγούν τον πιστό στο μυστήριο της σάρκωσης του Υιού και Λόγου του Θεού.

Η είσοδος της Θεοτόκου στο ναό είναι το προοίμιο της εύνοιας του Θεού στους ανθρώπους, η προκήρυξη της σωτηρίας των ανθρώπων, η αναγγελία του Χριστού και η πραγματοποίηση του σχεδίου της θείας, οικονομίας. Αυτά διακηρύσσει το απολυτίκιο της εορτής.

 «Σήμερον της ευδοκίας Θεού το προοίμιον και της των ανθρώπων σωτηρίας η προκήρυξις. Εν Ναω του Θεού τρανώς η Παρθένος δείκνυται και τον Χριστόν τοις πάσι προκαταγγέλλεται. Αυτή και ημείς μεγαλοφώνως βοήσωμεν Χαίρε της οικονομίας του Κτιστού η εκπλήρωσις.» Ο ορθόδοξος αγιογράφος με βάση τις παραπάνω πληροφορίες της απόκρυφης διήγησης και τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας για τη Θεοτόκου συνθέτει την εικόνα των Εισοδίων.  Το κύριο πρόσωπο της εικόνας είναι η τριετής Παναγία. Εικονίζεται τη στιγμή που την υποδέχεται στο ναό ο ιερέας Ζαχαρίας, ο μετέπειτα πατέρας του Προδρόμου, καθώς την παραδίδουν ευλαβικά οι θεοσεβείς γονείς της. Πίσω τους ακολουθούν οι παρθένες, «οι αμίαντες θυγατέρες των Εβραίων», που κρατούν αναμμένες λαμπάδες.

Η Παναγία δε ζωγραφίζεται φυσιοκρατικά. Δεν εμφανίζει δηλαδή τίποτε το παιδικό, εκτός από το μικρό μέγεθος του σώματός της. Αυτό γίνεται σκόπιμα. Ο ορθόδοξος αγιογράφος θέλει να μάς απομακρύνει από το γράμμα της διήγησης («τριετής η παις»), για να συλλάβουμε το πνεύμα της, την εκκλησιολογική της διάσταση.

Η Παναγία είναι η Θεοτόκος, η Μητέρα του Θεού.

 Γι’ αυτό ο υμνωδός μάς καλεί «την νηπιάζουσαν φύσει και υπέρ φύσιν Μητέρα αναδειχθείσαν του Θεού ευφημήσωμεν ύμνοις» (Τροπάριο του όρθρου).

Η Παναγία εικονίζεται ως ώριμη γυναίκα με το γνωστό μαφόριό της, όπως τη βλέπουμε στις εικόνες.

Το ίδιο κάνει και ο υμνωδός της Εκκλησίας και για τις λαμπάδες των παρθένων. Οι αναμμένες λαμπάδες δεν είχαν σκοπό να εμποδίσουν την τριετή παιδίσκη να γυρίσει πίσω, στο σπίτι της, καθώς ήταν στο δρόμο προς το ναό –αυτό λέει η απόκρυφη διήγηση- αλλά τούτο: να υποδείξουν τη νοητή λαμπάδα, την Παναγία, και προδηλώσουν έτσι την ανείπωτη μελλοντική αίγλη. Αυτή η αίγλη θα ήταν ο Χριστός, γιατί από την Παναγία θα ανέλαμπε (θα γεννιόταν) φωτίζοντας τους καθισμένους στο σκοτάδι της αμαρτίας ανθρώπους. Αυτόν το συμβολισμό παρουσιάζει το δ’ στιχηρό προσόμοιο του εσπερινού, ήχος δ’ «Αι νεανίδες χαίρουσαι και λαμπάδας κατέχουσαι, της λαμπάδος σήμερον προπορεύονται της νοητής και εισάγουσιν αυτήν εις τα Άγια των Αγίων ιερώς προσηλούσαι την μέλλουσαν αίγλην άρρητον εξ αυτής αναλάμψειν και φωτίσειν τους εν σκότει καθημένους, της αγνωσίας εν Πνεύματι».

Σε πολλές εικόνες πίσω από το Ζαχαρία, αριστερά, παριστάνεται η Παναγία να κάθεται σε καθέδρα με τρία σκαλιά (είναι η αναβαθμοί του θυσιαστηρίου του απόκρυφου κειμένου) και να περιμένει την τροφή που της φέρνει ο άγγελος Γαβριήλ. Η Παναγία να παραμείνει στο Άγιο των Αγίων ως νέα Κιβωτός της Διαθήκης, ως η «έμψυχος κιβωτός» και στα δώδεκα χρόνια της παραμονής της εκεί θα τρέφεται θαυματουργικά με ουράνια τροφή.

Πηγή : Από το βιβλίο “Ο Μυστικός κόσμος των Βυζαντινών Εικόνων” (τόμος δεύτερος), Χρήστου Γ. Γκότση, Εκδ. Αποστολική Διακονία.

Το μυστικό που χτίστηκε η Αγία Σοφία.

Ο ναός είναι χτισμένος σε ρυθμό βασιλικής με τρούλο.  Αρχιτέκτονες ο Ισίδωρος από τη Μίλητο και ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις.

Ο Βυζαντινός Ναός της Ύπατης Σοφίας του Ένσαρκου Λόγου του Θεού, περισσότερο γνωστή ως Αγία Σοφία ή Αγιά-Σοφιά, γνωστός και ως Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ή απλά η μεγάλη Εκκλησία, ήταν από το 360 μέχρι το 1453 Ορθόδοξος καθεδρικός ναός της Κωνσταντινούπολης, με εξαίρεση την περίοδο 1204 - 1261 κατά την οποία ήταν ρωμαιοκαθολικός ναός, ενώ μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης μετατράπηκε σε τέμενος, μέχρι το 1934 και αποτελεί σήμερα μουσειακό χώρο.

Ο πρώτος ναός της Αγίας Σοφίας θεμελιώθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο το 330 μ.Χ. όταν ονόμασε τη μετέπειτα Κωνσταντινούπολη πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η ανέγερση του ναού ολοκληρώθηκε από τον γιο του Κωνστάντιο και τα εγκαίνια έγιναν στις 15 Φεβρουαρίου του 360.

Για την ολοκλήρωση του κολοσσιαίου έργου δούλεψαν αδιάκοπα επί έξι χρόνια 10.000 τεχνίτες

Από κάθε σημείο όπου υπήρχε Ελληνισμός, έγινε προσφορά:

Τα πράσινα μάρμαρα από τη Μάνη και την Κάρυστο, τα τριανταφυλλιά από τη Φρυγία και τα κόκκινα από την Αίγυπτο. Από τον υπόλοιπο κόσμο προσφέρθηκαν τα πολύτιμα πετράδια, ο χρυσός, το ασήμι και το ελεφαντόδοντο, για τη διακόσμηση του εσωτερικού.

Τα εγκαίνια έγιναν στις 27 Δεκεμβρίου του 537 από τον Ιουστινιανό, ο οποίος βλέποντας την υπεροχή της Αγίας Σοφίας έναντι του ξακουστού ναού του Σολομώντα, αναφωνεί: «Δόξα των Θεώ το καταξιωσάντι με τελέσαι τοιούτον έργον. Νενίκηκά σε Σολομών».

Για χίλια και πλέον χρόνια (537-1453), η Αγία Σοφία θα αποτελέσει το κέντρο της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Εκεί, ο λαός θα γιορτάσει τους θριάμβους, θα θρηνήσει τις συμφορές και θα αποθεώσει τους νέους αυτοκράτορες.Ξεχωρίζει για τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο και τα καταπληκτικά ψηφιδωτά.

Ποιο είναι όμως το μυστικό για τον τρόπο που χτίστηκε η Αγία Σοφία;

Η πολυετής επιστημονική έρευνα, έδειξε ότι το υλικό υποδομής που χρησιμοποιήθηκε στον τρούλο της Αγίας Σοφίας είναι κατά 97% παρόμοιο με εκείνο που χρησιμοποιήθηκε στα ιστορικά κτίρια της Ρόδου και περιέχει ένα συστατικό που αντέχει στη φωτιά. Ο σχεδιασμός του τρούλου από τοιχοποιία κι ο έξυπνος τρόπος στήριξής του σε τέσσερα τόξα αλλά και τον τρόπο που μοιράζονται τα φορτία και τις συνδέσεις, αποτελούν ένα θαύμα μηχανικής. Αυτό το οικοδομικό υλικό, είναι ένα είδος πυρίμαχου τούβλου, που είναι όμως δώδεκα φορές πιο ελαφρύ από το κανονικό τούβλο και αντέχει στην ένταση που προκαλεί ο σεισμός.

Η Αγία Σοφία άντεξε 64 σεισμούς μέχρι 7,4 Ρίχτερ.

Αποκαλύφθηκε επίσης ότι η λάσπη που χρησιμοποιήθηκε αποτελείτο από ημι- αποκρυσταλλοποιημένο υλικό το οποίο έχει την ιδιότητα να απορροφά την ενέργεια του σεισμού: «Πριν ακόμη και από τον σεισμό του 1999, είχαμε βεβαιωθεί ότι η σύνθεση και η ιδιοσυστασία του υλικού που χρησιμοποιήθηκε μπορούσε να αντέξει σε έναν μεγάλο σεισμό» (βεβαίωσε η καθηγήτρια του ΕΜΠ κυρία Τόνια Μωροπούλου, η οποία συμμετείχε στην επιστημονική έρευνα).

Λέγεται ότι ο ασβέστης ζυμώθηκε με λάδι αντί για νερό.

τέσσερις τεράστιοι πεσσοί, (κτιστοί τετράγωνοι στύλοι) που απέχουν μεταξύ τους ο ένας από τον άλλο 30 μ., στηρίζουν τα τέσσερα μεγάλα τόξα πάνω στα οποία εδράζεται ο τρούλος, με διάμετρο 31 μέτρων.

Ο τρούλος δίνει την εντύπωση ότι αιωρείται εξαιτίας των παραθύρων που βρίσκονται γύρω στη βάση του. Ο σύγχρονος ιστορικός Προκόπιος λέει: ...δίνει την εντύπωση ότι είναι ένα κομμάτι ουρανού που κρέμεται στη γη.

Όλες οι κρατικές μεγάλες τελετές λάμβαναν μέρος στην Αγία Σοφία, όπως:

v      στέψη αυτοκρατόρων

v      βάφτιση πορφυρογέννητων

v      γάμοι αυτοκρατόρων

v      κηδείες των ίδιων προσώπων

v      χειροτονίες Πατριαρχών

v     υποδοχές αρχηγών Ορθοδόξων κρατών και αρχηγών Ορθοδόξων εκκλησιών .

v     Δοξολογίες και επίσημες προς τον Θεό ευχαριστίες και άλλες άπειρες πατριαρχικές και αυτοκρατορικές γιορτές.

Στην Αγία Σοφία υπήρχε ειδική εξέδρα(θρόνος), όπου στεκόταν ο αυτοκράτορας.

Η ΑΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ

Την μέρα που πάρθηκε η Πόλη, έβαλαν σ΄ένα καράβι την Αγία Τράπεζα της Αγίας-Σοφίας, να την πάνε στην Φραγκιά, για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων.

Λέγεται πως στη θάλασσα του Μαρμαρά άνοιξε το καράβι και η Αγία Τράπεζα βούλιαξε στον πάτο. Στο μέρος εκείνο η θάλασσα είναι λάδι, όση θαλασσοταραχή και κύματα κι αν υπάρχουν τριγύρω. Αυτό το μέροςτο γνωρίζουν οι ναυτικοί από τη γαλήνη,που επικρατεί πάντοτε στο συγκεκριμένο σημείο, και από την ευωδία που αναβλύζει.

Πηγή : Αρχαία Ελληνικά

Η παραβολή του καλού Σαμαρείτη

Λουκ.10.30-37

Λουκ. 10,30 Επήρε δε ο Ιησούς, εξ αφορμής αυτής της ερωτήσεως, πάλιν τον λόγον

                  και είπε την παραβολήν· “Ενας άνθρωπος κατέβαινε από την

Ιερουσαλήμ εις την Ιεριχώ και έπεσε εις τα χέρια ληστών, οι οποίοι,

αφού του επήραν τα χρήματα, τον εγύμνωσαν, τον επλήγωσαν και

έφυγαν, αφήσαντες αυτόν μισοπεθαμένον.

Λουκ. 10,31 Κατά σύμπτωσιν ένας ιερεύς κατέβαινε στον δρόμον εκείνον και,

μολονότι είδε τον τραυματίαν, τον επροσπέρασε, χωρίς να του δώση

καμμίανβοήθειαν.

Λουκ. 10,32 Το ίδιο και κάποιος Λευΐτης, όταν έφθασε στο μέρος εκείνο, επλησίασε

τον πληγωμένον, τον είδε, αλλά τον επροσπέρασε ασυγκίνητος.

Λουκ. 10,33 Ενας όμως Σαμαρείτης, ο όποιος περνούσε από τον δρόμον εκείνον,

                 ήλθε στο μέρος, όπου κατέκειτομισοπεθαμένος ο τραυματίας, τον είδε

και τον εσπλαγχνίσθηκε.

Λουκ. 10,34 Επλησίασε κοντά του, έδεσε με προσοχήν πολλήν τα τραύματά του,

                  αφού προηγουμένως τα έπλυνε και τα άλειψε μα λάδι και κρασί, τον

ανέβασεν στο ζώον του, τον επήγε εις κάποιο πανδοχείον και τον

επεριποιήθηκε ο ίδιος.

Λουκ. 10,35 Την άλλην δε ημέρα εβγήκεν από το δωμάτιον του τραυματίου, όπου

είχε διανυκτερεύσει, έβγαλε δύο δηνάρια, τα έδωσε στον ξενοδόχον

και του είπε· Περιποιήσου τον, με όσην επιμέλειαν ημπορείς. Και

ο,τι εξοδέψεις παραπάνω, εγώ, όταν επιστρέψω από την πατρίδα

μου, θα σου το πληρώσω σαν προσωπικόν μου χρέος.

Λουκ. 10,36 Λοιπόν, ηρώτησε τότε ο Κυριος τον νομοδιδάσκαλον, ποιός από τους

τρεις αυτούς νομίζεις, ότι εφάνηκε πραγματικός πλησίον και αδελφός

δια τον άνθρωπον αυτόν, που είχε πέσει στα χέρια των ληστών;”

Λουκ. 10,37 Εκείνος δε είπε· “αυτός που έκαμε πράξινευσπλαγχνίας και αγάπης

προς εκείνον”. Είπε λοιπόν εις αυτόν ο Ιησούς· “πήγαινε και συ και

πράττε όμοια με αυτόν. (Κανε το καλόν με αγάπην προς όλους, είτε

Ιουδαίοι είναι είτε Σαμαρείταιείτε φίλοι είτε εχθροί”).

Ο Χρυσός Κανών Ματ.7.12

Ματθ. 7,12:Λοιπόν, όσα θέλετε να κάνουν εις σας οι άνθρωποι,

παρόμοιακαι σεις να κάνετε εις αυτούς. Διότι αυτός

είναι ο νόμος και οι προφήτες, (δηλαδή να αγαπάτε

τους άλλους και να φέρεσθε με αγάπην, όπως θέλετε να

σας αγαπούν και να φέρωνται προς σας οι άλλοι).

Η Μεγάλη Εντολή Ματ.22.34-40 (Μκ.12.28-34. Λκ.10.25-28)

Ματθ. 22,34:Οι δε Φαρισαίοι, όταν ήκουσαν ότι απεστόμωσε τους

                        Σαδδουκαίους, εμαζεύτηκαν στο ίδιο μέρος, όπου ήτο

ο Ιησούς,

Ματθ. 22,35:και ένας από αυτούς νομοδιδάσκαλος, τον ηρώτησε, με

την πονηράν διάθεσιν να τον φέρη εις δύσκολον θέσιν,

λέγων·

Ματθ. 22,36:“Διδάσκαλε, ποία είναι η μεγαλυτέρα εντολή μέσα

στον νόμον;”

Ματθ. 22,37:Ο δε Ιησούς απήντησεν εις αυτόν· “να αγαπάς Κυριον

τον Θεόν σου με όλην την καρδιάν σου και με όλην την

ψυχήν σου και με όλην την δοιάνοιάν σου.

Ματθ. 22,38:Αυτή είναι η πρώτη και μεγάλη εντολή.

Ματθ. 22,39:Δευτέρα δε εντολή ομοία με αυτήν· να αγαπάς τον

πλησίον σου σαν τον εαυτόν σου.

Ματθ. 22,40:Επάνω εις τας δύο αυτάς εντολάς όλος ο νόμος και οι

προφήται στηρίζονται”. (Και εις την πονηράν εκείνην

ερώτησιν έδωσε τηνθείαν απάντησίν του”.

Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε περί το 280-284 μ.Χ. και πέθανε το 303 ή το 305 μ.Χ. στηΘεσσαλονίκη και αποτελεί ένα από τους Μεγαλομάρτυρες της Χριστιανοσύνης.  Ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας στη Θεσσαλονίκη. Σύντομα ανελίχθηκε στις βαθμίδες του Ρωμαϊκού στρατού με αποτέλεσμα σε ηλικία 22 ετών να φέρει το βαθμό του χιλιάρχου. Ως αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού κάτω από τη διοίκηση του Τετράρχη (και έπειτα αυτοκράτορα) Γαλερίου Μαξιμιανού, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός, έγινε χριστιανός και φυλακίστηκε στην Θεσσαλονίκη το 303 μ.Χ., διότι αγνόησε το διάταγμα τουαυτοκράτορα Διοκλητιανού «περί αρνήσεως του χριστιανισμού». Μάλιστα λίγο νωρίτερα είχε ιδρύσει κύκλο νέων προς μελέτη της Αγίας Γραφής.

Στη φυλακή ήταν και ένας νεαρός χριστιανός ο Νέστορας ο οποίος θα αντιμετώπιζε σε μονομαχία τον φοβερό μονομάχο της εποχής Λυαίο. Ο νεαρός χριστιανός πριν τη μονομαχία επισκέφθηκε τον Δημήτριο και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Άγιος Δημήτριος τουέδωσε την ευχή του και το αποτέλεσμα ήταν ο Νέστορας να νικήσει το Λυαίο και να προκαλέσει την οργή του αυτοκράτορα. Διατάχθηκε τότε να θανατωθούν και οι δύο, Νέστορας και Δημήτριος.

Οι συγγραφείς εγκωμίων του Αγίου Δημητρίου, Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, ο Γρηγόριος Παλαμάς και ο Δημήτριος Χρυσολωράς, αναφέρουν ότι το σώμα του Αγίου ετάφη στον τόπο του μαρτυρίου, ο δε τάφος μετεβλήθη σε βαθύ φρέαρ που ανέβλυζε μύρο, εξ ου και η προσωνυμία του Μυροβλήτου. Οι πιστοί  συνέλεγαν το μύρο σε  φιαλίδια που ήταν κατασκευασμένα από γυαλί, πηλό ή μολύβι, τα λεγόμενα κουτρούβια.  Το μύρο του Αγίου είναι το θαύμα του Θεού και η μεγάλη ευλογία του Μεγαλομάρτυρος προς τους πιστούς Χριστιανούς που επικαλούνται τις ακοίμητες πρεσβείες του.

Στις βυζαντινές εικόνες αλλά και στη σύγχρονη αγιογραφία ο Άγιος Δημήτριος παρουσιάζεται αρκετές φορές ως καβαλάρης με κόκκινο άλογο (σε αντιδιαστολή του λευκού αλόγου του Αγίου Γεωργίου) να πατά τον άπιστο Λυαίο.

Την  26η Οκτωβρίου, ο Άγιος Δημήτριος τιμάται ως πολιούχος Άγιος της Θεσσαλονίκης.

Με τη βοήθεια του Αγίου Δημητρίου,η πόλη της Θεσσαλονίκης σώθηκε πολλές φορές από τις επιδρομές των Αβάρων, των Σλάβων και των Βουλγάρων. Οι υπερασπιστές της διηγούνταν πολλές φορές ότι έβλεπαν έναν πολεμιστή πάνω στο άλογο του να προχωρεί μπροστά στα πλήθη και να καταδιώκει με το ξίφος του τους εχθρούς. Με αυτή την μορφή παρουσιάζεται και από τη βυζαντινή αγιογραφία.

Οι μαρτυρίες λένε ότι δεν τον έβλεπαν σε όνειρο, αλλά τον έβλεπαν στην πραγματικότητα αυτόν τον ίδιον να μάχεται μεταξύ των στρατιωτών, να προηγείται και να οδηγεί αυτούς στην νίκη και στην σωτηρία.Άλλοτε τον έβλεπαν επάνω στα τείχη όμοιον προς οπλίτη πλήττοντα με το ξίφος του τους βαρβάρους. Άλλοτε τον έβλεπαν ενδεδυμένο με χλαίναν επί του πολεμικού του ίππου και κραδαίνοντα την αήττητον λόγχην του να προηγείται στις εξόδους εναντίον των πολιορκητών. Άλλοτε πάλιν φορών λευκή χλαμύδα διατρέχει το τείχος και έπειτα τρέχει επί της θαλάσσης δρομαίως περιπατών ως επί στερεού εδάφους και διασκορπίζει τον στόλο των βαρβαρικών μονοξύλων. Και δεν τον έβλεπαν τον Αθλοφόρο μόνο οι πιστοί αλλά και αυτοί οι εχθροί. Όταν, μάλιστα, τους ρωτούσαν μετά τη νίκη γιατί έφυγαν εκείνοι έλεγαν: «Είδομεν ένα άνδρα ξανθόν και λαμπρόν, ο οποίος εκάθητο επί λευκού ίππου και εφόρει ιμάτιον λευκόν».

Αξίζει να αναφέρουμε ότι την ημέρα της γιορτής του Αγίου, στις 26 Οκτωβρίου 1912, ο ελληνικός στρατός μπήκε νικητής στη Θεσσαλονίκη ελευθερώνοντας την από τους Τούρκους.

 Υπάρχουν πολλές αυθεντικές μαρτυρίες για το Μύρο του Πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου

ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΛΟΥΚΑΣ :

Η Ορθοδοξία τιμά την Πέμπτη 18 Οκτωβρίου τον Άγιο Ευαγγελιστή Λουκά.

Ο Λουκάς, ο μέγας Ευαγγελιστής, καταγόταν τη Μεγάλη από την Αντιόχειατης Συρίας, ήταν ιατρός στο επάγ­γελμακαι άριστος γνώστηςτης ζωγραφικής τέχνης.

Κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα της Ρώμης Τίτου Κλαυδίου (41-54 μ. Χ.) ο Λουκάς βρισκόταν στη Θήβα τηςΒοιωτίας και ασκούσε το ιατρικό επάγγελμα.

·         Εκεί συνάν­τησε τον απόστολο Παύλο και, πιστεύσας στο Χριστό, εγκατέλειψε την πατρική του πλάνη, την ειδωλολατρία, ενώ έπαυσε να ασχολείται με την ιατρική επιστήμη, θε­ραπεύοντας τα σώματα, και αφοσιώθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου, για να οδηγεί τις ψυχές στην οδό της σωτη­ρίας και της λυτρώσεως.

·         Ο Ευαγγελιστής Λουκάς, πέραν του προφορικού του κηρύγματος συνέγραψε, καθ’ υπαγόρευση του αποστόλου Παύλου, το φερώνυμό του Ευαγγέλιο, το οποίο απέστειλε σε κάποιον ηγεμόνα, ονόματι Θεόφιλο, που πίστευσε στο Χριστό.Αργότερα συνέγραψε και τις Πράξεις των Αποστόλων, προς χάρη του ίδιου προσώπου, δηλαδή του Θεόφιλου.Μετά τον αποχωρισμό του από τον απόστολο Παύλο, ο Λουκάς περιόδευσε και κήρυξε το Ευαγγέλιο σε όλη την Ελλάδα και τελικά κατέληξε και πάλι στη Θήβα της Βοιωτίας, όπου, καθώς λένε, ανεπαύθηεν ειρήνη, σε ηλικία 80ετών.

·         Στον τόπο δε που ενταφιάστηκε το σώμα του, ο Θεός, θέλοντας να δοξάσει τον πιστό αυτόν ερ­γάτη και θεράποντά Του, έβρεξε κολλύρια στο μνήμα του, σύμβολα της ιατρικής του επιστήμης.Έτσι ο τάφος του Ευαγγελιστή έγινε πασίγνωστος.

·         Κατά τον τέταρτο αιώνα μ. Χ. ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος (337-361 μ. Χ.), γιός του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μετακόμισε από τη Θήβα στην Κωνσταντινούπολη το λεί­ψανο του αγίου αποστόλου και ευαγγελιστή Λουκά, διά του αγίου Αρτεμίου του Μεγάλου, δουκός της Αίγυπτου και κατόπιν μάρτυρος, και το εναπόθεσε στον ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων, κάτω από την Αγία Τράπεζα, μα­ζί με τα λείψανα των αγίων αποστόλων Ανδρέου και Τι­μοθέου.

·         Λουκάς πρώτος ζωγράφισε, με την τεχνι­κή του κεριού και της μαστίχας, την Εικόνα της υπεραγίας, Θεοτόκου έχοντας στις αγκάλες της τον Κύριό μας Ιησού Χριστό.Εν συνεχεία ζωγράφισε και άλλες δύο και όλες μαζί τις πήγε στην ίδια τη Μητέρα του Κυρίου, για να ακούσει από το στόμα της αν της αρέσουν.

Εκείνη δε, μόλις τις είδε, τις δέχτηκε με μεγάλη χαρά και είπε: «Η χάρις του εξ εμού τεχθέντος είη δι’ εμού μετ’ αυτών».

·         Ωσ­αύτως ο Λουκάς ζωγράφισε και τις Εικόνες των κορυ­φαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

·         Έκτοτε το ωραίο αυτό και ευσεβές και πάντιμο έργο, δηλαδή ο εξεικονισμός των Αγίων, διαδόθηκε σε ολόκληρη την οικουμένη.

                                               Τη μνήμη του τιμούμε στις 18 Οκτωβρίου.

(Γεωργίου Δ. Παπαδημητρόπουλου, Με τους Αγίους μας, Συναξαριστής μηνός Οκτωβρίου, εκδ. Αποστ. Διακονία, σ. 153-155).