Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε
ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ.»
Τί σημαίνουν τά λόγια τοῦ Χριστοῦ,
ἔως πότε πρός ὑμᾶς ἔσομαι; ἔως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;
Είναι τα προοίμια του Σταυρού και της Ανάστασης.Προϊούσης της μεγάλης τεσσαρακοστής, η Εκκλησία μας εισάγει στην μεγάλη αλήθεια της κατάλυσης του Θανάτου.Όλη η σαρακοστή με τα χαρακτηριστικά ευαγγελικά αναγνώσματα από το δεύτερο ευαγγέλιο, μας προδιαθέτει και μας μυεί στο μυστήριο της εξουσίας του Σταυρού και της Ανάστασης. Έχουμε μια πρώτη αναμέτρηση εδώ. Ο Χριστός ενώπιον του δαιμονιζομένου νέου, αναμετράται με τον σατανά, όχι ως ίσος προς ίσον, αλλά ως παντοδύναμος θεός προς πνεύμα ακάθαρτον και δουλικόν , πού πιστεύει και φρίσσει.
Η εικόνα μιλάει από μόνη της. Ο άνθρωπος αδύναμος και μακρυά από τον Θεό, γίνεται υποχείριο του σατανά. Το παιδί αυτό, εικονίζει την προ και κατά Χριστόν ανθρωπότητα πού ξέπεσε και έγινε δούλη στην σατανική εξουσία.Ο Χριστός όμως με την καταλυτική και σωτηριώδη παρουσία Του, ανασύρει την πεσούσα φύση μας από τον δαιμονισμό, τον θάνατο, τον ζόφο της αγνωσίας του Θεού και την εισάγει πάλιν εις τον παράδεισον.
Στην ορθόδοξη ερμηνεία του θαύματος, δεν μας ενδιαφέρει πρώτιστα, η φιλολογική διαμάχη και ο εξορθολογισμός του εν λόγω περιστατικού. Αν δηλαδή ο νέος ήταν κατειλημμένος από δαιμόνιο, όπως θέλει ο Μάρκος ή επιληπτικός σεληνιαζόμενος, όπως παραθέτει ο Ματθαίος.
Το περιστατικό είναι δυνατό και κραυγαλέο. Είναι η εξουσία του δαίμονα πάνω στον πεσόντα άνθρωπο και η τελική νίκη του Χριστού, πού προαυγάζει τα του σταυρού τρόπαια.Είναι πνευματική η εικόνα, κατηχητική, μυσταγωγική στην σωτηριολογία μας. Εύκολα ο βασανισμένος άνθρωπος κάθε εποχής, αυτός πού μαστίζεται από τον δαιμονισμό των παθών και της απελπισίας ταυτίζεται με τον νέο του περιστατικού. Εύκολα στους αφρούς και τους σπασμούς του διαβλέπει την δική του κόλαση, την δική του αγωνία να δεί την Αλήθεια και να βρεί τον θεό, τυρρανούμενος όμως κάτω από την φρικτή εξουσία του σατανά, στον οποίο ελεύθερα παραδόθηκε ως υποχείριο. Από αυτήν την αγωνία έρχεται ο πάλαι Πλάστης και νυν ελευθερωτής να τον λυτρώσει και να δηλώσει δυναμικά την παρουσία, την παντοδυναμία Του, την τελική και οριστική Του νίκη πάνω σε όλες τις βασανιστικές και θανατερές πραγματικότητες πού δυναστεύουν το γένος μας.
Η μεγάλη Τεσσαρακοστή οδεύει προς το τέλος της. Μετά την απελευθέρωση του δαιμονισμένου, ο Χριστός θα προαγγείλει στους μαθητές Του, το Πάθος και την Ανάσταση Του. Θα τους καλέσει σε συμπόρευση, συσταύρωση και συνανάσταση, θα μιλήσει για ποτήριο μαρτυρίου και βάπτισμα θανάτου. Θα θέσει καθαρά , χωρίς ωραιοποιήσεις και στρογγυλέματα, την πορεία του αληθινού μαθητή. Ο κόσμος θα απορρίψει τον Χριστό και θα θελήσει να θανατώσει και να εξαφανίσει την Εκκλησία, τον λόγο και το έργο της.
Όμως πίσω από το ποτήριο του θανάτου , τις διώξεις και την φρικτή αποδοκιμασία, θα λάμψει η ανάσταση και η συμβασιλεία. Η από πριν νίκη του Χριστού. Αυτή θα φανεί στα προοίμια της δόξας Του, όταν θα αναστήσει από τους νεκρούς τον Λάζαρο. Ο θάνατος λοιπόν ουκέτι κυριεύει. Η μαρτυρική του Εκκλησία πού θα ζήσει τις αποκαλυπτικές και φρικτές μέρες του μαρτυρίου, πορεύεται μαζί Του, από πριν νικήτρια και δοξασμένη στην αιώνια νίκη και χαρά.
ππκ 9-4-2016 – Πηγή: http://proskynitis.blogspot.gr/
Στιχηρὰ Ἀναστάσιμα τῆς Ὀκτωήχου
Ἦχος βαρὺς
Δεῦτε ἀγαλλιασώμεθα τῷ Κυρίῳ, τῷ συντρίψαντι θανάτου τὸ κράτος, καὶ φωτίσαντι ἀνθρώπων τὸ γένος, μετὰ τῶν Ἀσωμάτων κραυγάζοντες· Δημιουργὲ καὶ Σωτὴρ ἡμῶν δόξα σοι.
Σταυρὸν ὑπέμεινας Σωτήρ, καὶ ταφὴν δι' ἡμᾶς, θανάτῳ δὲ ὡς Θεός, θάνατον ἐνέκρωσας· διὸ προσκυνοῦμεν τὴν τριήμερόν σου ἀνάστασιν, Κύριε δόξα σοι.
Ἀπόστολοι ἰδόντες τὴν Ἔγερσιν τοῦ Δημιουργοῦ, ἐθαύμασαν βοῶντες τὴν αἴνεσιν τὴν Ἀγγελικήν. Αὕτη ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας, οὗτος ὁ πλοῦτος τῆς Βασιλείας, ὁ παθὼν δι' ἡμᾶς, Κύριε δόξα σοι.
Ἕτερα Στιχηρά, Ἀνατολικά. - Ὀκτώηχος
Κἂν συνελήφθης Χριστέ, ὑπὸ ἀνόμων ἀνδρῶν, ἀλλὰ σύ μου εἶ Θεός, καὶ οὐκ αἰσχύνομαι, ἐμαστίχθης τὸν νῶτον, οὐκ ἀρνοῦμαι. Σταυρῷ προσηλώθης, καὶ οὐ κρύπτω· εἰς τὴν Ἔγερσίν σου καυχῶμαι· ὁ γὰρ θάνατος σου ζωή μου. Παντοδύναμε καὶ φιλάνθρωπε, Κύριε δόξα σοι.
Δαυϊτικὴν προφητείαν ἐκπληρῶν, Χριστὸς μεγαλειότητα, ἐν Σιών, τὴν οἰκείαν Μαθηταῖς ἐξεκάλυψεν, αἰνετὸν δεικνὺς ἑαυτόν, καὶ δοξαζόμενον ἀεί, σὺν Πατρὶ τε καὶ Πνεύματι ἁγίῳ, πρότερον μὲν ἄσαρκον ὡς Λόγον, ὕστερον δὲ δι' ἡμᾶς, σεσαρκωμένον, καὶ νεκρωθέντα ὡς ἄνθρωπον, καὶ ἀναστάντα κατ' ἐξουσίαν ὡς φιλάνθρωπον.
Κατῆλθες ἐν τῷ ᾍδῃ Χριστὲ ὡς ἠβουλήθης, ἐσκύλευσας τὸν θάνατον, ὡς Θεὸς καὶ Δεσπότης, καὶ ἀνέστης τριήμερος, συναναστήσας τὸν Ἀδάμ, ἐκ τῶν τοῦ ᾍδου δεσμῶν καὶ τῆς φθορᾶς, κραυγάζοντα καὶ λέγοντα· Δόξα τῇ Ἀναστάσει σου, μόνε φιλάνθρωπε.
Ἐν τάφῳ κατετέθης, ὡς ὁ ὑπνῶν Κύριε, καὶ ἀνέστης τριήμερος, ὡς δυνατὸς ἐν ἰσχύϊ, συναναστήσας τὸν Ἀδάμ, ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου, ὡς παντοδύναμος.
Ἦχος βαρὺς
Δεῦτε ἀγαλλιασώμεθα τῷ Κυρίῳ, τῷ συντρίψαντι θανάτου τὸ κράτος, καὶ φωτίσαντι ἀνθρώπων τὸ γένος, μετὰ τῶν Ἀσωμάτων κραυγάζοντες· Δημιουργὲ καὶ Σωτὴρ ἡμῶν δόξα σοι.
Σταυρὸν ὑπέμεινας Σωτήρ, καὶ ταφὴν δι' ἡμᾶς, θανάτῳ δὲ ὡς Θεός, θάνατον ἐνέκρωσας· διὸ προσκυνοῦμεν τὴν τριήμερόν σου ἀνάστασιν, Κύριε δόξα σοι.
Ἀπόστολοι ἰδόντες τὴν Ἔγερσιν τοῦ Δημιουργοῦ, ἐθαύμασαν βοῶντες τὴν αἴνεσιν τὴν Ἀγγελικήν. Αὕτη ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας, οὗτος ὁ πλοῦτος τῆς Βασιλείας, ὁ παθὼν δι' ἡμᾶς, Κύριε δόξα σοι.
Ἕτερα Στιχηρά, Ἀνατολικά. - Ὀκτώηχος
Κἂν συνελήφθης Χριστέ, ὑπὸ ἀνόμων ἀνδρῶν, ἀλλὰ σύ μου εἶ Θεός, καὶ οὐκ αἰσχύνομαι, ἐμαστίχθης τὸν νῶτον, οὐκ ἀρνοῦμαι. Σταυρῷ προσηλώθης, καὶ οὐ κρύπτω· εἰς τὴν Ἔγερσίν σου καυχῶμαι· ὁ γὰρ θάνατος σου ζωή μου. Παντοδύναμε καὶ φιλάνθρωπε, Κύριε δόξα σοι.
Δαυϊτικὴν προφητείαν ἐκπληρῶν, Χριστὸς μεγαλειότητα, ἐν Σιών, τὴν οἰκείαν Μαθηταῖς ἐξεκάλυψεν, αἰνετὸν δεικνὺς ἑαυτόν, καὶ δοξαζόμενον ἀεί, σὺν Πατρὶ τε καὶ Πνεύματι ἁγίῳ, πρότερον μὲν ἄσαρκον ὡς Λόγον, ὕστερον δὲ δι' ἡμᾶς, σεσαρκωμένον, καὶ νεκρωθέντα ὡς ἄνθρωπον, καὶ ἀναστάντα κατ' ἐξουσίαν ὡς φιλάνθρωπον.
Κατῆλθες ἐν τῷ ᾍδῃ Χριστὲ ὡς ἠβουλήθης, ἐσκύλευσας τὸν θάνατον, ὡς Θεὸς καὶ Δεσπότης, καὶ ἀνέστης τριήμερος, συναναστήσας τὸν Ἀδάμ, ἐκ τῶν τοῦ ᾍδου δεσμῶν καὶ τῆς φθορᾶς, κραυγάζοντα καὶ λέγοντα· Δόξα τῇ Ἀναστάσει σου, μόνε φιλάνθρωπε.
Ἐν τάφῳ κατετέθης, ὡς ὁ ὑπνῶν Κύριε, καὶ ἀνέστης τριήμερος, ὡς δυνατὸς ἐν ἰσχύϊ, συναναστήσας τὸν Ἀδάμ, ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου, ὡς παντοδύναμος.
Η Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ
Αρχάγγελος Γαβριήλ - γ' τέταρτο 14ου αι. μ.Χ. -
Ιερά Mονή Xιλανδαρίου, Άγιον Όρος
Τὸν σὴν ἀπαγγείλαντα σάρκωσιν Νόα,
Τιμῇ πρεπούσῃ πᾶσα σάρξ τιμᾷ, Λόγε.
Εἰκάδι ἀμ' ὕμνους Γαβριὴλ κτίσιν ἕκτῃ ἐγείρει.
Τιμῇ πρεπούσῃ πᾶσα σάρξ τιμᾷ, Λόγε.
Εἰκάδι ἀμ' ὕμνους Γαβριὴλ κτίσιν ἕκτῃ ἐγείρει.
Το όνομα Γαβριήλ σημαίνει «άνθρωπος του Θεού». Στην Αγία Γραφή, τον Αρχάγγελο Γαβριήλ τον συναντάμε μία φορά στην Παλαιά Διαθήκη και δύο φορές στην Καινή.
Στην Παλαιά Διαθήκη, μας τον παρουσιάζει ο Δανιήλ σε μια όραση του (Η' 16-17), όταν ζητάει απ' αυτόν την εξήγηση της. Εκεί παρουσιάζεται μπροστά του κάποιος άνθρωπος, που είναι ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, και του εξηγεί ότι το κριάρι με τα δύο κέρατα σήμαινε τους βασιλείς της Μηδίας και της Περσίας, ο δε τριχωτός τράγος, το βασιλιά της Ελλάδας.  Στην Καινή Διαθήκη, ο αρχάγγελος Γαβριήλ στέλνεται στο Ζαχαρία (Λουκ. Α' 11 - 19) και του αναγγέλλει ότι η γυναίκα του Ελισάβετ θα συλλάβει και θα γεννήσει τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, επίσης, είναι αυτός που ευαγγελίζεται στην Παρθένο Μαρία την άσπορη σύλληψη και γέννηση του Σωτήρα Χριστού (βλέπε 25 Μαρτίου). 
Η Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ
Менологий 25- 28 марта; Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см.; местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Library)
Ο Ευαγγελισμός της Υπεραγίας Θεοτόκου
Βυζαντινό Μηνολόγιο τού Μαρτίου (25 - 28) τού 14ου αιώνα μ.Χ. και ευρίσκεται Αγγλία. Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη. Αγγλία
|
Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’. Τῶν οὐρανίων στρατιῶν Ἀρχιστράτηγε, δυσωποῦμέν σε ἀεί ἡμεῖς οἱ ἀνάξιοι, ἵνα ταῖς σαῖς δεήσεσι τειχίσῃς ἡμᾶς, σκέπῃ τῶν πτερύγων τῆς ἀῢλου σου δόξης, φρουρῶν ἡμᾶς προσπίπτοντας ἐκτενῶς καί βοῶντας· Ἐκ τῶν κινδύνων λύτρωσαι ἡμᾶς, ὡς Ταξιάρχης τῶν ἄνω Δυνάμεων. Ἕτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος δ’. Ὃ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῳ. Φερωνυμία καταλλήλω ἐμπρέπων, καθυπουργεῖς ἐν τὴ τοῦ Λόγου σαρκώσει, ὡς στρατηγοὶ τῶν Ἀσωμάτων τάξεων ὅθεν εὐηγγέλισαι, τὴ Παρθένω Μαρία, χαῖρε προσφωνῶν αὐτή, τὸν Θεὸν γὰρ συλλήψη, ὂν ἐκδυσώπει σώζεσθαι ἠμᾶς, τοὺς σὲ ὑμνοῦντας, Γαβριὴλ Ἀρχάγγελε. Κοντάκιον Ἦχος δ’. Ἀρχιστράτηγε Θεοῦ λειτουργέ θείας δόξης, τῶν ἀνθρώπων ὁδηγέ καὶ ἀρχηγέ Ἀσωμάτων, τὸ συμφέρον ἡμῖν πρέσβευε, καὶ τὸ μέγα ἔλεος, ὡς τῶν Ἀσωμάτων Ἀρχιστράτηγος. Κάθισμα Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ. Ὁ μέγας Γαβριήλ, Ἀρχηγὸς τῶν Ἀγγέλων, δεικνύμενος ἀεί, σὺν αὐτοῖς ἀνακράζει, τὸ θεῖον μελῴδημα, τῇ Τριάδι γηθόμενος. Τοῦτον ἅπαντες, μεγαλοφώνως ἐν πίστει, ἀνυμνήσωμεν, καὶ καθαρᾷ διανοίᾳ, αἰσίως δοξάσωμεν. Στιχηρά Ἦχος α' Τῶν οὐρανίων ταγμάτωνΤΟ ΑΚΟΥΤΕ Τῶν οὐρανίων ἁψίδων, ὁ Γαβριὴλ καταπτάς, εἰς Ναζαρὲτ ἐπέστη, πρὸς Παρθένον Μαρίαν, βοῶν αὐτῇ τὸ Χαῖρε· συλλήψῃ Υἱόν, τοῦ Ἀδὰμ ἀρχαιότερον, τὸν ποιητὴν τῶν ἁπάντων καὶ λυτρωτήν, τῶν βοώντων σοι τὸ Χαῖρε Ἁγνή. Ἦχος α' Τῶν οὐρανίων ἁψίδων, ὁ Γαβριὴλ καταπτάς, εἰς Ναζαρὲτ ἐπέστη, πρὸς Παρθένον Μαρίαν, βοῶν αὐτῇ τὸ Χαῖρε· συλλήψῃ Υἱόν, τοῦ Ἀδὰμ ἀρχαιότερον, τὸν ποιητὴν τῶν ἁπάντων καὶ λυτρωτήν, τῶν βοώντων σοι τὸ Χαῖρε Ἁγνή. Ἦχος α' Ὁ Γαβριὴλ τῇ Παρθένῳ, τὸ Εὐαγγέλιον, ἐξ οὐρανοῦ κομίσας, ἀνεβόα τὸ Χαῖρε· συλλήψῃ ἐν γαστρί σου τὸν σοὶ χωρητόν, καὶ τῷ κόσμῳ ἀχώρητον, καὶ κυοφόρος ὀφθήσῃ τοῦ ἐκ Πατρός, πρὸ ἑωσφόρου ἀνατείλαντος. Ἦχος α' Ὁ συναΐδιος Λόγος, τοῦ προανάρχου Πατρός, μὴ χωρισθεὶς τῶν ἄνω, νῦν ἐπέστη τοῖς κάτω, δι' ἄκραν εὐσπλαγχνίαν οἶκτον λαβών, τοῦ καθ' ἡμᾶς ὀλισθήματος, καὶ τοῦ Ἀδὰμ τὴν πτωχείαν ἀναλαβών, ἐμορφώθη τὸ ἀλλότριον. |
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου