Ἀνελήφθης ἐν δόξῃ, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν,
χαροποιήσας τοὺς Μαθητάς, τὴ ἐπαγγελία τοῦ ἁγίου Πνεύματος,
βεβαιωθέντων αὐτῶν διὰ τῆς εὐλογίας,
ὅτι σὺ εἰ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ λυτρωτὴς τοῦ κόσμου
 | ||||||||||||
Δεσποτική εἰκόνα τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Χριστοῦ,
πού βρίσκεται στό Ζωγραφίτικο κελλί τῆς Ἀναλήψεως στίς Καρυές τοῦ Ἁγίου Ὄρους
Πρόκειται γιά μία ἀπό τίς καλλιτεχνικότερες εἰκόνες τοῦ ἐργαστηρίου τοῦ ἱερομονάχου Παρθενίου τοῦ Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων. Στό κάτω μέρος εἰκονίζεται ἡ Θεοτόκος ἐν μέσῳ τῶν Ἀποστόλων, ἐνῶ στό πάνω μέρος τῆς ἐντυπωσιακῆς σύνθεσης εἰκονίζεται ὁ ἀναληφθείς Κύριος ἐντός ἡμικυκλικῆς δόξας, καθήμενος ἐπί χερουβίμ. Τήν δόξα περιβάλλουν νεφέλες ἐνῶ γύρω ἀπό αὐτήν πλῆθος ἀγγέλων, ἐκ τῶν ὁποίων οἱ περισσότεροι κρατοῦν ἕνα μουσικό ὄργανο, ἀναγγέλουν μέ πανηγυρικό τρόπο τό γεγονός. Κάτω ἀπό τό χορό τῶν ἀγγέλων, στά ἀριστερά καί δεξιά τῆς σύνθεσης, εἰκονίζονται οἱ προφήτες Δαβίδ καί Ζαχαρίας, πού εἶχαν προαναγγείλει τό γεγονός.
Τό πολύ ἐντυπωσιακό εἶναι ὅτι ἡ εἰκόνα συνυπάρχει στό ἴδιο τέμπλο μέ τίς εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορος καί τῆς Θεοτόκου Ὁδηγητρίας, οἱ ὁποῖες θά πρέπει νά ἀποδοθοῦν στό ἐργαστήριο τοῦ ἱερομονάχου Διονυσίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ. δεσποτική εἰκόνα Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, Ὁ Ὅσιος ἱερομόναχος Παρθένιος ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων ὁ Σκοῦρτος. Ὁ Βίος καί το ζωγραφικό του ἔργο, Ἀθήνα 2009.
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Ἄγνωστες φορητές εἰκόνες τῶν ἱερομονάχων Διονυσίου καί Παρθενίου τῶν ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων στίς Καρυές τοῦ Ἁγίου Ὄρους (Μέρος Α΄)», Ἀρχεῖο Εὐρυτανικῶν Σπουδῶν καί Ἐρευνῶν 3 (2009), σ. 45-50
Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)) (NEO !!!!!)
Άγιος Ιουστίνος ο Απολογητής και φιλόσοφος
Ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας, γνωστός και ως Ιουστίνος ο Φιλόσοφος και Ιουστίνος Καισαρείας (πιθ. 100 - περ. 165μ.Χ.) ήταν χριστιανός φιλόσοφος και απολογητής, ο οποίος μεταστράφηκε από τον παγανισμό. Τα έργα του αντιπροσωπεύουν τις αρχαιότερες σωζόμενες Χριστιανικές απολογίες αξιόλογου μεγέθους.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στη Φλαβία Νεάπολη της Σαμάρειας (σημερινή Ναμπλούς) (την αρχαία Συχέμ) στις αρχές του 2ου αιώνα.[1]Γιος ελληνόφωνων μη Ιουδαίων (πιθανώς Ρωμαίων παγανιστών), έλαβε ευρεία φιλοσοφική μόρφωση από τις σχολές του στωικισμού, της περιπατικής, του πυθαγορισμού και του πλατωνισμού. Σπούδασε ρητορική και φολοσοφία στις σχολές της Γάζας και των Αθηνών.[2]
 |
| Εικονίδιο. Ρωσία. ΧΙΧ αιώνα. Ναός της Αναστάσεως - Κοίμηση της Θεοτόκου Φαράγγι (χαράδρα). Μόσχα. Στην καρδιά της Μόσχας, σε μια ήσυχη Bryusov Lane, είναι ένας θαυμάσιος αρχαίος ναό μεταξύ των οδών Tverskaya και Nikitskaya, ο οποίος φέρει το ασυνήθιστο όνομα της Αναστάσεως στην Κοίμηση της Θεοτόκου φαράγγι. "Ανάσταση" |
Η στροφή του στον Χριστιανισμό
Στην αρχή εθνικός, αργότερα ασπάστηκε ένθερμα τον Χριστιανισμό, μετά από συζήτηση με έναν γέροντα-πιθανώς στην Αθήνα περί το 135 μ.Χ[3]- σχετική με τις πλατωνικές δοξασίες για τη μετεμψύχωση και την αθανασία της ψυχής.[4] Αυτός του συνέστησε να διαβάσει τα βιβλία των προφητών και των αποστόλων.[5] Όταν πήγε στη Ρώμη, παρέδωσε στον τότε αυτοκράτορα Αντωνίνο Πίο απολογία της χριστιανικής του πίστης. Εκεί ίδρυσε δική του σχολή, συνδυασμένη με τη λατρευτική πράξη. Οι μαθητές του ήταν ολιγάριθμοι, κυρίως μικρασιατικής και ιδίως φρυγικής καταγωγής. Μεταξύ αυτών ήταν ο Τατιανός και πιθανώς ο Ειρηναίος.[6]
 | |
|
Το μαρτύριό του
Σύμφωνα με τις μεταγενέστερες Πράξεις Ιουστίνου, συνελήφθη για τη χριστιανική του πίστη και, αφού βασανίστηκε, αποκεφαλίστηκε περίπου το 165 μ.Χ., επί εποχής Μάρκου Αυρηλίου.[7] Το πιθανώτερο ήταν να συντέλεσε στη σύλληψή του ο κυνικός φιλόσοφος Κρήσκης, ο οποίος έβλεπε να αυξάνει το φιλοσοφικό κύρος του Ιουστίνου.[8] Θεωρείται και εορτάζεται ως άγιος από την Ορθόδοξη, την Καθολική και τη Λουθηρανική Εκκλησία την 1η Ιουνίου. Στο κοιμητήριο της Πρίσκιλλας στη Ρώμη βρέθηκε η ενεπίγραφη πλάκα που κάλυπτε τον τάφο του, με την επιγραφή: Μ(άρτυς) Χ(ριστού) (Ι)ΟΥCTINOC.[9]
(ἀπαιτεῖται ἔρευνα τῆς πληροφορίας) : La chiesa di San Giustino martire è una chiesa di Roma, nel quartiere Alessandrino, in viale Alessandrino.Al centro dell'abside l'altare marmoreo dentro il quale sono conservate le reliquie di san Giustino. Nella parete di fondo un affresco che raffigura San Giustino con discepoli sovrastato dalla figura di Cristo che regge il mondo, e la scritta in latino: “Chiunque è dalla verità ascolta la mia voce” .Η εκκλησία του Αγίου Ιουστίνου του Μάρτυρα είναι μια εκκλησία της Ρώμης , στη γειτονιά της Αλεξάνδρειας , στη λεωφόρο Alexandria.Στο κέντρο του μαρμάρινου βωμού στο εσωτερικό του οποίου σώζονται τα λείψανα του Αγίου Ιουστίνου. Στο πίσω τοίχο μια τοιχογραφία του Αγίου Ιουστίνου με τους μαθητές του δεσπόζει η μορφή του Χριστού που κατέχουν τον κόσμο, και γραμμένο στα λατινικά: ". Όποιος ανήκει η αλήθεια ακούει τη φωνή μου"
(ἀπαιτεῖται ἔρευνα τῆς πληροφορίας) : La chiesa di San Giustino martire è una chiesa di Roma, nel quartiere Alessandrino, in viale Alessandrino.Al centro dell'abside l'altare marmoreo dentro il quale sono conservate le reliquie di san Giustino. Nella parete di fondo un affresco che raffigura San Giustino con discepoli sovrastato dalla figura di Cristo che regge il mondo, e la scritta in latino: “Chiunque è dalla verità ascolta la mia voce” .Η εκκλησία του Αγίου Ιουστίνου του Μάρτυρα είναι μια εκκλησία της Ρώμης , στη γειτονιά της Αλεξάνδρειας , στη λεωφόρο Alexandria.Στο κέντρο του μαρμάρινου βωμού στο εσωτερικό του οποίου σώζονται τα λείψανα του Αγίου Ιουστίνου. Στο πίσω τοίχο μια τοιχογραφία του Αγίου Ιουστίνου με τους μαθητές του δεσπόζει η μορφή του Χριστού που κατέχουν τον κόσμο, και γραμμένο στα λατινικά: ". Όποιος ανήκει η αλήθεια ακούει τη φωνή μου"
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Κοντάκιον
Ήχος β'. Τους ασφαλείς
Τον αληθή, της ευσεβείας κήρυκα, και ευκλεή, των μυστηρίων ρήτορα, Ιουστίνον τον φιλόσοφον, μετ' εγκωμίων ευφημήσωμεν δυνάμει γαρ σοφίας τε και χάριτος, τον λόγον κατετράνωσε της πίστεως, αιτούμενος πάσι θείαν άφεσιν.
Μεγαλυνάριον
Χάριτι σοφίας καταυγασθείς, ως αυτοσοφίαν, εθεράπευσας τον Χριστόν, υπέρ ου ενδόξως, αθλήσας Ιουστίνε, συν τούτω εις αιώνας, δοξάζη ένδοξε. |
 Мч. Иустин. Феофан Критский и Симеон. Фреска церкви свт. Николая. Монастырь Ставроникита. Афон. 1546 год. |
| Τοιχογραφία τού έτους 1546 μ.Χ. στον ΙεροόΝαό τού Αγίου Νικολάου. της Ιεράς Μονή Σταυρονικήτα. Άθως. από τούς αγιογράφους Θεοφάνη τον Κρήτα και τον Συμεών |
Η φιλοσοφία και η θεολογία του Ιουστίνου[
Η περί σπερματικού λόγου διδασκαλία του
Κατά τον Ιουστίνο η πλήρης και αιώνια αλήθεια είναι ο Ιησούς Χριστός, ο Λόγος του Θεού. Η χάρη του Θεού παραχώρησε σπέρμα της αλήθειας αυτής τόσο στους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, όσο και στους Έλληνες φιλοσόφους.[11] Ετσι, οτιδήποτε διατυπώθηκε από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους και δεν περιέχει αντιφάσεις αλλά είναι αληθές, είναι χριστιανικό.[12] Η επιλεκτική αυτή στάση καθοριζόταν από την πεποίθηση κατοχής της αλήθειας στην πληρότητά της.[13]
Ο Ιουστίνος απένατι στην ελληνική φιλοσοφία
Η στάση του απέναντι στην Ελληνική φιλοσοφία απηχεί το πνεύμα της εποχής που χαρακτηριζόταν από έναν εκλεκτικισμό.[14] Έτσι αναγνωρίζει την σπουδαία ηθική διδασκαλία των στωικών, αλλά απορρίπτει τις υλιστικές, μοιραλατρικές και πανθεϊστικές τους αντιλήψεις. Επίσης απορρίπτει την διδασκαλία του Πλάτωνα περί αθανασίας της ψυχής από τη φύση της και όχι από τον Θεό και ότι μπορεί να μεταβεί σε άλλα σώματα.[15]
Ο Θεός και η δημιουργία του κόσμου
Υιθετώντας τις διδασκαλίες του Πλάτωνα για τον Θεό, τον χαρακτηρίζει άρρητον, ανωνόμαστον, εν τοις επουρανιοις μένοντα, δημιούργησε τον κόσμο από άμορφη ύλη. Συγκεκριμένα ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο διά μέσου ενός άλλου, κατώτερου Θεού, μέσω του οποίου μας αποκαλύφθηκε. Ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο από την καλοσύνη του για τους ανθρώπους.[16]
Ανθρωπολογία
Οι άνθρωποι θα καταστούν αθάνατοι εφόσον με τα έργα τους αποδειχθούν αντάξιοι της δωρεάς του, που είναι ο κόσμος. Στην αθανασία μετέχουν και η ψυχή και το σώμα, αφού μετά τον φυσικό θάνατο θα αναστηθούν και τα ανθρώπινα σώματα.[17] Θα υπάρξουν δύο αναστάσεις νεκρών: με τη Δευτέρα Παρουσία η πρώτη των δικαίων και μια καθολική μετά από χίλια χρόνια, οπότε θα λάβει χώρα και η τελική κρίση. ανάλογα με τις πράξεις του καθενός.[18]
Τα έργα του
Πολλά από τα έργα του Ιουστίνου έχουν χαθεί. Τα έργα που φέρουν το όνομά του και έχουν διασωθεί ως τις ημέρες μας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
α) Εκείνα που είναι αδιαμφισβήτητης γνησιότητας. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι δύο Απολογίες του. Η πρώτη απευθύνεται στον Αυτοκράτορα Αντωνίνο τον Ευσεβή και στους δύο θετούς γιους του, τον Μάρκο Αυρήλιο και τον Λεύκιο Βέρο, ενώ η δεύτερη, συνταγμένη λίγο αργότερα, απευθύνεται στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο και στον αυτοκράτορα Μάρκο Αυρήλιο. Εδώ ο Ιουστίνος, επικαλούμενος τη φωνή του δικαίου, ανασκευάζει τις κατά των χριστιανών κατηγορίες, επειδή μόνον αυτοί σε όλη τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία διώκονται για τα θρησκευτικά του φρονήματα. Ταυτόχρονα προβάλει το οικουμενικό μήνυμα της χριστιανικής διδασκαλίας. Τα έργα αυτά επηρέασαν τους Τατιανό και Αθηναγόρα ενώ ο Ευσέβιος το εγκωμιάζει. Επίσης ο Προς Τρύφωνα Ιουδαίον Διάλογος, που θεωρήθηκε η αρχαιότερη χριστιανική αυτοβιογραφία, παρουσιάζεται ένας διάλογος μεταξύ του Ιουστίνου και του Ιουδαίου Τρύφωνα. Επικεντρώνεται στην υπεροχή της χριστιανικής διδασκαλίας έναντι των αρχαίων φιλοσοφικών συστημάτων και του μωσαϊκού νόμου.[19]
β) Εκείνα που είναι αμφίβολης γνησιότητας. Για αυτά τα έργα υπάρχει αντιλογία μεταξύ των ερευνητών όσον αφορά το αν είναι συγγραφέας τους ο Ιουστίνος. Εντούτοις, υπάρχει συμφωνία όσον αφορά τον χρόνο συγγραφής τους, ο οποίος πιστεύεται ότι δεν ξεπερνά τον 3ο αιώνα. Τέτοια έργα είναι τα εξής: Προς Έλληνας, Λόγος Παραινετικός Προς Έλληνας, Περί Μοναρχίας, Προς Διόγνητον, αποσπάσματα από το έργο Περί Αναστάσεως, καθώς και άλλα μικρότερα αποσπάσματα. Ιδιαίτερη σημασία για την ιστορία των απαρχών της υμνογραφίας θα είχε το έργο του Ψάλτης, το οποίο θα περιείχε πιαθνώς ύμνους δικούς του.[20]
γ) Τα έργα που αναμφίβολα δεν γράφτηκαν από τον Ιουστίνο και θεωρούνται νόθα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα εξής: Έκθεσις της Ορθής Πίστεως(αποδίδεται στον Θεοδώρητο), Αποκρίσεις Προς τους Ορθοδόξους Περί Τινων Αναγκαίων Ζητημάτων, Ερωτήσεις Χριστιανικαί Προς τους Έλληνας, Ερωτήσεις Ελληνικαί Προς τους Χριστιανούς, Προς Ζήνα και Σερήνο και Ανατροπή Δογμάτων Τινων Αριστοτελικών. Για τα δύο τελευταία δεν υπάρχει καμία ένδειξη για το χρόνο συγγραφής τους, ενώ τα υπόλοιπα είναι βέβαιο ότι γράφτηκαν μετά την Σύνοδο της Νίκαιας.
Υποσημειώσεις
1. Άλμα πάνω↑ Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τομ.Α, Ηαράκλειο Κρήτης, 1995, σελ. 41
2. Άλμα πάνω↑ Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τομ.Α, Ηαράκλειο Κρήτης, 1995, σελ. 41
3. Άλμα πάνω↑ Ανώνυμος, «Ιουστίνος ο Φολόσοφος και Μάρτυρας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπάιδεια, Εκδοτική Αθηνών, τομ.4 (1991), σελ.135
4. Άλμα πάνω↑ Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τομ.Α, Ηαράκλειο Κρήτης, 1995, σελ. 41
5. Άλμα πάνω↑ Θεοδόσης Πελεγρίνης, «Ιουστίνος ο μάρτυς (2ος αιώνας μ.Χ)», Λεξικό της φιλοσοφίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ. 853
6. Άλμα πάνω↑ Ανώνυμος, «Ιουστίνος ο Φολόσοφος και Μάρτυρας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπάιδεια, Εκδοτική Αθηνών, τομ.4 (1991), σελ.135
7. Άλμα πάνω↑ Θεοδόσης Πελεγρίνης, «Ιουστίνος ο μάρτυς (2ος αιώνας μ.Χ)», Λεξικό της φιλοσοφίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ. 853
8. Άλμα πάνω↑ Ανώνυμος, «Ιουστίνος ο Φολόσοφος και Μάρτυρας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπάιδεια, Εκδοτική Αθηνών, τομ.4 (1991), σελ.135
9. Άλμα πάνω↑ Ανώνυμος, «Ιουστίνος ο Φολόσοφος και Μάρτυρας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπάιδεια, Εκδοτική Αθηνών, τομ.4 (1991), σελ.135
10. Άλμα πάνω↑ Jean Pepin, «H πατερική φιλοσοφία», στο: Φρανσουά Σατελέ, Η Φιλοσοφία, τομ.Α' Από τον Πλάτωνα ως τον Θωμά Ακινάτη, μτφρ. Κωστής Παπαγιώργης, εκδ.Γνώση, Αθήνα, 1989, σελ.255
11. Άλμα πάνω↑ Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τομ.Α, Ηαράκλειο Κρήτης, 1995, σελ. 43
12. Άλμα πάνω↑ Θεοδόσης Πελεγρίνης, «Ιουστίνος ο μάρτυς (2ος αιώνας μ.Χ)», Λεξικό της φιλοσοφίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ. 853
13. Άλμα πάνω↑ Βασίλειος Τατάκης, Η Βυζαντινή φιλοσοφία, μτφρ. Εύα Καλπουρτζή, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1977, σελ. 32
14. Άλμα πάνω↑ Ιωάννης Ζηζιούλας, «Ο Ιουστίνος», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.Στ΄, 1976, σελ. 551
15. Άλμα πάνω↑ Ιωάννης Ζηζιούλας, «Ο Ιουστίνος», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.Στ΄, 1976, σελ. 552
16. Άλμα πάνω↑ Θεοδόσης Πελεγρίνης, «Ιουστίνος ο μάρτυς (2ος αιώνας μ.Χ)», Λεξικό της φιλοσοφίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ. 853
17. Άλμα πάνω↑ Θεοδόσης Πελεγρίνης, «Ιουστίνος ο μάρτυς (2ος αιώνας μ.Χ)», Λεξικό της φιλοσοφίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ. 853
18. Άλμα πάνω↑ Θεοδόσης Πελεγρίνης, «Ιουστίνος ο μάρτυς (2ος αιώνας μ.Χ)», Λεξικό της φιλοσοφίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ. 853
19. Άλμα πάνω↑ Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τομ.Α, Ηαράκλειο Κρήτης, 1995, σελ. 42
20. Άλμα πάνω↑ Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τομ.Α, Ηαράκλειο Κρήτης, 1995, σελ. 42
Έργα του Ιουστίνου σε νεοελληνική μετάφραση
· Άγιος Ιουστίνος ο Φιλόσοφος, Πρός τους Έλληνες Λόγος παραινετικός προς τους Έλληνες. Περί μοναρχίας. Ερωτήσεις Ελλήνων και απαντήσεις χριστιανών, μετάφραση: Νικόλαος Καλομπάτσος, Πρότυπες Θεσσαλικές Εκδόσεις, 2008
· Ιουστίνος, εισαγωγή, μετάφραση , σχόλια του Παναγιώτη Χρήστου, Απολογητές τομ. 1, εκδ. Πατερικές εκδόσεις Γρηγόριος Παλαμάς,Θεσσ/ίκη 1985
Πηγές
· Θεοχάρης Δετοράκης, Βυζαντινή φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τομ.Α, Ηαράκλειο Κρήτης, 1995
· Θεοδόσης Πελεγρίνης, «Ιουστίνος ο μάρτυς (2ος αιώνας μ.Χ)», Λεξικό της φιλοσοφίας, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ. 853
· Jean Pepin, «H πατερική φιλοσοφία», στο: Φρανσουά Σατελέ, Η Φιλοσοφία, τομ.Α' Από τον Πλάτωνα ως τον Θωμά Ακινάτη, μτφρ. Κωστής Παπαγιώργης, εκδ.Γνώση, Αθήνα, 1989, σελ. 243-264
· Ανώνυμος, «Ιουστίνος ο Φολόσοφος και Μάρτυρας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπάιδεια, Εκδοτική Αθηνών, τομ.4 (1991), σελ.135
· Βασίλειος Τατάκης, Η Βυζαντινή φιλοσοφία, μτφρ. Εύα Καλπουρτζή, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1977
· Ιωάννης Ζηζιούλας, «Ο Ιουστίνος», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.Στ΄, 1976, σελ. 551κ.εξ
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
· Συγγράμματα του Ιουστίνου του Μάρτυρα:
· Οι Αποστολικοί Πατέρες, Ιουστίνος ο Μάρτυρας (The Apostolic Fathers, Justin Martyr, Ante-Nicene Fathers, Vol. 1, Edited by Alexander Roberts, D.D. & James Donaldson, LL.D.), υπό Φίλιπ Σαφ, στον ιστότοπο Christian Classics Ethereal Library (Αγγλικά).
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου