Σάββατο 12 Απριλίου 2025

 

ΕΑΝ   ΘΕΛΕΤΕ
ΕΠΙΣΚΕΘΦΕΙΤΕ
ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ 
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ












Θεοφάνους Κεραμέως

Ὁμιλία κε΄

«Εἰς τὴν τοῦ δικαίου Λαζάρου ἀνάστασιν»








H Ανάσταση του Λαζάρου







Θρηνεῖς Ἰησοῦ, τοῦτο θνητῆς οὐσίας.
Ζωοῖς φίλον σου, τοῦτο θείας Ἰσχύος.




Βιογραφία
Αυτό το Σάββατο τιμάμε την υπό του Χριστού Ανάσταση του φίλου Του Λαζάρου.



Ο άγιος Λάζαρος,
Τοιχογραφία (Fresco)  μεταξύ τών ετών 1192 - 1193 μ.Χ.,
στήν Ιερά Μονή Παναγία του Άρακα, Λαγουδερά. Κύπρος


Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Χριστού και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία τον φιλοξένησαν πολλές φορές (Λουκ.ι΄, 38-40, Ιωαν.ιβ΄, 1-3) στη Βηθανία κοντά στα Ιεροσόλυμα. Λίγες μέρες πρό του πάθους του Κυρίου ασθένησε ο Λάζαρος και οι αδελφές του ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού που τότε ήταν στη Γαλιλαία να τον επισκεφθεί. Ο Κύριος όμως επίτηδες καθυστέρησε μέχρι που πέθανε ο Λάζαρος, οπότε είπε στους μαθητές του πάμε τώρα να τον ξυπνήσω. Όταν έφθασε στη Βηθανία παρηγόρησε τις αδελφές του Λάζαρου που ήταν πεθαμένος τέσσερις μέρες και ζήτησε να δει το τάφο του.






Воскрешение Праведного Лазаря. 
Икона. Греция, XVI век. Иконописец Феофан Критский. Монастырь Ставроникита на Святой Горе Афон
Ανάσταση του Δικαίου Λαζάρου. 
Εικόνα τού 16ου αιώνα στην Ιερά Μονή Σταυρονικήτα  Άγιο Όρος
έργο τού αγιογράφου Θεοφάνη τού Κρητός








Воскрешение праведного Лазаря.
Икона. Конец XV - начало XVI в.
Η Ανάσταση του Λαζάρου.
Εικόνα τέλος τού 15ου - αρχές τού 16ου αιώνα μ.Χ.



Воскрешение Праведного Лазаря. 
Икона. Тверь, вторая четверть - середина XV века. 
Ανάσταση του Δικαίου Λαζάρου. 
Εικονίδιο. Tver, το δεύτερο τέταρτο - τα μέσα του XV αιώνα.





Όταν έφθασε στο μνημείο, δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: Λάζαρε, βγές έξω.






Αμέσως βγήκε έξω τυλιγμένος με τα σάβανα ο τετραήμερος νεκρός μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε και ο Ιησούς ζήτησε να του λύσουν τα σάβανα και να πάει σπίτι του. (Ιωαν. ια΄,44)






Η Ανάσταση του Λαζάρου, τοιχογραφία 
από τον Ιερό Nαό της Παναγίας της Aσίνου στην Kύπρο (1105-1106).
Η εικόνα έχει βάση την αφήγηση της σχετικής περικοπής του Ευαγγελίου χωρίς πολλούς συμβολισμούς δείχνοντας τη φυσική πλευρά, που είναι προσιτή στην ανθρώπινη αντίληψη.
Στα δύο άκρα της εικόνας υπάρχουν βράχοι-βουνά και στο ένα μέρος της ο Χριστός με τους δώδεκα μαθητές Του. Ο Χριστός στέκεται σε μεγαλόπρεπη στάση δείχνοντας τη θεϊκή Του δύναμη. Στο αριστερό Του χέρι κρατά ειλητάριο έχοντας το δεξιό τεντωμένο να ευλογεί και δίνει εντολή να ανοίξει ο τάφος. Στα πόδια Του, που τα ασπάζονται γονατιστές, βρίσκονται οι αδελφές του Λαζάρου Μαρία και Μάρθα με μια ανάμικτη έκφραση θλίψης και ευχαριστίας στον Κύριο.
Απέναντι από το Χριστό βρίσκεται ο τάφος λαξευμένος στο βράχο και μέσα του βρίσκεται ο Λάζαρος. Είναι τυλιγμένος με λωρίδες (τις κειρίες του Ευαγγελίου) και στέκεται στο άνοιγμα του τάφου. Είναι χλωμός με βασανισμένη όψη, γιατί έχει επιστρέψει από τον Άδη, νέος στην ηλικία με μαύρο γένι. Κάποιος του αφαιρεί τα σάβανα και άλλος σηκώνει την πλάκα του τάφου και την παραμερίζει.
Ανάμεσα στα βουνά και πίσω από μια ράχη φαίνεται το τείχος της Βηθανίας, και πλήθος Ιουδαίων βγαίνουν από τη πόρτα του. Βλέπουν με θαυμασμό το γεγονός και κάποιοι από αυτούς φράζουν τη μύτη τους με το ρούχο τους λόγω της δυσωδίας που έρχεται από τον τετραήμερο νεκρό Λάζαρο.
Η επιγραφή της εικόνας συνήθως είναι: «Η έγερσις του Λαζάρου».
( Γ. Β. Μαυρομάτη, Η Ανάσταση του Λαζάρου) 


Η αρχαία παράδοση λέγει ότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια.



Η Ανάσταση του Λαζάρου επέτεινε το μίσος των Εβραίων που μόλις την έμαθαν ζήτησαν να σκοτώσουν τον Λάζαρο και το Χριστό.


Χαρακτηριστικό της μετέπειτας ζωής του Λαζάρου λέγει η παράδοση, ήταν ότι δεν γέλασε ποτέ παρά μια φορά μόνο όταν είδε κάποιο να κλέβει μια γλάστρα και είπε την εξής φράση: Το ένα χώμα κλέβει το άλλο.








Τάφος Ἁγίου Λάζάρου στόν Ι.Ν. Ἁγίου Λαζάρου - Λάρνακα ΚύπρουΟι ανασκαφές αποκάλυψαν μαρμάρινες σαρκοφάγους και κιβωτιόσχημους τάφους μέσα στην κρύπτη της εκκλησίας. Το γεγονός αυτό δικαιολογεί και την προέλευση της ονομασίας της πόλης. Λάρνακα, σημαίνει πέτρινη σαρκοφάγος....


Τελείωσε το επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».










Ο ναός είναι εξ ολοκλήρου κτισμένος από πέτρα και έχει τρεις τρούλους στο μεσαίο κλίτος. Οι τρούλοι όμως είναι κομμένοι από πάνω> Η αρχική εκδοχή ήταν ότι αφαιρέθηκαν κατά  την περίοδο της τουρκοκρατίας. Μελετητές αναφέρουν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η καταστροφή τους να οφείλεται σε ισχυρό σεισμό. που συνέβη τον Δεκέμβριο του 1718 με επίκεντρο την Μεσαορία... 



Το  επίχρυσο ξυλόγλυπτο εικονοστάσι εντυπωσιάζει. Κατά την παράδοση ο Λάζαρος ήταν 30 ετών όταν ο Χριστός τον ανέστησε εκ νεκρών. Έζησε άλλα τριάντα χρόνια στο Κίτιο και όταν πέθανε για δεύτερη φορά  ετάφη εκεί όπου σήμερα υψώνεται ο βυζαντινός ναός.... 







Η Λάρνακα σήμερα με τα ιερά λείψανα του
Αγίου Λαζάρου του 4ήμερου, φίλου του Χριστού

Ι.Ν. Ἁγίου Λαζάρου - Λάρνακα Κύπρου



Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ, ΦΙΛΟΥ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Φυλάσσεται στον ομώνυμο ναό, που κτίστηκε προς τιμήν στην Λάρνακα της Κύπρου.



Η προσκυνηματική εικόνα του Αγίου Λαζάρου που επίσης 

φυλάσσεται στον ομώνυμο ναό του στην Λάρνακα της Κύπρου





Στο φερώνυμο ιστορικό παρεκκλήσιο της περιοχής του Ευαγγελισμού Λαγκαδά, χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ. Ιωάννης, ο οποίος και εκόμισε το σεπτό και χαριτόβρυτο Λείψανο του Αγίου Λαζάρου, το οποίο και ετέθη προς προσκύνησιν, ευλογία και αγιασμό των παρευρισκομένων πιστών.
Το Ιερό Παρεκκλήσιο του Αγίου Λαζάρου στον Ευαγγελισμό Λαγκαδά χτίστηκε από τους πρόσφυγες όταν εκείνοι βρήκαν καταφύγιο στην περιοχή μετά από τον ξεριζωμό τους από τις αλησμόνητες Πατρίδες, ενώ άξιον αναφοράς είναι το γεγονός ότι εντός του Ναού υπάρχουν αποτυπωμένα ίχνη από τις παλάμες του Αγίου στο βελούδινο καταπέτασμα της Ωραίας Πύλης.



Τεμάχιο από το λείψανο της τιμίας Κάρας του Αγίου Λαζάρου
στον Παρεκκλήσιο τού Αγίου Λαζάρου που ευρίσκεται στον Ιερό Ναό Παναγίας Αλεξωτίσσης Πατρών



Το έτος 890μ.Χ. μετακομίσθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτο-ρα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα ιδιόμελα στον εσπερινό του Λαζάρου: Κύριε, Λαζάρου θέλων τάφον ιδείν, κλπ


Αυτή τη μέρα δεν γίνονται μνημόσυνα με κόλλυβα, σε ανάγκη μόνο απλό Τρισάγιο.




Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον Χριστὲ ὁ Θεός· ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὠσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.


Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ἡ πάντων χαρά, Χριστὸς ἡ ἀλήθεια, τὸ φῶς ἡ ζωή, τοῦ κόσμου ἡ ἀνάστασις, τοῖς ἐν γῇ πεφανέρωται, τῇ αὐτοῦ ἀγαθότητι, καὶ γέγονε τύπος τῆς Ἀναστάσεως, τοῖς πᾶσι παρέχων θείαν ἄφεσιν.


Ὁ Οἶκος
Τοῖς Μαθηταῖς ὁ Κτίστης τῶν ὅλων, προηγόρευσε λέγων· Ἀδελφοὶ καὶ γνωστοί, ἡμῶν ὁ φίλος κεκοίμηται, τούτοις προλέγων καὶ ἐκδιδάσκων, ὅτι πάντα γινώσκεις ὡς Κτίστης πάντων· ἄγωμεν οὖν πορευθῶμεν, καὶ ἴδωμεν ξένην ταφήν, καὶ θρῆνον τὸν τῆς Μαρίας, καὶ τὸν τάφον Λαζάρου ὀψώμεθα· ἐκεῖ γὰρ μέλλω θαυματουργεῖν, ἐκτελῶν τοῦ Σταυροῦ τὰ προοίμια, καὶ πᾶσι παρέχων θείαν ἄφεσιν.


Μεγαλυνάριον
Ἤγειρας Σωτήρ μου ἐκ τῶν νεκρῶν, Λάζαρον σὸν φίλον, τετραήμερον ὡς Θεός· ὅθεν Ἰουδαίων, ἐξέστησαν οἱ δῆμοι, τῆς δόξης σου Σωτήρ μου, τὸ μεγαλούργημα.

 




ΕΑΝ   ΘΕΛΕΤΕ

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ

ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

 


Όσιος Βασίλειος ο Ομολογητής
Επίσκοπος Παρίου




Χαίρων τελεύτα, Βασίλειε τρισμάκαρ.
Ἐκεῖ γὰρ ἥξεις, οὗ χαρᾶς πλησθῇς ὅσης.
Δωδεκάτῃ Βασίλειε ταφήϊα δύσσαο νεκρός.



Βιογραφία
Απτόητος πρόμαχος της τιμητικής προσκύνησης των εικόνων ο Βασίλειος, αποδοκίμασε με όλες του τις δυνάμεις τους εικονομάχους αυτοκράτορες. Η μεγάλη θεολογική του κατάρτιση σε συνδυασμό με την ενάρετη ζωή του, τον ανέδειξαν επίσκοπο της πόλης Παρίου στις ακτές της Προποντίδας.

Η στάση του όμως αυτή έναντι των εικονομάχων αυτοκρατόρων έγινε αιτία να διωχθεί σκληρά. Υπέστη πολλά δεινά και πέρασε «εν λιμώ και δίψει, εν νηστείαις πολλάκις, εν ψύχει και γυμνότητι» (Β' προς Κορινθίους, ια' 27), δηλαδή, με πείνα και δίψα, με νηστείες πολλές φορές, με κρύο και γυμνότητα. Αλλά ο Βασίλειος, όπου και αν τον εξόριζαν οι αυτοκράτορες, ποτέ δεν έχανε την ευκαιρία να υπερασπίζει την Ορθοδοξία. Αναφέρεται δε ότι κατά τους χρόνους της βασιλείας του Μιχαήλ του Τραυλού (820 - 829 μ.Χ.) και του Θεοφίλου (829 - 842 μ.Χ.) διέμενε εξόριστος σε κάποιο μικρό νησί προ της Κωνσταντινουπόλεως. Τέλος, τον αξίωσε ο Θεός να δει το θρίαμβο της Ορθοδοξίας και συγχρόνως το ναυάγιο της εικονομαχίας.




Василий еп. Парийский, прп. (12 апреля)
Менологий  12 - 15 апреля;  Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см.; местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Library)
Όσιος Βασίλειος ο Ομολογητής 
Επίσκοπος Παρίου
Βυζαντινό Μηνολόγιο τού Απριλίου (12 - 15)  τού 14ου αιώνα μ.Χ. και ευρίσκεται Αγγλία. Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη. Αγγλία




Святители Николай, Иоанн Милостивый, Василий Исповедник.
 Икона (таблетка). Новгород. Конец XV в.
 24 х 19. Из Софийского собора. Новгородский музей.
Άγιοι Νικόλαος ο Θαυματουργός, Ιωάννης ο Ελεήμων, Βασίλειος ο Ομολογητής.
  Εικόνα τού τέλους τού 15ου αιώνα μ.Χ.
 Από τον Καθεδρικό Ιερό Ναό τής Αγίας Σοφίας. Νόβγκοροντ.
Τώρα ευρίσκεται στο Μουσείο Νόβγκοροντ. Ρωσία



Όταν επέστρεψε στην επισκοπή του, τον υποδέχθηκαν με μεγάλες τιμές και εκεί παρέδωσε ειρηνικά το πνεύμα του στον Κύριο.


Ο Άγιος Βασίλειος χειροτόνησε διάκονο και πρεσβύτερο τον μετέπειτα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Άγιο Ιγνάτιο Α' (τιμάται 23 Οκτωβρίου).

Ο Άγιος Βασίλειος πέθανε εν ειρήνη και του απονεμήθηκε το στέμμα του εξομολογητή στη Βασιλεία των Ουρανών.


Прп. Василий, еп. Парийский.
(фрагмент пелены). Москва. 1499 г.
Όσιος Βασίλειος ο Ομολογητής 
Επίσκοπος Παρίου
Τμήμα Λάβαρου τού έτους 1499 μ.Χ. στή Μόσχα. Ρωσία



Vasily of Pariya.jpg
Прп. Василий, еп. Парийский.
Лицевое шитьё, XVI век
Όσιος Βασίλειος ο Ομολογητής 
Επίσκοπος Παρίου
Τμήμα Λάβαρου τού 16ου αιώνα μ.Χ. στή Μόσχα. Ρωσία
Το παλιό ρωσικό ράψιμο προσώπου ("painting με βελόνες")  
είναι ένας τύπος διακοσμητικής και εφαρμοσμένης τέχνης 
που ήταν κοινός στην εποχή της αρχαίας Ρωσίας.


Святой Преподобный Василий Исповедник,
 Епископ Парийский. Икона. Москва, 1717 год.
Ὁ Ἅγιος Ἱερός Βασίλειος ὁ Ὁμολογητής Ἐπίσκοπος Παρίας. 
Εικόνισμα. τού ἐτους 1717 μ.Χ Μόσχα


Святой Преподобный Василий Исповедник, Епископ Парийский. 
Фреска  прXVI век.итвора монастыря Печская Патриархия, Косово и Метохия, 
Сербия
.Ὁ Ἅγιος Ἱερός Βασίλειος ὁ Ὁμολογητής Ἐπίσκοπος Παρίας. 
Τοιχογραφία XVI αιώνα.μ.Χ  του νάρθηκα της μονής του Πατριαρχείου Peć, 
Κοσσυφοπέδιο και Μετόχια, Σερβία. 


Ἀπολυτίκιον  
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ὡς ἱερεὺς τοῦ Βασιλέως τῆς δόξης, ὁμολογίας διαλάμπεις τὴ αἴγλη, Ἱερομάρτυς ἔνδοξε Βασίλειε, τῶν εἰκονομάχων γάρ, τὴν ἀπάτην ἐλέγχων, πόνοις προσωμίλησας, ὑπὲρ τῆς ἀληθείας καὶ μεταστᾶς ἐν δόξῃ πρὸς Θεόν, τῶν σὲ τιμώντων, ἀπαύστως μνημόνευε.




Минея - Апрель (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в.
Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии.
Μηναῖο -Απρίλιος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ.
στήν Ἐκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας




Αποτέλεσμα εικόνας για Василий еп. Парийский
Прп. Василий, еп. Парийский.
Миниатюра из греко-груз. рукописи. XV в. (РНБ. 0.I.58.Л. 109 об.) . 
Όσιος Βασίλειος ο Ομολογητής 
Επίσκοπος Παρίου
Mικρογραφία (μινιατούρα) ελληνικού χειρόγραφα τού 15ου αιώνα μ.Χ.
Τώρα ευρίσκεται στήν Εθνική Βιβλιοθήκη της Ρωσίας.



Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξε σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Βασίλειε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Строгановский иконописный лицевой подлинник. 12 апреля (фрагмент). Русь. Конец XVI - начало XVII в. (издан в Москве в 1869 году). В 1868 году принадлежал графу Сергею Григорьевичу Строганову.
Πρωτότυπο προσώπου με αγιογραφία Stroganov. 12 Απριλίου (απόσπασμα). Rus. Τέλη 16ου - αρχές 17ου αιώνα. (εκδόθηκε στη Μόσχα το 1869). Το 1868 ανήκε στον κόμη Σεργκέι Γκριγκόριεβιτς Στρογκάνοφ.


Κάθισμα
Ἦχος α'
Τὸν τάφον σου Σωτὴρ
Ὡς ἥλιος ἡμῖν, ἡ ἁγία σου μνήμη, ἀνέτειλε σοφέ, καὶ φωτίζει τὴν κτίσιν, Βασίλειε θείοις σου,καταυγάζουσα θαύμασιν, ἣν περ σήμερον, ἐπιτελοῦντες βοῶμεν· Καθικέτευε, ὑπὲρ ἡμῶν Ἱεράρχα Χριστὸν τοῦ σωθῆναι ἡμᾶς.


Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’. Τὴν ὑπέρ ἡμῶν.
Τὴν βασιλικήν, προσάγων ἱερουργίαν, τῷ Παμβασιλεῖ, Βασίλειε θεοφάντορ, ὁλοκάρπωμα θεῖον, τοὺς θείους ἀγῶνάς σου, ἱερῶς αὐτῷ προσέφερες, Ἱεράρχα πανσεβάσμιε, ἐκβοῶν τοῖς προσιοῦσί σοι· Ἡ τῆς Εἰκόνος τιμή, ἀνυψοῦται Χριστῷ.



Κανών α', ᾨδὴ θ', τοῦ Ἱεράρχου
Ἦχος πλ. δ'
Ὁ Εἱρμὸς
«Κυρίως Θεοτόκον, σὲ ὁμολογοῦμεν, οἱ διὰ σοῦ σεσωσμένοι Παρθένε ἁγνή,
σὺν Ἀσωμάτοις χορείαις σε μεγαλύνοντες».
Ἁγίως σου τὸν βίον, Πάτερ διανύσας, καὶ τὸν Θεὸν θεραπεύσας τοῖς ἔργοις σου,
τῆς οὐρανῶν βασιλείας ὄντως τετύχηκας.
Τὸν δρόμον ἐκτελέσας, πίστιν τε τηρήσας, καὶ τὸν ἀγῶνα ἀνύσας Βασίλειε, δικαιοσύνης
ἐδέξω χαίρων τὸν στέφανον.
Ἐφέσεως τρισμάκαρ, ἔτυχες τῆς θείας, καὶ τῆς εὐκταίας τοῦ πόθου πληρώσεως·
νῦν οὖν πρεσβεύων μὴ παύσῃ ὑπὲρ τῆς ποίμνης σου.





 

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου