ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΑΛΥΚΟΥ

Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΙΑΚΩΒΟΝ 
ΑΠΟΣΤΟΛΟΝ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΟΘΕΟΝ 
Συμεών τοῦ Μεταφραστοῦ
(σελίδες 199 - 218 )

ΑΝΔΡΕΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΙΤΟΥ 
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΗΤΗΣ 
περί τοῦ βίου καί τοῦ μαρτυρίου 
τοῦ αγίου αποστόλου καί ἀδελφοθέου Ἰακώβου
(σελίδες 1 - 14 )

Ο Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος  πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων Ап. Иаков. Феофан Критский и Симеон. Фреска церкви свт. Николая. Монастырь Ставроникита. Афон. 1546 год. Απόστολος Ιάκωβος. Τοιχογραφία (Fresco) τού 1546 μ.Χ. από τόν Θεοφάνης τον Κρήτα και Συμεών στό Παρεκκλήσίο τού Αγίου Νικολάου τής Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα Αγίου Όρους Κληθεὶς ἀδελφὸς τοῦ Κατακρίτου ξύλῳ Θνῄσκεις δι' αὐτόν, παμμάκαρ, κρουσθεὶς ξύλῳ. Ἐσθλὸν Ἀδελφόθεον τριτάτῃ ξύλῳ εἰκάδι πλῆξαν.

Βιογραφία Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι' αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου. Η συγγενική του, όμως, σχέση με τον Κύριο δεν είναι ομόφωνα καθορισμένη. Αλλά το γεγονός είναι ότι ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος έγινε πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων και είναι αυτός που έγραψε την πρώτη Θεία Λειτουργία της χριστιανικής Εκκλησίας. Ап. Иаков. Фреска трапезной. Монастырь Иоанна Богослова. Патмос. 1176-1180 гг. Απόστολος Ιάκωβος. Τοιχογραφία τῆς Τράπεζας (Fresco) μεταξύ τών έτων 1176 - 1180 μ.Χ. στην Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου τού Θεολόγου Πάτμος Св. Иаков брат Божий. Мануил Панселин. Фреска церкви Успения Богородицы в Протате. Афон. Начало XIV в. Απόστολος Ιάκωβος. Τοιχογραφία (Fresco) τού 1290-1310 μ.Χ. από τόν Μανουήλ Πανσέληνο στόν Καθεδρικό Ναό στό Πρωτάτο στις Καρυές Αγίου Όρους Апостол Иаков брат Господень. XV век.  Монастырь Св. Екатерины на Синае. Άπόστολος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος.  Τοιχογραφία τού 15ου αιώνα μ.Χ.   στην Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά. Αίγυπτος  Святой апостол Иаков, брат Господень Άπόστολος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος. Св. Иаков. Фреска. Церковь Христа Пантократора.  Дечани. Косово. Сербия. Около 1350 года Απόστολος Ιάκωβος. Τοιχογραφία τού έτους 1350 μ.Χ.  στον Ιερό Ναό τού Χριστού Παντοκράτορα τής Ἱεράς Μονής Βισόκι Ντέτσανι στό Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.  Ап. Иаков. Дионисий. Фреска. Ферапонтово. 1502 г. Απόστολος Ιάκωβος. Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1502 μ.Χ. ἀπό τόν Διονύσιο στον Καθεδρικό Ιερό Ναός της Γεννήσεως της Θεοτόκου  τής Ιεράς Μονής  Φεραπόντοφ Μπελοζέρσκι - πρώην Ορθόδοξο μοναστήρι στην περιοχή Kirillov της περιοχής Vologda Ρωσίας (Το μοναστήρι, που βρίσκεται 20 χιλιόμετρα βορειοανατολικά από το Kirillov και 120 χιλιόμετρα βορειοδυτικά από τη Βόλογντα , χτίστηκε σε ένα λόφο ανάμεσα σε δύο λίμνες - το Borodaevsky και την Paska, που συνδέει έναν μικρό ποταμό Paskka. Το χωριό Ferapontovo ίδια βρίσκεται, κυρίως, στην όχθη του ποταμού απέναντι από το μοναστήρι. Το μοναστήρι κυριαρχεί στο γύρω τοπίο, αλλά χάρη στο μέγεθος του δωματίου και το κομψό του στυλ, δεν καταστέλλει το μεγαλοπρέπεια, καθώς ο πλησιέστερος γείτονάς του - το μοναστήρι Kirillo-Belozersky) .  Ο Ιάκωβος, λοιπόν, ποίμανε την Εκκλησία των Ιεροσολύμων με δικαιοσύνη, με γενναία στοργή και στερεότητα στην πίστη. Αυτό όμως, εξήγειρε τη μοχθηρία και την κακουργία των Ιουδαίων. Αφού τον έπιασαν, τον έριξαν πάνω από το πτερύγιο του Ναού, και ενώ ακόμα ήταν ζωντανός, τον αποτελείωσαν με άγριο κτύπημα ροπάλου στο κεφάλι. Ап. Иаков. Тзортзи (Зорзис) Фука. Фреска. Афон (Дионисиат). 1547 г. Απόστολος Ιάκωβος. Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ.  από τον Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά στην Ιερά Μονή  Διονυσίου Αγίου Όρους Апостол Иаков, брат Господень Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985 г. Ватиканская библиотека. Рим. Άπόστολος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β '. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη. Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη  Έργο του Ιακώβου είναι και η Καθολική Επιστολή του στην Καινή Διαθήκη, στην οποία να τι μας συμβουλεύει, σχετικά με το πως πρέπει να χειριζόμαστε το λόγο του Θεού: «Γίνεσθε ποιηταὶ λόγου καὶ μὴ μόνον ἀκροαταί, παραλογιζόμενοι ἑαυτούς» (Επιστολή Ιακώβου, α' 22). Δηλαδή να γίνεσθε εκτελεστές και τηρητές του λόγου του Θεού και όχι μόνο ακροατές. Και να μη ξεγελάτε τον εαυτό σας, με την ιδέα ότι είναι αρκετό και μόνον να ακούει κανείς το λόγο. Τέλος, η μνήμη του αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, φέρεται και την Κυριακή μετά την Γέννηση του Χριστού, μαζί με τη μνήμη του Δαβίδ του Προφήτου και Ιωσήφ του μνήστορος, συνοδευόμενη με το ακόλουθο δίστοιχο: «Σὺ τέκτονος παῖς, ἀλλ᾿ ἀδελφὸς Κυρίου, τοῦ πάντα τεκτήναντος, ἐν λόγῳ, μάκαρ». Τελείται δε αύτω η Σύναξις εν τω σεπτώ αυτού Ναώ το όντι ένδοθεν της Υπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Χαλκοπρατείοις. Минея - Октябрь (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии. Μηναῖο - Οκτώβριος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας . Ап. Иаков. Эммануил Тзане Мпуниалис, иерей 1683. Икона. Венеция (?). 1683 г. Собрание Музея икон. Венеция. Απόστολος Ιάκωβος.  Εμμανουήλ Mpunialis Ταρζάν, 1683. Ιερέας εικονίδιο. τού έτους1683 μ.Χ. ἀπό τόν  αγιογράφο Ιερέα Εμμανουήλ Τζάνες, τον επιλεγόμενο και Μπουνιαλή. Τώρα ευρίσκεται στήν Συλλογή του Μουσείου των Εικόνων. Βενετία. Апостол от 70-ти Иаков, брат Господень  по плоти, Иерусалимский, епископ Ο Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος  πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα) Ἦχος δ’. Ὡς τοῦ Κυρίου Μαθητής, ἀνεδέξω δίκαιε τὸ Εὐαγγέλιον ὡς Μάρτυς ἔχεις τὸ ἀπαράτρεπτον τὴν παρρησίαν ὡς Ἀδελφόθεος τὸ πρεσβεύειν ὡς Ἱεράρχης. Ἱκέτευε Χριστὸν τὸν Θεόν, σωθήναι τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν. Κοντάκιον Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς. Ὁ τοῦ Πατρὸς μονογενὴς Θεὸς Λόγος, ἐπιδημήσας πρὸς ἡμᾶς ἐπ' ἐσχάτων, τῶv ἡμερῶν Ἰάκωβε θεσπέσιε, πρῶτον σε ἀνέδειξε τῶν Ἱεροσολύμων, Ποιμένα καὶ Διδάσκαλον, καὶ πιστὸν οἰκονόμον, τῶν μυστηρίων τῶv πνευματικῶν, ὄθεv σε πάντες τιμῶμεν Ἀπόστολε. Μικρολείψανα του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίας Τριάδος Πειραιώς  και στον Ιερό Ναό Αγίας Κυριακής Αλεξανδρουπόλεως Мощи Святого Апостола Иакова, брата Господня по плоти Храм святой благоверной царицы Тамары Украинская Православная Церковь, Харьковская епархия Απότμημα Ιερού Λειψάνου Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος στον Ιερό Ναό τής Αγίας Μακαριάς Ταμαρά Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, Επισκοπή Χάρκοβο Ὁ Οἶκος Τὸν γόνον σε τοῦ Ἰωσήφ, καὶ Ἱεροσολύμων τὸν πρῶτον ἱεράρχην, Ἰάκωβε θεόπτα, καὶ τοῦ Κυρίου ἀδελφὸν ὕμνοις ἐγκωμίων ἀνυμνοῦμεν εὐσεβῶς, καὶ πίστει ἀνακράζομεν· Δώρησαι ἡμῖν δώρημα τέλειον ἐκ τοῦ Πατρὸς τῶν φώτων, καὶ ἀπέλασον τὴν θλίψιν τὴν ἐπερχομένην καὶ ἐνεστῶσαν ἐκ πλήθους πταισμάτων· ἐπῆραν γὰρ οἱ ἐχθροὶ καθ' ἡμῶν τὴν πτέρναν, καὶ ἐκύκλωσαν ἡμᾶς Ἰσμαηλῖται· ὧν θραῦσον ταχὺ τὰ τόξα ἱεροφάντορ, ἵνα σε πάντες τιμῶμεν Ἀπόστολε. Мощи святого апостола Иакова. Оссуарий апостола Иакова, брата Господня. Апостола Иакова погребли на месте кончины – впоследствии над его могилою подле храма стоял памятник. В первые века христианства, пещера, где святой постился во время страстей Господних, была обращена в храм, а впоследствии ее показывали благочестивым паломникам. Мощи его были вывезены в Константинополь. Когда русский паломник Антоний посетил Константинополь в 1200 году, он нашел здесь мощи святого в приделе Халкопратийского храма, а главу – в храме святых апостолов.  В настоящее время мощи апостола вероятнее всего находятся в Риме, куда они были вывезены крестоносцами. Глава святого Апостола Иакова в настоящее время находится в соборе святого Иакова – кафедральном храме Армянских Иерусалимских патриархов, построенном в XII веке на месте, где находился дом Апостола Иакова. В Москве, на Старо-Иерусалимском подворье, сохраняется часть мощей святого апостола Иакова с 23 октября 1853 года, полученная от патриарха Александрийского Иерофея.  В ноябре 2002 года было объявлено об обнаружении иудейского оссуария (ящика из известняка для вторичного захоронения костей, обычно использовавшегося при погребении в каменных гробницах), надпись на котором гласит, что в нём был похоронен «Иаков, сын Иосифа, брат Иисуса». До настоящего времени вопрос об аутентичности оссуария Иакова однозначно не решён. Τα  Ιερά Λείψανα του Αγίου Αποστόλου Ιακώβου. Το οστεοφυλάκιο του αποστόλου Ιακώβου, αδελφού του Κυρίου.  Ο απόστολος Ιάκωβος θάφτηκε στην περιοχή του θανάτου του - υπήρχε ένα μνημείο στον τάφο του κοντά στο ναό. Κατά τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού, το σπήλαιο όπου ο Άγιος νήστευε κατά τη διάρκεια του Πάθους, μετατράπηκε σε εκκλησία, και στη συνέχεια αποδόθηκε στους ευσεβείς προσκυνητές της.  Τα Ιερά Λείψανά του μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.  Όταν ο Ρώσος προσκυνητής Antony επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη το 1200 μ.Χ., βρήκε εδώ Ιερά Λείψανα τού Αγίου Αποστόλου στο Ιερό Ναό τής Θεοτόκου των Χαλκοπρατείων, που λειτουργούσε ως προσκυνηματικό παρεκκλήσιο της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως , και την Κάρα τού Αγίου Αποστόλου στο ναό τών Αγίων Αποστόλων Κωνσταντινουπόλεως. Επί του παρόντος, τα Ιερά Λείψανα τού Απόστολου είναι πιθανότατα στη Ρώμη, όπου τα κλάπηκαν από τους Σταυροφόρους. Η Κάρα τοὐ Αποστόλου Ιακώβου είναι σήμερα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιακώβου - Καθεδρικός Ναός του Αρμενικού Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, που χτίστηκε το ΧΙΙ αιώνα στην περιοχή όπου βρίσκεται το σπίτι του Αποστόλου Ιακώβου. Στη Μόσχα, στην Εξαρχία τού Πατριαρχείου Ιεροσολύμων , διατηρούνται ένα μέρος απὀ τα Ιερά  Λείψανα του Αγίου Ιακώβου Αποστόλου, από την 23η Οκτωβρίου 1853 μ.Χ.,  τα οποία εδώθησαν από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Ιερόθεο. Το Νοέμβριο του 2002, ανακοινώθηκε η ανακάλυψη ενός εβραϊκού οστεοφυλάκιο (ένα κουτί του ασβεστόλιθου για τη δευτεροβάθμια ταφή των οστών, που συνήθως χρησιμοποιείται στην ταφή σε πέτρα τάφους), μια επιγραφή η οποία αναφέρει ότι θάφτηκε «James, ο γιος του Ιωσήφ, αδελφός του Ιησού.» Μέχρι τώρα, το ζήτημα της αυθεντικότητας των οστεοφυλάκων του Ιακώβ δεν έχει επιλυθεί χωρίς αμφιβολία.