ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΑΛΥΚΟΥ

ΑΠΟΔΟΣΙΣ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ 

ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΥΨΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε

ΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 
(ΦΙΛΟΘΕΟΥ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως) ( N E O )


«Λόγος εἰς τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρόν» - 
Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)



Λόγος εις την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού και εις την Αγίαν Ανάστασιν.  
 ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ 



Λόγος εἰς τήν Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ 
ΑΝΔΡΕΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Κρήτης

ΑΠΟΔΟΣΙΣ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ 

ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΥΨΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Τὰς ἐν λάρυγγι Σῶτερ ὑψώσεις φέρει,
Ὑψούμενον βλέπουσα τὸν Σταυρὸν κτίσις.
Ὑψώθη δεκάτῃ, Σταυροῦ ξύλον, ἠδὲ τετάρτῃ.

Άπολυτίκιον  (Κατέβασμα)

Ἦχος α’.

Σῶσον Κύριε τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου, νίκας τοῖς Βασιλεῦσι κατὰ βαρβάρων δωρούμενος καὶ τὸ σὸν φυλάττων διὰ τοῦ Σταυροῦ σου πολίτευμα.

Κοντάκιον

Ἦχος δ’. Αὐτόμελον.

Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ ἑκουσίως, τῇ ἐπωνύμῳ σου καινὴ πολιτεία, τοὺς οἰκτιρμούς σου δώρησαι, Χριστὲ ὁ Θεός, Εὔφρανον ἐν τῇ δυνάμει σου, τοὺς πιστοὺς Βασιλεῖς ἡμῶν, νίκας χορηγῶν αὐτοῖς, κατὰ τῶν πολεμίων, τὴν συμμαχίαν ἔχοιεν τὴν σήν, ὅπλον εἰρήνης, ἀήττητον τρόπαιον.

Κάθισμα

Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Τοῦ Σταυροῦ σου τὸ ξύλον προσκυνοῦμεν Φιλάνθρωπε, ὅτι ἐν αὐτῷ προσηλώθης ἡ ζωὴ τῶν ἁπάντων· Παράδεισον ἠνέῳξας Σωτήρ, τῷ πίστει προσελθόντι σοι Ληστῇ· καὶ τρυφῆς κατηξιώθη, ὁμολογῶν σοι, Μνήσθητί μου Κύριε. Δέξαι ὥσπερ ἐκεῖνον καὶ ἡμᾶς, κραυγάζοντας· Ἡμάρτομεν, πάντες τῇ εὐσπλαγχνίᾳ σου, μὴ ὑπερίδῃς ἡμᾶς. (Δίς)

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος πλ. β’.

Μόνον ἐπάγη τὸ ξύλον Χριστὲ τοῦ Σταυροῦ σου, τὰ θεμέλια ἐσαλεύθη τοῦ θανάτου Κύριε· ὃν γὰρ κατέπιε πόθῳ ᾍδης, ἀπήμεσε τρόμῳ· ἔδειξας ἡμῖν τὸ σωτήριόν σου Ἅγιε, καὶ δοξολογοῦμέν σε, Υἱὲ Θεοῦ, ἐλέησον ἡμᾶς. (Δίς)

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος πλ. δ’. Τὸ προσταχθὲν.

Προδιετύπου μυστικῶς πάλαι τῷ χρόνῳ, ὁ Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ναυῆ, Σταυροῦ τὸν τύπον, ὡς τὰς χεῖρας ἐξέτεινε σταυροφανῶς Σωτήρ μου· καὶ ἔστη ὁ ἥλιος ἕως ἐχθρούς, ἀνεῖλεν, ἀνθισταμένους σοι τῷ Θεῷ· νῦν δὲ οὗτος ἐσκότισται, ἐπὶ Σταυροῦ σε ὁρῶν, θανάτου κράτος λύοντα, καὶ τὸν ᾍδην σκυλεύοντα.

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος πλ. δ’. Τὸ προσταχθὲν.

Ἐν Παραδείσῳ με τὸ πρίν, ξύλον ἐγύμνωσεν, οὗπερ τῇ γεύσει, ὁ ἐχθρὸς εἰσφέρει νέκρωσιν, τοῦ Σταυροῦ δὲ τὸ ξύλον, τῆς ζωῆς τὸ ἔνδυμα, ἀνθρώποις φέρον, ἐπάγη ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ κόσμος ὅλος ἐπλήσθη πάσης χαρᾶς· ὃν ὁρῶντες ὑψούμενον, Θεῷ ἐν πίστει λαοί, συμφώνως ἀνακράξωμεν· Πλήρης δόξης ὁ οἶκός σου. (Δίς)

Ὁ Οἶκος

Ὁ μετὰ τρίτον οὐρανὸν ἀρθεὶς ἐν Παραδείσῳ, καὶ ῥήματα τὰ ἄρρητα καὶ θεῖα, ἃ οὐκ ἐξὸν γλώσσαις λαλεῖν, τὶ τοῖς Γαλάταις γράφει, ὡς ἐρασταὶ τῶν Γραφῶν, ἀνέγνωτε καὶ ἔγνωτε. Ἐμοί, φησί, καυχᾶσθαι μὴ γένοιτο, πλὴν εἰ μὴ ἐν μόνῳ τῷ Σταυρῷ τῷ τοῦ Κυρίου, ἐν ᾧ παθών, ἔκτεινε τὰ πάθη. Αὐτὸν οὖν καὶ ἡμεῖς βεβαίως κρατῶμεν τοῦ Κυρίου τὸν Σταυρὸν καύχημα πάντες· ἔστι γὰρ σωτήριον ἡμῖν τοῦτο τὸ ξύλον, ὅπλον εἰρήνης ἀήττητον τρόπαιον.

Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε

Τοῦ Μακαρίου Θεοδωρήτου Ἐπισκόπου Κύρου 
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΡΟΦΗΤΗΝ ΙΩΝΑΝ

( Στίς σελίδες 1720 - 1740 )

DE S. JONA PROPHETA 

O Προφήτης Ιωνάς

Ἀπὸ προσώπου τοῦ Θεοῦ φεύγεις πάλαι, Νῦν δὲ πρόσωπον, Ἰωνᾶ τούτου βλέπεις.

Βιογραφία Ο Προφήτης Ιωνάς έζησε επί των βασιλέων Αμασίου και Ιεροβοάμ. Ήταν γιος του Αμαθί και είχε πατρίδα την Γεχθοφέρ, της φυλής Ζαβουλών. Ο Ιωνάς ήταν αυτός, που με θεία νεύση ενθάρρυνε τον Ιεροβοάμ σε πόλεμο κατά του άρχοντα της Συρίας, που κατέληξε σε νίκη του Ισραήλ και αποκατάσταση των συνόρων του. Прор. Иона.  Роспись ц. Богородицы мон-ря Панагии Сумелы близ дер. Мацука, Турция. XIV в. Προφήτης Ιωνάς  Τοιχογραφία τού 14ου αιώνα μ.Χ. στην Ιερά  Μονή  Παναγία Σουμελά κοντά στο χωριό. Ματσούκας, Τραπεζούντα Τουρκία.  Прор. Иона.  Тзортзи (Зорзис) Фука. Фреска. Афон (Дионисиат). 1547 г. Προφήτης Ιωνάς Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ..   στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους έργο τού Τζώρτζη (Ζώρζης) Fuca. Прор. Иона.  Тзортзи (Зорзис) Фука. Фреска. Афон (Дионисиат). 1547 г. Προφήτης Ιωνάς Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ..   στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους έργο τού Τζώρτζη (Ζώρζης) Fuca.  Пророк Иона.  Фреска монастыря Высокие Дечаны, Косово, Сербия.  Около 1350 года. Προφήτης Ιωνάς.  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.  στην Ιερά  Μονή Βισόκι Ντέτσανι. Κοσσυφοπέδιο, Σερβία.  Пророк Иона. Около 1321 года. Фрески монастыря Грачаница, Косово, Сербия. XIV Προφήτης Ιωνάς.  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1321 μ.Χ..   στην Ιερά Μονή Γρατσάνιτσα. Κοσσυφοπέδιο. Σερβία Святой Пророк Иона. Фреска церкви Святых Иоакима и Анны в монастыре Студеница, Сербия. Προφήτης Ιωνάς.  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.  στον Ιερό Ναό τών Αγίων Ιωακείμ και Άννα της Ιεράς  Μονής Στουντένιτσας .  κρυμμένης στο δάσος νοτιοδυτικά του Κράλιεβο.  Σερβία. Преподобный Иона Палестинский и Пророк Иона. Фреска монастыря Высокие Дечаны, Косово, Сербия. Около 1350 года. Ο μοναχός Ιωνάς ο Πρεσβύτερος και  ο Προφήτης Ιωνάς.  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.  στην Ιερά  Μονή Βισόκι Ντέτσανι. Κοσσυφοπέδιο, Σερβία.   Ο Ιωνάς φέρεται στην Παλαιά Διαθήκη, πέμπτος μεταξύ των μικρών λεγόμενων προφητών. Βρίσκουμε δε γι' αυτόν στο ομώνυμο βιβλίο, που κυρίως τον έκανε γνωστό λόγω της ιερής δραματικότητός του. Ο Κύριος τον είχε διατάξει να πάει στη Νινευή, έδρα πλάνης μάταιων καλλωπισμών και οργίων, για να κηρύξει σ' αυτή και να προφητέψει την καταστροφή της. Иона пророк в чреве кита. Византийская миниатюра 9 века. Προφήτης Ιωνάς.  Βυζαντινή μικρογραφία (μινιατούρα( τού 9ου αιώνα μ.Χ. Ο Ιωνάς όμως, αποφάσισε να λησμονήσει τη διαταγή του Θεού, και έκρινε καλό να πάει σε μια άλλη πόλη στους Θαρσείς. Ξεκίνησε λοιπόν το ταξίδι του με πλοίο, αλλά στ' ανοιχτά έπιασε μεγάλη τρικυμία. Τότε έριξαν κλήρο, για να δουν ποιος είναι υπεύθυνος του κάκου που τους βρήκε. Και ο κλήρος έπεσε στον Ιωνά, που είχε παρακούσει τη διαταγή του Θεού. Τότε τον έριξαν στη θάλασσα και η τρικυμία σταμάτησε. Αλλά και τον Ιωνά, τον κατάπιε ένα μεγάλο κήτος χωρίς να τον φάει και μετά τρεις μέρες και νύκτες τον έβγαλε στην ξηρά σώο και αβλαβή. Прор. Иона.  Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985 г. Ватиканская библиотека. Рим. Προφήτης Ιωνάς.    Μινιατούρα στό Μηνολόγιο τού Βασίλειου Β. Κωνσταντινούπολη τό έτος 985 μ.Χ. . Τώρα ευρίσκεται στην  Βιβλιοθήκηςτου Βατικανού. Ρώμη. Τότε ο Ιωνάς πήγε στη Νινευή, προφήτεψε ότι του είπε ο Θεός και οι Νινευίτες μετάνιωσαν, νήστεψαν 40 μέρες και έτσι η πόλη τους σώθηκε απ' την καταστροφή. Διότι η μετάνοια φέρει την αγαθότητα του Θεού, πάνω από τη δικαιοσύνη Του. Ο Ιωνάς πέθανε στη γη Σαραάρ, κοντά στη βελανιδιά της Δεβόρας και τάφηκε μέσα σε σπηλιά. Βέβαια άλλα γεγονότα της ζωής του μαθαίνουμε στην Παλαιά Διαθήκη. Пророк Иона. Византия. Кнстантинополь.  Церковь Богородицы Паммакаристы. XIV в Ο Προφήτης Ιωνάς.  Βυζαντινό ψηφιδωτό τού 14ου αιώνα μ.Χ..  στην Ιερά Μονή Παμμακάριστου,  (γνωστή και ως Θεοτόκου μονή[1] (σήμερα είναι το Τέμενος-μουσείο Φετιγιέ Τουρκικά: Fethiye Camii, μεταφράζεται ως "το τέμενος της κατάκτησης") είναι σημαντικό μνημείο στη Κωνσταντινούπολη). Прор. Иона. Фреска. Афон (Ватопед). XII в. Προφήτης Ιωνάς Τοιχογραφία (Fresco) τού 12ου αιώνα μ.Χ..   στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους Святой пророк Иона. Фреска монастыря Св. Николая Анапафсаса в Метеорах. Иконописец Феофан Критский. XVI век. Άγιος Προφήτης Ιωνάς. Τοιχογραφία (Fresco) τού 16ου αιώνα μ.Χ.   στην Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαύσα στα Μετέωρα.  Έργο τού εικονογράφος Θεοφάνη τού Κρητός. Святой Пророк Иона.  Фреска монастыря Милешева (Милешево), Сербия. До 1228 года. Προφήτης Ιωνάς.  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1228 μ.Χ..   στην Ιερά Μονή  Μιλησέβου (Mileshevo), Σερβία. (Μονή Milesheva - Ορθόδοξο μοναστήρι της Σερβίας στον ποταμό Mileshevtse, κοντά στην Priepola , που ιδρύθηκε από τον πρίγκιπα Στέφαν Βλάνισλαβ το 1218-1219. Το σύνολο των τοιχογραφιών της Εκκλησίας της Αναλήψεως στην Milesheva είναι ένα από τα αριστουργήματα της Σερβικής τέχνης του Μεσαίωνα). Пророк Иона. Книжная миниатюра XV века. Προφήτης Ιωνάς.  Μικρογραφία (μινιατούρα( τού 12ου αιώνα μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’. Θείας πίστεως. Σάλπιγξ εὔηχος, θείων κριμάτων, κόσμω πέφηνας, ἀναφωνοῦσα, Ἰωνὰ τοὶς Νινευίταις μετάνοιαν καὶ συσχεθεῖς ἐν τῷ κήτει προέγραψας, τὴν τοῦ Σωτῆρος τριήμερον ἔγερσιν ὅθεν πρέσβευε, δοθήναι τοὶς σὲ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμὸν καὶ μέγα ἔλεος. Минея - Сентябрь (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии. Μηναίο - Σεπτεμβρίου (τεμάχιο). Εικονίδιο. Russ. Αρχική XVII. Εκκλησία Αρχαιολογίας Γραφείο της Θεολογικής Ακαδημίας της Μόσχας. Прор. Иона (фрагмент иконы пророческого ряда). Дионисий.  Икона. Ферапонтово. 1502 г. Προφήτης Ιωνάς Εικόνα (κομμάτι της εικόνας της προφητικής σειράς) τού έτους 1502 μ.Χ., έργο τού ζωγραφου  Διονύσιου στο Καθεδρικό Ναό τής Γεννήσεως τής  Θεοτόκου στην Ιερά Μονή Φεραπόντοφ Μπελοζέρσκι  (είναι πρώην ορθόδοξο μοναστήρι στην περιοχή Cyril της περιοχής Vologda  Ρωσία. Για 400 χρόνια το μοναστήρι ήταν ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά και θρησκευτικά εκπαιδευτικά κέντρα της περιοχής Belozersky . Εδώ διατηρείται ένα μοναδικό σύνολο αρχιτεκτονικής και τοιχογραφιών του προ-Petrine χρόνου, το οποίο είναι καθαρό και ασφαλές. Στη σύνοδο της UNESCO προστέθηκε το μοναστήρι στη λίστα Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 2000. Στα κτίρια της πρώην μονής υπάρχει ένα μουσείο και μια αυλή του επισκόπου της Μητροπόλεως Βολδόντα. Ρωσία, έργο τού ζωγραφου  Διονύσιου και των υιών του. (Αυτός είναι ο μόνος επιζών ζωγραφικός πίνακας του εκλεκτού αντιπροσώπου της Σχολής Ζωγραφικής της Μόσχας)