ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΑΛΥΚΟΥ

Η κατά σάρκα γέννησις του Κυρίου 

και Θεού και Σωτήρος Ημών Ιησού Χριστού

Η Γέννηση, φορητή εικόνα, Συλλογή Μ. Περατικού, Λονδίνο, αρχές 15ου αιώνα. Ανωνύμου

ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟ 

ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ 

ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ

ΜΕ ΑΚΛΟΝΗΤΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΘΕΟΣΔΟΤΗ ΧΑΡΑ

Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Σ    Ε Τ Ε Χ Θ Η 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Μεγάλου Ἀθανασίου

 Βλέπω ἕνα παράδοξο μυστήριο, δηλαδὴ ἀντὶ γιὰ τὸν ἥλιο βλέπω τὸν ἥλιο τῆς δικαιοσύνης μὲ ἀπερίγραπτο τρόπο νὰ ἔχει χωρέσει στὴν Παρθένο. Μὴ ρωτᾶς πῶς ἔγινε αὐτό, «ἀφοῦ ὅπου θέλει ὁ Θεὸς ὑποχωρεῖ ἡ τάξη τῆς φύσης». Γιατί θέλησε ὁ Θεός, μπόρεσε, κατέβηκε ἀπὸ τὸν οὐρανό, μᾶς ἔσωσε. Ὅλα ἂς συντρέχουν. Ὁ Θεὸς πού ὑπάρχει τώρα καὶ πού προϋπῆρχε, σήμερα γίνεται ὅπως δὲν ἦταν. Γιατί, ἐνῶ εἶναι Θεός, γίνεται ἄνθρωπος, χωρὶς νὰ παύει νὰ εἶναι Θεός.

Οὔτε πάλι ἔγινε ἄνθρωπος χάνοντας τὴ θεότητα, οὔτε ὅμως ἔγινε προοδευτικὰ Θεὸς ξεκινώντας ἀπὸ ἄνθρωπος, ἀλλά ὄντας ὁ Λόγος, γι’ αὐτό ἔγινε ἀναμάρτητος ἄνθρωπος μὲ ἀμετάβλητη τὴ Θεία του φύση. Ἀφοῦ εἶχε μιὰ παράδοξη καὶ τέλεια πορεία, γεννήθηκε ἀπὸ μιὰ ἄσπορη κοιλιά, οὔτε ἄφησε τοὺς ἄγγελους του μόνους χωρὶς νὰ τοὺς ἐπιβλέπει, οὔτε ἔχασε τὴ θεότητά του μὲ τὸ νὰ γίνει ἄνθρωπος καὶ νὰ ἔλθει κοντά μας. Ὅμως ἦλθαν βασιλιάδες γιὰ νὰ προσκυνήσουν τὸν ἐπουράνιο βασιλιά, αὐτόν πού γεννήθηκε μὲ ἄρρητο τρόπο ἀπὸ τὸν Πατέρα καὶ πού σήμερα·γεννιέται ἀπὸ τὴν Παρθένο γιὰ μένα. Τότε βέβαια γεννήθηκε σύμφωνα μὲ τὴ Θεία φύση, σήμερα ὅμως μὲ τὴν ἀνθρώπινη φύση.

Γεννήθηκε πρὸ αἰώνων ἀπὸ τὸν Πατέρα μὲ τρόπο πού ὁ ἴδιος ὁ Πατέρας γνωρίζει, σήμερα γεννήθηκε ἀπὸ τὴν Παρθένο μὲ ὑπερφυσικὸ τρόπο, ὅπως ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γνωρίζει. Ὁ Παλαιὸς τῶν ἡμερῶν, δηλαδὴ ὁ προαιώνιος Θεός, ἔγινε παιδί. Αὐτός πού κάθεται σὲ ὑψηλό θρόνο, τοποθετεῖται σὲ φάτνη. Ὁ ἄυλος καὶ ἀσώματος ἀπὸ ἀνθρώπινα χέρια σπαργανώνεται. Αὐτός πού σπάει τὰ δεσμὰ τῆς ἁμαρτίας, τυλίγεται σὲ σπάργανα, ἐπειδὴ αὐτό ἐπιθυμεῖ.

Ποιὸν γέννησε ἡ Παρθένος; Τὸν Δεσπότη τῆς φύσης. Ἀκόμη κι ἂν ἐσύ σιωπήσεις, τὸ βροντοφωνάζει ἡ φύση. Γιατί ἡ παρθένος Μαρία γέννησε, ὅπως θέλησε νὰ γεννηθεῖ αὐτός πού γεννήθηκε. Δὲν γεννήθηκε μὲ ἀντίθετο τρόπο ἀπὸ τὸν φυσικό, ἀλλά σὰν Δεσπότης εἰσήγαγε πρωτόγνωρο τρόπο γεννήσεως. Ὅμως παρόλο πού ἔγινε ἄνθρωπος, δὲν γεννήθηκε ὅπως γεννιέται ὁ ἄνθρωπος. Γιατί ἂν προέρχονταν ἀπὸ συνηθισμένο γάμο, −ὅπως παραδείγματος χάριν προῆλθα ἐγώ−, ἀπό τούς περισσότερους ἀνθρώπους θὰ ἐθεωρεῖτο ψεύτικος. Τώρα ὅμως αὐτός πού γεννιέται, γι’ αὐτό γεννιέται ἀπὸ τὴν Παρθένο, δηλαδὴ καὶ τὴ μητέρα στὸ ἑξῆς τὴν διασώζει καὶ τὴν παρθενία της τὴν φυλάγει ἀκέραιη, ὥστε ὁ παράδοξος τρόπος τῆς κυήσεως νὰ γίνει γιὰ μένα πρόξενος μεγάλης πίστης. Γι’ αὐτό ἂν ἴσως μὲ ρωτήσει ἕνας εἰδωλολάτρης ἡ ἕνας Ἰουδαῖος ἂν ὁ Χριστὸς φυσιολογικὰ ἔγινε ἄνθρωπος ἤ μὲ διαφορετικὸ τρόπο ἀπὸ τὴ φύση του, θὰ φέρω μάρτυρα στὸν λόγο μου τὴν ἄσπιλη σφραγίδα τῆς παρθενίας, γιατί ἔτσι ὁ Θεὸς ὑπερβαίνει τὴ φυσικὴ τάξη.

Καὶ ἂν θέλεις, ρώτησε τὸν μακάριο εὐαγγελιστή Λουκᾶ κι αὐτός θὰ σοῦ ἀπαντήσει γιὰ τὸ σχέδιο τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι βέβαια ἀρχίζει τὴ διήγησή του: «Κατὰ τὸν ἕκτο μήνα τῆς ἐγκυμοσύνης τῆς Ἐλισάβετ, ὁ Θεὸς ἔστειλε τὸν ἄγγελο Γαβριὴλ στὴν πόλη τῆς Γαλιλαίας Ναζαρὲτ σὲ μιὰ παρθένο πού ἦταν ἀρραβωνιασμένη μὲ κάποιον πού τὸν ἔλεγαν Ἰωσήφ. Τὴν παρθένο τὴν ἔλεγαν Μαριάμ. Παρουσιάστηκε σ’ αὐτήν ὁ ἄγγελος καὶ τῆς εἶπε: “Χαῖρε ἐσύ προικισμένη μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, ὁ Κύριος εἶναι μαζί σου. Εὐλογημένη ἀπ’ τὸν Θεὸ εἶσαι ἐσύ, περισσότερο ἀπ’ ὅλες τὶς γυναῖκες”. Ἐκείνη μόλις τὸν εἶδε, ταράχτηκε μὲ τὰ λόγια του καὶ προσπαθοῦσε νὰ ἐξηγήσει τί σήμαινε ὁ χαιρετισμὸς αὐτός. Ὁ ἄγγελος τῆς εἶπε: “Μὴ φοβᾶσαι Μαριάμ, ὁ Θεὸς σοῦ ἔδωσε τὴ χάρη του, καὶ νὰ θὰ μείνεις ἔγκυος, θὰ γεννήσεις γιὸ καὶ θὰ τὸν ὀνομάσεις Ἰησοῦ. Αὐτός θὰ γίνει μέγας καὶ θὰ ὀνομαστεῖ Υἱὸς τοῦ Ὑψίστου. Σ’ αὐτόν θὰ δώσει ὁ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνο τοῦ Δαβίδ, τοῦ προπάτορά του. Θὰ βασιλέψει γιὰ πάντα στοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακὼβ καὶ ἡ βασιλεία του δὲν θὰ ἔχει τέλος”. Ἡ Μαριὰμ τότε ρώτησε τὸν ἄγγελο- “Πῶς θὰ μο:[υ συμβεῖ αὐτό, ἀφοῦ δὲν ἔχω συζυγικὲς σχέσεις μὲ ἄνδρα;”. Καὶ ὁ ἄγγελος τῆς ἀπάντησε: “Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα θὰ ἔλθει ἐπάνω σου καὶ ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ θὰ σὲ καλύψει». Καὶ τότε αὐτή προβληματίζεται.

Μπῆκε μέσα της ὁ Κύριος ἄσαρκος καὶ κυοφορήθηκε ἐννέα μῆνες στὴ μήτρα τῆς Παρθένου. Μπῆκε ὅπως θέλησε, κυοφορήθηκε ὅπως εὐαρεστήθηκε. Γεννήθηκε ὅπως θέλησε. Εἰσῆλθε ἄσαρκος καὶ ἔγινε ἄνθρωπος χωρὶς νὰ ἀποχωριστεῖ ἀπὸ τὴ θεότητα σύμφωνα μὲ τὴ Θεία οἰκονομία. Δὲν μιλοῦμε γιὰ δύο γιούς, ἀλλά ἐννοοῦμε ἕναν καὶ μοναδικό, δηλαδὴ τὸν Λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό. Ἔγινε ἄνθρωπος καὶ ἦταν πραγματικά, ὄντας σύμφωνα μὲ τὴ φύση. Ἔγινε αὐτό τὸ ὅποιο δὲν ἦταν καὶ παρέμεινε αὐτό πού ἦταν. Γιατί «πρὶν ἀπ’ ὅλα ὑπῆρχε ὁ Λόγος, κι ὁ Λόγος ἦταν μὲ τὸν Θεὸ καὶ ἦταν Θεὸς ὁ Λόγος». Ἔγινε ἄνθρωπος χωρὶς νὰ χάσει αὐτό πού ἦταν. «Καὶ ἔστησε τὴ σκηνὴ του —δηλαδὴ ἔζησε— ἀνάμεσά μας». Τὸ «ἔστησε τὴ σκηνὴ του ἀνάμεσά μας» σημαίνει ὅτι συναναστράφηκε μαζί μας, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἱερεμίας ἡ μᾶλλον ὁ Βαροὺχ ὁ συνεργὸς του: «Αὐτός εἶναι ὁ Θεός μας, κανεὶς ἄλλος δὲν μπορεῖ νὰ ἀναμετρηθεῖ μ’ αὐτόν. Αὐτός βρῆκε καὶ κατέχει ὅλη τὴν ὁδό τῆς σοφίας καὶ τὴν ἔδωσε αὐτήν στὸν Ἰακὼβ τὸν δοῦλο του καὶ στὸν Ἰσραὴλ τὸν ἀγαπημένο του. Ὕστερα ἀπ’ ὅλα αὐτά φανερώθηκε στὴ γῆ καὶ συναναστράφηκε μὲ τοὺς ἀνθρώπους».

Ἄκουσε λοιπὸν καὶ τὴ φωνὴ τοῦ Εὐαγγελίου, γιατί εἶναι πολὺ δυνατὰ τὰ λόγια τοῦ ἀγγέλου πού ἀπηύθυνε στὴν ἁγία Παρθένο. Λέει: «Νά, θὰ μείνεις ἔγκυος καὶ θὰ γεννήσεις γιὸ καὶ θὰ τὸν ὀνομάσεις Ἐμμανουήλ, πού σημαίνει: Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Πρὶν συλληφθεῖ τὸ παιδὶ στὴ μήτρα, ὀνομάστηκε Θεὸς μὲ τὴν ὀνομασία «ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Συμφωνοῦν μὲ τὰ λόγια τοῦ προφήτη οἱ ἔκφρασεις· «Συναναστράφηκε μὲ τοὺς ἀνθρώπους» καὶ «Ἔστησε τὴ σκηνὴ του ἀνάμεσά μας». Πρὶν ἀπὸ τὴ σύλληψη τὸ παιδὶ ἔχει ὀνομασθεῖ Θεός. Πῶς λοιπὸν δὲν λέγεται Θεοτόκος ἡ ἁγία παρθένος Μαρία; Ἐπειδὴ βέβαια δὲν ἐξηγεῖται ἔξ ὁλοκλήρου μὲ ἀνθρωπινὰ κριτήρια αὐτό τὸ ὄνομα, ἀφοῦ τὸ παιδὶ πού γεννήθηκε ὡς Θεὸς δὲν κατέλυσε τὴ φυσικὴ παρθενία τῆς Παρθένου, ἀλλά αὐτό πού γεννήθηκε μ’ αὐτόν τὸν τρόπο ἀπὸ τὴ Θεοτόκο εἶναι καὶ Θεὸς καὶ ἄνθρωπος. Θεὸς κατὰ φύση, ἄνθρωπος ὅμως ἀπὸ δική του ἐκλογή. Ἔγινε ἄνθρωπος, εἶναι ὅμως καὶ Θεός, δηλαδὴ ἔχει ἑνωμένες τὶς δύο φύσεις. Ἀλλὰ ἴσως πεῖ ἕνας ἀντιρρησίας· «Ἂν ἡ Παρθένος εἶναι Θεοτόκος, τότε ὁ Θεὸς Λόγος ἀρχίζει νὰ ὑπάρχει ἀπὸ τὴν Παρθένο». Δὲν ἐννοῶ ὅτι ὁ Θεὸς ἀρχίζει τὴν ὕπαρξή του ἀπὸ τὴν ἁγία Παρθένο, Θεὸς φυλάξοι! αὐτός ὑπῆρχε πρὸ τῶν αἰώνων, αὐτός καὶ «τοὺς αἰῶνες δημιούργησε», αὐτός εἶναι ὁ δημιουργὸς ὅλης τῆς κτίσης, ὅπως λέει ὁ Εὐαγγελιστὴς: «Τὰ πάντα δι’ αὐτοῦ δημιουργήθηκαν κι ἀπ’ ὅσα ἔγιναν τίποτα χωρὶς αὐτόν δὲν ἔγινε».

Αὐτός διὰ τοῦ ὁποίου δημιουργήθηκε τὸ σύμπαν, ἐννέα μῆνες ἔμεινε στὴν κοιλιὰ χωρὶς νὰ ἀποξενωθεῖ ἀπὸ τὸν πατρικὸ κόλπο. Ἐνῶ βρισκόταν στὴ μήτρα τῆς παρθένου, ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων δοξολογοῦνταν καὶ προσκυνοῦνταν. Ἐνῶ βρισκόταν στὴν κοιλιὰ τῆς Παρθένου, γέμιζε τὸν οὐρανό καὶ τὴ γῆ, αὐτός πού κρατᾶ τὸν οὐρανό καὶ τὴ γῆ ὄχι μὲ τὴ δύναμή του, ἀλλά μ’ ἕνα νεῦμα του. Αὐτός ἦταν μέσα στὴ μήτρα σὰν ἄνθρωπος, ἐνεργοῦσε ὅμως ὡς Θεός. Δὲν βρισκόταν μόνον μέσα στὴ μήτρα τῆς Παρθένου αὐτός πού γεννήθηκε ἀπὸ παρθένο, ἀλλά ἐξουσίαζε καὶ κυβερνοῦσε τὰ πάντα ὡς Θεὸς σύμφωνα μὲ τὴν ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος «’Εμμανουήλ», «Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Ἂν ὀνομάζεις μόνον παιδὶ αὐτό πού γεννήθηκε κι ὄχι Θεό, ἄκουσε τί βροντοφώνησε ὁ μεγάλος κήρυκας Ἠσαΐας, ὅταν ἀπευθυνόταν πρὸς τὴν ἀχάριστη συναγωγή, μᾶλλον καλύτερα πὲς ἀπόρριψη, τῶν Ἰουδαίων λέγοντας: «Αὐτά θὰ πραγματοποιηθοῦν, γιατί θὰ γεννηθεῖ γιὰ μᾶς ἕνα παιδί, θὰ δοθεῖ σὲ μᾶς ὁ γιὸς αὐτός, τοῦ ὁποίου ἡ ἀρχή καὶ ἡ ἐξουσία ὑπάρχει ἀπ’ ἀρχῆς ἐπάνω στοὺς ὤμους του καὶ θὰ καλεῖται τὸ ὄνομά του ἀγγελιοφόρος τῆς μεγάλης βουλῆς τοῦ Θεοῦ, θαυμαστὸς σύμβουλος, Θεὸς ἰσχυρός, ἐξουσιαστής, ἀρχηγός τῆς εἰρήνης, πατέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Ἀμήν. Ἕνα παιδὶ πού γεννήθηκε φυσιολογικά, πότε ἔγινε Θεὸς ἐξουσιαστής, ὅπως ὀνομάστηκε αὐτό τὸ παιδὶ «Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας»;

Ἂν ὅμως τὸ παιδὶ πού γεννήθηκε ἀπὸ τὴν Παρθένο εἶναι Θεὸς ἰσχυρός, ἐξουσιαστής, ἀρχηγός τῆς εἰρήνης καὶ πατέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, πῶς δὲν εἶναι Θεοτόκος ἡ Παρθένος ἀλλά εἶναι Θεοδὸχος, ἀφοῦ συνέλαβε καὶ γέννησε καὶ εἶναι Θεὸς αὐτός πού γεννήθηκε; Καὶ πάλι ἐπαναλαμβάνω γι’ αὐτόν ὅτι, ὅπως θέλησε μπῆκε στὴ μήτρα, ὅπως εὐδόκησε κυοφορήθηκε καὶ ὅπως θέλησε παρουσιάστηκε αὐτός πού γεννήθηκε. Γιατί ἐξετάζεις τὴ θέλησή του; Γιατί ἐξετάζεις λεπτομερειακὰ τὸ θέμα τῆς εὐδοκίας του; Γιατί προσπαθεῖς νὰ ἐξι- χνιάσεις τὴ βούλησή του; Ἄκουσε τὰ λόγια του Παύλου, μᾶλλον πληροφορήσου ἀπ’ αὐτόν «Ποιὸς τάχα μπορεῖ νὰ ἀντισταθεῖ στὸ θέλημά του;». Μάλιστα, ἄνθρωπέ μου, ποιὸς εἶσαι ἐσύ πού ἐρευνᾶς καὶ ἐξιχνιάζεις τὴ γέννησή του, ἐνῶ ὁ προφήτης λέει: «Ποιὸς θὰ τολμήσει νὰ διηγηθεῖ τὴ γενιά του;». Ὁ προφήτης ἀποφεύγει νὰ διηγηθεῖ τὴ γενιά του καὶ σὺ ἄνθρωπε περιεργάζεσαι τὴ φύση του καὶ πολυπραγμονεῖς; Ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ὅταν διηγεῖται τὴν ἀνθρώπινη γέννησή του λέει: «Στὴν περιοχὴ ἐκείνη βρίσκονταν βοσκοί, πού ἔμεναν στὸ ὕπαιθρο καὶ φύλαγαν βάρδιες γιὰ τὸ κοπάδι τους. Σ’ αὐτούς παρουσιάστηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου καὶ θεϊκὴ λαμπρότητα τοὺς περιέβαλε μὲ τὴ λάμψη της καὶ κατατρόμαξαν. Ὁ ἄγγελος τοὺς εἶπε: Μὴ τρομάζετε, νά, σᾶς φέρνω χαρμόσυνο ἄγγελμα, πού θὰ γεμίσει μὲ χαρὰ μεγάλη ὅλον τὸν κόσμο. Γιατί σήμερα στὴν πόλη τοῦ Δαβὶδ γεννήθηκε γιὰ χάρη σας Σωτήρας, αὐτός εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Κύριος». Ὁ ἄγγελος, πού ἔφερε τὸ χαρούμενο μήνυμα στοὺς ποιμένες, ὀνόμασε Χριστὸ καὶ Κύριο αὐτόν πού γεννήθηκε ἀπὸ τὴν Παρθένο.

Ἂν λοιπὸν αὐτός πού γεννήθηκε εἶναι ὁ Κύριος, πῶς ἡ Παρθένος δὲν πρέπει νὰ ὀνομάζεται Κυριοτόκος; Ἐγώ ἰσχυρίζομαι ὅτι ἡ ἁγία Παρθένος σύμφωνα μὲ τὸ χαρούμενο μήνυμα τοῦ ἀγγέλου πρὸς τοὺς ποιμένες καὶ τὴν Παρθένο, πρέπει νὰ ὀνομάζεται Χριστοτόκος καὶ Κυριοτόκος καὶ Σωτηριοτόκος καὶ Θεοτόκος. Ἂν οἱ ἴδιοι οἱ ἄγγελοι τὸν ὀνομάζουν Σωτήρα, Χριστό, Κύριο καὶ Θεό, ἐμεῖς γιατί δὲν δεχόμαστε τὴ μαρτυρία τους αὐτή; Εἰσῆλθε στὴν Παρθένο ἄσαρκος, κυοφορήθηκε σωματικὰ καὶ ὅπως ἐκεῖνος ἔκρινε σωστό. Ἐξῆλθε μὲ φυσικὸ τρόπο, ὅπως ὅλοι, ἀπὸ τὴ μητέρα τοῦ σύμφωνα μὲ τὸ θεϊκὸ σχέδιο, καὶ δὲν ἑνώθηκε βέβαια ὁ Θεὸς Λόγος μετὰ τὴ γέννησή του κατὰ τὸ θεϊκὸ σχέδιο. Γεννήθηκε χωρὶς νὰ ἀλλοιωθεῖ ἡ φύση του, ἀφοῦ ἔγινε αὐτό πού δὲν ἦταν, ἐνῶ συγχρόνως παρέμεινε αὐτό πού ἦταν. Χωρὶς νὰ ἀλλοιωθεῖ ἡ οὐσία του, ἀπαρνήθηκε τὴ θεϊκή του δόξα, δηλαδὴ ὅπως τὸ θέλησε ὁ ἴδιος. Πῆρε μορφὴ δούλου χωρὶς νὰ ἀναγκασθεῖ ἀπὸ κάποιον ἄλλο, δὲν ἔχασε τὴ θεότητά του, ὅπως λέγει ὁ μακάριος Παῦλος: «Ὁ Ὁποῖος, ἂν καὶ ἦταν Θεός, δὲν θεώρησε τὴν ἰσότητά του μὲ τὸν Θεὸ ἀποτέλεσμα ἁρπαγῆς, ἀλλά τὰ ἀπαρνήθηκε ὅλα καὶ πῆρε μορφὴ δούλου». Ἄδειασε τὸν Ἑαυτό του κι ἔγινε αὐτό πού δὲν ἦταν, καὶ τὸ ἐπαναλαμβάνω, ἔμεινε αὐτός πού ἦταν, γιατί ἦταν αὐτός ὁ Λόγος Θεός. Γεννήθηκε παιδάκι, ἀλλά δοξάζεται σὰν Υἱὸς Θεοῦ. Εἰσῆλθε ἀσώματος, ἀπέκτησε σῶμα, ὅπως τὸ θέλησε ὁ ἴδιος, καὶ ἔτσι ἡ ζωὴ νίκησε τὸν θάνατο.

Νά λές λοιπόν, χριστιανέ μου, Θεοτόκο τήν Παρθένο καί νά μήν τὴν λὲς Θεοδόχο, ἤ μᾶλλον νὰ τὴν λὲς Θεοδόχο καὶ Θεοτόκο. Ἂν εἶναι Θεοδόχος, εἶναι καὶ Θεοτόκος, γιατί δὲν ἔλαβε ὁ Θεὸς Λόγος ἀπ’ αὐτήν σάρκα; Ἀλλὰ σ’ αὐτό τὸ χωρίο μὲ ἐξαναγκάζει ὁ Εὐαγγελιστὴς νὰ τὸ παραδεχτῶ, ὅταν μ’ ὅλη του τὴ δύναμη διακηρύττει: «Ὁ Λόγος ἔγινε ἄνθρωπος». Ὁ ἄλλος Εὐαγγελιστὴς σημειώνει: «Ρώτησε ὁ Ἰησοῦς τοὺς μαθητὲς του: Ποιὸς λένε οἱ ἄνθρωποι πώς εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου;”. Ἀπάντησαν οἱ Ἀπόστολοι λέγοντας: “Ἄλλοι λένε πώς εἶναι ὁ Ἠλίας, ἄλλοι ὁ Ἱερεμίας ἤ ἕνας ἀπό τούς προφῆτες”. Εἶπε ὁ Ἰησοῦς: “Κι ἐσεῖς ποιὸς λέτε πώς εἶμαι;”. Ἀπάντησε ὁ Πέτρος καὶ εἶπε: “Σὺ εἶσαι ὁ Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ”». Δὲν εἶπε: «Σὺ εἶσαι αὐτός πού ἔγινε Υἱὸς Θεοῦ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ», ἀλλά εἶπε: «Σὺ εἶσαι ὁ Χριστός», μὲ ξεκάθαρη φωνή, «ὁ Υἱὸς τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ». Καὶ ὁ εὐαγγελιστὴς Μάρκος πάλι τὴν ἴδια διατύπωση χρησιμοποιεῖ, ἀφοῦ μιλᾶ παρόμοια μὲ τὸν μακάριο Πέτρο: «Αὐτή εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ χαρμόσυνου μηνύματος γιὰ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ». Στὸ κατὰ Ματθαῖο Εὐαγγέλιο, στὴν ἀνάσταση τοῦ Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀναφέρεται: «Ὁ Ρωμαῖος ἑκατόνταρχος καὶ οἱ στρατιῶτες πού φύλαγαν μαζί του τὸν Ἰησοῦ, ὅταν εἶδαν τὸν σεισμὸ καὶ τ’ ἄλλα συμβάντα, φοβήθηκαν πάρα πολὺ καὶ εἶπαν: “Στ’ ἀλήθεια αὐτός ἦταν Υἱὸς Θεοῦ”». Ὁ ἄγγελος εἶπε στοὺς βοσκοὺς: «Μὴ τρομάζετε, σᾶς φέρνω χαρμόσυνο ἄγγελμα, πού θὰ γεμίσει μὲ χαρὰ μεγάλη ὅλον τὸν κόσμο, γιατί σήμερα στὴν πόλη τοῦ Δαβὶδ γεννήθηκε γιὰ χάρη σας σωτήρας, κι αὐτός εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Κύριος».

Ἂν λοιπὸν τὸ παιδὶ πού γεννήθηκε ὀνομάζεται Κύριος, καὶ ἡ Παρθένος πρέπει νὰ λέγεται Κυριοτόκος. Ὅπου βέβαια λέμε Κύριος, ἐκεῖ ἐννοοῦμε καὶ Θεός, γιατί δὲν ξεχωρίζεται τὸ Κύριος ἀπὸ τὸ Θεὸς ἤ τὸ Θεὸς ἀπὸ τὸ Κύριος, ὅπως λέει ἡ Παλαιὰ Διαθήκη: «Καὶ ἔβρεξε φωτιὰ ὁ Κύριος ἀπὸ τὸν Κύριο», καὶ ἀλλοῦ: «Νὰ ἀγαπήσεις Κύριο τὸν Θεό σου», καὶ ἀλλοῦ: «Ἄκουσε λαὲ τοῦ Ἰσραήλ, Κύριος ὁ Θεός σου εἶναι ἕνας καὶ μοναδικὸς Κύριος», καὶ πάλι ὁ ψαλμωδὸς προσθέτει: «Κύριε καὶ Θεὲ τῶν οὐρανίων καὶ ἐπιγείων δυνάμεων, ἄκουσε μὲ εὐμένεια τὴν προσευχή μου», καὶ πάλι: «Ὁ Θεὸς καὶ Κύριός μας ἐφώτισε μὲ τὸ φῶς τῆς Θείας του παρουσίας», καὶ ἐπαναλαμβάνει: «Κύριε καὶ Θεὲ τῶν οὐράνιων ἀγγελικῶν δυνάμεων, ποιὸς εἶναι δυνατὸν νὰ συγκριθεῖ μὲ σένα;». Ἐπίσης ὁ Παῦλος στὴν ἐπιστολή του πρὸς τὸν Τίτο γράφει τὰ ἑξῆς: «Γιατί ὁ Θεὸς φανέρωσε τὴ χάρη του, γιὰ νὰ σώσει ὅλους τούς ἄνθρωπους. Αὐτή μᾶς καθοδηγεῖ νὰ ἀρνηθοῦμε τὴν ἀσέβεια καὶ τὶς ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες καὶ νὰ ζήσουμε μὲ σωφροσύνη, μὲ δικαιοσύνη καὶ μὲ εὐσέβεια στὸν παρόντα αἰώνα, περιμένοντας τὴ μακαριότητα πού ἐλπίζουμε, δηλαδὴ τὴν ἐμφάνιση τῆς δόξας τοῦ μεγάλου Θεοῦ καὶ Σωτήρα μας, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ».

Αὖτος πού γεννήθηκε ἀπὸ τὴν ἁγία Παρθένο, αὐτός εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Κύριός μας. Αὐτόν τὸν Χριστὸ καὶ Κύριο ὁ μακάριος Παῦλος τὸν ὀνομάζει μέγα Θεό, ὅταν λέει: «Τοῦ μεγάλου Θεοῦ καὶ Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστοῦ». Πάλι ὁ Παῦλος γράφει στὴν πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολὴ του: «Φθάνω στὸ σημεῖο νὰ εὔχομαι νὰ χωριζόμουν ἐγώ ἀπὸ τὸν Χριστό, ἀρκεῖ νὰ πήγαιναν κοντὰ του οἱ ὁμοεθνεῖς ἀδελφοί μου. Εἶναι οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰσραήλ, πού ὁ Θεὸς τοὺς ἔκανε παιδιά του, τοὺς φανέρωσε τὴ δόξα του, ἀνανέωσε ἐπανειλημμένα τὴ διαθήκη του μ’ αὐτούς, τοὺς ἔδωσε τὸν νόμο, τὴ λατρεία καὶ τὶς ὑποσχέσεις του. Εἶναι ἀπόγονοι τῶν πατριαρχῶν κι ἀπὸ αὐτούς κατάγεται ὡς ἄνθρωπος ὁ Χριστός, ὁ Θεός, πού ἐξουσιάζει τὰ πάντα». Καὶ πάλι ὁ ἴδιος Παῦλος γράφει: «Κανένας ἀπ’ ὅσους ἐπιδίδονται στὴν ἀκολασία, στὴν ἀνηθικότητα, στὴν πλεονεξία —πού εἶναι οὐσιαστικὰ λατρεία τῶν εἰδώλων— δὲν θὰ ἔχει μερίδιο στὴ Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ καὶ Θεοῦ».

Ὥστε ἔχει ἀποδειχθεῖ πώς ὁ Κύριος εἶναι Θεὸς καὶ ὁ Θεὸς ὅτι εἶναι ὁ Κύριος. Ἂν ὅμως κι αὐτά δὲν τὰ παραδέχεσαι, ἂς σὲ πείσουν οἱ δαίμονες μ’ αὐτά πού φώναζαν στὴ χώρα τῶν Γεργεσηνῶν:«Ἐ, τί δουλειὰ ἔχεις ἐσύ μέ μᾶς, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἦλθες ἐδῶ πρὶν τὴν ὥρα μας γιὰ νὰ μᾶς βασανίσεις;». Ἂς σὲ πείσουν οἱ δαίμονες. Ἂν ἀπορρίπτεις τὴ μαρτυρία τοῦ Πέτρου καὶ ἀποστρέφεσαι τὴ φωνὴ τοῦ Εὐαγγελίου, σεβάσου αὐτά πού γράφει ὁ Μάρκος. Νὰ φοβηθεῖς τὰ λόγια του ἀγγέλου: «Αὐτός, πού γεννήθηκε ἀπὸ τὴν Παρθένο, εἶναι Σωτήρας, Χριστὸς καὶ Κύριος». Παρόλα αὐτά ἀπιστεῖς; Χαλιναγώγησε τὴν ὁρμή τῆς βλασφημίας σου καὶ παραδέξου αὐτό πού λέει ὁ ἄγγελος στὸ Εὐαγγέλιο, «Ἐμμανουήλ», δηλαδὴ «Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Πρὶν ἀπὸ τὴ σύλληψή του ὀνομάζεται Θεός· καὶ ὅταν συλλαμβάνεται αὐτός στὴν κοιλιὰ τῆς Παρθένου κατὰ Θεία οἰκονομία μὲ ὑπερφυσικὸ τρόπο, ἀρνεῖσαι ὅτι εἶναι αὐτός Θεός; Ἂν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι εἶναι Θεὸς αὐτός πού βρίσκεται στὴν κοιλιὰ τῆς Παρθένου, ὁ Ὁποῖος πρὰγματι εἶναι, καὶ ὅτι ἑνώθηκε αὐτός ὁ Θεὸς Λόγος μὲ τὴ σάρκα σύμφωνα μὲ τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ, γιατί ἀποφεύγεις τὴν Παρθένο νὰ τὴν ὀνομάσεις Θεοτόκο; Ἂν δὲν εἶναι Θεοτόκος, οὔτε Παρθένος εἶναι μετὰ τὴ γέννα της. Ἐγώ ὅμως ἰσχυρίζομαι ὅτι εὑρισκόμενος μὲ τὴ σύλληψη στὴν παρθενικὴ μήτρα, καθόταν στὴν πραγματικότητα στοὺς κόλπους τοῦ Πατέρα χωρὶς νὰ εἶναι δυνατὸ νὰ περιγραφεῖ. Εἶναι ἁπλή βέβαια κι ὄχι πολύπλοκη ἡ Θεία φύση, ἀλλά δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ περιγραφεῖ. Εἶναι ἀμετάβλητη αὐτή ἡ φύση καὶ ἀναλλοίωτη ἡ οὐσία της. Αὐτόν πού βρίσκεται στοὺς κόλπους τοῦ Πατέρα, αὐτόν γέννησε τώρα ἡ Παρθένος, σύμφωνα μὲ τὸ σχέδιο τῆς Θείας οἰκονομίας. Ὅπως θέλησε εἰσῆλθε, ὅπως εὐδόκησε συνελήφθη στὴν κοιλιὰ τῆς Παρθένου καὶ ὅπως θέλησε γεννήθηκε.

Ἐσύ, ἄνθρωπέ μου, γιατί περιεργάζεσαι τὴ γέννησή του; Ἤ νὰ τόν φοβᾶσαι ὡς Θεὸ ἤ νὰ τὸν σέβεσαι ὡς Δεσπότη ἤ νὰ τὸν λατρεύεις ὡς Κτίστη καὶ Δημιουργὸ ἤ νὰ τὸν τρέμεις ὡς Κύριο ἤ νὰ φρίττεις ἐνώπιόν του ὡς σέ Κριτή. Θὰ σὲ κάνουν νὰ συνέλθεις οἱ δαίμονες, πού ἐδίωξαν τοὺς χοίρους καὶ ἔπνιξαν τὸ κοπάδι στὸν βυθὸ τῆς λίμνης. Ἐκεῖνοι, ἐπειδὴ κατάλαβαν ὅτι ἦταν ὁ Δεσπότης, λένε: «Τί δουλειὰ ἔχεις ἐσύ μὲ μᾶς Υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἦλθες πρὶν τὴν ὥρα μας γιὰ νὰ μᾶς βασανίσεις;». Ἐκεῖνοι ἀποφεύγουν τὸν κίνδυνο καὶ τὴν ἀπειλή τοῦ βασανισμοῦ, ἐνῶ ἐσύ ἐπισύρεις κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ σου τὴν καταδίκη σὲ βασανισμό. Ἐκεῖνοι κατάλαβαν ὅτι αὐτός πού γεννήθηκε ἀπὸ τὴ Μαρία εἶναι ὁ Κύριος, ὁ Κριτὴς τοῦ σύμπαντος, καὶ ἐνῶ τὸν εἶδαν πρὶν ἀπὸ τὴν κρίση τὸν φοβήθηκαν, καὶ σὺ, ἐνῶ ἔχεις μπροστὰ αὐτήν τὴ μέλλουσα κρίση, τὴν καταφρονεῖς καὶ δὲν σαστίζεις; Καὶ τὰ ἐπαναλαμβάνω αὐτά καὶ δὲν θὰ σταματήσω νὰ τὰ ἐπαναλαμβάνω, διασαφηνίζοντας σὲ σᾶς τὸ θέμα τοῦ λόγου μου γιὰ νὰ εἶναι ξεκάθαρο, ὥστε μὲ ἀσφαλή γνώση νὰ ἔχετε ἀσάλευτη πίστη καὶ τὸ θεμέλιο τῆς πίστης, πού εἶναι ἡ ὁμολογία, νὰ τὸ κατέχετε σταθερά.

Πάλι θὰ ἀσχοληθοῦμε μὲ τὸ θέμα μας, ἀποδεικνύοντας τὸν σωστὸ καὶ σταθερὸ δρόμο τῆς πίστης μας. Γιατί γιὰ μένα τὸ νὰ μιλῶ «δὲν εἶναι κόπος, ἐνῶ γιὰ σᾶς εἶναι ἀσφάλεια». Αὐτός ὁ Θεὸς μπῆκε ὅπως θέλησε Ἐκεῖνος στὴν Παρθένο διὰ τῆς ἀκοῆς της, ὅπως εὐδόκησε κυοφορήθηκε, γεννήθηκε ὅπως θέλησε Ἐκεῖνος, εἰσῆλθε ἀσώματος ὅπως τὸ θέλησε, κυοφορήθηκε ὁ ἄχωρητος σ’ ἕνα σκεῦος μὲ περιορισμένη χωρητικότητα,

δηλαδὴ στὴ μήτρα τῆς Παρθένου, σύμφωνα μὲ τὴ Θεία οἰκονομία, ὅπως εὐδόκησε ὁ ἴδιος. Γεννήθηκε ὅπως τὸ θέλησε Θεὸς καὶ ἄνθρωπος συγχρόνως. Ἔγινε αὐτό πού δὲν ἦταν προηγουμένως, ἔχοντας τὴν ἀναλλοίωτη οὐσία αὐτοῦ πού ἦταν προηγουμένως. «Ἦταν βέβαια Θεὸς ὁ Λόγος καὶ ὁ Λόγος ἦταν μὲ τὸν Θεό», παρόλο πού ὁ Ἀπόστολος εἶπε: «Ὁ Θεὸς ἀπέστειλε τὸν Υἱό του, πού γεννήθηκε ἀπὸ μιὰ γυναίκα». Αὐτόν τὸν Υἱὸ ἔστειλε ὁ Θεὸς πού γεννιέται ἀπὸ γυναίκα, αὐτόν πού γεννήθηκε ἀπὸ ἀμόλυντη φύση, αὐτόν πού προῆλθε ἀπὸ ἄφραστη οὐσία, αὐτόν πού δὲν ἀποξενώθηκε ἀπό τούς πατρικοὺς κόλπους, αὐτόν πού δὲν ἐγκατέλειψε τὸν βασιλικὸ θρόνο, ἀλλά πού κυρίως αὐτός εἶναι ὁμόθρονος μὲ τὸν Πατέρα, ἀφοῦ μοιράζεται τὸν ἴδιο θρόνο, ὄχι βέβαια ἐξαιτίας τῆς Θείας χάρης, ἀλλά ἐξαιτίας τῆς θεϊκῆς του φύσης καὶ τῆς πατρικῆς οὐσίας. Γιατί πές μου, πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ εἶναι χωρισμένοι, ἀφοῦ ὁ ἴδιος λέγει: «Ἔγω εἶμαι ἀχώριστος ἀπὸ τὸν Πατέρα, κι ὁ Πατέρας ἀπὸ μένα», καὶ ἀλλοῦ: «Καὶ ὁ Πατέρας μένοντας ἑνωμένος μὲ μένα, πραγματοποιεῖ τὰ ἔργα του»; Αὐτόν πού γεννήθηκε ἀπὸ τὴν ἁγία Παρθένο, αὐτόν πρὶν γεννηθεῖ ὁ ἄγγελος τὸν ὀνόμασε Ἐμμανουήλ, δηλαδὴ, «Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Αὐτόν ἀνέφερε ὁ προφήτης Ἠσαΐας, τὸ παιδὶ αὐτό πού θὰ προέλθει ἀπὸ τὴν Παρθένο, «θὰ εἶναι Θεὸς ἰσχυρός, ἐξουσιαστῆς, ἀρχηγός τῆς εἰρήνης, πατέρας τοῦ μελλοντικοῦ αἰώνα».

Ποιὸ παιδὶ πού γεννήθηκε μὲ φυσικὸ τρόπο ἔγινε Θεὸς ἰσχυρός, ἐξουσιαστής; Ποιὸ παιδὶ πού γεννήθηκε προσείλκυσε ἀστέρι πού ἔδειχνε πού βρισκόταν τὸ βρέφος, μᾶλλον τοῦ Δεσπότη τὸ στενὸ κατάλυμμα; Ποιὸ παιδὶ προσκάλεσε Μάγους ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ νὰ τὸ προσκυνήσουν; Σὲ ποιὸ παιδί, πού γεννήθηκε μὲ φυσικὸ τρόπο, πρόσφεραν ἄλλοτε, δῶρα οἱ Μάγοι; Ἂς ἐξετάσουμε τὰ δῶρα, ἂν προσφέρθηκαν σὲ ἀδύναμο ἄνθρωπο κι ὄχι σὲ Θεό, πού εἶναι βασιλιὰς καὶ ἄνθρωπος. Χρυσὸ ὡς βασιλιά, λιβάνι ὡς Θεὸ καὶ σμύρνα ὡς ἄνθρωπο, πού πρόκειται νὰ ἐνταφιαστεῖ. Χρυσάφι ὡς βασιλιὰ: «Θεέ μου, δῶσε στὸν βασιλιὰ καὶ στὸν γιὸ τοῦ βασιλιᾶ τὴ σύνεση καὶ τὴ σοφία». Αὐτήν τὴν προσφώνηση ἔκανε ὁ Δαβίδ. Ὕστερα ἀπ’ αὐτά ὁ ἄγγελος στὸν χαιρετισμὸ τῆς Μαρίας εἶπε: «Σ’ αὐτόν θὰ δώσει ὁ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνο τοῦ Δαβίδ, τοῦ προπάτορά του. θὰ βασιλέψει γιὰ πάντα στοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰακὼβ καὶ ἡ βασιλεία του δὲν θὰ ἔχει τέλος».

Σ’ Αὐτόν ἀνήκει ἡ δόξα καὶ ἡ δύναμη στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Άγιος Στέφανος ο Πρωτομάρτυρας και Αρχιδιάκονος

Λόγων στεφάνοις, οἷα τιμίοις λίθοις, Στέφω Στέφανον, ὃν προέστεψαν λίθοι. Εἰκάδι λαΐνεος Στέφανον μόρος ἑβδόμῃ εἷλεν.

Βιογραφία Ο Άγιος Στέφανος ήταν ένας από τους πιο διακεκριμένους μεταξύ των επτά διακόνων, που εξέλεξαν οι πρώτοι χριστιανοί για να επιστατούν στις κοινές τράπεζες των αδελφών, ώστε να μη γίνονται λάθη και τους χειροτόνησαν οι Άγιοι Απόστολοι. Αν και κουραστική η ευθύνη του επιστάτη για τόσους αδερφούς παρ’ όλα αυτά ο Στέφανος έβρισκε καιρό και δύναμη για να κηρύττει το Ευαγγέλιο του Χριστού. Και όπως αναφέρει η Αγία Γραφή: «Στέφανος πλήρης πίστεως καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ».(Πραξ. Αποστόλων, στ΄8-15, ζ΄1-60). Δηλαδή ο Στέφανος, που ήταν γεμάτος πίστη και χάρισμα ευγλωττίας δυνατό, έκανε μεταξύ του λαού μεγάλα θαύματα, που προκαλούσαν κατάπληξη και αποδείκνυαν την αλήθεια του χριστιανικού κηρύγματος. Архидиакон Стефан.  Фреска. Около 1350 года. Церковь Христа Пантократора. Дечани.  Сербия (Косово). Αρχιδιάκονος Στεφανος  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.  στην Εκκλησία του Χριστού Παντοκράτορα  τής Ιεράς  Μονής Βισόκι Ντέτσανι . Κοσσυφοπέδιο. Σερβία Святой Первомученик Архидиакон Стефан (?).  Фреска 1164 год.церкви Св. Пантелеимона в Нерези близ Скопье, Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1164 μ.Χ. στο Καθολικό τής Ιεράς Μονής Αγίου Παντελεήμονα στο Νέρεζι κοντά στα Σκόπια Первомученик Стефан.  Икона. Византия. XIII век.  Монастырь св. Екатерины на Синае (Египет). Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος  Εικόνα βυζαντινή τού 13ου αιώνα μ.Χ..  στήν Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης  στο Σινά (Αίγυπτος). Архидиакон Стефан.  Столбик Царских врат (фрагмент).  Икона. Русь. XV в. Αρχιδιάκονος Στεφανος  " Στήλη των Βασιλικών Πύλων ".  Τμήμα Εικόνας ρωσικής  τού 15ου αιώνα μ.Χ. Первомученик Стефан.  Икона. Москва. Середина XVI в. Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος  Εικόνα ρωσική  τού 16ου αιώνα μ.Χ. Ο Στέφανος είχε αφιερώσει τη ζωή του στο κήρυγμα του ευαγγελικού λόγου και στη φιλανθρωπική δράση. Για τη προσφορά και τις αρετές του τιμήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Με το χάρισμα αυτό θεράπευε ασθενείς και αποδείκνυε τη δύναμη του Χριστού. Με τη βαθιά θεολογική του κατάρτιση ανέτρεπε εύκολα τις κακοδοξίες των Ιουδαίων για το έργο του Χριστού, προκαλώντας την οργή και το φθόνο τους. Св. Архидиакон Стефан с житием.  Ростовский мастер. Икона. Русь. Около 1658 г.  143 х 111. Из стефановского придела сольвычегодского деревянной Успенской церкви, перестроенной позже в Христорождественскую. Сольвычегодский музей. Ο Αρχιδιάκονος Στεφανος με τον βίο του Ο πολιούχος τού Ροστόφ Εικόνα ρωσική τού έτους περίπου τού 1658 μ.Χ. από τήν ξύλινο Ιερό Ναό  τής Κοιμήσεως τής Θεοτόκου Κομητεία Solvychegodsky , περιοχή Arkhangelsk  Vologda, η οποία ξανακτίσθηκε ως Ιερός Ναός τής Γεννἠσεως τού Χριστού. Τὠρα ευρίσκεται στο Μουσείο Ιστορίας καί Τέχνης τής  Κομητείας Solvychegodsky. Ρωσία Οι Ιουδαίοι, όμως, καθώς ήταν προκατειλημμένοι, εξαπέλυσαν συκοφάντες ανάμεσα στο λαό, που διέδιδαν ότι άκουσαν το Στέφανο να βλαστημεί το Μωϋσή και το Θεό. Με αφορμή, λοιπόν, αυτές τις συκοφαντίες, που οι ίδιοι είχαν ενσπείρει, άρπαξαν με μίσος το Στέφανο και τον οδήγησαν μπροστά στο Συνέδριο, τάχα για να απολογηθεί. Η απολογία του Στεφάνου υπήρξε πρότυπο τόλμης και θάρρους. Χωρίς να φοβηθεί καθόλου, εξαπέλυσε λόγια - κεραυνούς εναντίον των Ιουδαίων. Και από υπόδικος, ορθώθηκε θυελλώδης ελεγκτής και κατήγορος. Τότε ακράτητοι από το μίσος οι Ιουδαίοι, τον έσυραν έξω από την πόλη, όπου τον θανάτωσαν με λιθοβολισμό. Εκεί φάνηκε και η μεγάλη συγχωρητικότητα του Στεφάνου προς τους εχθρούς του με τη φράση του, «Κύριε, μὴ στήσης αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν ταύτην». Κύριε μη λογαριάσεις σ’ αυτούς την αμαρτία αυτή. Мучение св. Стефана.   Фреска. 1547 г. Афон (Дионисиат). 1547 г. Тзортзи (Зорзис) Фука. Μαρτύριο τού Αγίου Στεφάνου.  Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ.   στην Ιερά Μονή  Διονυσίου Αγίου Όρους έργο τού Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά Мучение св. Стефана.  Миниатюра 985 г.  Минология Василия II. Константинополь.  Ватиканская библиотека. Рим. Μαρτύριο τού Αγίου Στεφάνου.  Μικρογραφία (Μινιατούρα) τού έτους 985 μ.Χ.   στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β '. Κωνσταντινούπολη.  Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη Гробница святых Стефана и Лаврентия в крипте базилики Сан-Лоренцо-фуори-ле-Мура (Рим) Ο τάφος του Αγίου Στςεφάνου και του Αγίου Λαυρεντίου  στην κρύπτη της Βασιλικής του San Lorenzo-Fuori le Mura (Ρώμη) Многочисленные источники подтверждают быстрое и широкое распространение культа мощей святого Стефана[36]. Среди мест поклонения мощам святого, упоминаемых в раннесредневековых источниках: Гробница святых Стефана и Лаврентия в крипте базилики Сан-Лоренцо-фуори-ле-Мура (Рим) Базилика Святого Лаврентия в Риме (Сан-Лоренцо-фуори-ле-Мура). Останки святого Стефана, лежащие вместе с мощами святого Лаврентия под алтарём этой церкви, были привезены из Константинополя папой Пелагием II в конце VI века[37]. Анкона, где, согласно Августину[33], хранился локоть святого. Часовня Святого Стефана в Меце. Как сообщает Григорий Турский[38], в разрушенном гуннами в 451 году городе лишь эта часовня осталась нетронутой благодаря заступничеству святого. В Испании: город Оссет рядом с Севильей; епископат Медина-Сидония. Помимо собственно мощей, почитались и т. н. контактные реликвии, связанные со святым Стефаном. В разное время, в Сионской церкви в Иерусалиме[39], Арле, Флоренции, Соборе Парижской Богоматери и других местах демонстрировались камни, которыми был побит Стефан. Чудесные явления святого приводили к возникновению также новых реликвий. Одна из таких святынь — платок, освящённый явлением святого в Бордо, — использовалась епископом этого города Бертрамом (умер в 585 году) как источник контактных реликвий для новых церквей. Наконец, уже упомянутая книга «О Чудесах святого Стефана Первомученика»[31] рассказывает о нерукотворном образе Стефана, изображающем победу святого над демоном. Πολλές πηγές επιβεβαιώνουν την ταχεία και ευρεία διάδοση της λατρείας των λειψάνων του Αγίου Στεφάνου [36]. Μεταξύ των τόπων λατρείας των λειψάνων του αγίου, που αναφέρονται στις πρώιμες μεσαιωνικές πηγές: Ο τάφος του St Stephen και του Laurence στην κρύπτη της Βασιλικής του San Lorenzo-Fuori le Mura (Ρώμη) Βασιλική του Αγίου Λαυρεντίου στη Ρώμη (San Lorenzo-Fuori-le-Mura). Τα λείψανα του Αγίου Στεφάνου, που βρίσκεται μαζί με τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου κάτω από το θυσιαστήριο της εκκλησίας αυτής, έφεραν από την Κωνσταντινούπολη ο Πάπας Pelagius ΙΙ στο τέλος του VI αιώνα. [37] Ανκόνα, όπου, σύμφωνα με τον Αυγουστίνο [33], διατηρήθηκε ο αγκώνας του αγίου. Παρεκκλήσι του Αγίου Στεφάνου στη Μετς. Σύμφωνα με τον Γκριγκόρι του Τουρς [38], στην πόλη που καταστράφηκε από τους Ούννους το 451, μόνο αυτό το παρεκκλήσι παρέμεινε ανέγγιχτο χάρη στη μεσολάβηση του αγίου. Στην Ισπανία: η πόλη Osset κοντά στη Σεβίλλη. την επισκοπή της Μεδίνας Σιδωνίας. Εκτός από τα ίδια τα κειμήλια, τα λεγόμενα. τα λείψανα επαφής που σχετίζονται με τον Άγιο Στέφανο. Σε διαφορετικούς χρόνους, στην εκκλησία της Σιών στην Ιερουσαλήμ [39], Αρλ, Φλωρεντία, την Παναγία των Παρισίων και άλλα σημεία στην πέτρα οθόνη, η οποία ξυλοκοπήθηκε Stefan. Τα θαυμαστά φαινόμενα του αγίου οδήγησαν στην εμφάνιση νέων κειμηλίων. Ένα από αυτά τα ιερά - ένα μαντήλι, χειροτονήθηκε το φαινόμενο του Αγίου στο Bordeaux - που χρησιμοποιείται από τον επίσκοπο της πόλης Bertram (πέθανε το 585) ως πηγή επαφής για τα λείψανα των νέων εκκλησιών. Τέλος, η ήδη αναφερθείσα βιβλίο «για τα θαύματα του αγίου Αγίου Στεφάνου» [31] αφηγείται την ιστορία ενός θαυματουργή εικόνα του Στεφάνου, που απεικονίζει τη νίκη αγίου πάνω από το δαίμονα.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα) Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε. Βασίλειον διάδημα, ἐστέφθη σὴ κορυφή, ἐξ ἄθλων ὧν ὑπέμεινας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, Μαρτύρων Πρωτόαθλε· σὺ γὰρ τὴν Ἰουδαίων, ἀπελέγξας μανίαν, εἶδες σου τὸν Σωτῆρα, τοῦ Πατρὸς δεξιόθεν. Αὐτὸν οὖν ἐκδυσώπει ἀεί, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν. Κοντάκιον Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον. Ὁ Δεσπότης χθὲς ἡμῖν, διὰ σαρκὸς ἐπεδήμει, καὶ ὁ δοῦλος σήμερον, ἀπὸ σαρκὸς ἐξεδήμει· χθὲς μὲν γάρ, ὁ Βασιλεύων σαρκὶ ἐτέχθη, σήμερον δέ, ὁ οἰκέτης λιθοβολεῖται· δι᾽ αὐτὸν καὶ τελειοῦται, ὁ Πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος. Минея - Декабрь (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии. Μηναῖο - Δεκέμβριος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας . Κάθισμα Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσὴφ. Τὴν τοῦ Πνεύματος πηγήν, ἐν τῇ καρδίᾳ μυστικῶς, κεκτημένος τοῦ Χριστοῦ, ὁ Πρωτομάρτυς ἀληθῶς, τῶν Ἰουδαίων ἀπήλεγξε τὴν αὐθάδειαν, καὶ ἔδειξεν αὐτοῖς, τόν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, ἀναβλαστήσαντα, τῷ τῆς σοφίας καὶ χάριτος πληρώματι, πεπληρωμένος ὁ ἔνδοξος. Ἀλλ' ὦ Τρισμάκαρ, τοὺς σὲ τιμῶντας, σῷζε θείαις πρεσβείαις σου. Ἕτερον Κάθισμα Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ. Ἀπόστολε Χριστοῦ, Διακόνων ὁ πρῶτος, Πρωτόαθλε σοφέ, τῶν Μαρτύρων ἀκρότης, ὁ κόσμου τὰ πέρατα, ἁγιάσας τοῖς ἄθλοις σου, καὶ τοῖς θαύμασι, ψυχὰς ἀνθρώπων λαμπρύνας, τους τιμῶντάς σε, ῥῦσαι παντοίων κινδύνων, πανεύφημε Στέφανε. Ὁ Οἶκος Ὡς ἀστὴρ φαεινὸς σήμερον συνεξέλαμψε, τῇ Γεννήσει Χριστοῦ, ὁ Πρωτομάρτυς Στέφανος, ἀστράπτων καὶ φωτίζων τὰ πέρατα ἅπαντα, τῶν Ἰουδαίων μόνον ἠμαύρωσε τὴν πᾶσαν δυσσέβειαν, σοφίας λόγοις τούτους διελέγξας, ἀπὸ τῶν Γραφῶν διαλεγόμενος, καὶ πείθων τούτους, τὸν γεννηθέντα ἐκ τῆς Παρθένου Ἰησοῦν, Υἱὸν αὐτόν εἶναι Θεοῦ, κατῄσχυνε τούτων τὴν ἀσεβῆ κακουργίαν, ὁ Πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος. Стефа́н Первому́ченик  болгарская икона XVII века Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος  Εικόνα  βουλγαρική  τού 17ου αιώνα μ.Χ. Μεγαλυνάριον Πρῶτος Διακόνων ἀναδειχθείς, πρῶτος τοῦ Δεσπότου, ἐχρημάτισας μιμητής· ὅθεν Ἀθλοφόρων, πρωτεύων Πρωτομάρτυς, τύπος αύτοῖς ἐγένου, πρώταθλε Στέφανε. Άγιος Δημήτριος Ροστόφ Βίοι των Αγίων Μεταφορά των λειψάνων τού Πρωτομάρτύρος και αρχιδιακόνου Στεφάνου  Μετά τον ξυλοδαρμό του Αγίου Αρχιτεκτόνου Στεφάνου από τους Εβραίους με πέτρες ( Πράξεις 7: 55-60 ) Το τίμιο σώμα του βρισκόταν χωρίς ταφή ημέρας και ημέρας: ηττήθηκε για να καταναλωθεί από σκύλους, θηρία και πουλιά. αλλά τίποτα δεν άγγιξε το σώμα, γιατί ο Κύριος τον προστατεύει. Τη δεύτερη νύχτα, ο ένδοξος δάσκαλος της δικαιοσύνης Ιερουσαλήμ Gamaliel 4957 , που αναφέρεται στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων ( Πράξεις. 5:34, 22: 3 ), ο οποίος άρχισε να κλίνει προς την πίστη του Χριστού και έγινε μυστικός φίλος των αγίων Αποστόλων, έστειλε αξιοσέβαστους συζύγους να πάρουν ανεπαίσθητα το σώμα του πρώτου μάρτυρα. το έφερε στο σύνολό του, εξ ονόματος του ιδιοκτήτη που ονομάζεται Καφαργκάμαλα, δηλαδή όλος ο Γαμαλιήλ. υπερασπίστηκε για είκοσι αρένα 4958 από την Ιερουσαλήμ. Εδώ ο Γαμαλιήλ διέπραξε μια ειλικρινή ταφή του σώματος του Αγίου Στεφάνου, τοποθετώντας το σε μια σπηλιά στο νέο φέρετρο του. Τότε ο Νικόδημος, ο «αρχηγός των Εβραίων», ο οποίος ήρθε στον Ιησού Χριστό το βράδυ ( Ιωάννης 3: 1-2 ), πέθανε, κλαίει πάνω από τον τάφο του Αγίου Στεφάνου. και θάφτηκε από τον ίδιο Γαμαλιήλ, κοντά στον τάφο του πρώτου μάρτυρα. Τότε ο Γαμαλιήλ, αφού έλαβε το ιερό βάπτισμα μαζί με τον γιο του Αβίβ και έχοντας ζήσει για κάποιο χρονικό διάστημα στην ευσέβεια χριστιανός, πέθανε. και οι δύο ήταν θαμμένοι στην ίδια σπηλιά, κάτω από το φέρετρο του Στέφανου και του Νικοδήμου. Μετά από πολλά χρόνια, όταν οι βασανιστές πέθαναν, οι διώκτες της Εκκλησίας του Θεού συνέχισαν για μεγάλο χρονικό διάστημα και οι ημέρες των βασιλιάδων του Χριστού προήλθαν από τη μετατροπή του Μεγάλου Κωνσταντίνου , τις ημέρες της σιωπηλής εκκλησίας και παντού της ακτινοβόλης ευσέβειας, τότε τα λείψανα του ιερού πρώτου μάρτυρα Στέφαν και οι θεο-ευχάριστοι σύζυγοι που θάφτηκαν μαζί του: Νικόδημος, Γαμαλιήλ και Αμπίμ. Βρέθηκαν από τον πρεσβύτερο των βαρών που ανέφερε ο Λουκιανός μετά από ένα τέτοιο όραμα. Την τρίτη ώρα μιας νύχτας, από την τέταρτη έως την πέμπτη, ο Λουκιανός εμφανίστηκε σε ένα ονειρικό όραμα από έναν ορισμένο ιερό γέρο, ψηλό, διακοσμημένο με γκρίζα μαλλιά, με επιμήκη γενειάδα, ντυμένο με λευκά ρούχα που κοσμούσαν με επιχρυσωμένους σταυρούς. Στο χέρι του ο γέροντας είχε μια χρυσή ράβδο. Σπρώχνοντάς τους στην πλευρά του πρεσβυτέρου, τον κάλεσε τρεις φορές από το όνομά του: "Λουκιανό!" Λουκιανό, Λουκιανό! Τότε άρχισε να λέει: - Πηγαίνετε στην Ιερουσαλήμ και πείτε στον ιερό αρχιεπίσκοπο Ιωάννη: «Πόσο καιρό θα κλείσουμε, γιατί δεν μας ανοίξετε; Διότι στις ημέρες του ιερού σας, είναι κατάλληλη για μας να εκδηλωθεί. ανοίξτε, μην καθυστερήσετε, το φέρετρο μας, όπου ανυπόστατα βρίσκονται τα λείψανά μας, στη συνέχεια βρεγμένα από τη βροχή, και στη συνέχεια βουτηγμένα από τα πόδια των άπιστων. Δεν με νοιάζει τόσο για τον εαυτό μου, όσο για τους αγίους που βρίσκονται μαζί μου, άξια μεγάλης τιμής. ανοίξτε τα λείψανα που σας υποδεικνύουν - αφήστε τον Θεό να ανοίξει τις πόρτες του ελέους Του στον κόσμο, να εμπλακεί σε πολλά προβλήματα. Ο Πρεσβυτέρος Lukian, γεμάτος με τρόμο, ζήτησε από τον σύζυγο που του φάνηκε: "Ποιος είσαι εσύ, κύριε;" και ποιον καταλαβαίνετε όταν είστε μαζί σας; "Εγώ," απάντησε εκείνος που εμφανίστηκε: "Ο Γαμαλιήλ, ο δάσκαλος και δάσκαλος του Αποστόλου Παύλου και με μένα στηρίζεται ο κ. Στέφανος Αρχιδιάκον, χτίστηκε από τους Ιουδαίους και τους αρχιερείς της Ιερουσαλήμ για την πίστη του Χριστού: Πήρα το σώμα του που καταβυθίστηκε από θηρία, το έφεραν όλα και το έβαλαν στη σπηλιά μου σε ένα φέρετρο που ετοιμαζόταν για τον εαυτό μου, θέλοντας να μοιραστώ μαζί του την ίδια μοίρα στην ανάσταση και τη χάρη του Κυρίου. Στο άλλο φέρετρο, στο ίδιο σπήλαιο, τοποθετείται ο κ. Νικόδημος, δίδαξε την ιερή πίστη από τον ίδιο τον Χριστό Χριστό και (σύμφωνα με την ανάληψη του Κυρίου) που έλαβε το ιερό βάπτισμα από τους Αποστόλους. Οι Εβραίοι, μαθαίνοντας για την πίστη του στον Χριστό και το βάπτισμα, γεμίζουν με θυμό και ήθελαν να τον σκοτώσουν, όπως ο Στεφάνης. αλλά δεν το έκαναν από σεβασμό για μένα, αφού ο Νικόδημος ήταν συγγενής μου. Οι Ιουδαίοι πήραν τους προϊστάμενους από αυτόν και τον συνέδεσαν με τους εκκλησιαστικούς. τότε, αφού τον κατάσχυσαν, τον έριξαν από την πόλη με ατιμία και καταφρόνηση από πολλούς. Τότε τον πήρα στο σύνολο μου και τον έτρωγα στο θάνατο. όταν πέθανε, τον έθαψα κοντά στα λείψανα του Πρώτου Μάρτυρα Στεφάνου. Εκεί, στον τρίτο τάφο, που ανασκάφηκε στο τείχος του σπηλαίου, έθαψα τον αποθανόντα στο εικοστό έτος ζωής του αγαπημένου μου γιου Αβίβ, ο οποίος μαζί μου έλαβε το ιερό βάπτισμα από τους Αποστόλους του Χριστού. μαζί τους, εγώ, πεθαίνω, κληροδότησε να βάλει και το σώμα μου. "Πού θα σας αναζητήσουμε;" Ρώτησε τον πρεσβύτερο. "Κοιτάξτε μας", απάντησε ο Γαμαλιήλ, "πριν από το βάρος από την πλευρά του πρωινού, στο πεδίο του Delagavri (δηλαδή, το πεδίο των ανθρώπων του Θεού). Πριν από τον ύπνο, ο γέροντας έδωσε τον έπαινο στον Θεό και έτσι προσευχόταν: "Κύριε Ιησού Χριστό!" Εάν αυτό το φαινόμενο είναι από εσάς και όχι αποπλάνηση, τότε οδηγείτε να το επαναλάβετε τρεις φορές. Και ο Λουκιανός άρχισε να νηστεύει, τρώγοντας μόνο ξηρό ψωμί, μέχρι την επόμενη φτέρνα, παραμένοντας σε προσευχή και χωρίς να αποκαλύπτει κανένα όραμα σε κανέναν. Την τρίτη ώρα της νύχτας, ο Γκαμάλι, ο πρεσβυτέρας του Λουκιανού, εμφανίστηκε και πάλι στην άλλη πτέρνα, όπως και την πρώτη φορά. "Γιατί," ρώτησε, "παραμελήσατε την εντολή μου να πάω και να δώσω όλα όσα σας είπα στον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη;" "Συγχώρεσέ με, κύριέ μου", απάντησε ο πρεσβύτερος, "φοβόμουν αμέσως, στο πρώτο όραμα, να πάω και να ανακοινώσω, φοβούμενοι, έτσι κι αλλιώς, να μην είναι εξαπατημένοι. Γι 'αυτό, προσευχήθηκα στον Κύριο, "Να σας στείλει σε μένα για δεύτερη και τρίτη φορά, για να μπορώ να είμαι βέβαιος για την αλήθεια". Ο Γκαμάλι, που επεκτείνει το χέρι του, δήλωσε: "Ειρήνη μαζί σας, πρεσβύτερος, ανάπαυση!" Και φαινόταν να απομακρύνεται από τα μάτια του ιερέα. Στη συνέχεια, γυρίζοντας ξανά προς αυτόν, είπε: "Λουκιανό!" σκεφτείτε πώς να βρείτε και να μάθετε τη δύναμη του καθενός από εμάς. οπότε κοιτάξτε και δείτε τι σας δείχνει. Τούτου λεχθέντος, έφερε στον πρεσβυτέρα τέσσερα καλάθια. τρεις από αυτές είχαν χρυσή εμφάνιση και το τέταρτο ήταν ασήμι. Ένα από τα χρυσά καλάθια ήταν γεμάτο με κόκκινα λουλούδια, το δεύτερο ήταν το σαφράν του αρωματικού. Το πρώτο χρυσό καλάθι, με κόκκινα λουλούδια, ο Γκαμάλι έβαλε στη δεξιά πλευρά του πρεσβυτέρου στα ανατολικά, ένα άλλο χρυσό, με λευκά λουλούδια που βρισκόταν στη βόρεια πλευρά και έβαζε το τρίτο και το τέταρτο καλάθι στη δυτική πλευρά, έναντι του πρώτου που βρισκόταν στην ανατολική πλευρά. "Τι σημαίνει αυτό, κύριε;" Ζήτησε από τον πρεσβύτερο του Γκαμάλι, ο οποίος του έδειξε τα καλάθια. Απάντησε: - Αυτοί είναι οι τάφοι μας, στους οποίους ξεκουράζουμε: έτσι, το πρώτο χρυσό καλάθι με κόκκινα λουλούδια, τοποθετημένο στα ανατολικά - το φέρετρο του Αγίου Στεφάνου, που έχει γίνει θύμα του αίματος του μαρτυρίου του Χριστού. Ένα άλλο χρυσό καλάθι με λευκά λουλούδια, που στέκεται στα βόρεια, είναι το φέρετρο του κ. Νικοδήμου. το τρίτο με λευκό χρώμα, το χρυσό καλάθι που στέκεται στα δυτικά είναι το φέρετρό μου. Και το τέταρτο καλάθι ασήμι, γεμάτο αρωματικό σαφράν και στέκεται δίπλα στο δικό μου, είναι το φέρετρο του γιου μου Αμπιμπ, ο οποίος ήταν καθαρός από την αμαρτία με σώμα και ψυχή από τη μήτρα της μητέρας του και πέθανε στην παρθένα παρθενία. Μετά από αυτά τα λόγια, ο Gamaliel έγινε αόρατος και τα καλάθια έγιναν αόρατα. Μετά από αυτό το όραμα, ο πρεσβύτερος έφερε ευχαριστήρια στον Θεό και ενίσχυσε τη νηστεία και την προσευχή στην τρίτη πτέρνα, αναμένοντας να τιμηθεί με το φαινόμενο για τρίτη φορά. Και πάλι τη νύχτα της τρίτης πτέρνας, ο ίδιος ειλικρινής και ιερός Γαμαλιήλ, παρουσιάζοντας τον εαυτό του στον πρεσβύτερο, είπε απειλητικά: "Γιατί δεν έχετε ενοχλήσει να πάτε στον αρχιεπίσκοπο και να του αποκαλύψετε τους αποκαλυπτόμενους και τους είπε;" Δεν μπορείτε να δείτε τι είναι η ξηρασία και η θλίψη στον ουρανό; Δεν είσαι ραπανάκι. Δεν υπάρχει στις ερήμους ιερών ανδρών, ο καλύτερος από σας στη ζωή, άξιος αυτής της αποκάλυψης; Αλλά εμείς, παρακάμπτοντας τους, θέλουμε να εκδηλωθούν μέσα από σας. ¶Έτσι σηκωθείτε, πηγαίνετε και πείτε στον αρχιεπίσκοπο, αφήστε τον να ανοίξει τον τόπο όπου ξεκουράζουμε και να κανονίσετε ένα ναό εδώ, έτσι ώστε με τις προσευχές μας ο Κύριος να μπορεί να είναι φιλεύσπλαχνος στον λαό του. Ο πρεσβύτερος σηκώθηκε και ευχαρίστησε τον Θεό, πήγε βιαστικά στην Ιερουσαλήμ, όπου είπε στον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη για το τριπλό του όραμα και εντολή. Ο Αρχιεπίσκοπος έριξε δάκρυα χαράς και είπε: "Μακάριος ο Κύριος ο Θεός ο άνθρωπος που αγαπάει τον άνθρωπο, ο οποίος θα δείξει το έλεός του σε εμάς με την αποκάλυψη των αγίων του και όταν είμαστε κατάλληλοι να λάβουμε τα λείψανά τους, θα πρέπει να φέρω τα λείψανα του πρώτου μάρτυρα Στεφάνου στην πόλη όπου πολέμησε εναντίον των Εβραίων, όπου είδε τους ανοιχτούς ουρανούς και τον Χριστό του Θεού να στέκεται στη δόξα Του ( Πράξεις. 7: 1-60 ). Εσείς, γιε μου, είπε στον πρεσβύτερο, πηγαίνετε στο πεδίο αυτό και βρείτε ένα μέρος όπου βρίσκονται οι άγιοι. σκάβοντας στον τάφο τους, πες μου. Ο πρεσβύτερος, αφού επέστρεψε από την πόλη στο σύνολό του, κάλεσε ευσεβείς συζύγους και πήγε μαζί τους στο πεδίο του Ντελαγκαβριού. Υπήρχε ένας λόφος μεταξύ τους. πιστεύοντας ότι τα λείψανα των αγίων εδρεύουν εδώ, ήθελε να σκάψει, αλλά πρώτα αφιέρωσε ολόκληρη τη νύχτα στην προσευχή σε αυτό το λόφο. Την ίδια νύχτα ο Άγιος Γαμαλιήλ εμφανίστηκε στον μοναχό Nugetica που έζησε κοντά σε αυτά τα μέρη, λέγοντας: "Πηγαίνετε και πείτε στον Λουκιανό τον πρεσβύτερο, ώστε να μην δουλέψει για να ξεθάψει το λόφο, γιατί δεν βρισκόμαστε εκεί. αλλά ας με δει στη ζούγκλα, την μεσημεριανή πλευρά, εκεί θα θάψουμε. στο λόφο, έπρεπε να βρισκόμαστε στο λόφο, όταν μεταφέρθηκαν στην κηδεία, και εδώ μας λυπήθηκε, σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, ως μαρτυρία αυτού του κλάματος που ήταν πάνω από μας και ένας λόφος είχε συσσωρευτεί. Αφού ανέβηκε, ο μοναχός πήγε στην τάξη και βρήκε στον προαναφερθέντα λόφο τον πρεσβύτερο Λουκιανό με πολλούς άντρες. έχουν ήδη αρχίσει ανασκαφές. Τότε ο μοναχός είπε στον Λουκιανό τι είδε και άκουγε. Ο πρεσβύτερος δοξάρισε τον Θεό, ο οποίος αποκάλυψε επίσης έναν άλλο μάρτυρα στην αποκάλυψη. Και πήγαν στη ζούγκλα, όπου βρήκαν μια πέτρα με την εβραϊκή επιγραφή Helil, δηλαδή τους υπηρέτες του Θεού. Έχοντας σκάψει μια πέτρα και έχοντας μετακομίσει από ένα μέρος, έχουν βρει μια στενή είσοδο στο σπήλαιο. Έχοντας αναρριχηθεί στο σπήλαιο με ένα κερί, είδαν τα φέρετρα που έσκαψαν στους τοίχους και μέσα τους τα λείψανα των αγίων. Η είσοδος στο σπήλαιο ήταν από τη νότια πλευρά. έτσι ώστε στη δεξιά πλευρά στα ανατολικά ήταν ο τάφος του Αγίου Στεφάνου, ενάντια στην είσοδο, στα βόρεια, το φέρετρο του Αγίου Νικόδημου. Στη δυτική πλευρά, ο Άγιος Γαμαλιήλ και ο γιος του κοιμήθηκαν κατά του Αγίου Στεφάνου, όπως υποδεικνύεται προηγουμένως από τον πρεσβύτερο της άποψης των καλάθων. Αμέσως ο πρεσβύτερος ανακοίνωσε την παραλαβή των ιερών λειψάνων του 4959 στον αρχιεπίσκοπο Ιωάννη της Ιερουσαλήμ. Ο Αρχιεπίσκοπος, λαμβάνοντας δύο επισκόπους που είχαν παραληφθεί, ο Ελευθέριος Σεβαστιανός και ο Ελευθέριος Ιεριχώ, έσπευσαν στον τόπο όπου βρίσκονταν τα λείψανα, επεκτείνοντας την είσοδο του σπηλαίου, μπήκαν μέσα. Όταν άνοιξε το φέρετρο του πρώτου μαρτύρου, η γη αμέσως τίναξε και οι άνθρωποι άξιοι της ζωής άκουσαν τη φωνή των αγγέλων να τραγουδούν στην κορυφή: "Δόξα στον Θεό στην υψηλότερη και στην ειρηνική γαλήνη!" Το άρωμα από τα ιερά λείψανα εμφανίστηκε όπως κανείς δεν είχε νιώσει ποτέ πριν. αυτό το απίστευτο άρωμα μεταφέρθηκε μέσα από τον αέρα σε δέκα αρένες και όλοι αυτοί που ήταν παρόντες σκέφτονταν ότι ήταν στον παράδεισο. Πολλοί άνθρωποι ήρθαν μαζί με τον αρχιεπίσκοπο της Ιερουσαλήμ και τα γύρω χωριά. Μεταξύ εκείνων που ήρθαν εκεί υπήρχαν πολλοί άρρωστοι, που πάσχουν από διάφορες ασθένειες - τυφλοί, κουτσός, βασανισμένοι από εσωτερικές ασθένειες, και διάβολοι, καλυμμένοι με σκάλες και πληγές. όλοι έλαβαν θεραπεία. Ο αριθμός των επουλωμένων τεντωμένων σε εβδομήντα τρία άτομα. Έτσι, λαμβάνοντας τα λείψανα των τεσσάρων αγίων του Θεού, τα έφεραν στο λόφο με το τραγούδι των ψαλμών και άλλων ιερών ύμνων. οι άνθρωποι τους άγγιξαν επίσης, φιλώντας τους με ευλάβεια. Σύντομα ο Αρχιεπίσκοπος σε αυτό το λόφο δημιούργησε μια εκκλησία για τους νεοαποκτηθέντες αγίους και έβαλε σε αυτό τα λείψανα του Νικόδημου, του Γαμαλιήλ και του Αβίβ. Μεταβίβασε τα λείψανα του ιερού αρχιδακείνου Στεφάνου στην Ιερουσαλήμ και το έβαλε στην εκκλησία που ήταν στην άγια Σιών. Την ίδια στιγμή, ένας ευγενής σύζυγος, ο γερουσιαστής Αλέξανδρος, με τη σύζυγό του Ιουλιανά ήρθε να προσκυνήσει τα ιερά μέρη από την Κωνσταντινούπολη στην Ιερουσαλήμ: αφού είδε τα θαύματα που εκτελέστηκαν στον τάφο του πρώτου μάρτυρα Στεφάνου, ο Αλέξανδρος έχτισε πέτρινη εκκλησία στην πόλη στο όνομά του και ζήτησε ζήλο από τον επίσκοπο να τον μεταφέρει τα λείψανα του Αγίου Στεφάνου. Ο επίσκοπος, πεπεισμένος για τη σοβαρή του προσευχή, εκπλήρωσε το αίτημά του. Μετά από λίγο καιρό, ο Αλέξανδρος αρρώστησε στην Ιερουσαλήμ με μια θνητή ασθένεια και κληροδότησε με τον όρκο στη σύζυγό του: ας οργανώσει μια κιβωτό, παρόμοια με την κιβωτό του πρώτου μάρτυρα, και εκεί με τα λείψανα του Αγίου Στεφάνου. Αφού άφησε αυτό, πέθανε. Η γυναίκα εκπλήρωσε την επιθυμία του συζύγου της: έχτισε μια κιβωτό, παρόμοια με την κιβωτό του Αγίου Στεφάνου, και πρόδωσε τον σύζυγό της σε μια επίσημη ταφή δίπλα από την κιβωτό του πρώτου μάρτυρα. Και έζησε στην Ιερουσαλήμ με την προαναφερθείσα εκκλησία, μη θέλοντας να χωριστεί από τον νεκρό σύζυγό της. πίστευε ότι ήταν ζωντανός για τον Θεό. Δεδομένου ότι η σύζυγος του Αλεξάνδρου ήταν ακόμα νεαρή, όμορφη και πλούσια, πολλοί από τους ευγενείς την προσέλκυσαν σε ένα δεύτερο γάμο. Αλλά, όπως μια γυναίκα, δεν θέλησε να πάρει ένα δεύτερο γάμο: αποφάσισε αποφασιστικά να παραμείνει πιστός στον πρώτο σύζυγό της, ελπίζοντας να μοιραστεί μαζί του την ίδια ημέρα την ίδια μοίρα, προετοιμασμένη για τους δίκαιους ( Mf.25: 34 ). Όταν η Γιούλιανα θέλησε να την παντρευτεί, η Juliana, θέλοντας να την ξεφορτωθεί, σκέφτηκε τα εξής: αφού πήρε το σώμα του συζύγου της, επέστρεψε στην πατρίδα της στην Κωνσταντινούπολη, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει οκτώ χρόνια από την ημέρα της επανεμφάνισης σύζυγος. Ζήτησε από τον Αρχιεπίσκοπο να μην του απαγορεύσει να πάρει το σώμα του συζύγου της. ο αρχιεπίσκοπος δεν συμφώνησε. τότε η Juliana έγραψε αμέσως στον πατέρα της, ο οποίος έζησε στην Κωνσταντινούπολη, ζητώντας του να παρέμβει με τον βασιλιά για μια τέτοια εντολή, σύμφωνα με την οποία θα μπορούσε να πάρει απρόσμενα το σώμα του συζύγου της και να έρθει στην Κωνσταντινούπολη. Σύντομα, ο βασιλιάς έλαβε την επιθυμητή άδεια, την οποία έδειξαν στον αρχιεπίσκοπο. Βλέποντας την επιστολή του βασιλιά, ο αρχιεπίσκοπος δεν μπορούσε πλέον να αντισταθεί και να ευλογήσει να είναι κατόπιν αιτήματος του Ιουλιανού. Όταν άνοιξε με ευλογία στη γη, ο τόπος όπου βρισκόταν η κιβωτός, ο ιερός πρώτος μάρτυρας Στέφαν και ο σύζυγός της Αλέξανδρος, πήραν την κιβωτό με τα λείψανα του αγίου αντί για την κιβωτό του συζύγου. όπως και η Ιουλιανα, σαν να εξαπατήθηκε, στην πραγματικότητα, σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και με το θέλημα του πρώτου μάρτυρα. Βάζοντας την κιβωτό σε ένα άρμα που τραβήχτηκε από μουλάρια, η Juliana ξεκίνησε το ταξίδι της. Υπήρχε επίσης το βράδυ όταν έφυγε από την Ιερουσαλήμ. και την ίδια νύχτα πάνω από τα μεταφερόμενα λείψανα στον αέρα ήρθε η φωνή των αγγέλων να τραγουδήσει ευχαριστία στον Θεό και από την κιβωτό ήρθε ένα μεγάλο άρωμα, όπως από έναν κόσμο που χύθηκε σε μεγάλες ποσότητες. Ακούστηκε και κραυγές των διαβόλων, από μακριά φωνάζοντας: "Αλίμονο είναι εμείς!" αφού ο Στέφαν έρχεται και μας χτυπάει. Οι υπηρέτες του Ιουλιανού, ακούγοντας όλα αυτά, φοβήθηκαν και είπαν στην ερωμένη τους: "Τι σημαίνει, κυρία, ότι υπάρχουν διαφορετικές φωνές που ονομάζουν το όνομα του Στέφαν;" Φέρνουμε την κιβωτό του πρώτου μάρτυρα Στεφάνου αντί της κιβωτού του κυρίου Αλέξανδρου μας; Απάντησε με δάκρυα χαράς: «Μιλήστε, παιδιά, όλα γίνονται με τρόπο που ο Θεός θέλει και ο άγιος σκλάβος Του». Έχοντας φτάσει στην παραλιακή πόλη Askalon, βρήκαν ένα πλοίο με προορισμό την Κωνσταντινούπολη. έχοντας πληρώσει τον μεταφορέα την επόμενη πληρωμή, επιβιβάστηκαν στο πλοίο με τα λείψανα του αγίου και άρχισαν να πλέουν. Όταν το πλοίο βρισκόταν στη μέση της θάλασσας, άρχισε μια τρομερή καταιγίδα, έτσι ώστε το πλοίο να σκοντάψει. όλοι φοβήθηκαν, βλέποντας τις ανυψωτικές μάζες των κυμάτων. αλλά εδώ εμφανίστηκε στους Ναυτικούς προφανώς το ιερό πρώτο μάρτυρα Στέφαν και είπε: - Είμαι μαζί σου - μην φοβάσαι! Τούτου λεχθέντος, έγινε αόρατο και αμέσως η θάλασσα ηρεμήθηκε και όλο το ταξίδι ήταν ασφαλές. Από τα λείψανα της ιερής νύχτας υπήρχε φως, ένα ισχυρό άρωμα προήλθε από την κιβωτό, και το τραγούδι των αγγέλων ακούστηκε στον αέρα. Όταν έφτασαν στη Χαλκηδόνα, αποφάσισαν να μείνουν εδώ για πέντε ημέρες. Κάτοικοι της πόλης έλαβαν γνώση των λειψάνων του Αγίου Στεφάνου, έσπευσαν στο πλοίο, φέρνοντας μαζί τους και τους άρρωστους. και όλοι οι άρρωστοι που ήταν στην πόλη έλαβαν θεραπεία, χάρη στην έλευση του πρώτου μάρτυρα. έφυγε από τους ανθρώπους και τους δαίμονες που φώναζαν ταυτόχρονα: "Ο Στέφαν, λιθοβολισμένος από τους Εβραίους, ήρθε να μας ταλαιπωρεί σκληρά και μας οδηγεί παντού - στη γη και στη θάλασσα". Αφού έπεσε από τη Χαλκηδόνα, το πλοίο έφτασε με ασφάλεια στο Τσαργκραντ. Η ευσεβής Ιουλιανά πήγε στον πατέρα της και τον ενημέρωσε λεπτομερώς για τα λείψανα του ιερού Αρχιεπισκόπου Στεφάνου. Τότε πήγαν μαζί με τον πατέρα τους στον βασιλιά και στον πατριάρχη και τους είπαν το ίδιο. και όλα ήταν γεμάτα με μεγάλη χαρά. Ο πατριάρχης με τον κλήρο και όλοι οι άνθρωποι πήγαν στην προβλήτα για να λάβουν τα λείψανα του πρώτου μάρτυρα. Έφερε την κιβωτό από το πλοίο, το έβαλε στο βασιλικό άρμα και την έφερε με ψαλμοπενία, παρόλο που μεταφέρθηκε στο παλάτι του βασιλιά. έτσι έδωσε εντολή στον βασιλιά. Πόσα θαύματα πραγματοποιήθηκαν αυτή τη στιγμή με ιερά λείψανα και είναι αδύνατο να πούμε; Με μια λέξη, όλοι, ανεξάρτητα από το πόσο εμμονή με ασθένειες και ασθένειες, επουλώθηκε. Όταν η παρέλαση έφτασε στα "Λουτρά του Κωνσταντίνου" 4960 , σταμάτησαν οι μουλάδες που έφεραν το βασιλικό άρμα με τα λείψανα. και ανεξάρτητα από το πόσο χτύπησαν τους υπηρέτες τους, αναγκάζοντάς τους να συνεχίσουν, δεν μπορούσαν να ξεφύγουν από το δρόμο. Τότε ένας μουλάρι, έχοντας αποκτήσει, σύμφωνα με την εντολή του Θεού, το δώρο της ομιλίας, είπε: "Γιατί μας χτυπά μάταια;" Αυτός είναι ο τόπος όπου ο ιερός πρώτος μάρτυρας Στέφαν προσποιείται να τοποθετηθεί. Ακούγοντας αυτό, όλοι οι παρόντες γεμίστηκαν με μεγάλη έκπληξη και φρίκη και δοξάσαν τον Θεό. Ο βασιλιάς αμέσως διέταξε σε αυτό το μέρος να αρχίσει να χτίζει μια πέτρινη εκκλησία. και σύντομα δημιουργήθηκε μια όμορφη εκκλησία στο όνομα του ιερού πρώτου μαρτύρου και αρχιδιακού Στεφάνου. σε αυτό, και θέστε τα ειλικρινή του λείψανα στη δόξα και στον έπαινο του Κυρίου και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα των δοξασμένων μαζί 4961 , να είναι σε αυτόν και από μας αμαρτωλοί τιμή και δόξα, λατρεία και ευχαριστία τώρα και πάντα και για πάντα. Αμήν. * * * 4957 Ο Γαμαλιήλ είναι ένας διάσημος εβραϊκός μελετητής, ο οποίος κατείχε μια υψηλή θέση στην Ιερουσαλήμ Sanhedrin, σεβαστή από όλους τους ανθρώπους, έτσι ώστε ονομάστηκε "δόξα του νόμου". Η παράδοση λέει ότι, μαζί με τον γιο του Άβι, βαφτίζεται με το App. Peter και Ap. John. 4958 Το μέτρο της απόστασης είναι περίπου 690 στα βάθη μας. 4959 Αυτή η απόκτηση λειψάνων ολοκληρώθηκε το 415. 4960 Τα λουτρά αυτά ιδρύθηκαν από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο , συνεχίστηκε από τον γιο του Κωνσταντίου και τελείωσε το 427 ο Θεοδόσιος ο Νεώτερος. Τώρα ονομάζονται Teukur-Hamam και βρίσκονται στον 4ο λόφο. 4961 Το 1200, σ 'αυτό το ναό ήταν ο Ρώσος προσκυνητής μας Αντώνιος. είδε μέσα του το μέτωπο του πρώτου μάρτυρα, χτυπημένο με πέτρες και ραμμένο.