Τα Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου
Εισόδια της Θεοτόκου.
Εικόνα τού 15ου αιώνα μ.Χ.
στον Ιερό Ναό Εισοδίων Θεοτόκου Μαλίων. Κρήτη
Νους ανθρώπινος δεν μπορεί να συλλάβει το έργο, μάλλον δε το θαύμα της θείας οικονομίας. Θεία οικονομία είναι ό,τι έκανε κι ό,τι κάνει η αγάπη κι η σοφία του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου. Σ’ έναν αναστάσιμο ύμνο της Εκκλησίας, έτσι επιγραμματικά γίνεται λόγος για το έργο και το θαύμα τούτο· «δι’ ημάς Θεός εν ανθρώποις· διά την καταφθαρείσαν φύσιν του γένους ημών· ο Λόγος σαρξ εγένετο…»· για μας ο Θεός ήρθε μεταξύ μας, για την ανθρώπινη φύση μας, που την ρήμαξε η αμαρτία, ο Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος. Το έργο και το θαύμα αυτό πραγματοποιήθηκε από τον Ιησού Χριστό, παραδίδεται από την Εκκλησία και κηρύσσεται στη θεία Γραφή από τους Ευαγγελιστές και τους Αποστόλους. Οι πιστοί το δέχονται «διά πίστεως», όχι δηλαδή σαν γνώση και φυσική ανακάλυψη, άλλα ως αποκάλυψη Θεού και ως ιερή παράδοση της Εκκλησίας. Μέσα σ’ ένα τέτοιο ιερό κόσμο αποκαλύψεως του Θεού και παραδόσεως της Εκκλησίας τοποθετείται η σημερινή εορτή των Εισόδων της υπεραγίας Θεοτόκου. Ένας από τους ιερούς πατέρες της Εκκλησίας, ο άγιος Πρόκλος αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, γράφει για τη σημερινή εορτή ότι «αγνείας έχει υπόθεσιν, και του κοινού γένους των γυναικών καύχημα το τελούμενον»· η εορτή δηλαδή των Είσοδίων υπόθεση έχει την αγνεία και την ηθική καθαρότητα της γυναίκας, κι αυτό που γίνεται με τη σημερινή εορτή είναι για έπαινο όλων των γυναικών.
Όχι μόνο στην εορτή των Εισοδίων, αλλά και σε κάθε θεομητορική εορτή την γυναίκα εορτάζουμε και τον έπαινο της γυναίκας ψάλλει η Εκκλησία. Κανένας άλλος θεσμός, καμιά πολιτεία και καμιά κοινωνία δεν τίμησε και δεν σεβάστηκε τόσο πολύ τη γυναίκα όσο η Εκκλησία. Η γυναίκα για την Εκκλησία είναι η μητέρα μας, η αδελφή μας, η σύζυγος και ο σύντροφος της ζωής μας και η μητέρα των παιδιών μας.
Η γυναίκα, που παρασύρθηκε στην παρακοή και παρέσυρε μαζί της στην πτώση όλο το ανθρώπινο γένος, η γυναίκα πάλι είναι το όργανο στην οικονομία του Θεού, για να σηκωθεί και να σωθεί ο κόσμος. Η γυναίκα, η αγνή παρθένος Μαρία είναι η μητέρα του Θεού που ενανθρώπησε, η Μαρία είναι η Θεοτόκος.
Άλλο όνομα, όνομα μοναδικό, και σαν τίτλος τιμής και σαν θεϊκή πραγματικότητα, σαν το Θεοτόκος, δεν υπάρχει. Το έδωκε η Εκκλησία στην παρθένο Μαρία στην τρίτη οικουμενική Σύνοδο, όχι μόνο για να την τιμήσει, αλλά και για να εκφράσει το θείο γεγονός, ότι ο Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος και γεννήθηκε από τη Μαρία.
Κάθε θεομητορική εορτή σαν σήμερα μας δίνει πάντα την ευκαιρία να μιλήσουμε για την υπεραγία Θεοτόκο, άλλοτε σαν την αγνή παρθένο, άλλοτε σαν την υποδειγματική και μοναδική μητέρα, και πάντα σαν την γυναίκα, που είναι η «αγία αγίων μείζων», η τιμιότερη και ενδοξότερη από τους αγίους Αγγέλους. Αλλ’ ακόμα, σε σχέση μ’ εμάς τους πιστούς, η υπεραγία Θεοτόκος είναι η μεσίτρια προς τον φιλάνθρωπο Θεό και η προστασία με τα χίλια ονόματα, σε κάθε δύσκολη περίσταση, σε κάθε ανάγκη, σε κάθε κίνδυνο και σε κάθε συμφορά. Γιατί είναι η μητέρα του Χριστού, στον οποίο έχει παρρησία– γιατί είναι η μητέρα μας, στην οποία έχομε το θάρρος και την ελπίδα μας.
Η Εκκλησία έχει φυλάξει για την ύπεραγία Θεοτόκο τις θερμότερες προσευχές και τους ποιητικότερους ύμνους, που είναι η έκφραση και το ξεχείλισμα των ιερών συναισθημάτων κάθε ευσεβούς ψυχής. Όχι μόνο στις θεομητορικές εορτές, αλλά σε κάθε εορτή και σε κάθε ιερή ακολουθία της Εκκλησίας είναι πάντα ζωντανή η παρουσία της Θεοτόκου στα τροπάρια εκείνα, που ειδικά λέγονται θεοτόκια. Το θεοτοκάριο επίσης είναι η υμνολογική συλλογή με τους καλύτερους ασματικούς Κανόνες προς την ύπεραγία Θεοτόκο.
Πού αλλού λοιπόν τιμήθηκε η γυναίκα, για να ξαναγυρίσουμε στο θέμα, πού αλλού τιμήθηκε η γυναίκα όσο στην Εκκλησία από την Εκκλησία;
Στο σύγχρονο ψέμα, που είναι ο αγώνας της γυναίκας για την εξίσωσή της με τον άνδρα, ο αγώνας που πάει να διαλύσει και να ξεθεμελιώσει την οικογένεια και τον κοινωνικό βίο των ανθρώπων, στο σύγχρονο αυτό ψέμα του αγώνα της γυναίκας δεν θα θέλαμε να αντιτάξουμε τίποτ’ άλλο παρά την αποστολική περικοπή, που διαβάζεται στην ιερή ακολουθία του Γάμου. Μακάρι να την πρόσεχαν και να θέλανε να την καταλάβουν όσα ζευγάρια έρχονται να πάρουν την ευλογία της Εκκλησίας για να κάνουν σπίτι. Όχι εκείνοι που πιστεύουν στην ιερότητα της συζυγίας και στην αγιότητα του μεγάλου μυστηρίου του Γάμου, αλλά εκείνοι που έρχονται για να στεφανωθούν στην Εκκλησία από μια συνήθεια ή γιατί τους αναγκάζει ο πολιτικός νόμος. Σ’ αυτό το ιερό κείμενο, που η Εκκλησία διάλεξε να διαβάζεται στην ακολουθία του Γάμου, με θεόπνευστο τρόπο διαγράφεται το χρέος που έχουν αμοιβαία ο άνδρας και η γυναίκα να βοηθούν, να σέβονται και να αγαπούν ο ένας τον άλλον. Έπειτα από όσα λέει ο Απόστολος, δεν μένει περιθώριο για αγώνες και για δικαιώματα, όταν οι σύζυγοι είναι ένας άνθρωπος και ο ένας απέναντι στον άλλον βλέπει τον εαυτό του.
Μπροστά στην παραφροσύνη των ανθρώπων, που ομαδικά πάνε να πέσουν στο γκρεμό, η Εκκλησία δεν έχει παρά να φωνάξει, κι ας φαίνεται πως δεν θέλει να ακούσει κανείς. Πάντα υπάρχει το «λείμμα»· είναι πάντα οι λίγοι, που βλέπουν και ακούνε σωστά. Σ’ αυτούς απευθύνεται το κήρυγμα, σαν μαρτυρία, της αλήθειας του Θεού, που σημαδεύει την παρουσία της Εκκλησίας στον κόσμο.
*
Η Εκκλησία πιστεύει πως δεν θα χαθεί ο κόσμος στη θάλασσα της πλάνης και της αμαρτίας, αφού γι’ αυτό ήρθε ο Υιός του Θεού, «ίνα σωθή ο κόσμος δι’ αυτού». Η Εκκλησία, κι όταν φαίνεται πως δεν μπορεί τίποτα περισσότερο, και τότε δεν παύει να ενσαρκώνει ένα υγιές πνεύμα αντιστάσεως, να είναι, καθώς είπε ο Ιησούς Χριστός, «το άλας της γης», που συγκρατεί τις ανθρώπινες κοινωνίες από την τελεία πνευματική και ηθική αποσύνθεσή τους. Σήμερα περνάμε μια κρίση, καθώς όλοι το ομολογούν, κι εκείνοι ακόμα που δεν πιστεύουν σε καμιά πνευματική πραγματικότητα. Αυτοί περιμένουν τη βελτίωση και τη σωτηρία ή από τη δική τους δύναμη και σοφία ή και από κάποια τύχη. Εμείς εργαζόμαστε κατά το θείο θέλημα και προσευχόμαστε να στείλει ο Σωτήρας Χριστός «ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου» το θείο φωτισμό του στον κόσμο. Αμήν.
(+Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης, Διονυσίου, «Ο Λόγος του Θεού», τ. Α΄)
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος δ’. Σήμερον τῆς εὐδοκίας Θεοῦ τὸ προοίμιον, καὶ τῆς τῶν ἀνθρώπων σωτηρίας ἡ προκήρυξις ἐν Ναῷ τοῦ Θεοῦ, τρανῶς ἡ Παρθένος δείκνυται, καὶ τὸν Χριστὸν τοῖς πᾶσι προκαταγγέλλεται. Αὐτῇ καὶ ἡμεῖς μεγαλοφώνως βοήσωμεν, Χαῖρε τῆς οἰκονομίας τοῦ Κτίστου ἡ ἐκπλήρωσις.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς.
Ὁ καθαρώτατος ναὸς τοῦ Σωτῆρος, ἡ πολυτίμητος παστὰς καὶ Παρθένος, τὸ Ἱερὸν θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, σήμερον εἰσάγεται, ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου, τὴν χάριν συνεισάγουσα, τὴν ἐν Πνεύματι θείῳ· ἣν ἀνυμνοῦσιν Ἄγγελοι Θεοῦ· Αὕτη ὑπάρχει σκηνὴ ἐπουράνιος.
|
Οι Άγιοι Φιλήμων ο Απόστολος, Άρχιππος, Ονήσιμος και Απφία
Άγιος Φιλήμων ο Απόστολος
Χριστοῦ καλοῦντος, ὤφθητε δρόμῳ ξένῳ,
Χριστοῦ μαθηταί, δραμόντες πρὸς τὴν κλῆσιν. Εἰκάδι δευτερίῃ, Φιλήμονα ἔνθεν ἄειραν. Eις τον Φιλήμονα. Xώραν φιλούντα τον Φιλήμονα χλόης, Xλωροίς λύγοις (ήτοι λυγαρίαις) τύπτουσιν οι μιαιφόνοι. Eις τον Άρχιππον. Ποθῶν τὸν ἀκρόγωνον Ἄρχιππος λίθον. Κατηλοήθη τῷ πόθῳ τούτου λίθοις. Eις τον Oνήσιμον. Ήπλωσεν Oνήσιμος εις θλάσιν σκέλη, Παύλου σκελών δραμόντα γενναίους δρόμους. Eις την Aπφίαν. Ἡπλωμένην παίουσιν εἰς γῆν Ἀπφίαν, Εἰς οὐρανοὺς ἔχουσαν ὄμμα καρδίας. Εἰκάδι δευτερίῃ, Φιλήμονα ἔνθεν ἄειραν. | ||||||||
Βιογραφία
Οι Άγιοι Φιλήμων, Άρχιππος, Ονήσιμος και Απφία ήταν μαθητές του Αποστόλου Παύλου (περί το 54 μ.Χ.) και τους αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην προς Φιλήμονα επιστολή του. Ο Φιλήμων και η σύζυγος του Απφία ήταν χριστιανοί στην πόλη των Κολοσσών, με ανεπτυγμένο αίσθημα φιλανθρωπίας. Χρησιμοποιούσαν δε τα πλούτη τους με προθυμία για την ανακούφιση φτωχών, ασθενών και για την ανάπτυξη του έργου του Χριστού. Στο χριστιανισμό προσήλθαν δια του Αποστόλου Παύλου, όταν αυτός είχε έλθει στην πόλη τους. Μάλιστα, για τις αγαθοεργίες του Φιλήμονα γράφει συγκεκριμένα: «Χάριν ἔχομεν πολλὴν καὶ παράκλησιν ἐπὶ τὴν ἀγάπη σου ὅτι τὰ σπλάγχνα τῶν ἁγίων ἀναπέπαυται διὰ σοῦ, ἀδελφέ» (Προς Φιλήμονα, 7). Δηλαδή, έχουμε πολλή χαρά και παρηγοριά για την αγάπη σου, διότι οι καρδιές των αδελφών χριστιανών έχουν βρει ανάπαυση με τις ευεργεσίες και αγαθοεργίες σου, αδελφέ. Για τον Άρχιππο λέγεται ότι ήταν συγγενής, ίσως και γιος του Φιλήμονα και της Απφίας. Ο Παύλος, επειδή ο Άρχιππος είχε μεγάλη αφοσίωση στη διάδοση του Ευαγγελίου, στην προς Φιλήμονα επιστολή του τον ονομάζει στρατιώτη. Ο Ονήσιμος ήταν υπηρέτης του Φιλήμονα, από τον όποιο απέδρασε και πήγε στη Ρώμη. Εκεί έπεσε στα δίχτυα του Αποστόλου Παύλου, που τον έστειλε πίσω στο Φιλήμονα, χριστιανό πλέον. Και παρακαλεί τον Φιλήμονα να δεχθεί τον Ονήσιμο, όχι σαν υπηρέτη, αλλά σαν αδελφό. Κατά την παράδοση, όλοι μαρτύρησαν για τη διάδοση του Ευαγγελίου. 
Άθληση Αρχίππου και Φιλήμονος. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β '. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη. Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη
Να σημειώσουμε τέλος, ότι ο Aπόστολος Oνήσιμος εορτάζεται χωριστά στις 15 Φεβρουαρίου και ο Aπόστολος Άρχιππος εορτάζεται χωριστά στις 19 Φεβρουαρίου. Σήμερα, εορτάζεται κυρίως ο Άγιος Aπόστολος Φιλήμων και η Aπφία. | ||||||||
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε. Tετρὰς ἡ θεοσύλλεκτος τῶν ἀποστόλων Χριστοῦ Φιλήμων καὶ Ἄρχιππος καὶ σὺν Ἀπφίᾳ ὁμοῦ, ὁ θεῖος Ὀνήσιμος· λάμψαντες τοῖς ἐν σκότει ἀληθείας τὴν γνῶσιν, ἤθλησαν ὁμοφρόνως καὶ τὴν πλάνην καθεῖλον· καὶ νῦν ἐξευμενίζονται πᾶσι τὸν Κύριον. Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’. Ἀπόστολοι Ἅγιοι, πρεσβεύσατε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν. Κάθισμα Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον. Τῷ ἀρότρῳ τοῦ λόγου καλλιεργῶν, χερσωθείσας καρδίας, Ἱερουργέ, τὴν θείαν ἐπίγνωσιν, γεωργεῖν παρεσκεύασας, καὶ καθελὼν τεμένη, εἰδώλων ἀνήγειρας, Ἐκκλησίας μάκαρ, εἰς δόξαν τοῦ Κτίστου σου· ὅθεν συνελθόντες τὴν ἁγίαν σου μνήμην, Φιλῆμον δοξάζομεν, ἱερῶς φωτιζόμενοι, καὶ συμφώνως βοῶμέν σοι. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου. 
Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε
(σελίδες 229 - 260)
Οι Άγιοι Μάρτυρες Κικιλία, Βαλεριανός και Τιβούρτιος
| ||||||||
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου